قیمت بنزین در افغانستان ۷ برابر ایران!

به گزارش تجارت‌نیوز ، مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی با عنوان «تصویر مصرف حامل‌های انرژی در بخش حمل و نقل» به موضوع حامل‌های انرژی پرداخته است که در این گزارش ذکر شده در سال 95 جدول مصرف انرژی در بخش‌های مختلف به این شکل بوده که بخش خانگی و تجاری با سهم 35 درصدی بیشترین و کشاورزی با چهار درصد کمترین مصرف را دارد. سهم بخش صنعت و حمل‌ونقل نیز برای هر کدام 24 درصد است و 13 درصد نیز به سایر بخش‌ها اختصاص یافته است.

آنطور که این گزارش آورده است بزرگترین مصرف‌کننده بنزین در کشور بخش حمل‌ونقل بوده، یعنی بیش از 99 درصد بنزین مورد استفاده در کشور در این بخش حمل‌ونقل استفاده شده است. مصرف این انرژی طی پنج سال اخیر نزولی بوده و از رقم 71 میلیون لیتر در روز در سال 94 به مصرف 100 میلیون لیتر در سال جاری رسیده است؛ که با فرض جمعیت 83 میلیونی برای کشور، هر فرد 1.1 لیتر در روز مصرف می‌کند.

یکی از دلایل مصرف بالای بنزین قیمت پایین آن است. ایران پس از ونزوئلا پایین‌ترین قیمت عرضه بنزین در دنیا را دارد. به عبارتی در حالی که در ایران قیمت هر لیتر بنزین 0.09 دلار (هزار تومان) است، میانگین قیمت جهانی آن 10.9 دلار است. بیشترین قیمت بنزین در جهان با 2.2 دلار به کشور هنگ کنگ و پس از آن به کشورهای نروژ با 1.86 دلار و یونان با 1.76 دلار می‌رسد.

نسبت هزینه 40 لیتر بنزین به متوسط درآمد ماهانه خانوار در کشور قطر با 0.4 درصد کمترین و در کشور نپال با 50 درصد بیشترین سهم را نسبت به دیگر کشورها به خود اختصاص داده است.

قاچاق یکی از مشکلاتی است که با وجود ارزان بودن بنزنین از یک سو و نوسانات بازار ارز از سوی دیگر گسترش پیدا می‌کند. براساس آمارهایی که مرکز پژوهش‌های مجلس در این گزارش آورده است اگر نرخ تسعیر دلار را 11 هزار تومان فرض شود، قیمت بنزین در ایران 9 سنت است؛ در حالی که این قیمت در ترکیه، افغانستان و عراق به عنوان طرف‌های مبادلات ایران به ترتیب 14، 7.2 و هفت برابر آن در ایران است. همچنین در امارات متحده عربی 6.5 برابر، در قطر 5.4 برابر و در پاکستان هشت برابر است.

طبق این آمارها سهم مصرف بنزین در خودروهای سواری به عنوان بزرگ‌ترین گروه مصرف‌کننده 61 درصد، وانت 21 درصد، تاکسی هشت درصد، موتور سیکلت شش درصد و کامیون و مامیونت چهار درصد است.

اما عمده‌ترين مصرف‌كننده اين فراورده نفتي بخش حمل‌ونقل است كه حدود 60 درصد گازوئيل مصرفي كشور را به خود اختصاص مي‌دهد.

این گزارش همچنین قیمت یارانه پنهانی که دولت در بخش بنزین پرداخت می‌کند را محاسبه کرده که براساس آن در سال 98 که هنوز حدود نیمی از آن باقی مانده است، 132.1 هزار میلیارد تومان یارانه پنهان پرداخت کرده که معادل دلار آن 1.2 میلیارد دلار می‌شود. این رقم در سال 97 معادل 117.7 هزار میلیارد تومان بوده، مقایسه یارانه پنهان این بخش در سال 98 با سال قبل نشان می‌دهد در سال جاری این هزینه رشد 12.2 درصدی داشته است. این یارانه در بخش نفت‌گاز و CNG به ترتیب 89.8 و 5.5 هزار میلیارد تومان بوده است.

راهكارهاي غيرقيمتي علاوه بر جايگزيني و توسعه مصرف CNG در این گزارش به این شرح است؛ محدود كردن مصرف با استفاده از كارت هوشمند سوخت و سهميه‌بندي، جلوگيري از قاچاق سوخت، به كارگيري تكنولوژي جديد و افزايش راندمان خودروها، توسعه حمل‌ونقل عمومي، كاهش عمر ناوگان، بالا بردن سهم حمل‌ونقل ريلي به‌ويژه در حمل بار با اتخاذ سياست‌هاي لازم و رفع موانع موجود و ترويج فرهنگ صحيح مصرف.