حامد اناری 
تجارت‌نیوز، گزارش می‌دهد:
ماجرای پر پیچ و خم موبایل موسوی به کجا کشید؟
بعد از رسوایی کوروش کمپانی، موبایل موسوی هم با شکایات مردمی و عدم تحقق تعهدات خود تحت تعقیب و پیگرد قانونی قرار گرفت. موبایل از آنجایی بیشتر مورد توجه قرار گرفت که اسپاسنر باشگاه استقلال بود.
به گزارش تجارت‌نیوز، قصه تلخ کوروش کمپانی این بار با اسم جدیدی تکرار شد. کوروش کمپانی فروشگاهی بود که تمامی مجوزهای لازم را دریافت کرده بود و با استفاده از چهره اشخاص شناخته شده توانست به شهرت زیادی دست یابد. ساز و کار این فروشگاه برای عده زیادی جالب بود. به این شرح که مشتریان ابتدا مبلغ بیست میلیون تومان به این فروشگاه پرداخت می‌کردند و این فروشگاه موظف بود که بعد از گذشت پنجاه روز آیفون سیزده‌ای به آن‌ها تحویل دهد که در آن موقع زیر پنجاه تومان در بازار پیدا نمی‌شد. در نهایت هم مالک کوروش کمپانی طبق گزارشات ارائه شده توسط نهاد قضایی و وزارت اطلاعات، پنج ماه قبل از ورود دستگاه‌های مربوطه به این پرونده از کشور خارج شده بود. در غیبت این کلاهبردار اتفاقات زیادی افتاد. مال‌باختگان دسته جمعی اقدام به ثبت شکایت کردند و ساز و کار دریافت مجوز زیر سوال رفت. بیش از هزار نفر از این برند شکایت کرده و منتظر تعیقب قضایی آن و برگشت پول‌های خود شدند.
کوروش کمپانی یا موبایل موسوی فرقی ندارند
موبایل موسوی هم مجوزهای لازم را داشت. به جای استفاده از چهره‌های شناخته شده یا سلبریتی‌ها اسم خود را روی پیراهن یکی از بزرگترین باشگاه‌های تاریخ فوتبال ایران ثبت کرده بود و به عنوان اسپانسر باشگاه استقلال به حساب می‌آمد. به نظر می‌رسد این بار اول نبود که پای فوتبال به چنین پرونده‌هایی باز می‌شد. در گذشته هم برخی از چهره‌های شناخته شده فوتبالی اقدام به تبلیغ برای کوروش کمپانی کرده بودند. این بار اما ماجرا کمی بیخ پیدا کرد. چگونه باشگاهی مانند استقلال با مجرمان و خاطیان نظام اقتصادی همکاری می‌کند. از آنجایی که فروشگاه‌های مذکور مجوزهای لازم را داشته‌اند، باید سوال را دوباره پرسید، چگونه خاطیان و مجرمان به سادگی موفق به کسب مجوز می‌شوند. چرا در چنین فاصله زمانی کمی دو قصه مشابه در یک حوزه تا این حد به گوش می‌رسد. به نظر می‌رسد کلاهبرداران برای حجم پولی که در بازار موبایل و گوشی در حال جابه‌جایی‌ست دندان تیز کرده‌اند. اما این نکته جدیدی نیست. کلاهبرداران همیشه در کمین‌اند. چرا ساز و کاری نظارتی بر این بازار به گونه‌ایست که بیشتر و بهتر از مردم محافظت نمی‌کند؟
استقلال و موبایل موسوی
موبایل موسوی در امضای قراردادی با باشگاه استقلال به عنوان اسپانسر به این جایگاه دست یافت. احتمالا مسیر قانونی برای چنین تغییری طی شده باشد. استقلال ابتدا نام موبایل موسوی را با فونت درشت و پشت پیراهن این تیم طراحی کرده بود. با گذشت زمان و به گوش رسیدن شایعات مختلف، موبایل موسوی از پشت پیراهن به روی شانه‌ها منتقل و با فونت ریزتری نوشته شد. پیگیری‌های انجام شده از سوی تجارت‌نیوز برای دریافت پاسخ از سوی مدیرعامل وقت باشگاه استقلال یعنی علی خطیر بی‌نتیجه ماند. منابع مختلف در این مورد اطلاعات متضادی را در این مورد نشر داده‌اند. به گزارش فوتبالی، تغییرات انجام شده در مورد جایگاه برند موبایل موسوی روی پیراهن استقلال با توافق طرفین انجام شده است. اما از سوی دیگر به گزارش مشرق‌نیوز، این تغییر با عدم رضایت اسپانسر صورت گرفته و موبایل موسوی استقلال را تهدید به شکایت کرده است. در ادامه گزارش مشرق‌نیوز به این مسئله اشاره می‌شود که استقلال با دریافت نامه‌ای از سوی انجمن واردکنندگان موبایل ایران به مجاب به تحدید یا محدود کردن همکاری خود با فروشگاه مذکور شود تا در صورت تکرار قصه کوروش کمپانی استقلال متهم به جانب‌داری از برند خاطی نگردد. در نیمه‌های اسفند 1402 هم اینماد موبایل موسوی باطل شد تا هم اعتبار این فروشگاه خدشه‌دار گردد و هم امکان فروش آنلاین بسته شود.
از طرفی مسئله نامه ارسال شده از سوی انجمن واردکنندگان موبایل به باشگاه استقلال هم دارای اهمیت است. محتوای این هشدارنامه چه بود؟ چه قبل از امضای قرارداد از سوی این انجمن به باشگاه و حتی مردم هشداری داده نشد؟
همانطور که مشاهده می‌کنید در محتوای این نامه با اشاره به پرونده کوروش کمپانی و سبک و سیاق موبایل موسوی به باشگاه استقلال در جهت جلوگیری از وارد شدن لطمه به اعتبار باشگاه، به مدیرعامل وقت باشگاه یعنی علی خطیر هشدار داده است.
حال سوال اینجاست نام بزرگی مانند استقلال چگونه اسپانسرهای خود را غربال می‌کند؟ آیا اصلا ساز و کاری برای این مهم در دستور کار است؟ قرارداد استقلال با موبایل موسوی حواشی بسیاری به همراه داشت. در مورد کوروش کمپانی حواشی بعد متواری گشتن مالک این فروشگاه بیشتر به سمت تبلیغ‌کنندگان این برند راه یافت. و به کلی از تسهیل وقوع جرم به واسطه تبلیغ چهره‌ها یا سلبریتی‌ها سخن راندند و از طرفی خواستار پاسخ‌گو شدن این اشخاص شدند. این نظر هم حتی به گوش رسید که سلبریتی‌ها باید دریافتی خود از کوروش کمپانی را به دولت پرداخت کنند. در مورد تبلیغات در فضای مجازی قوانین به شکل شفاف برای عموم تعریف نشده‌اند. در واقع مارکتینگ هنوز در حال بلوغ و تکامل است و مشکلات حقوقی به دلیل همین عدم فرهنگسازی درست شکل می‌گیرد. ضعف نهاد قانونی در بسیاری از موارد قابل مشاهده است اما باید به این مسئله دقت کافی داشت که تعدد قوانین ممکن است مشکلاتی بر مشکلات قبلی بیافزاید. نبود همین فرهنگسازی و آموزش‌های عمومی باعث سواستفاده از افراد و سردرگمی آن‌ها می‌شود.
در نهایت به این سوال بزرگ‌تر می‌رسیم که چگونه می‌توان از بروز چنین معضلاتی جلوگیری کرد؟ چه جامعه ورزشی و چه دیگر اقشار و گروه‌ها چگونه بر قراردهای خود نظارت می‌کنند؟ از تبلیغ چهره‌های ورزشی برای کوروش کمپانی چگونه می‌توان به راه حلی رسید که برای آینده ما را از خطر چنین شیادانی در امان دارد. طبیعتا باشگاه‌ها از اعتبار زیادی برخوردارند. که باعث می‌شود خیل عظیمی از هواداران به سمت و سویی که باشگاه آن‌ها را به آن سوق می‌دهد کشیده شوند. هواداران معمولا در حمایت از تیم، اشخاص و اهداف آن تلاش می‌کنند. این حامیان در اشتباهات یک باشگاه ضربه می‌خورند و آسیب می‌بینند. بنابراین باشگاه دارای یک مسئولیت اجتماعی‌ست. تجارت‌نیوز خواهان توضیح موضع مدیر وقت باشگاه استقلال بود که متاسفانه پاسخی دریافت نکرد. این تنها یک مصداق است. جامعه ورزشی مسئول جلوگیری از مورد سواستفاده قرار گرفتن خود است. بنابراین نه فقط باشگاه استقلال، بلکه تمامی اشخاص در این مورد باید نسبت به مسئولیت خود آگاه باشند.
یک قرارداد مشکوک
پرونده موبایل موسوی اما تفاوت‌هایی مخصوص به خود دارد. شما نمی‌توانید مدیرعامل یک باشگاه را به عدم داشتن دانش کافی از مسائل حقوقی متهم کنید. حتما مناسبات حقوقی اولیه طی شده است. اما فارغ از مناسبات اولیه، بسیاری از برندها شایستگی لازم برای اسپانسرینگ را ندارند. در واقع تناسبی باید وجود داشته باشد بین باشگاه و اسپانسر. در نسبت استقلال و موبایل موسوی که بعدتر از عقد قرارداد محتوای آلوده این نام افشا شد، چه رازی وجود دارد؟ به نظر می‌رسد یک قرارداد مشکوک بین استقلال و یک برند جوان به نام موبایل موسوی بسته شده است. چرا باشگاه بزرگی با نام استقلال باید با عقد قرارداد اسپانسری با فروشگاه تازه اسم و رسم یافته‌ای شهرت خود را به خطر بیاندازد. اخیرا افشاگری‌هایی از این قرارداد در رسانه‌ها نشر یافته است. اخباری که واقعا به اعتبار افراد دخیل و این باشگاه لطمه وارد می‌کند. هر چند که پیگیری‌های تجارت‌نیوز برای رسیدن به جواب روشنی از سوی مدیرعامل وقت استقلال به نتیجه نرسید اما به نظر نمی‌آید که این پایان این ماجرای پر حاشیه باشد.
لطفا ریشه‌یابی کنید
نهادهای نظارتی و قانونی مسئولیت دارند تا از اموال مردم محافظت کنید و مانع فعالیت رسمی کلاهبرداران شوند. همانطور که اشاره شد، فرهنگسازی در مورد مسائل حقوقی هم در حوزه مسئولیت‌های نهادهای اداره‌کننده است و هم مسئولیت فردی و شخصی هر فرد. هر فرد خصوصا باید برای جلوگیری از گرفتار شدن به مشکلات این چنینی پیش‌گیری‌های لازم را انجام دهد.
از طرفی مشکلات بسیاری دست به دست هم می‌دهند تا بازار این دست از کلاهبرداری‌ها داغ و داغ‌تر شود. تورم و گرانی کالا و بسیاری از عوامل مختلف کنار یکدیگر به اکثریت مردم فشار آورده تا چه بسا به سادگی فریب شیادان را بخورند و در تله آن‌ها گرفتار شوند. این دست از مشکلات عوامل و دلایل بسیاری دارند. نباید انگشت اتهام را به یک طرف نشان داد. در واقع همه ما مسئول هستیم. همه ما باید در راستا حفاظت از بازار و اندیشه خود تلاش کنیم. قطعا نهاد اداره‌کننده و قانونی هم مسئولیت خود را دارند. اشتباه این است که مسئوللیت خود فرار کنیم.
تجارت‌نیوز به عنوان یک رسانه مستقل تاکید بر عدالت اقتصادی دارد. بنا به عمل و تلاش در جهت رسیدن به همین اصل، تمام افراد و اشخاص، باید توضیحات لازم را برای مردم ارائه دهند. تجارت‌نیوز نه از جریان سیاسی خاصی طرفداری می‌کند و به دعواهای ورزشی میان تیم‌های بزرگ کشور دامن می‌زند. نام استقلال به عنوان یک باشگاه بزرگ و پرافتخار در این گزارش بسیار تکرار شد. تلاش ما بر این است که این نام دیگر در کنار مفاهیم و مصادیق مجرمانه تکرار نشود. پرونده موبایل موسوی طبق آخرین وضعیت اعلام شده از سوی قوه قضاییه حدود 518 شاکی دارد و میزان بدهی آن 336 میلیارد تومان ارزیابی شده است.
سخنگوی قوه قضاییه درباره این پرونده گفت: «این مجموعه با فروش گوشی تلفن همراه و لوازم جانبی زیرقیمت بازار، موفق به دریغافت 688 میلیارد تومان از مشتریان خود شده بود» اصغر جهانگیر اضافه کرد: «متهم اصلی این پرونده با اتهام اخلال در نظام اقتصادی بازداشت شده است و اکنون این پرونده در مرحله تحقیقات مقدماتی است.»
امید است تا با یک حرکت جامع، همه ما در راه پیشگیری از چنین ضررهای مالی تلاش کنیم.
برای مشاهده اخبار حوزه تکنولوژی و فناوری اطلاعات صفحه استارتاپ تجارت‌نیوز را بخوانید.
نظرات