تجارت‌نیوز گزارش می‌دهد:
ماجرای ورشکستگی دولت چیست؟
چند روز قبل، گزارشی منتسب به سازمان برنامه و بودجه منتشر شد که می‌گفت دولت ایران در آستانه ورشکستگی است و اگر تحریم‌ها رفع نشود، دلار ۲۸۵ هزار تومانی هم بعید نیست. گزارشی که البته تکذیب شد. اما سوالات زیادی را ایجاد کرد.
به گزارش تجارت‌نیوز ، آنچه در این گزارش نگران‌کننده است، ماجرای ورشکستگی دولت است. اما فارغ از این گزارش، آیا دولت ایران در آستانه ورشکستگی است؟
جدای از گزارش منتسب به سازمان برنامه و بودجه، مرکز پژوهش‌های مجلس و گزارش تفریغ بودجه سال ۹۹ بدهی دولت و احتمال ورشکستگی آن را تایید کرده‌اند.
مهم‌ترین شاخص در تشخیص وضعیت بدهی‌های یک دولت نسبت بدهی‌ها با تولید ناخالص داخلی است. مرکز پژوهش‌های مجلس، چندی پیش گزارشی منتشر کرد که می‌گفت نسبت بدهی دولت به تولید ناخالص داخلی در پایان کار دولت روحانی، به ۵۲ درصد رسیده و پیش‌بینی شده تا سال ۱۴۰۵ این نسبت به ۷۲ درصد می‌رسد.
مطابق استاندارد‌های صندوق بین‌المللی پول، نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی کشور‌های درحال توسعه‌ای که بالاتر از ۵۰ درصد است، در آستانه هشدار و بالاتر از ۷۰ درصد در آستانه خطر قرار دارند.
از طرف دیگر، در گزارش تفریغ بودجه سال ۹۹ هم عنوان شده که دولت ظرف یک سال ۳۴۰ هزار میلیارد تومان اوراق بدهی منتشر کرده است. این عامل هم نگران‌کننده است.
آیا ورشکستگی دولت جدی است؟
چند روز پیش گزارش تفریغ بودجه سال ۹۹ منتشر شد. گزارشی که می‌گفت دولت در سال ۹۹ چون نتوانسته نفت بفروشد، ۳۴۰ هزار میلیارد تومان اوراق بدهی منتشر کرده است. ۴۰۹ درصد بیشتر از آنچه در قانون بودجه آمده بود.
انتشار بی‌سابقه و بیش از حد اوراق بدهی، همان عاملی است که می‌تواند دولت را دچار بحران بدهی و ورشکستگی کند.
انتشار اوراق بدهی به دولت کمک میکند که بدون افزایش تورم، بودجه خود را تامین کند. اما دولت باید اصل و سود این اوراق را در سررسید مشخصی به مردم و خریداران اوراق برگرداند. اما انتشار اوراق تا حدی مقبول است که دولت را با بحران بدهی مواجه نکند و از طرف دیگر، دولت امیدوار باشد که می‌تواند این بدهی را در سررسید مقرر تسویه کند.
اما با توجه به تحریم‌ها و ناتوانی دولت در فروش نفت، احتمال اینکه این دولت بتواند، بدهی خود را پرداخت کند، ضعیف است. برای همین ممکن است دولت برای پرداخت این بدهی، اوراق بدهی جدید منتشر کند. مانند کاری که امسال هم انجام شده است.
بدهی ۸۰ هزار میلیارد تومانی
این مساله سبب تجمیع این بدهی‌ها می‌شود و ممکن است دولت را ورشکسته کند. برای مثال بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، بودجه امسال ۳۰۰ هزار میلیارد تومان کسری دارد. اما در کنار این کسری، دولت رئیسی امسال باید حدود ۸۰ هزار میلیارد تومان بودجه برای پرداخت اوراق بدهی دولت پیشین پرداخت کند.
نگرانی اصلی از همین جا شروع می‌شود. اینکه بدهی قبلی با بدهی جدید پرداخت شود و دولت را ورشکسته کند.
اما تنها بدهی دولت، بابت انتشار اوراق بدهی نیست. بدهی دولت به بانک‌ها، بدهی به تامین اجتماعی هم در لیست بدهی‌هایی قرار دارد که دولت باید پرداخت کند.
دلار ۲۸۵ هزار تومانی ایران
اما ماجرای گزارش منتسب به سازمان برنامه و بودجه چه بود؟ در این گزارش که بلافاصله تکذیب شد، دو سناریو برای قیمت دلار در نظر گرفته شده است. اول قیمت دلار با فرض رفع تحریم‌هاست. در این سناریو قیمت دلار در سال ۱۴۰۶ به ۵۵ هزار تومان می‌رسد.
اما نکته نگران‌کننده، تدوام تحریم‌هاست که فروش نفت را با مشکل مواجه میکند و ممکن است قیمت دلار به ۲۸۵ هزار تومان برسد.
سازمان برنامه بلافاصله دلار ۲۸۵ هزار تومانی را رد کرد و گفت این گزارش صحیح نیست. اما نکته دیگری که در این گزارش عنوان شده بود ماجرای ورشکستگی دولت بود.
این گزارش گفته بود چه تحریم‌ها رفع شود چه نشود، دولت ورشکسته می‌شود. رفع تحریم‌ها فقط زمان ورشکستگی دولت را به تاخیر می‌اندازد. مگر اینکه دولت بتواند ساختارهای اقتصادی را اصلاح کند.
نظرات