صادرات تیرآهن و میلگرد در ۴ ماه نخست سال ۱۴۰۱ چه سمت و سویی داشته است؟

همانطورکه میدانید سال ۱۴۰۰ سالی استثنایی برای بازار آهن آلات بود. قیمت‌هایی که مدام رکوردهای بالا و پایین ثبت می‌کردند، بیم و امیدها در خصوص برجام، شروع کار دولت جدید، جنگ روسیه و اوکراین در پایان این سال و بسیاری اتفاقات دیگر، همگی دست به دست هم دادند تا آخرین سال قرن را با خاطرات عجیب و غریب از بازار فولاد پشت سر بگذاریم؛ بااین‌حال، جدا از نوسانات متعدد، صادرات فولاد در این سال اوضاع نسبتاً خوبی داشت. اما ۴ ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۱ باز هم برای کارشناسان این حوزه غافلگیری‌های زیادی در خصوص روند صادرات به همراه داشت. با ما همراه باشید تا جزئیات این موضوع را بررسی کنیم.

«میزان صادرات تیرآهن و میلگرد در ۴ ماه نخست سال ۱۴۰۱، به سبب اتفاقات ناگواری که در پایان سال ۱۴۰۰ رخ داد، کاهش بسیار چشمگیری داشته است؛ به طوری‌که طبق گزارش‌های اخیر ارائه شده از آهن آنلاین، شاهد افت میزان صادرات میلگرد تا ۲۳ درصد و کاهش میزان صادرات تیرآهن تا ۳۲ درصد بوده‌ایم. فعالین بازار ذوب‌آهن ایران در تلاش‌اند تا راهکارهایی را برای افزایش میزان صادرات ایران به کشورهای همسایه مانند: عراق، چین و امارات، در نظر بگیرند. اما در چهارماه نخست سال ۱۴۰۱ شاهد شکست تمامی تدبیرات در نظر گرفته شده بوده‌ایم. با توجه به شرایط فعلی به نظر می‌رسد بهترین روش برای گرفتن سود از بازارآهن در نظر داشتن نوسانات این بازار و بهره‌برداری از آن است. اگر شما نیز به دنبال گرفتن سود از شرایط فعلی بازارفولاد ایران هستید، می‌توانید با در نظر داشتن لیست قیمت‌های ارائه شده در Ahanonline.com از نوسانات قیمت مقاطع فولادی استفاده کنید تا به سوددهی برسید.»

بررسی نوسانات صادرات میلگرد و تیرآهن در ۴ ماه ابتدایی سال ۱۴۰۱

صادرات میلگرد، در ۴ ماه ابتدایی سال جاری ۶۷۴ هزار تن بوده است که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، کاهش ۲۳ درصدی را نشان می‌دهد. میزان صادرات تیرآهن نیز در این مدت ۳۲ هزار تن بوده است که نسبت به ۴ ماه ابتدایی سال گذشته، ۳۲ درصد کاهش یافته است. اگر نگاهی دقیق به بازار فولاد داشته باشیم، می‌توانیم دلایلی‌که باعث افت حجم صادرات شده‌اند را کشف کنیم.

صادرات تنها درصورتی توجیه اقتصادی دارد که قیمت فروش محصول به خریدار خارجی بیشتر از خریدار داخلی باشد. درغیراین‌صورت، فروش محصول در داخل کشور عاقلانه‌تر است. از سوی دیگر، ابتدای سال جاری، شاهد افت قیمت فولاد در بازارهای جهانی بوده‌ایم؛ به‌قدری‌که ارزش هر تن شمش فولادی ایران از ۶۰۰ دلار به ۵۵۰ دلار افت کرده است. اما هم‌زمان که قیمت‌های جهانی به کف رسیده‌اند، تاخت‌وتاز بهای آهن و میلگرد در داخل کشور نیز جریان دارد. به‌طوری‌که قیمت میلگرد از ۱۵ هزار تومان به ۱۸ هزار تومان رسیده است.

افزایش بهای میلگرد در داخل کشور، قطعاً نظر تولیدکنندگان را به سمت بازارهای داخلی جلب می‌کند و صادرات جذابیت خود را از دست می‌دهد. موضوعی که دقیقاً در چند ماه ابتدایی سال جاری، شاهد آن بوده‌ایم.

میزان صادرات مقاطع فولادی از جمله میلگرد و تیرآهن در سال جاری نسبت به سال گذشته کمتر بوده است.

وضعیت صادرات تیرآهن و میلگرد در سال ۱۴۰۰

آمارها نشان می‌دهد در سال ۱۴۰۰، محصولات فولادی کشور ما به ۵۹ کشور جهان سفر کرده‌اند. این محصولات مجموعاً ۱۱ میلیون و ۶۷۸ هزار تن وزن داشته‌اند که در مقایسه با سال ۹۹، رشد ۲۳ درصدی را نشان می‌دهد. تا اینجای کار آمارها خوشحال کننده‌اند، اما اگر سال ۱۴۰۰ را سالی پرتلاطم میدانیم، چطور نبض صادرات تا این حد تپنده بوده است؟

اجازه بدهید کمی به عقب برگردیم؛ در این سال، تابستان داغ و بدون برق، لطمه زیادی به صنایع فولاد وارد کرد. افزایش قیمت‌ها و رکوردشکنی بی‌سابقه مقاطع فولادی در میانه تابستان ۱۴۰۰ رخ داد. در ادامه، این افزایش قیمت در بازار جهانی بود که پس‌لرزه‌های آن به بدنه بازار ایران هم وارد شد. سپس درست در زمانی که فکر می‌کردیم قرار است زمستان ۱۴۰۰ را با آرامش در بازار فولاد به پایان برسانیم، جنگ روسیه و اوکراین ورق‌ها را برگرداند و قیمت‌ها دوباره سر به فلک کشید.

افزایش قیمت تیرآهن و سایر مقاطع در بازار داخلی، کاهش تقاضا از سوی بازار و کم شدن ظرفیت تولید، همگی دست به دست هم دادند تا محصولات فولادی مانند تیرآهن و میلگرد که در بازار داخلی خریداری نداشتند، به سمت صادرات سوق داده شوند.

طبق نظر کارشناسان آهن آنلاین:

"تیرآهن، از جمله محصولاتی است که نرخ تقاضا و نوسانات بازار آن به صورت روزانه و لحظه‌ای تغییر می‌کند و ممکن است قیمت تیرآهن امروز اختلاف بسیار زیادی با قیمت تیرآهن روز بعد داشته باشد؛ از جمله تیرآهن‌هایی که نوسان قیمت زیادی دارند می‌توان به قیمت تیرآهن اصفهان و کرمانشاه اشاره کرد. بخشی از علت تغییر قیمت روز تیرآهن مربوط به تولیدکنندگان و همچنین سایزهای آن است، به طور مثال: قیمت تیرآهن ۱۴، با توجه به میزان تقاضایی که برای آن وجود دارد ممکن است بیشتر و کمتر از قیمت تیرآهن ۱۶ باشد."
بنابراین، رشد صادرات تنها به این دلیل رخ داد که دیگر سرمایه‌گذاران داخلی توان و تمایلی برای خرید تیرآهن و میلگرد با قیمت‌های نجومی نداشتند. در غیاب خریداران داخلی، این کشورهایی مانند: چین، عراق و امارات بودند که در خرید فولاد از ایران، از یکدیگر سبقت می‌گرفتند!

نمودار مقایسه حجم صادرات میلگرد و تیرآهن در سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ را در تصویر مشاهده می کنید.

نگاهی به صادرات جهانی محصولات فولادی در ۴ ماه گذشته

ماه‌های اخیر نه‌تنها برای بازار داخلی، بلکه در سطح جهانی نیز دوران سختی بود. از زمستان گذشته که شیوع ویروس کرونا در کشور چین (بزرگ‌ترین تولیدکننده فولاد جهان) دوباره آغاز شد، شاهد ضربه‌های بزرگ به ظرفیت تولید و صادرات جهانی بودیم. شهر تانگشان چین که بیشترین محصولات فولادی را تولید می‌کرد، از زمستان ۱۴۰۰ وارد قرنطینه شدید شد و تأثیرات آن هنوز هم در ماه‌های ابتدایی سال ۱۴۰۱ به چشم می‌خورد.

درگیری بین روسیه و اوکراین که بزرگ‌ترین صادرکنندگان فولادی به اروپا هستند نیز باعث شد تنها در ماه نخست درگیری‌ها، ۲۰ درصد از میزان تولیدات فولاد در این کشورها کاهش پیدا کند. اتحادیه اروپا هم از ترکش‌های این جنگ در امان نبود. در ۴ ماه گذشته، به‌خصوص در ماه اول سال جاری، ظرفیت تولید محصولات فولادی اتحادیه اروپا، نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۸٫۵ درصد کاهش داشته است که تأثیرات آن تا پایان تابستان نیز احتمالاً در صنایع تولیدی مختلف مانند خودروسازی مشاهده خواهد شد.

سال گذشته برای صادرات مقاطع فولادی مانند میلگرد و تیرآهن نسبت به سال جاری سال بهتری بوده است.

سخن پایانی

صادرات مقاطع فولادی به‌خصوص تیرآهن و میلگرد همواره می‌تواند نشانه‌ای از رشد اقتصادی یک کشور باشد. اما اقتصاد بیمار در کشور ما، تقریباً تمام معادلات و پیش‌بینی‌ها را بر هم می‌زند؛ به‌طوری‌که ممکن است افزایش صادرات ناشی از رکود داخلی باشد و کاهش آن نیز نشانه‌ای از تورم در بازارهای داخل، در خلال شرایط گیج‌کننده بازار کشور، همواره می‌توانید از مراجع امن و قابل‌اعتمادی مانند آهن آنلاین برای بررسی قیمت آهن آلات و مشاوره‌های تخصصی پیش از خرید بهره بگیرید. تلاش کارشناسان آهن آنلاین این است که این روزهای دشوار، به فرصت مناسبی برای سرمایه‌گذاری و به سرانجام رساندن پروژه‌های کوچک و بزرگ تبدیل شود.