برنامه‌های نفتی ایران و رکوردزنی قیمت نفت

به گزارش تجارت‌نیوز ، امروز (‌چهارشنبه، 4 اردیبهشت‌ماه 1398) بیشتر روزنامه‌های رسمی کشور برنامه‌های نفتی ایران و چشم‌انداز قیمت نفت در سال جاری را بررسی کردند.

وزير نفت: خواب آشفته آمريکا تعبير نمی‌شود

روزنامه اطلاعات با تیتر «وزير نفت: خواب آشفته آمريکا تعبير نمی‌شود» نوشته است که وزير نفت تاکيد کرد که خواب آمريکا برای به صفر رساندن صادرات نفت ايران تعبير نمی‌شود و با تمام توان در جهت شکستن تحريم آمريکا عمل می‌کنيم.

این روزنامه نوشته است: بيژن زنگنه در جلسه علنی ديروز مجلس، به موضوع بيانيه کاخ سفيد در مورد تمديد نکردن معافيت چند کشور برای خريد نفت از ايران اشاره كرد و اظهار داشت: امروز در جنگ تجاوزگرايانه آمريکا عليه ملت ايران هستيم که صنعت نفت در نوک پيکان حملات ظالمانه است؛ بايد همه دست به دست هم بدهيم تا با استقامت و ايستادگی از اين شرايط سربلند بيرون بياييم.

وی ادامه داد: قطعا خواب به صفر رساندن خريد نفت از ايران تعبير نخواهد شد و با تمام توان در جهت شکستن تحريم آمريکا عمل مي‌کنيم. وضع عرضه و تقاضا در بازار نفت شکننده است. بیانیه آمریکا و حامیان منطقه‌ای اش برای اطمینان دادن به بازار نفت و جلوگیری از قیمت نفت نشان‌دهنده‌ نگرانی آنها از بی‌ثباتی و شکنندگی بازار نفت بوده که این بازار بسیار غیرقابل پیش‌بینی است.

وزیر نفت تاکید کرد: در این اوضاع نمی‌توان گفت که در این بازار می‌توان به اندازه کافی نفت تولید شود یا برخی کشورها و شرکت‌ها هم به آمریکا برای مصرف نفت ایران فشار می‌آورند. باز هم تاکید می‌کنم که خواب آمریکا برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران تعبیر نمی‌شود؛ آمریکا و هم‌پیمانانش با سیاسی کردن نفت و استفاده از آن به عنوان سلاح اشتباه بزرگی مرتکب شدند که با توجه به وضع بازار دودش به چشمان خیلی‌ها می‌رود.

وی همچنین در پاسخ به سوال خادمی، ‌نماینده ایذه درباره سیاست‌های گازی کشور گفت: فکر می‌کنم درخشان‌ترین عملکرد صنعت نفت را در این سال‌ها در بخش گاز داشتیم. متوسط تولید گاز در سال ۹۱، ۶۲۰ میلیون متر مکعب بوده که این میزان در سال ۹۷ به ۸۵۰ میلیون متر مکعب رسیده است. این یعنی تولید گاز ۳۰ درصد افزایش داشته است.

به گفته وزیر نفت، بالاترین تولید گاز از میدان مشترک پارس جنوبی در سال ۹۱، ۲۸۰ میلیون متر مکعب بوده است که این میزان در سال ۹۷ به ۶۱۰ میلیون متر مکعب رسید که به معنای رشد 2.2 درصدی است. ما برای اولین بار توانستیم به‌طور کامل از سهم خود استفاده و بخشی از عقب‌ماندگی‌ها را جبران کنیم.

زنگنه با بیان اینکه سهم گاز تامین‌شده از پارس جنوبی از ۳۹ درصد به ۶۲ درصد رسیده است، گفت: پوشش گازرسانی روستایی از ۵۴ درصد در سال ۹۲ به ۷۹ درصد در سال ۹۷ رسید. اکنون نزدیک به ۹۴ درصد کل جمعیت کشور از گاز استفاده می‌کنند.

وی در تشریح اولویت‌های تخصیص گاز گفت: بازار ایران بخشی از بازار جهانی است. اگر گاز را به صورت خام صادر کنیم، به ما می‌گویید که چرا خام‌فروشی شده است. پس ما اینجا گاز را برای تولید داخل تبدیل می‌کنیم. اولین سیاست آن است که حداکثر جایگزینی گاز با فرآورده‌های نفتی مایع باشد. ۲۰ میلیون متر مکعب گاز در حمل‌ونقل به‌جای بنزین مصرف می‌شود.

به گفته زنگنه، با گازرسانی روستایی توانسته‌ایم بخش مهمی ‌از گاز مایع و گازوئیل و نفت سفید را صرفه‌جویی کنیم که این بخشی از خوراک پتروشیمی است.

وزیر نفت همچنین گفت: نیروگاه نکا ۲ در مقطع فعلی مازوت مصرف می‌کند که نمایندگان آنها به دلیل مصرف مازوت و عدم مصرف گاز معترضند؛ این اتفاق مقطعی بوده که ان‌شاءالله حل شده است و مجددا گاز مصرف خواهد شد. برای ما کم شدن آلودگی محیط زیست هم دارای اولویت است.

وی دومین اولویت را تزریق گاز به میدان‌های نفتی بيان كرد و اظهار داشت: اولویت سوم تامین گاز به عنوان خوراک و مصرف در واحدهای پتروشیمی، فولاد و سایر صنایع، اولویت چهارم صادرات با خط لوله و اولویت پنجم صادرات به صورت CNG و LNG است. در سبد انرژی ایران بیش از 70 درصد مصرف انرژی گاز طبیعی است که کمتر کشوری در دنیا این‌گونه است.

زنگنه با بیان اینکه ایران سومین تولیدکننده گاز دنیا بعد از آمریکا و روسیه است، گفت: ما در این سال‌ها بالاترین تولید گاز را از میدان‌های مشترک داشتیم که به هیچ نیروگاهی در سال ۹۷ محدودیت ندادیم که نتیجه آن را در زمستان دیدید.

وزیر نفت همچنین گفت: گفته شده است که بنده در عرصه گازرسانی رفیق‌بازی می‌کنم. مگر این اتفاق شدنی است. اگر باشد بنده با ۲۸۰ نماینده رفیق‌بازی کرده‌ام. وضع گازرسانی در همه جای کشور به جز کرمان، کرمانشاه و خراسان جنوبی بهتر شده است که همه بالای ۸۵ درصد گازرسانی داشته‌اند.

وی درباره وضع قرارداد گاز با کشورها هم گفت: قرارداد صادرات گاز با ترکیه با تمام ظرفیت در حال اجرا شدن است. قرارداد با عراق نزدیک به ۶۰ میلیون متر مکعب در روز بوده است که به هر میزان لازم باشد صادر می‌کنیم. قرارداد ارمنستان، جمهوری آذربایجان و قرارداد پاکستان هم وجود دارد که طرف پاکستانی تعهداتش را اجرا نکرده است، این موضوع را روز دوشنبه به نخست وزیر پاکستان اعلام کرديم که از سمت آمریکا، عربستان و امارات تحت فشار سیاسی است.

زنگنه ادامه داد: درباره قرارداد عمان هم توافق‌نامه جدی وجود دارد، اما وقتی بحث تحریم پیش آمد باید خط لوله در عمق ۱۰۰۰ متر ایجاد شود. این کار را دو شرکت می‌توانند انجام دهند که در شرایط تحریم نمی‌آیند؛ باید آن را حل کنیم. درباره قرارداد ترکمنستان هم فکر می‌کردم که باید من را تشویق کنید، چون شرکتی می‌خواست فشار غیرطبیعی آورد که من ریسک را پذیرفتم و زیر فشار نرفتم. این باعث سربلندی کشور شد که ما گاز را تامین کرديم و زیر فشار نرفتیم؛ البته به قرارداد احترام می‌گذاریم که باید اجرایی شود.

وزير نفت درباره پرونده کرسنت هم گفت: پرونده در مرحله داوری چند مرتبه به صدور حکم رسید اما به ترتیب خارج شد و اجازه صدور حکم را ندادند.

وی در جمع‌بندی با بیان اینکه گازرسانی روستایی با همکاری مجلس انجام شد، گفت: ۱۷ هزار میلیارد برای گازرسانی روستایی از محل صرفه‌جویی‌ها هزینه شد.

در اين جلسه، سوال خادمی، نماینده ایذه از وزیر نفت مبنی بر اینکه چرا سیاست‌های گازی کشور در بخش خدمات گازرسانی به روستاها و بخش‌های مختلف کشور و در گرفتن سهم بازار گاز دنیا غیرعادلانه و ضد منافع ملی بوده است، مطرح شد.

بعد از پاسخ‌های زنگنه، خادمی گفت که از توضیحات وزیر قانع نشده است. به همین دلیل پاسخ‌های وزیر به رای مجلس گذاشته شد که نمایندگان با ۱۱۲ رای موافق، ۵۴ رای مخالف و ۳ رای ممتنع از مجموع ۱۹۷ نماینده حاضر در مجلس از پاسخ‌های وزیر قانع شدند.

وزیر نفت همچنين در جلسه علنی بعدازظهر ديروز مجلس در پاسخ به سوال نماینده اهواز در زمينه علت عدم اتخاذ تمهیدات لازم برای جلوگیری از بحران مازوت در آینده، گفت که طرح‌های بهسازی پالایشگاه‌های مختلف کشور در دست اجرا قرار دارد.

زنگنه گفت: این موضوع نه تنها به ایران بلکه به بسیاری از تولیدکنندگان نفت برمی‌گردد که با این مشکل روبه‌رو هستند. متوسط تولید نفت کوره جهان در سال ۲۰۱۷ یک میلیون تن در روز بوده است که بنا به اطلاع منابع رسمی کمتر از ۲ درصد آن حاوی گوگرد زیرنیم درصد است و کمتر از ۲ درصد با استانداردی که گفته شده است، تطابق دارد.

وی اضافه کرد: سازمان جهانی دریانوردی مقرراتی گذاشته است که کشورها اجازه ندارند از مازوت یا نفت کوره بالای نیم‌درصد استفاده کنند. از یک میلیون تن نفت کوره در روز نیمی از آن به عنوان سوخت کشتی‌ها و نیمی دیگر در بخش نیروگاهی مصرف می‌شود. پس این یک معضل جهانی است.

وزیر نفت با بیان اینکه اغلب پالایشگاه‌ها توسط بخش‌های غیردولتی اداره می‌شود، یادآور شد: در واقع ما ابزار اجرایی مالی در دست نداریم که دستور بدهیم چنین سرمایه‌گذاری انجام شود. اولین کار این است که خوراک پالایشگاه‌ها را کاهش دهیم. این باعث می‌شود ۱۷ میلیون لیتر در روز کاهش تولید نفت کوره داشته باشیم که در این صورت ۴۰ هزار تن نفت کوره تولیدی داریم که ۴ درصد نفت کوره جهان است و اکثر آن بالای ۳ درصد گوگرد دارد.

زنگنه با بیان اینکه یک سوم نفت کوره ایران مربوط به پالایشگاه آبادان است، افزود: در حال حاضر طرح توسعه‌ای برای بهبود کیفیت فرآورده‌های این پالایشگاه در حال اجراست ولی اساسا نفت کوره آبادان به مصرف سوخت کشتی نمی‌رسد، بلکه دوباره تصفیه می‌شود و به‌عنوان خوراک پالایشگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین توسعه فازهای پارس جنوبی باعث شده است تولید نفت کوره ما کم شود. ما باید طرح‌های بهسازی پالایشگاه‌ها را هم اجرایی کنیم که در مورد پالایشگاه آبادان در حال اجراست و قرارداد بهینه‌سازی نفت کوره پالایشگاه اصفهان هم امضا شده است که ان‌شاءالله اجرایی خواهد شد.

وي با تاکید بر ضرورت توسعه متوازن تولید قیر با هدف صادرات اضافه کرد: گوگرد در قیر مزیت است. ما باید اجازه دهیم مواد اولیه نفت کوره که قابل تبدیل به قیر است، به قیر تبدیل و صادر شود. همچنین روی کشتی‌ها دستگاه پاک‌کننده قرار داده می‌شود که خروجی دود را تنظیم و آلودگی را کاهش می‌دهد. پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۰، ۳۰۰۰ کشتی به دستگاه پاک‌کننده مجهز شوند. این کار به مراتب اقتصادی‌تر است. راهکار دیگر هم مخلوط کردن نفت کوره است؛ به این ترتیب که محصول گوگردبالا را با محصول گوگردپایین مخلوط کنیم تا به حد استاندارد برسد.

وزير نفت خاطرنشان کرد: ما کارهایی که به عنوان سیاستگذار از دستمان بر می‌آمده است، انجام دادیم. مهم‌ترین آنها مصوبه هیات دولت در سال ۹۳ بود که مقرر شد اگر پالایشگاه‌ها 30 درصد سود سالانه خود را صرف کیفی‌سازی محصولات خود کنند هم خوراک ارزان‌تر به آنها داده شود و هم محصولاتشا‌ن گران‌تر خریداری شود.

زنگنه درباره اقدامات این وزارتخانه برای استانداردسازی سوخت مصرفی هم گفت: بهسازی پالایشگاه کشور نیازمند ۱۰ میلیارد دلار فاینانس است که در شرایط فعلی کشور برای ما نشدنی است؛ البته این کار از قبل در پالایشگاه آبادان انجام شده است اما اینکه ما سوخت‌های مایع را به جز حمل‌ونقل از سطح شهر حذف کردیم، خدمت بزرگی بوده است و امروزه در شهرها بنزین با استاندارد یورو ۴ و یورو ۵ و گازوئیل با گوگرد پایین توزیع می‌شود و این قدمی در بهبود وضع محیط زیست است.

سووال ملي علی ساری از وزیر نفت درباره علت عدم اتخاذ تمهیدات لازم برای جلوگیری از بحران مازوت در آینده بود که پس از توضیحات وزیر نفت وی اعلام کرد که از پاسخ‌های وزیر قانع شده است.

رویای آمریکایی صفر شدن نفت ایران تعبیر نمی‌شود

همچنین روزنامه جوان با تیتر «وزير نفت: رویای آمریکایی صفر شدن نفت ایران تعبیر نمی‌شود» نوشته است که وزیر نفت با تاکید بر اینکه با تمام توان در جهت شکستن تحریم آمریکا عمل می‌کنیم، گفت: قطعا خواب به صفر رساندن خرید نفت از ایران تعبیر نخواهد شد.

استقلال 73 درصدی از نفت

روزنامه خراسان با تیتر «استقلال 73 درصدی از نفت» سهم نفت در بودجه ۹۸ با توجه به تحریم اخیر آمریکا بررسی کرده است.‏

این روزنامه نوشته است: کلیدواژه اصلی دولتمردان آمریکا این است که با صفر کردن صادرات نفت ایران، مهم‌ترین منبع درآمدی دولت را قطع می‌کنیم. این جمله را طی همین چند روز اخیر از ترامپ، پمپئو و جان بولتون بسیار شنیده‌ایم، اما آنها در این باره هم اشتباه می‌کنند.

هم‌اکنون وابستگی بودجه دولت ایران به نفت به کمتر از 30 درصد رسیده است که برخی از مصارف آن نیز حیاتی نیست و قابل کاهش است. توضیح این که در قانون بودجه سال 1398 کل منابع عمومی دولت 448 هزار میلیارد تومان تعیین شده است که از این میزان 158 هزار میلیارد تومان مربوط به واگذاری دارایی سرمایه‌ای است.

با حذف دیگر درآمدهای غیرنفتی از واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای، درآمد دولت از نفت خام هم حدود 140 هزار میلیارد تومان است، یعنی وابستگی منابع عمومی بودجه به نفت حدود 31 درصد است.

اگر درآمدهای اختصاصی دولت (71 هزار میلیارد تومان) را هم اضافه کنیم، سهم نفت از کل منابع بودجه عمومی (520 هزار میلیارد تومان) به کمتر از 27 درصد کاهش می‌یابد. اما این همه ماجرا نیست.

باید توجه کنیم که همه درآمد نفتی صرف امور ضروری و حیاتی کشور نمی‌شود بلکه حدود 67 هزار میلیارد تومان به مباحث عمرانی اختصاص می‌یابد که نوعی سرمایه‌گذاری است.

بنابراین اگر این رقم را هم از 140 هزار میلیارد تومان منابع نفتی کم کنیم، وابستگی بودجه به نفت به رقم 73 هزار میلیارد تومان می‌رسد که فقط 16 درصد از کل منابع عمومی و 14 درصد کل منابع بودجه عمومی است. رقمی که به هیچ وجه نمی‌تواند مهم ترین منبع درآمدی دولت باشد.

گفتنی است سال‌ها درآمد مالیاتی دولت از درآمد نفتی فاصله گرفته که در کنار دیگر درآمدهای دولت به حدود 2 برابر درآمد حاصل از نفت می‌رسد. البته این فقط درآمدهای بالفعل غیرنفتی دولت است.

چندین منبع درآمدی بالقوه هم در اختیار دولت است که در مواقع ضروری به‌راحتی قابل حصول است.

رکورد قیمت نفت شکسته شد

روزنامه مردم‌سالاری با تیتر «رکورد قیمت نفت شکسته شد» از پیامدهای تحریم کامل نفت ایران توسط آمریکا نوشته است.

این روزنامه نوشته است: قیمت نفت روز سه‌شنبه پس از اینکه واشنگتن اعلام کرد همه معافیت‌های نفتی ایران تا ماه مه خاتمه پیدا خواهد کرد و واردکنندگان را برای توقف خرید از تهران تحت فشار قرار داد، نزدیک به بالاترین رکورد سال ۲۰۱۹ ایستاد.

بهای معاملات نفت برنت با ۰.۵ درصد افزایش نسبت به روز دوشنبه، به ۷۴.۴۰ دلار در هر بشکه رسید در حالی که در این روز تا مرز ۷۴.۵۲ دلار پیش رفته بود.

بهای معاملات آتی وست تگزاس اینترمدیت آمریکا با ۰.۵ درصد افزایش نسبت به روز گذشته، به ۶۵.۹۵ دلار در هر بشکه رسید.

آمریکا روز دوشنبه از خریداران نفت ایران خواست خریدهای خود را تا اول ماه مه متوقف کنند، در غیر این صورت با تحریم‌ها مواجه خواهد شد و به شش ماه معافیت‌هایی که به مشتریان بزرگ نفت ایران اجازه داده بود به وارداتشان در حجم محدودتر ادامه دهند، پایان داد.

بانک بارکلیز در یادداشتی نوشت: پس از اعلام تصمیم آمریکا، بسیاری از فعالان بازار نفت غافلگیر شدند و این اقدام به محدود شدن شدید عرضه در بازار منجر خواهد شد.

این بانک انگلیسی افزود: هدف واشنگتن برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران، قیمت نفت را در معرض ریسک‌های صعودی قرار می‌دهد.

تحلیلگران گروه بانکی ANZ نیز اظهار کردند: این تصمیم احتمالا مشکلات اخیر عرضه که به دلیل کاهش عرضه اوپک ، تحریم‌ها علیه نفت ونزوئلا و منازعه در لیبی ایجاد شده است را وخیم‌تر خواهد کرد.

اقدام آمریکا برای تشدید تحریم‌ها علیه ایران، همزمان با تحریم‌های واشنگتن علیه صادرات نفت ونزوئلا و همچنین توافق کاهش تولید کشورهای اوپک و غیراوپک صورت می‌گیرد که بازارهای جهانی نفت را با محدودیت عرضه مواجه کرده و به بالاتر رفتن قیمت‌ها منجر شده است.

الن والد، از مرکز انرژی جهانی در شورای آتلانتیک در این باره گفت: به نظر می‌رسد آمریکا انتظار دارد عربستان سعودی و امارات متحده عربی حذف نفت ایران را جبران کنند، اما این امر لزوما به معنای آن نیست که عربستان سعودی نیز همین طور فکر می‌کند.

بر اساس گزارش رویترز، قرار است کشورهای اوپک و غیراوپک در ژوئن برای تصمیم‌گیری درباره سیاست تولید خود دیدار کنند.

خالد الفالح، وزیر انرژی عربستان سعودی روز دوشنبه در بیانیه‌ای اعلام کرد: عربستان سعودی در پی بیانیه اخیر دولت آمریکا در خصوص تحریم‌ها علیه صادرات نفت ایران، به دقت تحولات بازار نفت را دنبال می‌کند و با سایر تولیدکنندگان نفت هماهنگ خواهد بود تا نسبت به وجود عرضه کافی برای مصرف‌کنندگان اطمینان حاصل شود و در عین حال، تعادل بازار جهانی نفت برهم نخورد.