سرمایه‌گذاری در انرژی های تجدید‌پذیر؛ رکوردشکنی در جهان، چالش‌ها در ایران/اینفوگرافیک

به گزارش تجارت‌نیوز، سرمایه‌گذاری جهانی در انرژی های تجدید‌پذیر در شش ماهه اول سال 2023 به 358 میلیارد دلار رسید که 22 درصد بیشتر از سال گذشته است. این رقم بالاترین میزان سرمایه‌گذاری در هر دوره شش ماهه بوده و نشان‌دهنده رشد سریع و پایدار این صنعت است.

از این مجموع، 335 میلیارد دلار برای استقرار پروژه‌های انرژی های تجدید‌پذیر از طریق تامین مالی دارایی و انرژی خورشیدی در مقیاس کوچک اختصاص یافته است. این رقم 14 درصد بیشتر از شش ماهه اول سال 2022 بود و نشان می‌دهد که تقاضا برای انرژی‌های پاک در حال افزایش است.

شرکت‌های فعال در حوزه انرژی های تجدید‌پذیر نیز در سال جاری با افزایش سهام برای حمایت از رشد و توسعه خود، موفقیت‌هایی کسب کرده‌اند. تعهدات سرمایه‌گذاری مخاطره‌آمیز و گسترش سهام خصوصی به شرکت‌های انرژی های تجدید‌پذیر به 10.4 میلیارد دلار در اول نیمه 2023 رسید و 25 درصد نسبت به نیمه اول سال 2022 افزایش داشت. سهام جدید جمع‌آوری شده در بازارهای عمومی در 6 ماهه اول سال بالغ بر 12.7 میلیارد دلار بود که 25 درصد نسبت به نیمه اول سال 2022 افزایش داشت.

چین با 184 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری جدید در حوزه‌ انرژی‌های پاک و تجدیدپذیر، که 16 درصد نسبت به سه ماهه اول سال 2022 افزایش داشته است، دوباره بزرگ‌ترین بازار در نیمه اول سال 2023 بود. آمریکا در این حوزه 97 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کرد که 36 میلیارد دلار آن به انرژی‌های تجدیدپذیر اختصاص داشت، در حالی که سرمایه‌گذاری آلمان 11.9 میلیارد دلار بود.

سرمایه‌گذاری در انرژی خورشیدی همچنان رکورد می شکند

انرژی خورشیدی دلیل اصلی رشد سرمایه‌گذاری در انرژی های تجدید‌پذیر در سال 2023 بود. در مجموع 239 میلیارد دلار در سیستم‌های بزرگ و کوچک خورشیدی سرمایه‌گذاری شده است که دو سوم کل سرمایه‌گذاری جهانی انرژی های تجدید‌پذیر را در شش ماه اول سال تشکیل می‌دهد. این رقم 43 درصد بیشتر از شش ماهه اول سال 2022 است.

چین تقریباً نیمی از کل سرمایه‌گذاری خورشیدی در مقیاس بزرگ و کوچک را در اول نیمه سال 2023 به خود اختصاص داد. آمریکا با 25.5 میلیارد دلار سرمایه گذاری در رتبه دوم قرار داشت.

کاهش سرمایه‌گذاری در انرژی بادی

در مقابل، سرمایه‌گذاری در انرژی بادی 8 درصد نسبت به سال گذشته کاهش یافت و به 94 میلیارد دلار رسید. 

دلیل این موضوع، محدودیت‌های شبکه، چالش‌های مجوز و سیاست‌های متزلزل در برخی بازارها بود.

نیاز به سرمایه‌گذاری بیشتر

با وجود این پیشرفت‌ها، برای رسیدن به مسیر خالص صفر، نرخ سرمایه‌گذاری در انرژی های تجدید‌پذیر باید 76 درصد افزایش یابد.

جهان باید تا سال 2030 در مجموع 8.3 تریلیون دلار در انرژی های تجدید‌پذیر سرمایه‌گذاری کند تا به هدف خالص صفر تا سال 2050 برسد. این معادل 590 میلیارد دلار در هر دوره شش ماهه است.

در حال حاضر، سرمایه‌گذاری‌ها به طور قابل توجهی کمتر از حد مطلوب برای رسیدن به هدف صفر خالص است.

سرمایه‌گذاری در انرژی های تجدید‌پذیر برای مقابله با تغییرات آب و هوایی و ایجاد آینده‌ای پایدار ضروری است. با افزایش سرمایه‌گذاری و کاهش هزینه‌ها، انرژی های تجدید‌پذیر به طور فزاینده‌ای به منبع اصلی انرژی در جهان تبدیل می‌شوند.

تمرکز ایران بر پروژه‌های انرژی های تجدید‌پذیر چقدر است؟

در ایران اما، شرایط موجود از مقررات مصوب عقب مانده‌اند. این در حالی است که کشور پتانسیل عظیمی از انواع منابع انرژی های تجدید‌پذیر را دارد که تنها در تولید یک درصد برق کشور نقش دارد.

چالش‌های متعددی از جمله فشارهای مالی، تحریم‌ها، شرایط نامناسب سرمایه‌گذاری و تمرکز دولت بر هیدروکربن‌ها، وضعیت فعلی را ایجاد کرده است.

چرا توجه به انرژی های تجدید‌پذیر مهم است؟

- کمبود برق: با وجود رتبه سوم ایران در تولید گاز، مصرف برق به دلیل یارانه‌های سنگین، رشد جمعیت و افزایش دما به سرعت در حال افزایش است. خشکسالی فزاینده نیز بر تولید برق‌آبی تأثیر منفی می‌گذارد.

- نیاز به منابع جدید: کمبود برق با خاموشی‌های مکرر و نارضایتی عمومی همراه است. توسل به سوخت‌های مایع آلاینده و لغو صادرات گاز، راه‌حل‌های موقتی هستند.

- پتانسیل انرژی های تجدیدپذیر: ایران پتانسیل عظیمی برای تولید انرژی خورشیدی و بادی دارد. توسعه این منابع می‌تواند کمبود برق را جبران کند و به حفظ محیط زیست کمک کند.

چالش‌های گسترش انرژی‌های سبز

- فشارهای مالی: دولت با کمبود منابع مالی برای سرمایه گذاری در پروژه های انرژی های تجدیدپذیر روبرو است.

- تحریم‌های آمریکا: تحریم‌ها، سرمایه‌گذاری خارجی در ایران را دشوار کرده است.

- شرایط نامناسب سرمایه‌گذاری: فضای نامناسب کسب و کار و بوروکراسی پیچیده، سرمایه‌گذاری در این بخش را چالش برانگیز می‌کند.

- تمرکز دولت بر منابع فسیلی: دولت به طور سنتی بر تولید و صادرات گاز و نفت تمرکز داشته و توجه کمتری به انرژی های تجدیدپذیر کرده است.

انتظار می‌رود تولید انرژی های تجدیدپذیر در سال های 2023 تا 2027 به طور متوسط ​​رشد کند، اما برای ایجاد تغییر قابل توجه کافی نیست.

تمرکز دولت همچنان بر تولید گاز خواهد بود، که به تنهایی برای رفع نیازهای تولید برق کفایت نمی‌کند. کمبود برق و خاموشی‌های مکرر احتمالا ادامه می‌یابد و نارضایتی عمومی را تشدید می‌یابد. 

راه‌حل‌ها برای افزایش سهم انرژی های تجدید‌پذیر

- جذب سرمایه گذاری خارجی: برای تسریع توسعه انرژی های تجدیدپذیر، ایران باید سرمایه گذاری خارجی را جذب کند.

- ایجاد شرایط مناسب سرمایه‌گذاری: دولت باید با بهبود فضای کسب و کار و کاهش بوروکراسی، شرایط را برای سرمایه گذاری در این بخش جذاب تر کند.

تغییر در سیاست‌های دولت: دولت باید تمرکز خود را از سوخت‌های فسیلی به انرژی های تجدیدپذیر تغییر دهد و از این منابع به عنوان راه حلی برای کمبود برق و چالش‌های محیط‌زیستی استفاده کند.

تمرکز ایران بر پروژه های انرژی های تجدیدپذیر گامی مثبت در جهت جبران کمبود برق و حفظ محیط زیست است. با این حال، چالش های متعددی وجود دارد که باید برای تسریع توسعه این بخش برطرف شود.

اخبار حوزه محیط زیست و تغییرات اقلیمی را در صفحه اقتصاد سبز تجارت‌نیوز بخوانید.