طالبان ۴۱۰ کامیون ایرانی را متوقف کرد/ ایران با مشکل حمل و نقل سوخت مواجه شد

به گزارش تجارت‌نیوز، بیش از 400 راننده کامیون ایرانی در افغانستان متوقف شده‌اند. مسئولان دلیل این توقف را بررسی محموله سوخت وارداتی به افغانستان از سوی طالبان دانستند.

جواد هدایتی، مدیرکل دفتر ترانزیت سازمان راهداری، در گفت‌وگو با ایلنا، طولانی شدن روند بررسی کیفیت سوخت وارداتی را غیرمتعارف توصیف کرد و گفت راننده ایرانی 15 روز در افغانستان معطل شده و این روند دو سال است که تکرار می‌شود.

او در ادامه متذکر شد افغانستان به‌تازگی کنترل شدیدی بر محموله‌های سوخت وارداتی دارد و درباره سوخت حامل ۴٠٠ کامیون ایرانی هم موضوع عدم انطباق با استانداردها نیست، بلکه موضوع نمونه‌گیری از سوخت است.

شایان ذکر است این رویه انتقاد و گلایه اتحادیه نفت و گاز سراسری افغانستان را هم برانگیخته و نه‌فقط سوخت ایران بلکه کشورهای دیگر از جمله ترکمنستان، ازبکستان و روسیه هم برگشت خورده است.

آن‌طور که محمود سیادت، رئیس اتاق مشترک ایران و افغانستان، در فروردین سال جاری در گفت‌وگو با ایلنا اعلام کرده بود، در داخل افغانستان آزمایشگاه‌ها به اندازه کافی از اعتبار مناسب و لازم برخوردار نیستند و کارشناسان لازم را در اختیار ندارند و احتمال اشکال و خطا در نوع آزمایش‌ها وجود دارد.

او همچنین تشریح کرد واردات سوخت افغانستان از عراق، آذربایجان، قزاقستان، ازبکستان و روسیه انجام می‌شود ولی عمده سهم گاز مایع مربوط به ایران و ترکمنستان است، در مورد گازوئیل و بنزین نیز تامین‌کننده اصلی نیاز این کشور ایران و ترکمنستان هستند که عمدتاً سابقه برگشت سوخت ازطرف افغانستان را دارند.

بارگیری کامیون‌ها از عراق

حسین محمدیان، عضو هیات‌ مدیره اتاق مشترک ایران و افغانستان، در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز توضیح داد سوختی که کامیون‌های ایرانی به افغانستان حمل می‌کردند، از عراق بارگیری شده است. تاجر افغانستانی سوخت را از عراق خریداری کرده و وقتی وارد افغانستان شده، طالبان اجازه تخلیه این سوخت را نداده و عنوان کرده این سوخت مشکل کیفی دارد.

بنا بر گفته او، سوخت افغانستان برخلاف ایران، تماماً از سوی بخش خصوصی توزیع می‌شود و دولت در این زمینه نقشی ندارد و این مبادلات آزاد است. در این بین برای کامیون‌های ایرانی مشکل پیش آمده است. 410 کامیون بالغ بر یک ماه است که در افغانستان منتظرند و تکلیف آنها مشخص نمی‌شود. بخش خصوصی افغانستان از عراق سوخت خریداری کرده اما در افغانستان کیفیت آنها تایید نشده و این اتفاق، کامیون‌های ایرانی را در مرز ماهیرود نگه داشته است.

مشکل حمل و نقل سوخت در ایران

محمدیان اعلام کرد از طریق اتاق مشترک با افغانستان نامه کتبی زده شده و از طریق استان خراسان جنوبی نیز این روند در حال پیگیری است، اما متاسفانه تاکنون جوابی گرفته نشده است. باید از طریق دولت و حاکمیت به طالبان فشار آورده شود که به هر دلیلی این سخت‌گیری مورد تایید نیست و وضعیت کامیون‌های ایرانی باید مشخص شود. 

در نتیجه این اتفاق، در چرخه حمل و نقل سوخت در کشور مشکل به وجود آمده است؛ چراکه 410 کامیون از سیستم خارج شده‌اند و هیچ‌کس به داد این کامیون‌داران نمی‌رسد.

سابقه برگشت سوخت در افغانستان

چنان‌که محمدیان مدعی شده، بخشی از مشکل برگشت سوخت به دلیل حاکمیت دولت طالبان است. در این حکومت، ذی‌نفعانی وجود دارند که اگر سوختی از ایران یا عراق وارد شود ممکن است هر ایرادی به آن وارد کنند و این عمدتاً به مشکلات داخلی آنها وابسته هست. این موضوع تاکنون سابقه نداشته که 410 کامیون بالغ بر یک ماه در افغانستان معطل شوند.

بنا بر اظهارات او، مشکل بحث‌های داوری و حقوقی راجع به کیفیت سوخت نیست. بلکه مشکل گرفتاری راننده‌های ایرانی است. طالبان اگر کیفیت سوخت را تایید نمی‌کند، آن را برگشت بزنند تا وضعیت کامیون‌داران مشخص شود. چراکه در بحران جاری، زیان اصلی را راننده‌های ایرانی و بخش حمل و نقل ایران متحمل شده‌اند. بخش خصوصی درخواست دارد که وزارت امور خارجه یا نهاد ریاست‌جمهوری، این موضوع را پیگیری کند. زیرا تاکنون نتیجه‌ای بنا بر پیگیری‌های بخش خصوصی حاصل نشده است. اساساً دولت طالبان دولت استانداردی نیست که بتواند پاسخگوی این موارد باشد.

او برای پیشگیری از ایجاد چنین مشکلی برای سوخت ایران توضیح داد مصوبه‌ای در دستور کار است تا سوختی که از ایران قرار است به افغانستان صادر شود، پیش از آنکه محموله وارد افغانستان شود، گمرک افغانستان و مسئولان ذی‌ربط از آن نمونه‌برداری کنند که اگر سوخت به هر دلیلی از نظرشان مشکل داشت و دارای کیفیت لازم نبود، قبل از ورود به افغانستان مشکل حل شود و سوخت وارد افغانستان نشود. از این رو، اگر به هر دلیلی سوخت ایران از سمت افغانستان تایید و وارد کشور افغانستان شود، طرف افغانستانی دیگر حق برگشت سوخت را ندارد. این موضوع را اتاق مشترک ایران و افغانستان تنظیم کرده و به طرف افغانستانی نیز اعلام شده است.

برای مطالعه بیشتر صفحه سوخت و انرژی را دنبال کنید.