علی رحیمی‌راد 
تجارت‌نیوز گزارش می‌دهد:
گازپروم در ایران سرمایه‌گذاری ۴۰ میلیارد دلاری می‌کند؟/ پیام ایران و روسیه برای برجام
تفاهم‌نامه سرمایه‌گذاری ۴۰ میلیارد دلاری گازپروم در میادین نفتی و گازی ایران امروز امضا شد. تفاهم‌نامه‌ای که ممکن است ایران را چند گام دیگر از توافق برجام دور کند. گرچه مسئولان دولت این تفاهم‌نامه را بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاری تاریخ صنعت نفت ایران می‌دانند، اما همچنان این پرسش مطرح است که آیا این قرارداد قابلیت اجرایی دارد؟
به گزارش تجارت‌نیوز ، در حاشیه دیدار رؤسای جمهور سه کشور روسیه، ترکیه و ایران در تهران محسن خجسته‌مهر، مدیر عامل شرکت نفت ایران از امضای تفاهم‌نامه‌ای خبر داد که بین شرکت ملی نفت ایران و شرکت گازپروم روسیه امضا شد. این تفاهم‌نامه می‌تواند ارزش ۴۰ میلیارد دلاری داشته باشد و بعضی از رسانه‌ها از آن به‌عنوان بزرگ‌ترین تفاهم‌نامه نفتی یاد کردند.
اما بیشتر کارشناسان حوزه انرژی این تفاهم‌نامه را نوعی از سرمایه‌گذاری نمی‌دانند. این افراد بر تفاوت تفاهم‌نامه با قرارداد انگشت می‌گذارند و نمی‌پذیرند که این تفاهم‌نامه ارزش اجرائی داشته باشد. عده‌ای بر این باورند که تفاهم‌نامه مذکور یک حرکت سمبلیک بوده و بعید است که شرکت گازپروم روسیه در شرکت‌های گاز ایرانی سرمایه‌گذاری کند و برای خود رقیب بتراشد.
از سوی دیگر این تفاهم‌نامه می‌تواند تمایل ایران به سمت روسیه را نشان دهد. باید پرسید که این تمایل با توجه به چالش‌های پررنگ روسیه با اروپا بر روند برجام تاثیر خواهد گذاشت یا خیر؟ گرچه نمی‌توان برجام را رسماً نقطه مقابل این تفاهم‌نامه دانست، اما به هر حال به‌راحتی هم نباید از کنار آن گذشت. چراکه اکنون روسیه چالش‌های متعددی با آمریکا و اروپا دارد و هر گونه همکاری با این کشور ممکن است به زیان کشور ثالث تمام شود.
اعتبار تفاهم‌نامه در حد یادداشت است
عبدالرسول دشتی، کارشناس حوزه انرژی در گفتگو با تجارت‌نیوز، به این پرسش که «تفاهم‌نامه ۴۰ میلیاردی بین شرکت ملی نفت ایران و گازپروم روسیه چه تاثیری بر حوزه اقتصاد و انرژی ایران دارد؟ پاسخ داد: تفاهم‌نامه اعتباری مانند یک یادداشت دارد که در آن قید شده باشد چه کارهایی می‌خواهیم انجام دهیم.
او در ادامه تشریح کرد: اگر این تفاهم‌نامه یک قرارداد بود شکل رسمی‌تری داشت. بنابراین باید بگوییم که این تفاهم‌نامه اگر به قرارداد منتج شود خیلی خوب است. یک یادداشت نقطه مشترک برای همکاری است این ابتدای یک مسیر است و می‌تواند گره‌گشا باشد.
تفاهم‌نامه با گازپروم می‌تواند راهگشا باشد
دشتی در پاسخ به این پرسش که «چقدر احتمال دارد که این تفاهم‌نامه به قرارداد تبدیل شود؟» توضیح داد: این بستگی به نیاز شرکت‌های ما و طرف ما گازپروم روسیه دارد. بخش‌های مختلفی در ایران مشتاقند تا سرمایه جدید جذب کنند. برنامه‌های متعددی برای توسعه دارند. اگر درست برنامه‌ریزی کنند قطعا می‌توانند به قراداد دست پیدا کنند.
وی ادامه داد: نباید اینطور فرض کنیم که سرمایه‌گذاری گازپروم در ایران ساختن رقیب است. این ذهنیت کار را خراب می‌کند. اکنون ما به این مجموعه روسی گفته‌ایم که در این مسیرها می‌توانیم با هم همکاری کنیم.
او در پاسخ به این پرسش که آیا این تفاهم‌نامه تاثیری در روند برجام دارد؟ » گفت: ما می‌توانیم با هر کشوری تفاهم‌نامه داشته باشیم و براساس آن عمل کنیم. برجام چارچوب دیگری دارد. ممکن است ما در این تفاهم‌نامه به قراردادهایی برسیم که بتوانیم آن‌ها را خارج از برجام اجرا کنیم.
برای مطالعه بیشتر پوتین در سفر به تهران اهداف تجاری را دنبال می‌کند؟ را بخوانید.
نظرات