رویاپردازی‌های عباس علی‌آبادی از وزارت صمت تا وزارت نیرو/ توسعه تجدیدپذیرها به سرنوشت خودروهای برقی دچار می‌شود؟

به گزارش تجارت نیوز،

کمبود برق در کشور به یک بحران تبدیل شده است. بحرانی که مسئولان را ملزم به ارائه راهکارهای مختلف برای جبران آن می‌کند. یکی از مهم‌ترین اقدامات انجام‌شده در این زمینه می‌تواند جبران کمبود برق از طریق افزایش تولید باشد.

در حال حاضر، بیش از 90 درصد برق کشور از طریق نیروگاه‌های حرارتی تامین می‌شود. با توجه به مشکل کمبود گاز در کشور، حرکت به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر و احداث نیروگاه خورشیدی و بادی، امری حیاتی به شمار می‌آید؛ چراکه نیروگاه‌های تجدیدپذیر سریع‌تر از نیروگاه‌های حرارتی وارد مدار می‌شوند. در حال حاضر، ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر در ایران، ۱۵۲۰ مگاوات است.

اما محسن طرزطلب، رئیس ساتبا و معاون وزیر نیرو، روز پنجشنبه 13 دی‌ماه، در حاشیه چهاردهمین نمایشگاه بین‌المللی انرژی‌های تجدیدپذیر در جمع خبرنگاران گفت: قرار است ۳۰ هزار مگاوات برق تجدیدپذیر تا پایان دولت چهارهم وارد مدار شود و 10 هزارمگاوات از این مقدار، تا سال آینده وارد مدار می‌شود.

این ۳۰ هزار مگاوات به سرمایه‌گذاری 18تا 20 میلیارد دلاری نیاز دارد که قرار است حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد آن از سمت سرمایه‌گذار و باقی ۷۰ درصد به وسیله تسهیلات تامین شود.

این موضوع روز یکشنبه 16 دی‌ماه از سوی عباس علی‌آبادی، وزیر نیرو دولت چهاردهم، نیز مطرح شد. وزیر نیرو در حاشیه بازدید از چهادهمین نمایشگاه بین‌المللی انرژی‌های تجدیدپذیر ایران در جمع خبرنگاران گفت: هدف‌گذاری شده در دولت چهاردهم، ظرفیت تولید برق تجدیدپذیر به حدود 30 هزار مگاوات برسد.

توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر بحث تازه‌ای نیست. در این سال‌ها که کارشناسان متعدد مدام ضرورت توسعه این نیروگاه‌ها را فریاد می‌زدند، تنها هزار مگاوات برق تجدیدپذیر وارد مدار شد. حال چگونه قرار است تا پایان دولت چهاردهم، 30 هزار مگاوات برق تجدیدپذیر وارد مدار شود؟

شرایط لازم برای توسعه برق تجدیدپذیر

در تابستان و در اوج مصرف، کمبود 18 هزار تا 20 هزار مگاواتی برق وجود داشت. همچنین پیش‌بینی شده است سال آینده کمبود 24 هزارمگاواتی در کشور داشته باشیم. این بدان معناست که نباید رقم 18 هزار تا 20 هزار مگاواتی ملاک تصمیم‌گیری‌ها قرار بگیرد، زیرا هرساله مصرف برق درصدی افزایش می‌یابد.

هرساله کمبود برق در کشور بیشتر شده، اما میزان تولید برق از مصرف عقب مانده است؛ حال چگونه قرار است در طول یک سال، 10 هزار مگاوات برق وارد مدار شود؟ توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر شرایط و ضوابطی می‌طلبد که در هر استان و در هر زمان امکان‌پذیر نیست.

با این حال، وارد مدار شدن 30 هزار مگاوات برق تجدیدپذیر به زیرساخت و سرمایه‌گذار نیاز دارد. شعار توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، شعار خوبی است اما منطقاً به وجود زیرساخت لازم بستگی دارد.

زمانی که علی‌آبادی سکاندار وزارت صمت در دولت سیزدهم بود، وعده‌های تحقق‌ناپذیر زیادی می‌داد. از جمله آنها می‌توان به وعده وارد شدن 100 هزار تاکسی برقی در 4 آذرماه 1402 در یک برنامه تلویزیونی اشاره کرد. موضوعی که هیچ‌گاه محقق نشد. همان زمان هم کارشناسان متعددی هشدار دادند که ورود خودرو برقی به کشور، با اینکه وعده خوبی است اما قطعاً به زیرساخت انرژی نیاز دارد.

با توجه به کمبود گسترده انرژی برق در کشور، تامین برق مورد نیاز این خودروها نیز همواره در هاله‌ای از ابهام بود. اکنون نیز مشخص نیست سرمایه و زیرساخت لازم برای وارد مدار شدن 30 هزارمگاوات برق از کجا قرار است تامین شود.

رویای تولید 30 هزار مگاوات برق تجدیدپذیر

آرش نجفی، رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران، در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز درباره وارد مدار شدن 30 هزارمگاوات برق تجدیدپذیر توضیح داد: وارد مدار شدن 30 هزار مگاوات برق تجدیدپذیر تا پایان دولت چهاردهم شبیه یک آرزو و رویاست. در واقع، زیرساخت و ظرفیت لازم برای این کار وجود ندارد. موضوع فقط ساخت پنل خورشیدی نیست. باید زیرساخت انتقال برق هم وجود داشته باشد.

وی افزود: به نظر می‌آید این زیرساخت فعلاً وجود ندارد، اما اگر تمام امکانات کشور محقق شود، می‌توان احتمالاً ۱۵ تا ۲۰ هزار مگاوات را وارد مدار کرد.

او در مورد تامین مالی این طرح از طریق تسهیلات گفت: صندوق توسعه ملی به اندازه کافی از بابت تسهیلاتی که به بخش‌های مختلف داده و تاکنون برنگشته، خسارت دیده است. اکنون دیگر صندوق توسعه ملی ضمانت‌های سنگین می‌خواهد. از این رو ممکن است هرکسی نتواند این ضمانت‌ها را بدهد.

نجفی ادامه داد: در اینجا موضوعات مختلفی مطرح می‌شود و هر کدام جای بحث و بررسی دارد. اینکه آیا صندوق توسعه ملی این کار را انجام می‌دهد یا نه؟ اگر احداث این پروژه از محل صندوق توسعه ملی باشد، به چه بهایی برای کشور تمام می‌شود؟

رئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران تشریح کرد: چین قیمت‌های پنل خورشیدی را دامپینگ (ارزان‌فروشی محصول یا همان قیمت‌شکنی) کرده و قیمت‌های پنل بسیار مناسب شده است. البته مشخص نیست چه سیاستی پشت این قضیه است. آیا به‌زودی جهان شاهد یک رنسانس در حوزه تغییر و تحول مکانیسم‌ها و تکنولوژی‌های تجدیدپذیر خواهد بود؟ مشخص نیست.  

او درباره چرایی تمرکز مسئولان بر انرژی تجدیدپذیر گفت: فعلاً کشورهایی مثل چین با قیمت بسیار مناسب و در وسعت کلان به تمام دنیا پنل عرضه می‌کنند و می‌فروشند. از این رو، بهره‌گیری از این پنل‌ها کاملاً به‌صرفه است، چراکه سرعت نصب، راه‌اندازی و بهره‌برداری از آنها بسیار جذاب است. در حال حاضر، تمامی پنل‌های وارداتی از کشور چین خریداری و برخی از آنها در داخل تولید می‌شود.

برای مطالعه بیشتر صفحه سوخت و انرژی را دنبال کنید.