جهان در آستانه بحران انرژی؛ آیا برای آینده‌ای سبز دیر شده است؟

به گزارش تجارت نیوز،

آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) پیش‌بینی می‌کند منابع انرژی پاک تا اواسط دهه 2030 به بزرگ‌ترین منبع انرژی جهان تبدیل خواهند شد. این رشد سریع، به‌ویژه در انرژی خورشیدی و بادی، نشان‌دهنده تلاش‌های گسترده برای کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی و جلوگیری از افزایش انتشار کربن است. با این حال، آژانس هشدار داده برای دستیابی به اهداف بلندپروازانه، لازم است سرعت رشد انرژی پاک بیشتر از آنچه در حال حاضر پیش‌بینی شده افزایش یابد.

کاهش سهم سوخت‌های فسیلی تا سال 2050

بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، با تداوم سیاست‌های فعلی، تقاضای جهانی انرژی طی سال‌های 2023 تا 2035 به میزان 0.5 درصد در سال کاهش می‌یابد. این کاهش نسبت به نرخ 1.4 درصدی سال‌های گذشته، نتیجه بهره‌وری انرژی، برق‌رسانی و توسعه سریع انرژی‌های تجدیدپذیر خواهد بود.

آژانس بین‌المللی انرژی پیش‌بینی می‌کند انرژی‌های تجدیدپذیر مانند خورشیدی و بادی تا پایان دهه جاری به سرعتی بیشتر از رشد تقاضای جهانی انرژی خواهند رسید و تا اواسط دهه 2030 به بزرگ‌ترین منبع انرژی جهان تبدیل خواهند شد. این در حالی است که مصرف سوخت‌های فسیلی تا پیش از سال 2030 به اوج خود خواهد رسید و سپس به‌تدریج کاهش خواهد یافت. پیش‌بینی می‌شود تا سال 2050 سهم این سوخت‌ها از 80 درصد کنونی به 58 درصد کاهش یابد.

سرمایه‌گذاری 850 میلیارد دلار در انرژی‌های تجدیدپذیر

آژانس بین‌المللی انرژی اعلام کرده تا پایان این دهه، رشد اقتصادی جهانی می‌تواند بدون نیاز به استفاده بیشتر از نفت، گاز یا زغال‌سنگ ادامه یابد. سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر نیز از 680 میلیارد دلار در سال 2022 به 850 میلیارد دلار در سال 2030 خواهد رسید. با این رشد، ظرفیت کلی انرژی‌های تجدیدپذیر در سراسر جهان بیش از دو برابر خواهد شد.

آژانس بین‌المللی انرژی تاکید می‌کند، اگر تمام اهداف ملی در زمینه انرژی و آب‌وهوا محقق شود، تا سال 2035، انرژی‌های تجدیدپذیر 40 درصد از نیاز جهانی انرژی را تامین خواهند کرد و تا سال 2050 این سهم به 75 درصد خواهد رسید. همچنین در سناریوی صفر خالص، انرژی‌های پاک تا اواسط قرن 90 درصد از تقاضای جهانی را تامین خواهند کرد.

گزارش همچنین اشاره می‌کند بخش‌های مختلف اقتصادی مانند گرمایش، سرمایش، حمل‌ونقل و تجهیزات الکتریکی با برق‌رسانی شتاب خواهند گرفت.

انتشار دی‌اکسید کربن همچنان در بالاترین سطح قرار دارد

با وجود این، آژانس بین‌المللی انرژی هشدار می‌دهد که سیاست‌های فعلی و شرایط بازار برای رسیدن به هدف انتشار خالص صفر کافی نیستند. به‌رغم استفاده گسترده از انرژی‌های پاک، سال گذشته دوسوم از افزایش دو درصدی تقاضای جهانی انرژی همچنان به وسیله سوخت‌های فسیلی تامین شد که به افزایش انتشار دی‌اکسید کربن به بالاترین سطح تاریخ انجامید.

از سویی، بحران‌های ژئوپولیتیکی مانند افزایش قیمت سوخت و انرژی در سال 2022، شکنندگی ساختارهای جهانی انرژی را آشکار کرده است. به گفته فاتح بیرول، مدیر اجرایی آژانس بین‌المللی انرژی، زیرساخت‌های انرژی در معرض خطرات بیشتری ناشی از تغییرات آب‌وهوایی خواهند بود.

آژانس بین‌المللی انرژی همچنین پیش‌بینی می‌کند ظرفیت اضافی نفت خام تا سال 2030 به هشت میلیون بشکه در روز برسد و پروژه‌های گاز طبیعی مایع جدید به عنوان سپری در برابر نوسانات شدید قیمت عمل کنند. اما در کل، امنیت تامین سوخت تضمین‌شده نخواهد بود. IEA برای سرعت بخشیدن به انتقال به سیستم خنثی از نظر کربن، بر افزایش سرمایه‌گذاری در انرژی‌های پاک در بازارهای در حال توسعه تاکید دارد. این بازارها که در حال حاضر تنها 15 درصد از کل سرمایه‌گذاری‌های جهانی در انرژی پاک را شامل می‌شوند، میزبان دوسوم جمعیت جهان هستند و نقش حیاتی در این تحول خواهند داشت.

آژانس بین‌المللی انرژی بر این باور است که آینده انرژی جهانی وابسته به رشد سریع‌تر انرژی‌های تجدیدپذیر است. اگرچه پیشرفت‌های مهمی در این زمینه صورت گرفته است، برای دستیابی به اهداف محیط‌زیستی و خنثی‌سازی کربن، نیازمند افزایش سرمایه‌گذاری و بهبود سیاست‌ها در سطح جهانی هستیم. چالش‌هایی مانند نوسانات ژئوپولیتیکی و تغییرات آب‌وهوایی همچنان مانعی در این مسیر هستند، اما با سرمایه‌گذاری‌های استراتژیک می‌توان این مشکلات را مدیریت و به سمت آینده‌ای سبزتر حرکت کرد.

اخبار حوزه محیط‌زیست و تغییرات اقلیمی را در صفحه اقتصاد سبز تجارت‌نیوز بخوانید.