روزهای تلخ لیر در ترکیه/ برنامه اقتصادی رقبای اردوغان چیست؟

به گزارش تجارت‌نیوز ، در حالی که کمتر از یک هفته تا انتخابات حساس 14 مه ترکیه باقی مانده، نوسانات لیر این کشور به بالاترین حد خود رسیده است. به تازگی احزاب مخالف رجب طیب اردوغان نشستی برگزار کردند که در آن به اقدامات اقتصادی لازم برای سامان‌بخشی به وضعیت کنونی اشاره شد.

در نشست اپوزیسیون متشکل از 6 حزب که از سمت هر کدام دو اقتصاددان حضور داشتند، مسائل مهمی مطرح شد که مدتی است جهان اقتصاد و سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی را درگیر خود کرده است. بعضی از این مسائل شامل رهایی بانک مرکزی از نفوذ سیاسی برای مبارزه با تورم، حاکمیت و امنیت قانون و استقلال قضائی، محیط تجاری و سرمایه‌گذاری مطمئن و اهداف واقع‌بینانه، کار با کادری مجرب، شایسته، صادق و با تجربه، تشکیل کمیسیون ارزیابی وضعیت و خسارت برای شناسایی شکاف‌های پنهان در بخش عمومی، جلوگیری از اتلاف در بخش عمومی و سیاست مالیاتی جدید بودند.

در مقدمه بیانیه پس از این نشست اشاره شده که این برنامه برای اجرای اقدامات اقتصادی پس از انتخابات تعیین شده است.

«بیلگه یلماز»، یکی از اعضای حزب IYI (حزب خوب)، که کمال قلیچداراوغلو، از رقبای اصلی اردوغان، احتمالاً در صورت پیروزی در انتخابات، وی را به‌عنوان وزیر خزانه‌داری وارد کابینه می‌کند، پیشنهاد کرد که دولت باید از قبل اعلام کند که در صورت بروز احتمالی نوسانات نرخ بهره و شوک‌های ارزی در بازارها، چه اقداماتی انجام می‌شود.

هشدار به بورس!

به نظر می‌رسد که قلیچداراوغلو هشدار یلماز را جدی گرفته است و در پیامی که پس از جلسه ستاد اقتصادی خود در توئیتر منتشر کرد، به کسانی که در بورس استانبول دست می‌برند و به سرمایه‌گذاران خرد ضربه می‌زنند، هشدار داد و گفت که اگر در انتخابات 14 مه برنده شود، دستور تحقیق در مورد بورس را صبح روز 15 مه صادر خواهد کرد.

بورس استانبول، تحت کنترل صندوق ثروت ترکیه است و توسط «اریشاه آریجان»، معاون این صندوق اداره می‌شود. قلیچداراوغلو همچنین وعده داد که اگر او و اتحاد ملیت در انتخابات پیروز شوند، صندوق ثروت ترکیه را منحل می‌کند.

بورس استانبول در ماه گذشته با وجود دستور نورالدین نباتی وزیر خزانه‌داری و دارایی مبنی بر هدایت شهروندان به سمت بازار سهام، 10 درصد از ارزش خود را از دست داده و این کاهش ارزش از ابتدای سال 2023 به 20 درصد رسیده است.

در همین حال و در آستانه انتخابات، اردوغان دستمزد 700 هزار کارمند دولت ترکیه را 45 درصد افزایش داد و اعلام کرد که این افزایش دستمزدها در ماه پس از انتخابات به مدت 6 ماه ادامه خواهد یافت. البته با توجه به اینکه ترکیه حدود پنج میلیون نفر کارمند دولتی را در استخدام خود دارد، این افزایش حقوق درصد زیادی از کارمندان را در بر نمی‌گیرد.

نوسانات شدید لیر ترکیه

در شرایط نابسامان دولت ترکیه، لیر این کشور نیز دچار نوسانات شدیدی شده است. معامله‌گران لیر، خود را برای ناآرامی پس از انتخابات ماه آینده آماده می‌کنند و همین مساله نوسانات این ارز را به بالاترین سطح در جهان رسانده است. نوسانات ضمنی یک ماهه لیر ترکیه در برابر دلار طی دو روز دو برابر شده است.

صرف‌نظر از نتیجه انتخابات، بانک‌های وال استریت به تازگی با اشاره به نگرانی‌ها در مورد میزان پایداری تلاش‌های دولت برای کنترل ارز در چند سال گذشته، انتظارات خود را درباره احتمال تضعیف بیشتر لیر مطرح کرده‌اند.

لیر در سال گذشته با 25 درصد کاهش نسبت به دلار، به پایین‌ترین سطح خود رسیده. تحلیلگران جی‌پی مورگان هفته گذشته در یادداشتی گفتند که انتظار دارند پس از انتخابات حتی در صورت معکوس شدن سیاست‌های غیرمتعارف اردوغان، هر دلار آمریکا به 25 لیر برسد.

اردوغان با بزرگترین گروه احزاب اپوزیسیون و سخت‌ترین رقابت دوران سیاسی خود مواجه است، چرا که کشور با آشفتگی اقتصادی و بهبودی پس از دو زلزله ویرانگر در ماه فوریه دست‌وپنجه نرم می‌کند. رقیب اصلی او، کمال قیلیچداراوغلو، که وعده بازگشت به سیاست‌های اقتصادی متعارف را داده، در اکثر نظرسنجی‌ها پیشتاز است.