بازندگان اقتصادی خروج آمریکا از برجام

الهام میرمحمدی: امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، در سفری سه روزه به واشنگتن قصد دارد ترامپ را برای ماندن در برجام قانع کند. در همین راستا، آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان نیز قرار است روز جمعه راهی واشنگتن شود و در دیداری جداگانه با رئیس‌جمهور آمریکا گفتگو کند.

به گزارش تجارت‌نیوز به نقل از سی‌ان‌ان مانی، دونالد ترامپ که پیش از آغاز ریاست‌جمهوری‌اش، توافق هسته‌ای را «بدترین توافق» خوانده بود، حالا برای کشورهای اروپایی ضرب‌الاجلی تا 12 می تعیین کرده و گفته که دیگر تعلیق تحریم‌های هسته‌ای را تمدید نخواهد کرد.

سوال اما اینجاست که چه کسانی بازندگان خروج آمریکا از برجام هستند؟

1- رانندگان

ایران دارنده چهارمین منابع بزرگ نفتی و یک‌پنجم مجموع ذخایر گاز طبیعی در جهان است.

با برداشته‌ شدن تحریم‌ها، تولید نفت ایران به 3.8 میلیون بشکه در روز رسیده است که این میزان در مقایسه با سال 2015، یک میلیون بشکه بیشتر است.

تحریم‌های جدید آمریکا صادرات نفت ایران را تحت تاثیر قرار می‌دهد که روند عرضه جهانی را مختل می‌کند و در نهایت به افزایش قیمت‌ منجر می‌شود.

قیمت نفت در سال جاری 14 درصد افزایش یافته که بالاترین رقم طی سه سال گذشته محسوب می‌شود. به دنبال این روند صعودی، قیمت بنزین در آمریکا به 2.75 دلار به ازای هر گالن افزایش یافته است.

تحلیل‌گران معتقدند با بازگشت تحریم‌ها و فشارهای بیشتر آمریکا بر ایران، قیمت سوخت در آمریکا بالاتر می‌رود.

2- بوئینگ و ایرباس

با انعقاد توافق هسته‌ای، شرکت‌های هواپیمایی جهان قراردادهایی با ایران امضا کردند.

بوئینگ در قراردادی به ارزش هشت میلیارد دلار، 80 فروند از هواپیماهای این کمپانی را به ایران‌ایر فروخت که نخستین سری از این هواپیماها در سال جاری به ایران تحویل داده می‌شود.

شرکت بوئینگ اعلام کرده که شغل حدود 100 هزار نفر از کارکنان بوئنیگ به این قرارداد مرتبط است.

از دیگر قراردادهای این کمپانی با ایران فروش هواپیماهای MAX 30737 به ارزش 3 میلیارد دلار به شرکت هواپیمایی آسمان است.

همچنین، ایرباس، رقیب اروپایی بوئینگ هم در قراردادی به ارزش 10 میلیارد دلار، 100 جت به ایران فروخته است. اگر ترامپ بار دیگر این تحریم‌ها را به ایران تحمیل کند، این قرارداد مختل می‌شود. ایرباس بسیاری از قطعات خود را از شرکت‌های آمریکایی خریداری می‌کند.

3- جنرال‌الکتریک، فولکس‌واگن و توتال

به دلیل ترس از بازگشت دوباره تحریم‌ها، بسیاری از شرکت‌های خارجی از سرمایه‌گذاری در ایران عقب‌نشینی کردند. در این میان اما شرکت‌های خارجی اندکی با ایران قراردادهای اولیه منعقد کرده‌اند.

سال گذشته، شرکت فرانسوی توتال، با همکاری شرکت ملی نفت چین قراردادی به ارزش 2 میلیارد دلار برای توسعه میدان گازی پارس جنوبی در ایران امضا کرد.

شرکت توتال اما هشدار داده که رویکرد ترامپ در قبال ایران می‌توان به از بین رفتن این قرارداد منجر شود.

پاتریک پویان، مدیرعامل توتال در مصاحبه سال گذشته خود با سی‌ان‌ان مانی گفت: ما تنها می‌توانیم این قرارداد را در یک چارچوب قانونی انجام دهیم. در غیر این صورت ناچاریم آن را مورد بازبینی قرار دهیم.

ایران همچنین قرارداد اولیه‌ای با جنرال‌الکتریک برای همکاری در پروژه‌های برق، نفت و زیرساخت امضا کرده است.

فولکس‌واگن آلمان شرکت دیگری است که با برداشته شدن تحریم‌ها، پس از 17 سال، صادرات خودروهای سواری خود را به ایران آغاز کرد.

4- ایرلاین‌ها و هتل‌ها

آژانس‌های مسافرتی که عمدتا علاقه زیادی به ایران به عنوان یک مقصد تجاری و گردشگری دارند، از لغو تحریم‌ها بهره بردند.

پروازهای مستقیم ایرلاین‌هایی چون لوفت‌هانزا و بریتیش‌ایرویز بار دیگر از سر گرفته شد. تسهیل اخذ ویزا برای اتباع خارجی هم از دیگر اقدامات ایران در این راستا است.

شرکت فرانسوی هتل‎های آکور (Accor)،که ششمین شرکت بزرگ هتلداری در جهان است، در سال 2015 به افتتاح هتل در ایران پرداخت.

گروه هتل‌های ملیا (Melia) از اسپانیا و روتانا از امارات متحده عربی هم برنامه‌هایی برای افتتاح هتل در ایران دارند.

5- اقتصاد ایران

با امضای توافق هسته‎ای، رشد اقتصادی ایران تحت تاثیر افزایش تولید و صادرات نفت روند صعودی داشت.

در صورت بازگشت تحریم‌های آمریکا علیه ایران و ایجاد محدودیت برای واردات نفت از این کشور وضعیت اقتصادی ایران بار دیگر رو به افول می‌گذارد.

از سوی دیگر، در ماه‌های اخیر ریال ایران در برابر دلار آمریکا سقوط کرد. طی یک سال گذشته، پول ایران حدود یک‌سوم از ارزش خود را از دست داده است.با سقوط ارزش ریال و گران‌تر شدن واردات نفت، ایرانی‌ها در حال تبدیل پس‌اندازهای خود به یورو و دلار هستند. همچنین، نارضایتی از وضعیت اقتصادی ایران، موجب به وجود آمدن ناآرامی‌هایی در سال 2017 شد.