افزایش پهنای‌ باند اینترنت کشور چه تأثیری برای کاربران اینترنت دارد؟

به گزارش تجارت‌نیوز، چندی پیش وزیر ارتباطات در نهاد ریاست جمهوری با خبرنگاران دیدار کرد و اطلاعاتی درباره ۱۰۰۰ روز خدمت این وزارتخانه ارائه داد. این اطلاعات در مورد عملکردهایی است که «عیسی زارع‌پور» و تیمش در طول این هزار روز انجام داده‌اند و بخش مهمی از این عملکرد به آمار پهنای باند در کشور برمی‌گردد. با اینکه پیش‌تر در مصاحبه‌هایی از سوی معاونین زارع‌پور به پهنای باند ورودی کشور اشاره شده بود اما بالاخره در این جلسه بود که به‌طور رسمی اعلام شد پهنای باند اینترنت از ابتدای دولت تا امروز دو برابر شده است. در واقع ۵.۸ ترابیت برثانیه پهنای باند ورودی کشور در ابتدای دولت بوده و حالا پس از دو سال این عدد به ۱۰.۵ ترابیت بر ثانیه رسیده است؛ اما این عدد قرار است چه تغییری برای مصرف‌کننده نهایی به همراه داشته باشد؟

پهنای باند در واقع میزان اطلاعاتی است که طی یک اتصال اینترنتی در زمان مشخصی رد و بدل می‌شود. تعاریف فنی پهنای باند متعدد هستند، اما در مورد اینترنت، به میزان اطلاعاتی اطلاق می‌شود که در یک واحد زمان امکان جابجایی آن‌ها وجود دارد. طبیعتا هر چقدر پهنای باند بیشتر باشد، میزان بیشتری اطلاعات در یک زمان مشخص ارسال و دریافت خواهد شد.

قصه تکراری لنگر روی کابل دریایی دیگر بهانه قطعی اینترنت نمی‌شود؟

 بر اساس آخرین آمار ارائه شده توسط وزارت ارتباطات، جدا از افزایش پهنای باند کشور، نقاط حضور بین‌المللی شرکت زیرساخت از ۳ نقطه به ۸ نقطه رسیده تا اینترنت پایدارتری در کشور وجود داشته باشد. در واقع می‌توان گفت تنوع بخشی به مسیرهای ورودی اینترنت به کشور، افزایش 2برابری ظرفیت اینترنت کشور از 5.4 به 10.7 ترابیت بر ثانیه و افزایش نقاط حضور بین الملل شرکت زیرساخت از اقدامات مهم برای ارتقا کیفیت و پایداری اینترنت است که باعث شد برخلاف گذشته، قطعی لینک‌های بین‌الملل، شبکه را دچار مشکل نکند. 

شاید این پرسش پیش بیاید که منظور از قطعی لینک‌های بین‌الملل چیست؟ اگر اخبار حوزه اینترنت و فناوری را پیگیر کرده باشید، باید خاطرتان باشد شنیدن اختلال‌های موقت و قطعی کامل ولی موقت اینترنت به دلایل مختلف در چند سال گذشته از روتین‌ترین اخبار ممکن در این حوزه بود. کابل‌های فیبر نوری دریایی در گذشته چندین بار مورد قطعی قرار می‌گرفتند و با از دست رفتن چند صد گیگ از پهنای باند اینترنت کشور، اختلال‌های گسترده‌ای در شبکه اینترنتی رخ می‌داد. این اتفاق چه در دولت قبل و چه اوایل دولت سیزدهم رخ داده بود و منجر به آسیب‌های جدی به کیفیت شبکه اینترنت ایران شده بود. به‌عنوان مثال مهر ماه سال ۱۳۹۷ و تیرماه ۱۳۹۸ از جمله روزهایی بودند که اختلال‌های اینترنت کشور به‌خاطر قطعی پهنای باند کشور صورت گرفته بود. همچنین در زمستان ۱۴۰۰ نیز قطعی چند دقیقه‌ای برای از دست رفتن پهنای باند اینترنت کشور رخ داده بود که کاربران را زیر سایه خود قرار داد. کاربران اینترنت کشور در این روزها که گفته شد، قطعی پهنای باند بین‌الملل را کاملاً حس می‌کردند و این معضل در تجربه افراد از اینترنت خودش را نشان داده است. حال با افزایش پهنای باند اینترنت اما می‌توان امیدوار بود که اختلال‌های ناشی از قطعی و غیرقابل دسترس بودن مقداری از پهنای باند اینترنت کشور، خدشه‌ای به تجربه استفاده کاربران از اینترنت کشور وارد نکند.

پهنای باند اینترنت بیشتر از مورد نیاز کشور است

«عیسی زارع‌پور» در جلسه‌ خبری خود با خبرنگاران اعلام کرده بود که مانیتورهایی را در دفتر کار خود برای رصد ورود و خروج پهنای باند اینترنت کشور دارد. او در همین جلسه تأکید کرده بود که بارها و بارها پیش آمده که به‌خاطر مشکلات فنی مختلف، مقدار قابل توجهی از پهنای باند اینترنت کشور از دسترس خارج شود بدون آنکه اختلال محسوسی  در تجربه اینترنتی کاربران و شرکت‌ها و کسب‌وکارها و… پیش بیاید. او در این‌باره گفته بود: «در برخی مواقع متوجه قطعی مقدار قابل توجهی از پهنای باند اینترنت می‌شوم و دستور رسیدگی به موضوع را صادر می‌کنم. در گاهی اوقات مشخص می‌شود که یک مشکل فنی در کار بوده و یا حتی یک روشن و خاموش کردن ساده در کار است که قرار است وضعیت را در عرض چند دقیقه به حالت استاندارد و درست خود برگرداند. می‌خواهم بگویم چند صدگیگابایت از پهنای باند اینترنت کشور ممکن است با مشکل و اختلال مواجه شود که در مدت زمان بسیار کوتاهی هم این مشکل حل می‌شود اما در همان مدت زمان کوتاه هم کسی متوجه این آسیب نمی‌شود. این اتفاق به‌خاطر افزایش پهنای باند قابل توجهی است که هم‌اکنون رخ داده و ما بیشتر از ظرفیت مورد نیاز کشور این کار را انجام دادیم.» 

اشاره وزیر ارتباطات به حرف‌هایی برمی‌گردد که یکی دو هفته پیش توسط او در رسانه‌ها بازتاب پیدا کرده بود. او در حاشیه جلسه هیات دولت به رسانه‌ها چنین گفته بود: «ظرفیت شبکه انتقال و شبکه آی‌پی کشور دو برابر شده است؛ یعنی کل ظرفیت شبکه انتقال کشور از زمان ایجاد شبکه تا قبل از دولت سیزدهم، 32 ترابیت بر ثانیه بوده و ما در این مدت همان‌قدر را اضافه کردیم. سال‌های گذشته وقتی یک کابل دریایی اینترنت قطع می‌شد، اینترنت کشور دچار مشکل می‌شد ولی در این‌مدت طظرفیت را گسترش داده‌ایم که اگر قطعی در خارج داشتیم در داخل با مشکل روبرو نشویم.» ناگفته نماند آنطور که اعلام شده بیش از 70 درصد این افزایش ظرفیت پهنای باند، با تجهیزات ایرانی انجام شده است و همین موضوع نیز خبر از رشد اقتصاد دیجیتال در کشور می‌دهد.

پس چرا این رشد‌ها به‌نظرمان نمی‌آید؟

اما چرا با وجود این اتفاقات همچنان بخشی از مردم از کیفیت اینترنت راضی نیستند و انتقاداتی نسبت به این موضوع صورت می‌گیرد؟ واقعیت این است که تجربه کاربری مردم از اینترنت با مشکل مواجه شده و این موضوع به‌خاطر تشدید فیلترینگی است که در شبکه اینترنت کشور رخ داده است. در کیفیت سرویس مثلاً می‌سنجیم که چقدر طول می‌کشد تا بسته‌ای (Packet) ارسال یا دریافت شود. آنچه که مردم احساس می‌کنند و نسبت به آن اعتراض دارند، تجربه کاربری است. به‌عنوان مثال مردم می‌خواهند به یک پلتفرم بروند و می‌بینند آنجا مسدود شده است. این سرویس می‌تواند اینستاگرام، واتس‌اپ و یا یک فیلترشکن باشد. وزارت ارتباطات تصمیم‌گیرنده این فیلترینگ نبوده و آنطور که مسئولان این نهاد اعلام کردند، تلاش‌هایی برای رفع فیلتر برخی پلتفرم‌ها صورت گرفته اما توجهی به این درخواست‌های تخصصی از سوی نهادهای تصمیم گیر مانند دادستانی و کارگروه فیلترینگ نشده است. به‌نظر می‌رسد در دولت آینده و با پیگیری‌های دولت بعدی، لازم است به پلتفرم‌های مسدودشده، دلایل مسدودیت، اینکه باید باز شود یا خیر، پرداخته شود.

در نهایت باید گفت آنطور که وزیر ارتباطات اعلام کرده،  در کمتر از ۳ سال به اندازه سه دهه قبل از این دولت به ظرفیت شبکه مادر ارتباطی کشور افزوده شد. ظرفیت شبکه انتقال از ۳۱. ۹ به ۶۴ ترابیت برثانیه، شبکه IP از ۲۸. ۳ به ۵۶. ۵ ترابیت برثانیه و ظرفیت IXP‌ها از ۶ به ۳۰ ترابیت برثانیه ارتقا یافت. نتیجه اینکه شبکه کشور قادر به مدیریت ترافیک‌های بی‌سابقه شد. همچنین تعداد سایت‌های نسل پنجم قریب به ۲۰۰ برابر شده؛ ضریب نفوذ تلفن همراه از ۱۵۷ به ۱۷۹ درصد رسیده و ضریب نفوذ پهن باند سیار از ۹۷ به ۱۲۷ درصد رسیده است.

اینترنت را دریابیم

اینترنت امروزه به جزوی جدایی ناپذیر از زندگی مردم تبدیل شده و طبق آمارها بیش از 11 میلیون ایرانی از شبکه‌های اجتماعی برای کسب‌وکار استفاده کرده و درآمدشان به آن ارتباط دارد. امید می‌رود تا اینترنت که حالا حکم هوا را برای بسیاری از شهروندان و کسب‌وکارها دارد در روزهای آینده با اتفاقاتی که هم‌اکنون برایش رخ داده، در مسیر تعالی و بهتری قرار بگیرد تا زیرساخت‌های پیاده‌شده کنونی، خودشان را نشان دهند. 

برای مطالعه بیشتر، صفحه تکنولوژی در تجارت‌نیوز را دنبال کنید