تیغ دولبه معافیت‌ها / آیا ترامپ صادرات نفت ایران را به صفر می‌رساند؟

توکیو همچنان در تلاش است تا از درگیری‌های ژئوپولتیکی میان واشینگتن و تهران جلوگیری کند. روز جمعه، وزیر اقتصاد، تجارت و صنعت ژاپن در یک کنفرانس خبری اعلام کرد که کشورش همچنان متعهد به اجتناب از تاثیرات زیان‌بار تحریم‌های آمریکا علیه ایران است؛ چرا که این کشور نفتی جایگاه مهمی در امنیت عرضه نفت خام ژاپن دارد.

به گزارش تجارت‌نیوز به نقل از اویل‌پرایس ، او همچنین گفته است: از آنجا که ژاپن تمامی نیازهای نفتی خود را از طریق واردات تامین می‌کند، رابطه ما با ایران به عنوان یکی از کشورهای تولیدکننده نفت در جهان مهم است.

او از صحبت در مورد جزئیات مذکرات ژاپن و آمریکا در مورد تحریم‌های ایران امتناع کرد، اما گفت: در نظر داریم از نزدیک مذاکراتی با طرف آمریکایی برای جلوگیری از تاثیرات مضر اقدامات ایالات متحده بر تامین انرژی ژاپن داشته باشیم.

ژاپن یکی از هشت کشوری است که در ماه نوامبر از سوی مقامات آمریکایی معافیت دریافت کرد و مجاز شد به مدت 180 روز از ایران نفت خریداری کند.

چین، هند، کره جنوبی، ترکیه، تایوان، تایلند و ایتالیا از دیگر کشورهایی بودند که این معافیت را دریافت کردند.

این معافیت‌ها اما در دوم ماه می (12 اردیبهشت) منقضی می‌شود و بر اساس داده‌های رفینیتیو آیکان، این کشورها در مجموع 15.3 میلیون بشکه در بازه زمانی ژانویه تاکنون خریداری کرده‌اند. با این حال، شرکت‌های پالایشگاهی ژاپنی که در انتظار تصمیم‌گیری آمریکا در مورد تمدید معافیت‌ها هستند، خرید نفت از ایران را برای ماه آینده متوقف کرده‌اند.

آیا معافیت‌ها تمدید می‌شود؟

ژاپن تنها کشوری نیست که منتظر تمدید معافیت‌ها از سوی مقامات کاخ سفید است. ترکیه که طی چند ماه گذشته روابطش با ایالات متحده آمریکا خدشه‌دار شده هم معتقد است که بار دیگر معافیت دریافت خواهد کرد.

سخنگوی ریاست‌جمهوری ترکیه روز سه‌شنبه اعلام کرد که از سیاست‌های ایالات متحده آمریکا برای تحریم علیه ایران حمایت نمی‌کند و آنها را بی‌نتیجه خواند.

او همچنین گفت: ما پیش‌تر هم اعلام کرده‌ایم که نه تنها قصد خرید نفت از ایران را داریم بلکه ایران کشور همسایه ماست و آمریکا نباید انتظار داشته باشد که ترکیه به ایران پشت کند.

کشورهای دیگر هم امیدوارند که معافیت‌ها برای خرید نفت از ایران بار دیگر تمدید شود. اما تصمیم ترامپ چه خواهد بود؟

تصمیم‌گیری در مورد تمدید معافیت‌ها برای ترامپ بسیار دشوار خواهد بود. سال گذشته و به دنبال وضع تحریم‌ها علیه صنعت نفت ایران، رییس‌جمهور آمریکا برای جلوگیری از افزایش قیمت نفت از عربستان سعودی خواست تا نفت بیشتری به بازار عرضه کند. با این حال، یک روز پیش از اجرایی شدن تحریم‌ها در پنجم نوامبر و بدون مشورت با مقامات سعودی، آمریکا برای این هشت کشور معافیت در نظر گرفت که خشم عربستان را به دنبال داشت.

این روند، افزایش تولید نفت و کاهش درآمدهای نفتی بزرگ‌ترین تولیدکنندگان را در جهان به دنبال داشت.

از آن زمان تاکنون عربستان سعودی به توئیت‌ها و درخواست‌های ترامپ برای افزایش تولید اوپک و کاهش قیمت‌ها بی‌توجهی نشان داده است.

در عین حال، دونالد ترامپ اعلام کرده که قصد دارد صادرات نفت ایران را به صفر برساند و این کشور را از نظر اقتصادی به زانو در بیاورد.

پومپئو، وزیر امور خارجه این کشور نیز به‌تازگی اعلام گفته است: فکر می‌کنم در مورد هدفمان برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران به اندازه کافی شفاف بوده‌ایم و همین روند را ادامه خواهیم داد.

اما اگر ترامپ معافیت‌ها را تمدید کند، بشکه‌های نفت بیشتری از ایران در بازار جهانی عرضه خواهد شد و در عین حال از افزایش بیش از حد قیمت‌ها جلوگیری خواهد کرد. تحت چنین شرایطی شاید قیمت نفت به 80 دلار به ازای هر بشکه نرسد.

از سوی دیگر، اگر این معافیت‌ها تمدید نشود، قیمت نفت افزایش می‌یابد و این مساله می‌تواند نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری در سال 2020 را تحت تاثیر قرار دهد؛ آن هم در شرایطی که رای‌دهندگان در مورد قیمت‌های بالای بنزین نگرانند.

سناریوی دیگر این است که رییس‌جمهور آمریکا این معافیت‌ها را تنها برای پنج کشور تمدید کند. تحلیلگران گروه مشاوره ریسک اوراسیا معتقدند در این شرایط، صادرات نفت ایران از 1.2 میلیون بشکه در روز به 900 هزار بشکه کاهش خواهد یافت؛ موفقیتی که ترامپ در حال حاضر به آن نیاز دارد.

جدیدترین اتفاقات مربوط به نفت را می‎توانید در سلسله اخبار قیمت نفت تجارت‌نیوز ملاحظه کنید.