دست دوستی ایران و عربستان در بازار نفت
فریدون برکشلی، رئیس مطالعات انرژی وین نوشت: بحث اصلى در اجلاس مشترک جمعه اوپک و غیراوپک، سهم كشورهاى غيراوپك در ادامه روند كاهش توليد است که تا حدودی جنبه كارشناسى دارد. يك كميته نظارتى كه البته از قبل تشكيل شده بود، به صورت دوره‌اى عملكرد كشورها را مرور خواهد كرد؛ البته اين رويه برای اعضای اسمى اوپك نیز اعمال مى‌شود.
فریدون برکشلی، رئیس مطالعات انرژی وین وشت: بحث اصلى در اجلاس مشترک جمعه اوپک و غیراوپک، سهم كشورهاى غيراوپك در ادامه روند كاهش توليد است که تا حدودی جنبه كارشناسى دارد. يك كميته نظارتى كه البته از قبل تشكيل شده بود، به صورت دوره‌اى عملكرد كشورها را مرور خواهد كرد؛ البته اين رويه برای اعضای اسمى اوپك نیز اعمال مى‌شود.
به گزارش تجارت‌نیوز ، كنگو كه در همین نشست اخیر به اوپك پيوست، براى مدت دو سال از نظام سهميه‌بندى معاف خواهد بود. در اجلاس دو روز پیش اوپک، بازار جهانى نفت و توليدكنندگان اوپك و غيراوپك، صاحبان اصلى اوپك را حتى بهتر از گذشته شناختند.
دو كشور جمهورى اسلامى و عربستان كه در روابط و معادلات دوجانبه در يكى از سخت‌ترين شرايط خود به سر می‌برند، در اجلاس صد‌و‌هفتاد‌و‌چهارم، اولين درس بزرگ سياست‌ها و ديپلماسى درون‌اوپكى را به روسيه دادند. روسيه ماه‌ها با عربستان درباره لغو كاهش جمعى 1.8 ميليون بشكه در روز هماهنگی و لابى كرده بود و از طريق عربستان مى‌كوشيد ايران را براى همكارى ترغيب كند.
عربستان نیز همه قول‌هاى مساعد را به مسكو داده بود، اما در جلسه اوپک با ايران همسويى كرد. قطعا اين اولين تجربه مهم روسيه از قوانين و قواعد درون‌اوپكى بود. در حقيقت، عربستان ضمن مجادله با همتاى ايرانى خود، مقاومت او را در مخالفت با افزايش سقف توليد كه خواست روسيه بود، تحسين مى‌كرد. عربستان با ديپلماسى درون‌سازمانى اوپك خوب آشناست.
در واقع نبرد بازار بين آمريكا و روسيه است و عربستان در جايگاه سوم توليد جهانى قرار دارد و واقعيت ناگفته آنجاست كه عربستان ظرفيت مازاد درخور ملاحظه‌اى نیز ندارد. عربستان باید سرمايه‌گذارى چشمگيرى روى منابع گازى خود انجام دهد كه بخش مهمى از درآمد نفتى عربستان را مصروف خود خواهد كرد.
البته چنانچه عربستان از چنبره سياست‌هاى آمريكا قدرى فاصله گيرد، مى‌تواند از بخش مهمى از گاز مورد نياز براى تزريق خود را وارد كند. در‌هر‌صورت رقابت نفت به تدريج از خاورميانه به سوى روسيه، آسياى ميانه و آمريكا سوق پيدا خواهد كرد.
آمريكا و روسيه نياز آنى به قيمت‌هاى بالا و سه‌رقمى ندارند و در واقع عربستان تنها كشورى است كه نياز به منابع مالى دارد. عربستان بايد تا ٢٠١٩ قيمت نفت را سه‌رقمى كند؛ زيرا خصوصى‌سازى آرامكو در قيمت‌هاى پايين ارزش تجارى محدودى خواهد داشت.
خصوصى‌سازى آرامكو يكى از اصول و اهداف اصلى استراتژى ٢٠٣٠ وليعهد عربستان است و در اينجا تفاوت قيمت نفت، بشكه‌اى ٧٠ دلار و نفت بشكه‌اى صددلارى در حافظه بازار جهانى و مراكز بورس به بيش از يك تريليون دلار تفاوت قيمت ترجمه مى‌شود؛ بنابراین آرامكو سخت به دنبال افزايش پايدار قيمت نفت است. روسيه اين فاز را ٢٠ سال پيش پشت سر گذاشت.
آمريكا هم شرايط متفاوتى دارد و هرگز مالكيت يك شركت ملى نفت را تجربه نكرده است؛ بنابراین در اينجا وقتى ترامپ به اوپك نهيب مى‌زند، هدفش سياست‌هاى قيمت‌جويانه عربستان است. در سال‌هاى پيش از پيروزى انقلاب اسلامى ايران و عربستان در دو نقطه مقابل اين جدال را تجربه كرده بودند.
امروز در بخش نفت و انرژى، آمريكا و عربستان سياست‌هاى متفاوتى دارند كه بايد جدا از دیگر روابط سياسى و ژئواستراتژيك به آن توجه کرد. البته مشکل ديگر عربستان آنجاست كه حتى در منطقه خاورميانه و خليج فارس هم تقريبا تنهاست؛ تا‌جايى‌كه شوراى همكاري‌هاى خليج فارس در آستانه فروپاشى قرار دارد.
كويت، امارات متحده عربى، قطر و عمان نيازى به قيمت‌هاى خيلى بالاى نفت ندارند. به‌علاوه تنش‌هاى سياسى هم روابط ايشان را مخدوش کرده است. كشورهاى كوچك خليج فارس از آينده عربستان به‌عنوان يك قدرت احتمالى برتر نگران هستند و يك عربستان قدرتمند و تا دندان مسلح را بر‌نمى‌تابند.
با توجه به آنچه بيان شد، سياست جمهورى اسلامى ايران مبنى بر روند رشد ملايم قيمت‌هاى جهانى نفت در حقيقت مورد تاييد همه اعضای اوپك بود.
منبع: شرق
نظرات