آیا صرافی‌های آنلاین به رسمیت شناخته می‌شوند؟

به گزارش تجارت‌نیوز ، در روزهای اخیر، عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی و محمدرضا مانی‌یکتا، معاون اداره نظام‌های پرداخت این نهاد رگولاتوری، در گفتگوهای جداگانه‌ای اعلام کرده بودند که به زودی صرافی‌های مجاز برای معامله رمزارزها مشخص و نام آنها اعلام می‌شود.

اما امروز مرکز ملی فضای مجازی اطلاعیه‌ای را منتشر کرده که در آن تاکید شده است «هیچ‌گونه تصمیمی برای اعطای مجوز به درگاه‌ها و سایت‌‌های فعال خرید و فروش رمزارزها و بیت‌‌کوین در کشور گرفته نشده است.»

امیر بیات، عضو انجمن بلاک‌چین ایران، تاکید می‌کند نبود هماهنگی میان نهادهای نظارتی موضوع جدیدی در ایران نیست؛ فعالان اکوسیستم استارتاپی بارها چنین شرایطی را تجربه‌ کرده‌اند و یکی از دلایل آن نیز سرعت پایین این نهادها در مواجهه با فناوری‌های نوین و در نهایت برخورد حذفی آنهاست.

فضا باید قانونمند شود

او در گفتگو با تجارت‌نیوز در این مورد توضیح می‌دهد: سرعت واکنش نهادهای نظارتی و قانونگذاری در ایران نسبت به تکنولوژی‌های جدید و نیاز روز جامعه بسیار پایین است. در مورد موضوع صرافی‌های آنلاین، کارگروهی از سوی بانک مرکزی، سازمان نظام صنفی رایانه‌ای و انجمن بلاک‌چین، برای تدوین آیین‌نامه مرتبط تشکیل شده اما هنوز اتفاق خاصی رخ نداده است.

بیات می‌افزاید: اکنون تعداد زیادی صرافی بدون مجوز در حال فعالیت هستند و ممکن است افرادی نیز از این فضای بدون قانون سوءاستفاد کنند. بنابراین صرف قانونمند کردن این فضا نکته مثبتی است به خصوص که بازار رمزارزها تا حدودی نیز هیجانی شده و ممکن است افرادی در این حوزه آسیب ببینند.

او ادامه می‌دهد: مشکل این جاست که رفتار معمول نهادهای نظارتی در ایران با پدیده های نوین، برخورد قهری و حذفی است.

مجوز تبدیل به رانت نشود

به گفته این عضو انجمن بلاک‌چین، شکی نیست که باید باید جلوی رشد قارچی سایت‌های صرافی که برخی از آنها حتی احراز هویت را نیز اجباری نمی‌دانند گرفته شود؛ بدون احراز هویت می‌توان با پول حاصل از فیشینگ و دیگر راه‌های غیرقانونی نیز رمزارز خریداری کرد.

بیات می‌افزاید: اگر صرافی مجوز داشته باشد و فیلترهایی را برای خرید و فروش تعیین کند، جلوی چنین سوءاستفاده‌هایی گرفته می‌شود، اما نمی‌توان به طور کلی مانع فعالیت در این حوزه شد و باید راه حل برخورد با سوءاستفاده ها را ارائه کرد. ضمن اینکه مجوز نباید کارکرد رانت را پیدا کند و فقط به عده‌ای خاص تعلق گیرد.

نبود هماهنگی، مسبوق به سابقه است

او نبود هماهنگی میان نهادهای نظارتی و قانونگذاری را موضوعی مسبوق به سابقه می‌داند و می‌افزاید: همین اتفاق در مورد ماینرها نیز رخ داد. ابتدا شورای عالی فضای مجازی و دولت، صنعت استخراج رمزارزها را به رسمیت شناختند، اما بعد از مدتی دو نهاد زیرمجموعه دولت یعنی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و تعزیرات، برخورد با فعالان این حوزه را آغاز کردند.

به اعتقاد این عضو انجمن بلاک‌چین، دلیل این موضوع نیز به همان سرعت پایین نهادهای نظارتی در واکنش به فناوری‌های نوین و در ادامه برخورد حذفی با آنها بازمی‌گردد؛ رمزارزها و به ویژه بیت‌کوین بازار درآمدزایی دارند و این امر حساسیت قضایی زیادی را روی آنها ایجاد می‌کند. معمولا نخستین تصمیم نهادهای نظارتی و قانونگذاری در این مواقع نیز ممنوع کردن موضوع است.

نگاه دولت به ماینرها به عنوان صادرکننده

بیات همچنین معتقد است که مصوبه جدید هیات دولت در مورد بهره‌گیری از رمزارزهای استخراج شده برای واردات، بیشتر از آنکه به نفع ماینرها باشد، منافع صنایع دیگر را در نظر گرفته است.

او توضیح می‌دهد: دولت ماینرها را نوعی صادرکننده می‌داند؛ به همین دلیل تعرفه برق صادراتی را برای آنها تعیین کرده است. اکنون نیز از ماینرها می‌خواهد مانند یک صادرکننده ارز خود را به بانک مرکزی بفروشند تا وارد چرخه واردات شود؛ در این صورت مشمول همان بخشودگی‌های مالیاتی می شوند که برای صادرکنندگان وجود دارد.

این عضو انجمن بلاک‌چین می‌افزاید: این نگاه بیشتر از اینکه به نفع ماینرها باشد امتیازی برای صنعت کشور محسوب می‌شود؛ چرا که بیت‌کوین ارزی است که آمریکا نمی‌تواند آن را تحریم کند و صنعت می‌تواند از آن برای تبادلات مالی خود و صادرات و واردات بهره بگیرد.

ادبیات مصوبه، اجباری است

بیات تاکید می‌کند: این تصمیم به خودی خود بد نیست و باعث تعامل صنعت ماینینگ با دیگر صنایع می‌شود، مشکل اینجاست که بعضی مواقع ماینرها تمایلی به فروش ارز استخراجی ندارند؛ چرا که هزینه ماینینگ بالاست و امکان دارد بازار در فرایند نزولی باشد. در این مواقع آنها ترجیح می‌دانند دارایی خود را حفظ کنند.

به گفته او، ادبیات مصوبه دولت به گونه‌ای است که در آن نوعی اجبار دیده می‌شود و موضوع تحویل رمزارزها به بانک مرکزی و استفاده از آن برای واردات را برعهده خود ماینرها نگذاشته است.

آخرین اخبار و گزارش‌ها در حوزه استارتاپ و فناوری اطلاعات را در صفحه اختصاصی استارتاپ تجارت‌نیوز دنبال کنید.