دولتی که در میوه، ارز و پیاز دخالت می‌کند به فساد دامن می‌زند

به گزارش تجارت‌نیوز ، پنجمین همایش مبارزه با فساد امروز با حضور نمایندگان دولت، قوه قضاییه، مجلس شورای اسلامی برگزار شد.

در این همایش مقامات عالی رتبه کشور به همراه نمایندگان بخش‌خصوصی درباره ساز و کار مبارزه با فساد سخن گفتند. هر چند که معاون اقتصادی رئیس جمهور معتقد است که از گفتن در مورد مبارزه با فساد، کم نگذاشته‌اند اما فعالان اقتصادی می‌گویند گفتن تنها شرط کار نیست و مهم راهکارهای عملیاتی است که دولت‌ها باید برای عدم گسترش آن بکار می‌گرفتند.

رئیس اتاق بازرگانی تهران در تلنگری به دولت می‌گوید: «دولتی که در میوه و ارز و پیاز دخالت می‌کند به فساد هم دامن می‌زند.»

در همین رابطه معاون اقتصادی رئیس جمهور، با بیان اینکه از گفتن در مورد مبارزه با فساد، کم نگذاشته‌ایم، گفت: ساز و کار مبارزه با فساد در کشور نیاز به حک و اصلاح داشته و باید به صورت ملی در مورد آن حرکت کرد.

محمد نهاوندیان در همایش مبارزه با فساد اظهار کرد: برگزاری همایش مبارزه با فساد از سوی بخش‌خصوصی را باید به فال نیک گرفت، به خصوص اینکه اتاق‌های بازرگانی ایران و تهران به نمایندگی از فعالان اقتصادی کشور، در نهضت بسیار مهم مبارزه با فساد اقتصادی به پا خواسته‌اند و همراهی با مجموعه دستگاه‌های مسئول را با برگزاری این همایش اعلام می‌کنند.

او افزود: این امر نشانگر آن است که کار مبارزه با فساد اقتصادی جز با عزم ملی و همراهی و هماهنگی، به اهداف خود نمی‌رسد؛ در ادبیات فساد نیز گفته شده که هر دست گیرنده، یک دست دهنده دارد و در یک پرداخت فسادآلوده طرف عرضه و تقاضا وجود دارد.

نهاوندیان تصریح کرد: توجه به فساد در همه کشورهای دنیا، بسیار بیشتر از گذشته شده است؛ علت این امر هم دسترسی گسترده‌تر مردم به اطلاعات و فضای مجازی است. بسیاری از دولت‌ها دیگر با مساله فساد اقتصادی، به عنوان یک مساله اقتصادی صرف روبرو نیستند، بلکه موضوع به آشوب های خیابانی منجر شده و در بسیاری از کشورهای دارای ناآرامی هم مشاهده می‌شود که مساله فساد، یک مساله جدی شکل گیری اعتراضات بوده است.

فاصله بین احساس فساد و واقعیت

به گفته نهاوندیان، بین احساس فساد و واقعیت فساد گاهی فاصله است؛ به این معنا که با بزرگنمایی‌ها گاهی واقعیت فساد کمتر از احساس افراد است.

وی ادامه داد: یکی از مقامات مسائل ارتباط جمعی گزارشی را به نقل از مرکز رسمی نظرسنجی در ایران منتشر کرده که بر مبنای آن فاصله بین احساس فساد و مشاهده فساد در ایران بسیار زیاد است. یعنی در پاسخ به این سوال که فساد چقدر گسترده است، مردم در اکثریت بسیار بالایی جواب مثبت داده‌اند، در حالیکه در پاسخ به این مساله که خود فرد یا خانواده او چقدر با فساد روبرو بوده‌اند، پاسخ منفی بیشتر است.

او افزود: فساد اقتصادی به رشد آسیب‌زده و هزینه تولید را بالا می‌برد، به نحوی که فساد اقتصادی هم آهنگی حلقه‌های مختلف فرآیند اقتصاد را دچار اختلال کرده و به رشد آسیب می‌زند، در حالی که احساس فساد به عدالت در جامعه آسیب می‌زند و اگر مردم احساس بی‌عدالتی کنند، سرمایه اجتماعی آسیب می‌بیند.
نهاوندیان گفت: در این دوره ۴۰ ساله همواره مساله مبارزه با فساد مدنظر بوده است، اما آیا جامعه ما نسبت به میزان مقابله با فساد اقتصادی، رضایت دارد؟ پاسخ منفی است، چراکه توقع جامعه بسیار بالاتر از آن چیزی است که انجام شده است.

سرمایه‌گذاری نمی‌شود اگر با فساد مبارزه نشود

از سوی دیگر رئیس اتاق بازرگانی تهران در همایش مبارزه با فساد از دخالت دولت در بخش‌های اقتصادی انتقاد کرد و گفت: چنانچه دولت بخواهد در همه چیز دخالت کند فساد بیشتر می‌شود و دولت‌های ما در میوه، ارز و پیاز دخالت می‌کنند و این یک مشکل است.

مسعود خوانساری اظهار کرد: انجمن تجار برای نخستین بار به همین منظور تشکیل شد. اگر قرار است سرمایه‌گذاری رشد کند با فساد این امر میسر نیست. سرمایه‌گذاری داخلی نیز در کنار سرمایه‌گذاری خارجی، دچار مشکل است.

او ادامه داد: هر از چند گاهی دادگاهی تشکیل و با مفاسدی بر خورد می‌شود اما این کار به تنهایی نمی‌تواند زیر بنایی فساد را حل کند ولی اتاق تلاش کرده است بیشتر آسیب‌شناسی و دلایل رشد فساد را پیدا کنیم. رقم‌های فساد هر روز از میلیونی به میلیاردی و الان رقم‌های باور نکردنی است.

تصمیم‌های شبانه و افزایش میزان فساد

رئیس اتاق بازرگانی تهران گفت: در سال‌های قبل سازمان چای، تنباکو، قند و شکر داشتیم ولی با حدف اینها مشکلات این بخش وجود دارد و اگر باید مردم حضور داشته باشند دخالت‌های دولت در امور کوچک نیازی نیست زیرا این کار فساد را گسترش می‌دهد.

او با اشاره به اینکه وقتی در سال ٩٧ جهش ناگهانی ارز رخ داد در پنج ماه 40 بخش نامه تدوین شد، خاطرنشان کرد: عدم شفافیت باعث برداشت‌های مختلف و اختلال در نظام اقتصادی شد. وجود شرکت‌های دولتی و خصولتی نیز یکی دیگر از عوامل دامن زدن به فساد است. بودجه شرکت‌های دولتی دو برابر بودجه عمومی کشور است. ولی میزان مالیات این شرکت‌ها شاید یک هفتم بنگاه‌های بخش‌خصوصی است و این نشانه تبعیض و یک عامل اصلی فساد در جامعه است.

رئیس اتاق تهران تصریح کرد: تصمیمات یک شبه یکی از عوامل فساد است و با تحریم‌های اخیر شاهد این بودیم که شبانه یک کالا صادرات یا واردات آن ممنوع می‌شد و باعث درآمدهایی برای یک نفر در این بازار و بلاتکلیفی صادرکننده یا وارد کننده می‌شد.

دیگر فساد در جامعه قبح ندارد

در عین حال، رئیس اتاق بازرگانی ایران هم درباره مبارزه با فساد گفت: روندی که در ارتباط با فساد پیش می‌رود از یک موضوع سرچشمه می‌گیرد و شاید جزو اولویت‌های اول است اما توجهی به آن نمی‌شود.

غلامحسین شافعی افزود: آنچه آینده جامعه را با مشکل مواجه می‌کند روند مساله اخلاق است زیرا مسائل اقتصادی آن قدر برای ما مشکل آفرین نیست که سقوط اخلاقی برای ما مشکل آفرین است؛ روند حرکت اخلاق یک سیر نزولی با شیب تند را طی می‌کند و بنابراین این مساله را باید به عنوان یک موضوع مهم سرلوحه کار خودمان در جامعه قرار دهیم زیرا به وضع خطرناکی از این نظر می‌رسیم.

چه کسانی فساد را نمی‌پذیرند؟

رئیس اتاق بازرگانی ایران گفت: ما همان آدم‌هایی هستیم که رفتارهای حاکم بر بازار ما تحسین برانگیز بود و اگر همکار ما در بازار توفیقی نداشت یک ساعت زودتر چراغ مغازه را خاموش می‌کردیم که او هم بتواند در کسب روز بالا بیاید؛ ما از نسل همان افرادی هستیم که در کسب و کارها انسان می‌ساختیم و انسان تحویل جامعه می‌دادیم و بیشتر از اینکه به تولید فکر کنیم به تولید انسان‌ها فکر می‌کردیم.

او افزود: هنوز افرادی هستند که یک نفر را در بنگاه اقتصادی به کار می‌گرفتند و به او می‌آموختند و حتی او عضو خانواده می‌شد اما الان روابط کار با آن زمان بسیار فاصله دارد.

شافعی اظهار کرد: ما الان مدعی هستیم که مروج اخلاق هستم و غافل از آنکه چه بر سر اخلاق آورده‌ایم. دیگر فساد در جامعه قبح ندارد و با این شرایط چه بر سر اقتصاد می‌آید باید بگویم که فساد می‌تواند از یک تا هشت درصد روی رشد اقتصادی جامعه اثر بگذارد.

رئیس اتاق بازرگانی ایران گفت: براساس مطالعه جوامع مختلف نشان می‌دهد که فقط یک درصد از مردم وجود دارند که تحت هیچ شرایطی امکان ندارد که به فساد روی بیاورند. یک درصد هم تحت هر شرایطی به فساد روی می‌آوردند اما 98 درصد جامعه آماده غلتیدن به هر یک از دو طرف هستند بنابراین باید با مبارزه با فساد راه غلتیدن 98 درصد مردم را باید به سمت فساد بست.