۷۰ درصد ارزش بازار سرمایه هنوز جای رشد دارد

به گزارش تجارت‌نیوز ، محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، با حضور در برنامه گفت و گوی ویژه خبری دوشنبه شب شبکه دو سیما با تاکید بر اینکه فضای بی اعتمادی در این بازار، شکل گرفته است، افزود: این فضا به واسطه اقداماتی بوده که در ماه‌های اخیر توسط دولت، انجام و برداشتی از آن برای مردم فراهم شده که نیازمند اصلاح رفتار دولت بوده است.

پورابراهیمی افزود: زمانی که مردم را به سمت بازار سرمایه دعوت می‌کنیم ابتدا باید زمینه ایجاد رفتار تخصصی در این بازار شکل بگیرد.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: نمی‌شود در بازار تخصصی سرمایه از توده‌های مردم درخواست کنیم وارد این بازار شوند و آنها را بدون هیچ گونه آموزش و اطلاع‌رسانی و یک رویکرد مشاوره ای، وارد جریان کاملا تخصصی کنیم و سپس بگوییم اگر شما متضرر شدید باید فکر می‌کردید و با نگاه تخصصی وارد این بازرا می‌شوید.

وی گفت: معمولاً بازار سرمایه در دنیا محل حضور افراد حرفه ای و نیمه حرفه ای است و افراد معمولی با روش‌هایی که در مکانیزم‌های بازار سرمایه کشورشان دیده شده است، استفاده می‌کنند اما در کشور ما این اقدام نشد.

پورابراهیمی افزود: در مورد آزادسازی سهام عدالت هم، حجم بزرگی از دارندگان این سهام، در عمل در این فضا قرار گرفتند که به عنوان معامله‌گر در بازار سرمایه عمل کنند.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: آنچه که در ذهن بخشی از جامعه شکل گرفته که دولت از مردم برای حضور در بازار سرمایه دعوت کرده است اما خروجی آن به ضرر مردم تمام شد باید در رفتار عملیاتی دولت, موجب اصلاح نگاه مردم به این بازار شود.

پورابراهیمی افزود: حدود 75 درصد از ارزش بازار سرمایه به 30 تا 35 شخصیت حقوقی در اقتصاد ایران تعلق دارد یعنی سهام شناور کشورمان در همه دنیا، کمترین است.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: نگاه بلند مدت به افزایش سهام شناور است اما در شرایط کنونی، یکی از ویژگی‌های بازار سرمایه ما این است که بخش عمده ای از آن در اختیار حاکمیت، نهادهای عمومی غیر دولتی یا مجموعه‌های وابسته به دولت و مانند آن است.

وی ادامه داد: بنابراین با توجه به اینکه حدود 75 تا 80 درصد آن به صورت مستقیم و غیر مستقیم توسط حدود 30 تا 35 شخصیت حقوقی در حوزه اقتصادی اداره می‌شود، نگرانی از ریزش بازار و سقوط بازار، اساساً وجود ندارد.

پورابراهیمی گفت: آمار شرکت‌های بورسی نشان می‌دهد تولید و فروش این شرکت‌ها نسبت به ماه گذشته به طور میانگین 17 درصد و نسبت به مدت مشابه پارسال حدود 70 درصد افزایش یافته است.

او افزود: بنابراین اساس بازار سرمایه کشورمان مشکل خاص نگران‌کننده‌ای ندارد اما فضای بی‎اعتمادی و اثر روانی بر واقعیت اقتصادی، غالب شده است.

پورابراهیمی اضافه کرد: گزارش‌ها نشان می‌دهد از نظر ارزش بازار، حدود 70 درصد ارزش بازار سرمایه، قیمت سهام کنونی هنوز جای رشد دارد و فقط قیمت تعدادی از سهام از ارزش ذاتی شان بیشتر است و در همه جای دنیا هم این گونه است.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی از مردم خواست رویکرد ریسک را در دستور کار خود قرار دهند و نگاهشان در خصوص شرکت‌های کوچک، متفاوت باشد زیرا ریسک آنها نسبت به شرکت‌های بزرگ، بیشتر است و شاخص ها هم این موضوع را نشان می دهد.

پورابراهیمی گفت: از نظر تعداد هم حدود 45 درصد که بیشتر آنها شرکت‌های کوچک هستند، درصدی از قیمت‌های سهام آنها از ارزش ذاتی آنها بیشتر شده است اما قیمت حدود 55 درصد از آنها زیر قیمت ذاتی آنهاست و هنوز می‌تواند رشد کند.

ضرورت فرهنگ سازی و ر فتار حرفه‌ای

او با بیان اینکه صدا و سیما هم می تواند در زمینه بازار سرمایه، فرهنگ سازی کند و آن را آموزش دهد, گفت: قرار بود توافقنامه‌ای میان مجلس شورای اسلامی، صدا و سیما و وزارت امور اقتصادی و دارایی در خصوص راه‌اندازی شبکه تخصصی بازار سرمایه انجام شود که این از ضرورت‌هاست.

پور ابراهیمی گفت: رویکرد مدیریت بازار سرمایه، حرفه ای است و خلاء اصلی ما وجود اطلاعات برای مردم در بازار سرمایه است.

وی افزود: در بازار باید رفتاری شکل بگیرد که حافظ سهامداران خرد و مردم باشد.

پورابراهیمی ادامه داد: ناظر بازار سرمایه در انجام بخشی از وظایف خود در صیانت از حفظ حقوق سهامداران به ویژه سهامداران خرد, خوب عمل نکرده است زمانی که قیمت سهمی هیچ ارتباطی با واقعیت اقتصادی شرکت و فضای عمومی اقتصاد، نداشته است چرا اجازه داد افزایش قیمت یابد و چرا نماد آن شرکت را نبست؟

او با بیان اینکه اصلی ترین چالش بازار سرمایه از نگاه تخصصی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، نقد شوندگی است، اضافه کرد: اگر نقدشوندگی اتفاق نیفتد بالاترین ریسک در بازار سرمایه محقق می‌شود.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه باید اجازه دهیم بازار سرمایه در شرایط عادی خود حرکت کند، گفت: اینکه بعد از ساعت کاری این بازار ، معاملات ابطال شود، همه چیز تحت شعاع قرار می‌گیرد.

پورابراهیمی افزود: گزارش کمیسیون اقتصادی مجلس در حوزه بازار سرمایه, امروز سه شنبه در صحن علنی مجلس شورای اسلامی قرائت می‌شود.

وی با اشاره به اینکه محورهای این گزارَش، سازمان بورس را به انجام اقداماتی مکلف می کند, اضافه کرد: با توجه به اینکه در سال‌های اخیر ابعاد و جنس بازار سرمایه، متفاوت شده است نباید با ساختار قدیمی سازمان بورس کار کنیم و ساختار جدید از جمله در نحوه نظارت بر بازار و پذیرش شرکت‌ها باید شکل گیرد.

پورابراهیمی گفت: یکی از چالش‌های ما در بازار سرمایه این است که بسیاری از شرکت‌های بورسی از قیمت‌های دستوری متضرر هستند و موجب شده است فضای دلالی شکل بگیرد. مثلا در برخی موارد با وجود انرژی، مواد اولیه و سنگ آهن و کارگران ارزان اما قیمت محصولات فولادی تولیدی شرکت‌های داخلی، 15 درصد از قیمت محصولات مشابه وارداتی بیشتر است، این رویکرد باید اصلاح شود.

وی نبود ثبات در مقررات بازار سرمایه را از دیگر مشکلات دانست و گفت: سازمان بورس هر روز تصمیمات جدیدی می‌گیرد.

پورابراهیمی درباره گزارش کمیسیون اقتصادی مجلس درباره بورس گفت: یکی از نکات گزارش این است که سازمان بورس مکلف است در پایان هر هفته کار، فهرست شرکت‌ها را در سه بخش پرریسک، کم ریسک و ریسک متوسط ارائه کند تا مردم بدانند که شرکت ها در کدام دسته قرار گرفته اند.

وی راه اندازی شبکه تخصصی بورس، استفاده از ابزار دامنه مجاز نوسان و حجم مبنا، تشکیل شورای عالی ثبات مالی، تکلیف سازمان بورس برای ورود, کنترل و نظارت بر فضای مجازی و صندوق تثبیت بازار را از دیگر محورهای این گزارش بیان کرد.

پورابراهیمی در بخش دیگری از سخنان خود به مردم پیشنهاد کرد: اگر در بازار بورس، حرفه‌ای هستند بر اساس نظر خود تصمیم بگیرند و اگر حرفه ای نیستند و معمولی هستند به شرکت‌هایی ورود کنند که شاخص قیمت به درآمد آنها، کمترین باشد و ریسک آنها کمتر است و ارزش بازار شرکت ها جزو بهترین ها و بیشترین ها باشد.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی همچنین به مردم توصیه کرد: به شرکت های سرمایه گذاری و صندوق ها به جای شرکت های تک سهمی وارد شوند.

اصلاح شاخص‌ها در بورس

محمدحسن ابراهیمی سروعلیا عضو هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار هم با حضور در این برنامه گفت: متغیرهای کلان اقتصادی از زمانی که شاخص شروع به اصلاح کرد تغییر خاصی نداشته است و حتی برخی از عوامل که بر روی بازار سرمایه تاثیر مثبت دارد افزایشی بوده است اما با این حال شاهد اصلاح شاخص در بازار سرمایه هستیم.

وی با بیان اینکه امسال رشد تولید و فروش شرکت ها نسبت به دوره مشابه پارسال، بهتر شده است، ادامه داد: در این بازار باید کمی صبر کنيم و تحت تاثیر رفتار هیجانی قرار نگیریم.

ابراهیمی با اشاره به اینکه نرخ ارز، همیشه بر روی بازار سرمایه, تاثیرگذار است، افزود: اکنون نرخ ارز در مقایسه با زمانی که شاخص بورس در اوج بود، افزایش یافته است بنابراین علت اصلاح شاخص بورس، ناشی از هیجانات است.

وی گفت: سهام خزانه، اوراق تبعی فروش و بازارگردانی و بازار سازی از جمله اقداماتی است که از حدود دو هفته پیش مطرح شده است و ارکان بازار سرمایه از جمله شرکت بورس، فرابورس و سازمان بورس ملزم هستند تا شرکت ها را به اجرای این اقدامات، متعهد کنند.

ابراهیمی افزود: اکنون 22 ناشر داریم که اوراق تبعی فروش یا همان بیمه سهام را بر روی سهام خود منتشر کرده اند و استقبال خوبی شده است.

او اضافه کرد: ناشری که معتقد است سهام شرکتش می‌ارزد از ابزار اوراق تبعی فروش برای بیمه کردن سهام خود استفاده می‌کند.

عضو هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: 10 شرکت برای سهام خزانه متقاضی داریم که سه شرکت بزرگ، این اوراق را منتشر و از این ابزار استفاده کردند و پیگیر بقیه آنها هستیم.

ابراهیمی سروعلیا گفت: شرکت بورس تهران تا دهم همین ماه به شرکت‌ها اجازه داده است تا قرارداد بازار گردانی را نهایی کنند.

عضو هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار افزود: ضمانت اجراهایی هم برای اجرای این مصوبه از جمله تذکر، اخطار، جریمه نقدی، محرومیت از تصدی هیئت مدیره، سلب صلاحیت و لغو پذیرش در نظر گرفته شده است.

وی درباره معاملات الگوریتمی هم گفت: ممکن است معامله گران در معاملات الگوریتمی در جاهایی توسط ابزارهای خود در سرخط خرید یا فروش قرار بگیرند به همین علت، این معاملات را برای مدت کوتاهی متوقف کردیم اما در آینده نزدیک آن را به بازار بر می‌گردانیم.

بخش زيادی از رفتار بورس طبيعی است

عظیم ثابت مدیر عامل کارگزاری بانک سپه هم در ارتباط تلفنی با این برنامه با بیان اینکه بخش زیادی از اتفاقات کنونی بازار سرمایه و اصلاحات آن، طبیعی است، گفت: بازار در چند ماه گذشته با رشد شتابانی ادامه داشت و شاخص کل حتی تا 300 درصد, بازدهی برای سرمایه گذاران به همراه داشت و در برخی سهام و صنایع، رشدهای بیشتری را شاهد بودیم.

وی با بیان اینکه هر رشد شتابانی، افت‌های شتابانی را به همراه خواهد داشت، اضافه کرد: بنابراین این نزول در بازار سرمایه را باید تا حدی طبیعی بدانیم اما مشکل این است که اصحاب بازار سرمایه و سازمان بورس و دیگر نهادهای اجرایی بازار سرمایه، فکر نمی‌کردند با این استقبال بی نظیر سرمایه گذاران مواجه شوند.

ثابت ادامه داد: گرچه در سال‌های اخیر زیرساخت‌های خوبی در بازار سرمایه فراهم شد اما پاسخگوی این حجم از تقاضای مردم نبود.

مدیر عامل کارگزاری بانک سپه افزود: البته گام‌های خوبی در جهت رفع این مشکل برداشته و بحث‌های خوبی درباره بازارگردان‌ها مطرح شده است و اگر بتوانیم بازار گردانی حرفه‌ای را نهادینه کنیم بسیاری از مشکلات کنونی را می توانیم حل کنیم.

وی اضافه کرد: فروش اوراق تبعی سهام که نوعی بیمه سهام است کار مثبتی است اما این اقدامات و تمهیدات باید بلند مدت باشد.

رشد بازار سرمایه در چند ماه اخیر بسیار سریع بود

سعید اسلامی بیگدلی عضو شورای عالی بورس نیز در ارتباط تصویری با این برنامه گفت: رشد بازار سرمایه در چند ماه اخیر بسیار سریع بود و همه ارکان بازار نتوانستند با آن سرعت، رشد کنند بنابراین نظام سیاست‌گذاری، قانون گذاری و تغییر دستورالعمل‌ها در سازمان بورس و اندازه این سازمان نتوانست با آن سرعت رشد کند و همه ارکانی که به بازار سرمایه مربوط بودند با آن سرعت رشد نکردند.

وی با اشاره به نوسانات اقتصادی بسیار زیاد کشورمان ادامه داد: طبیعتاً بخشی از این نوسانات به بازارهای مالی هم منتقل می‌شود و ریسک های اقتصادی ایران بسیار زیاد است و هر گونه خبر بین المللی، تاثیر می‌گذارد و همه اینها موجب افزایش ریسک‌ها در بازار سرمایه و افزایش معاملات هیجانی در بازار می‌شود.

اسلامی افزود: ورود نهادهای غیرتخصصی به ماجرای بازار سرمایه بر روی قانون گذار و نهاد ناظر برای تصمیم گیری، بسیار فشار وارد می‌کند.

عضو شورای عالی بورس اضافه کرد: برخی از اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس، اظهار نظرهای غیر تخصصی می‌کنند و همه این مسائل بر روی قانون گذار و سیاست گذار تاثیر می‌گذارد و تصمیم‌گیری‌ها را مشکل می‌کند.

وی با بیان اینکه در برخی پیشنهادات اصلاحی نیز همچنان نگاه دستوری وجود دارد، ادامه داد: تناقض در نگاه آزادسازی‌ها و نظارت‌ها، چالش‌های جدی را ایجاد می‌کند.

اسلامی گفت: به نظر می رسد مجموعه نهادهای نظارتی مانند مجلس شورای اسلامی و وزارت امور اقتصادی هم به یک نگاه واحد سیاست گذار نرسیده‌اند و این مسائل، کار قانون گذاری را دشوار می‌کند.

عضو شورای عالی بورس افزود: با اصلاح برخی از ناکارآمدی‌های اقتصادی، به جای تزریق پول به بازار سرمایه یا دستور به نهادهای حقوقی می توانیم برخی از ناکارآمدی‌های اقتصاد را در نظام قیمت‌گذاری‌ها حل کنیم.

وی اصلاح ریزساختارهای بازار را از دیگر راهکارها دانست و اضافه کرد: اگر مصوبه بازارگردان‌ها اجرایی شود بسیار کمک کننده خواهد بود.

اسلامی ادامه داد: نظارت را باید به سمت نظارت‌های معاملاتی از سوی نهادهای ناظر پیش ببریم و نهادهای غیر تخصصی به بازار ورود نکنند زیرا ورود آن ها، بیشتر به زیان بازار سرمایه است.

عضو شورای عالی بورس افزود: کاهش ریسک‌هایی که از خارج بازار سرمایه به بازار تحمیل می‌شود و اجرای برنامه‌های میان‌مدت و بلندمدت و افزایش سواد مالی و توسعه فرهنگ سازی، می‌تواند از دیگر راهکارها باشد.

منبع: خبرگزاری صداوسیما