شیوا رحیمی 
تجارت‌نیوز گزارش می‌دهد:
آنچه قطر نمی‌خواهد هواداران بدانند / وقایع پنهان جام جهانی ۲۰۲۲
برخی قوانین قطر به عنوان میزبان جام جهانی، با اصول حقوق شهروندی هم‌خوانی ندارد اما این کشور مصرانه به دنبال انکار و تقلیل آمار قربانیان خشونت و بی‌عدالتی است. کارگران مهاجر در قطر نه تنها وضعیت مطلوبی ندارند بلکه به دلایلی که کاملا قابل پیشگیری است، جان خود را از دست می‌دهند.
به گزارش تجارت‌نیوز ، در حالی که رسانه‌ها و تیم‌های جهان یکی یکی به قطر می‌رسند، دستیابی به حقایق و ارقام پشت پرده حقوق کارگران و حقوق شهروندان در قطر همچنان دشوار مانده است.
گاردین در گزارشی با عنوان «ورزشگاه‌های شرمگین»، می‌نویسد: با گردهمایی 32 تیم فوتبال در قطر برای ناراحت‌کننده‌ترین جام جهانی، حقایق زیر یادآور هزینه‌های انسانی مسابقات و همچنین رنج مداوم کارگران مهاجر، زنان و دیگر افراد جامعه در این کشور است.
جیانی اینفانتینو، رئیس فیفا، از هواداران می‌خواهد که فقط روی فوتبال تمرکز کنند. بسیاری این کار را خواهند کرد. اما تأثیر جام جهانی را نه تنها باید در ترازنامه یا فهرست افتخار مسابقات، بلکه باید در واقعیت‌های زندگی مردم عادی نیز سنجید. اینها تنها بخشی از اعدادی است که باعث شرمساری استادیوم‌های جدید و پرزرق‌وبرق قطر و بیست و دومین دوره جام جهانی می‌شود:
گزارش شده است که قطر برای آماده سازی جام جهانی 200 میلیارد دلار و حتی طبق برخی تخمین‌ها 300 میلیارد دلار هزینه کرده است، در حالی که روسیه در سال 2018 حدود 11 میلیارد دلار برای برگزاری این رقابت‌ها هزینه کرد.
نقض حقوق شهروندی و خشونت علیه زنان در قطر
فیفا هنگام اعطای حق میزبانی در سال 2010 هیچ درخواستی از قطر مبنی بر حمایت از کار نکرد و این کشور را ملزم به اجرای هیچ کدام از بندهای حقوق بشر نکرد. در این کشور حقوق زنان تا حد زیادی نادیده گرفته می‌شود. زنان در قطر مورد تبعیض و خشونت قرار می‌گیرند. این بدرفتاری و خشونت در خصوص افراد با گرایش‌های متفاوت نیز وجود دارد.
انکار عمدی جان‌باختگان جام جهانی
به گفته قطری‌ها و اینفانتینو، تعداد رسمی مرگ و میر کارگران در طول آماده سازی جام جهانی 2022 تنها 3 نفر است. اما فعالان حقوق شهروندی این عدد را تلاش عمدی برای گمراه کردن می خوانند. کمیته عالی می‌گوید که 36 کارگر دیگر در محل استادیوم‌ها جان خود را از دست داده‌اند، اما به دلایل «غیر کاری»، یعنی آنها پس از یک روز کاری به دلایل طبیعی جان خود را از دست داده‌اند.
هنوز تعداد دقیق کارگران مهاجری که در نتیجه سهل‌انگاری در پروژه‌های مرتبط با جام جهانی جان خود را از دست داده‌اند مشخص نیست و هرگز هم مشخص نخواهد شد. به گفته دیده‌بان حقوق بشر، «مقامات قطری در بررسی علل مرگ هزاران کارگر مهاجر شکست خورده‌اند». دیده‌بان حقوق بشر همچنین گفت که در چنین مواردی، خانواده‌ها به ندرت برای مرگ غرامت دریافت می‌کنند، زیرا طبق قانون کار قطر، مرگ‌هایی که مرتبط با کار در نظر گرفته نمی‌شوند، مستحق دریافت غرامت نیستند.
طبق گزارش گاردین، 6 هزار و 500 کارگر مهاجر از هند، پاکستان، نپال، بنگلادش و سریلانکا بین سال‌های 2010 تا سال 2021 جان خود را از دست دادند.
بر اساس مطالعه‌ای در سال 2019 پیرامون مرگ کارگران نپالی بر اثر گرما در قطر نشان می‌دهد که از 571 مرگ و میر ناشی از لایل قلبی عروقی کارگران نپالی بر اثر گرمای زیاد طی سال‌های 2009 تا 2017 امکان پیشگیری از 200 مورد وجود داشته.
عفو بین‌الملل و دیگران بر این باورند که فیفا باید برای کمک به غرامت کارگران مهاجری که در قطر جان باخته‌اند یا آسیب دیده‌اند باید مبلغ 440 میلیون دلار، معادل جایزه جام جهانی، کمک کند. با این حال، وزیر کار قطر، علی بن سمیخ المری چنین پیشنهادهایی را رد کرده و مدعی است که انتقاد از دولت نژادپرستانه محسوب می‌شود. او به خبرگزاری فرانسه گفت: «هیچ معیاری برای تعیین این بودجه وجود ندارد» و پرسید: «قربانیان کجا هستند؟ آیا نام قربانیان را دارید؟ چگونه می توانید این اعداد را بدست آورید؟»
قوانین کار ناعادلانه و دستمزد کم کارگران
سازمان عفو بین‌الملل تخمین می‌زند حداقل 100 هزار کارگر مهاجر به به دلیل قوانین کار ضعیف و بی‌عدالتی در این کشور طی 12 سال گذشته مورد استثمار و آزار قرار گرفته‌اند. به گفته عفو بین‌الملل، بسیاری از کارگران مهاجر در قطر، به‌ویژه در بخش‌های خدماتی و امنیتی، روزانه بین 14 تا 18 ساعت بدون اضافه کاری، کار می‌کنند.
حداقل دستمزد قانونی ماهانه در قطر 1000ریال معادل 225 پوند و حدود 1 پوند در ساعت با ارائه محل اقامت و غذا است. در سال‌های اخیر، مقامات اصلاحات متعددی از جمله وضع حداقل دستمزد و لغو سیستم کفالت را ارائه کرده‌اند. با این حال، گروه‌های حقوق بشری می‌گویند که این کار به صورت کامل انجام نشده است و هنوز تخلفات زیادی صورت می‌گیرد.
برخی از کارگران مهاجر از هند، بنگلادش، نپال و جاهای دیگر که به دنبال کار در قطر هستند باید به عنوان هزینه استخدام خود از هزار و 300 تا 3 هزار دلار پرداخت کنند. در حالی که این امر اکنون غیرقانونی است، بسیاری از کارگران هنوز برای بازپرداخت هزینه‌های استخدامی و بدهی های مرتبط با آن و ارسال پول به خانواده های خود در تلاش هستند.
عدم وجود آزادی مطبوعاتی
قطر رتبه 119 را در میان 180 کشور در شاخص آزادی مطبوعاتی گزارشگران بین‌المللی دارد. با این حال گروه‌های حقوق بشر به خبرنگاران هشدار داده‌اند که احتمالاً در جام جهانی با نظارت مواجه خواهند شد.
نظرات