محمد امین سامنی 
«تجارت‌نیوز» گزارش می‌دهد:
کشف اقیانوسی از هیدروژن زیر زمین/ گنجی پنهان در اعماق زمین
در دنیایی که نیاز به انرژی‌های پاک و پایدار روزبه‌روز بیشتر احساس می‌شود، کشف منابع جدید انرژی از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است. یکی از کشف‌های شگفت‌انگیز اخیر، وجود ذخایر عظیمی از گاز هیدروژن در زیر سطح زمین است. مطالعات نشان می‌دهند که این ذخایر می‌توانند به‌عنوان جایگزینی قدرتمند برای سوخت‌های فسیلی عمل کنند و نیاز بشر به انرژی را برای بیش از هزار سال تأمین کنند.
با افزایش فشار جهانی برای کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی و جایگزینی آن‌ها با منابع انرژی پاک، هیدروژن به‌عنوان یکی از امیدهای بزرگ برای تأمین انرژی پایدار مطرح شده است. هیدروژن، با قابلیت‌های منحصر‌به‌فرد خود به‌عنوان منبعی کم‌کربن و پایدار، می‌تواند نقش کلیدی در آینده‌ای سبز ایفا کند. تحقیقات جدید نشان می‌دهد که تریلیون‌ها تن هیدروژن طبیعی در زیر سطح زمین وجود دارد که در صورت بهره‌برداری، می‌تواند انرژی بشر را برای بیش از هزار سال تأمین کند.
این ذخایر عظیم که به‌عنوان هیدروژن زیرزمینی شناخته می‌شوند، از طریق فرآیندهای طبیعی در لایه‌های زیرین زمین شکل گرفته‌اند. اگرچه تاکنون تنها در مکان‌هایی محدود مانند آلبانی و مالی کشف شده‌اند، اما مدل‌های جدید نشان می‌دهند که این منابع ممکن است در سراسر جهان گسترش داشته باشند و به‌عنوان منبعی کلیدی برای دستیابی به انرژی پاک و پایدار شناخته شوند.
کشف ذخایر عظیم هیدروژن زیرزمینی
۱. برآورد منابع هیدروژن
مطالعه‌ای که به رهبری جفری الیس، ژئوشیمی‌دان نفتی در سازمان زمین‌شناسی آمریکا (USGS)، انجام شده، تخمین زده است که زمین می‌تواند حدود ۵.۶ تریلیون تن متریک هیدروژن را در مخازن زیرزمینی ذخیره کند. این مقدار به‌قدری عظیم است که حتی برداشت درصد کوچکی از آن می‌تواند انرژی بشر را برای قرن‌ها تأمین کند.
۲. انرژی قابل‌توجه در مقایسه با گاز طبیعی
بر اساس این مطالعه، هیدروژن موجود در این مخازن دارای انرژی معادل ۱.۴×۱۰¹⁶ مگاژول است که بسیار بیشتر از انرژی تمام ذخایر گاز طبیعی اثبات‌شده روی زمین (۸.۴×۱۰¹⁵ مگاژول) است. این کشف نشان می‌دهد که هیدروژن زیرزمینی می‌تواند به‌عنوان یک منبع اصلی انرژی جایگزین، به کاهش قابل‌توجه انتشار کربن کمک کند.
پتانسیل جهانی هیدروژن زیرزمینی
۱. توزیع منابع
به نقل از IE، مدل‌های جدید نشان می‌دهند که ذخایر هیدروژن می‌توانند در سراسر جهان گسترش داشته باشند. اگرچه برخی از این ذخایر ممکن است در عمق زیاد یا مناطق دورافتاده قرار داشته باشند و استخراج آن‌ها از نظر اقتصادی غیرعملی باشد، اما همچنان ذخایر قابل‌دسترسی و اقتصادی وجود دارد که می‌توانند پاسخگوی نیازهای انرژی بشر باشند.
۲. مقایسه با ذخایر سوخت‌های فسیلی
محققان تخمین می‌زنند که تنها حدود ۲ درصد از هیدروژن زیرزمینی برای تأمین نیازهای بشر طی ۲۰۰ سال کافی خواهد بود. این امر نشان‌دهنده قابلیت بالقوه هیدروژن زیرزمینی در جایگزینی سوخت‌های فسیلی و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای است.
۳. ضرورت تحقیقات بیشتر
مطالعات کنونی صرفاً آغاز راهی برای درک کامل پتانسیل این منابع است. مدل‌های زمین‌شناسی پیشرفته با استفاده از داده‌های موجود نشان می‌دهند که هیدروژن می‌تواند به‌عنوان یک منبع انرژی اصلی در آینده‌ای نزدیک مطرح شود. با این حال، تحقیقات بیشتری برای شناسایی و ارزیابی این مخازن و توسعه فناوری‌های لازم برای استخراج بهینه آن‌ها ضروری است.
چالش‌ها و محدودیت‌ها
دسترسی دشوار به ذخایر عمیق: بخشی از ذخایر هیدروژن در اعماق زیاد یا مناطق دور از ساحل قرار دارند که استخراج آن‌ها را به‌لحاظ اقتصادی دشوار می‌کند.
اندازه مخازن: برخی از مخازن به‌قدری کوچک هستند که برداشت آن‌ها نمی‌تواند توجیه اقتصادی داشته باشد.
فناوری استخراج: برای بهره‌برداری از این منابع عظیم، فناوری‌های پیشرفته‌ای نیاز است که هنوز در مراحل اولیه توسعه قرار دارند.
کشف ذخایر عظیم هیدروژن زیرزمینی، چشم‌اندازهای امیدوارکننده‌ای برای تأمین انرژی پاک و پایدار ارائه می‌دهد. این منابع می‌توانند نیاز بشر به انرژی را برای بیش از ۱۰۰۰ سال تأمین کنند و وابستگی به سوخت‌های فسیلی را به‌طرز چشمگیری کاهش دهند.
با این حال، دستیابی به این هدف نیازمند سرمایه‌گذاری در تحقیقات و توسعه فناوری‌های جدید برای شناسایی و بهره‌برداری از مخازن هیدروژن زیرزمینی است. اگرچه چالش‌هایی نظیر عمق زیاد برخی از ذخایر و هزینه‌های استخراج وجود دارد، اما حتی دسترسی به درصد کوچکی از این منابع می‌تواند گام بزرگی در مسیر تحقق انتقال انرژی به سمت منابع پایدار باشد.
تحقیقات بیشتر در این زمینه می‌تواند راه را برای استفاده از هیدروژن زیرزمینی به‌عنوان منبع اصلی انرژی در آینده باز کند. این منبع نه‌تنها به تأمین انرژی مورد نیاز کمک می‌کند، بلکه در کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و دستیابی به اهداف زیست‌محیطی جهانی نیز نقش کلیدی خواهد داشت.
اخبار حوزه محیط‌زیست و تغییرات اقلیمی را در صفحه اقتصاد سبز تجارت‌نیوز بخوانید.
نظرات