اعتصاب کارگران پروژه‌ای صنایع نفت، گاز و پتروشیمی/ خواسته معترضان چیست؟

به گزارش تجارت‌نیوز، کارگران پروژه‌ای صنایع نفت، گاز و پتروشیمی ایران برای ششمین روز متوالی دست به اعتصاب زدند. بنا بر بیانیه منتشرشده از سوی مدیریت کمپین مرکزی نیروهای نفت و گاز، اعتصاب این کارگران با خواست افزایش دستمزدها و تغییر نوبت‌کاری به 14 روز کار و 14 روز استراحت آغاز شده که موسوم به کمپین 14-14 است.

کارگران این شرکت‌ها اعلام کرده بودند اگر تا آخر خرداد خواسته‌هایشان برآورده نشود، دست به اعتصاب خواهند زد. از روز 30 خردادماه، کارگران چندین شرکت صنعت نفت با ترک محل کار دست به اعتصاب زدند.

تاریخچه اعتصاب کارگران پیمانی صنعت نفت

این اعتصاب‌ها محدود به چند روز پیش نبوده و از سال ۱۴۰۰، کارگران پیمانی با تشکیل کمپین ۱۴۰۰، اعتراض خود را نسبت به شرایط کار اعلام کردند. افزایش سطح دستمزد، پرداخت حقوق معوق و تغییر نوبت مرخصی از جمله خواسته‌های اعتصاب‌کنندگان در سال ۱۴۰۰ بود. کمپین موسوم به 14-14، در سال 1400 با نام 10-20 شکل گرفت که مطالبه آن خواست 20 روز کار و 10 روز مرخصی بود.

در سال ۱۴۰۲ نیز اعتصاب‌های مشابهی موسوم به کمپین ۱۴۰۲ انجام شد. رسیدگی نکردن به مطالبات کارگران از سوی دولت و همچنین افزایش نیافتن دستمزدها را می‌توان مهم‌ترین دلایل این اعتصاب‌ها به شمار آورد.

اعتصاب‌های کمپین جدید نیز با خواسته‌های مشابه، از روزهای گذشته آغاز شده است و همچنان ادامه دارد. از خواسته‌های این کمپین می‌توان به حذف پیمانکاران، افزایش دستمزدها، کاهش ساعت کاری به ۱۴ روز کار و ۱۴ روز استراحت، بهبود شرایط خوابگاه‌ها و بهبود ایمنی محیط‌ کار اشاره کرد.

شرکت فولادکوشان، آزمون فلز، جهادگران، پتروپالایش شرکت کیان سازه، اکسیر صنعت، آذرآب، زلال ایران، ممتاز گستر، شرکت اطمینان سازه، فیلترکاران پتروشیمی سلمان فارسی ماهشهر و... از جمله شرکت‌هایی هستند که در راستای این کمپین دست به اعتصاب زده‌اند.

مشکلات کارگران پروژه‌های نفت و گاز

قدرت خرید بسیاری از کارگران به دلیل تورم و مشکلات ناشی از آن، کاهش چشمگیری پیدا کرده و امرار معاش در چنین شرایطی بسیاری سخت است. از سوی دیگر به نظر می‌رسد کارگران نسبت به واگذاری بسیاری از پروژ‌ه‌های نفتی به پیمانکارها اعتراض دارند و به نظر آنها این واگذاری، منجر به سلب مسئولیت دولت و پیمانکار شده است.

آن‌طور که ایلنا گزارش داده، حشمت‌الله سلیمانی، عضو هیات مدیره انجمن صنفی پالایشگاه‌های پارس جنوبی، با اشاره به شروع این کارزار اظهار کرد واقعیت این است که نیروهای دارای پیمانکار که کار پروژه‌ای مستمر دارند، بخش عمده‌ی معترضان به وضع موجود را تشکیل می‌دهند. این نیرو‌های مستمر معمولاً هر چند سال یک‌بار پیمانکارشان تغییر می‌کند و با تغییر پیمانکار به نقطه صفر حقوقی بازمی‌گردند.

بر اساس اطلاعات به‌دست‌آمده، کارگرانی که دست به اعتصاب زدند نیروهای پروژه‌ای صنعت نفت هستند. وزارت نفت سه نوع نیرو رسمی، قراردادی و ارکان ثالث یا پیمانی دارد که ماهیت کارشان دائمی است. اما اعتصاب مورد اشاره به اعتصاب نیروهای پروژه‌ای مربوط است که ماهیت‌ کار موقتی دارند. این کارگران عمدتا در بخش ساخت و راه‌اندازی پروژه‌ها مشغول به کار هستند. 

شرکت نفت در جریان ساخت یک پالایشگاه یا نیروگاه، طرح‌ها را به مناقصه گذاشته و در نهایت پیمانکاری برای طرح انتخاب می‌شود. کارگران پروژه‌ای، زیرمجموعه این پیمانکاران بوده که گفته می‌شود این پیمان‌کاران عمدتا شبه‌دولتی هستند.

نتیجه اعتصاب کارگران پروژه‌ای صنعت نفت

کارگران بسیاری عنوان کردند که مشکلات‌شان از سوی دولت رسیدگی نمی‌شود و از زمانی که کار به پیمانکار سپرده می‌شود، هم دولت و هم پیمانکار مسئولیت را از خود سلب می‌کنند.

از سوی دیگر لازم به ذکر است به دلیل ماهیت کار کارگران پروژه‌ای، اساسا تشکل‌های صنفی که مدعی رسیدگی به مشکلات کارگران است، در رابطه با این کارگران وجود ندارد.

لازم به ذکر است دیگر کارگران که ماهیت کار دائمی دارند نیز بارها عنوان کردند که انواع تشکل‌های صنفی نیز، از رسیدگی به مشکلات کارگران اجتناب می‌کنند. اما نکته مورد توجه آن است که اساسا هیچ تشکل صنفی در رابطه با کاری که ماهیت موقت دارد، تشکیل نمی‌شود. کارگران پروژه‌ای، خودشان مشکلات‌شان را پیگیری می‌کنند.

در این زمینه می‌توان یادآوری کرد که کارگران پروژه‌ای، از سال 1400 بارها کمپین‌های مختلف تشکیل داده‌اند اما بسیاری از مطالبات عنوان‌شده مانند افزایش دستمزد و ایمنی کار، هر سال تکرار می‌شود. این موضوع نشان می‌دهد با اینکه تاکنون مشکلات مطرح‌شده تا حدودی بهبود یافته و در طی این کمپین‌ها روزهای مرخصی افزایش یافته، اما در نهایت از سه سال پیش تاکنون ادامه‌دار بوده و خواسته اصلی آن‌ها هم‌چنان پابرجاست.

 

برای مطالعه بیشتر صفحه سوخت و انرژی را دنبال کنید.