گزارش بلومبرگ از رونق بورس تهران پس از برجام

الهام میرمحمدی: پس از توافق هسته‌ای و لغو تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران، تغییرات قابل توجهی در بازار بورس ایران به وجود آمده است.

به گزارش تجارت‌نیوز ، به گفته حسن قالیباف اصل، مدیرعامل بورس اوراق بهادار تهران، در پی لغو تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران و آغاز فصل جدید در روابط اقتصادی این کشور، طی 18 ماه گذشته، 193 هزار نفر با هدف کسب مجوز برای انجام معاملات بورسی اقدام کرده‌اند. همچنین، حداقل 45 شرکت درخواست پذیرش در بورس را از ابتدای سال شمسی داشته‌اند که از این تعداد انتظار می‌رود، سهام 13 شرکت برای اولین بار در بورس عرضه عمومی شود. این رقم در سال گذشته، 7 مورد بوده است.

قالیباف همچنین معتقد است، از زمان اجرای توافق هسته‌ای در ژانویه سال 2016 رونق بازار در حال رشد است، و به دنبال انتخاب مجدد حسن روحانی به عنوان رئیس‌جمهور که همواره از این توافق دفاع کرده است، نشانه‌های مثبتی برای روند روبه‌رشد بازار دیده می‌شود.

ایران دومین اقتصاد بزرگ در خاورمیانه است و صنایع فعال این کشور در حوزه انرژی، معادن و خودرو از ظرفیت قابل توجهی برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی برخوردار است.

به دنبال انعقاد توافق هسته‌ای، شرکت‌های بسیاری از سایر نقاط اروپا تمایل به سرمایه‌گذاری در ایران نشان داده‌اند و قراردادهایی در حوزه انرژی و خودرو امضا شده است. اما محدودیت‌های اعمال‌شده توسط آمریکا و نگرانی‌ها از واکنش‌های احتمالی دونالد ترامپ که منجر به تضعیف این توافق خواهد شد، موجب شده که روند سرمایه‌گذاری‌های خارجی در ایران آهسته شود.

پیام افضلی، رئیس صندوق سرمایه‌گذاری کیان کپیتال در مصاحبه تلفنی خود با بلومبرگ گفته است، ارزش سهام‌ معامله‌شده در تهران در سال 2016 به 19.6 میلیارد دلار یعنی بیش از دو برابر رسید و همچنین شاخص اصلی بازار 29 درصد افزایش یافت.

در نیمه نخست سال 2017 اما، شاخص اصلی یک درصد کاهش یافت و ارزش سهام معامله‌شده 37 درصد افت کرد.

به عقیده پیام افضلی، تنها دلیل افت ارزش سهام معامله‌شده، تهدیدهای دونالد ترامپ نیست و بالا بودن نرخ بهره در کشور، تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران را تحت تاثیر قرار داده است.

وی معتقد است، بالا بودن نرخ بهره منجر به سرمایه‌گذاری بیشتر مردم در بانک‌ها می‌شود. اگرچه دولت در شش ماه گذشته پیام‌هایی مبنی بر اتخاذ سیاست‌هایی در راستای کاهش نرخ بهره داده است. این سیاست‌ها می‌تواند منجر به سرمایه‌گذاری بیشتر در بازار بورس شود. از سوی دیگر، انتخاب دونالد ترامپ و فشارهای وی بر ایران کمکی به بازار نکرده است، اما تاثیر واقعی این عامل بر بازار تنها در صورت اقدامات واقعی او برای لغو توافق هسته‌ای احساس خواهد شد و صرفا صحبت‌های او تاثیری بر بازار بورس ندارد.

به گفته قالیباف، اگر چه پس از توافق هسته‌ای تمایل ایرانی‌ها برای مشارکت در اوراق بورس بهادار افزایش یافته، اما به دلیل مشکلات فراوان برای جابجایی و انتقال پول و همین‌طور فقدان کارگزاری و شبکه‌های ارتباطی و واسطه‌ای، خارجی‌ها علاقه کمتری برای مشارکت داشته‌اند.

او همچنین معتقد است، حتی در صورت تمایل سرمایه‌گذاران خارجی برای مشارکت در بازار بورس تهران، در حال حاضر هیچ‌گونه مکانیسم درستی در این راستا وجود ندارد. برخی بانک‌های سرمایه‌گذاری خارج از کشور به دنبال خرید شرکت‌های کارگزاری در ایران برای ایجاد شبکه‌های ارتباطی و تاسیس کارگزاری هستند که اگر این امور اتفاق بیفتد، حجم سرمایه‌گذاری‌های خارجی هم افزایش می‌یابد.

دیگر اظهارات قالیباف به شرح زیر است:

• بورس اوراق بهادار تهران تفاهم‌نامه‌های اولیه با 12 بورس خارجی امضا کرده است و همچنین در حال مذاکره با بورس استانبول برای قرار دادن اوراق قرضه با درآمد ثابت در فهرست آن است.
• بورس تهران همچنین به دولت پیشنهاد داده که شرکت‌ها بتوانند اوراق قرضه ارزش‌گذاری‌شده به ارزهای خارجی منتشر کنند. در حال حاضر این طرح از سوی بانک مرکزی مورد بررسی قرار گرفته است و این امر می‌تواند به شرکت‌های داخلی کمک کند، نیازهای ارزی خود را تامین کرده و ریسک ارزی برای سرمایه‌گذاران خارجی را کاهش دهد.
• سرمایه‌گذاران خارجی در 36 صنعت از 38 صنعت ارائه‌شده در بورس شامل نفت، گاز، پتروشیمی، معدن و مواد غذایی حضور دارند. حجم سرمایه‌گذاری خارجی‌ها در بورس تهران به بیش از یک درصد کل سرمایه در گردش بورس نمی‌رسد.
• اگر مشکلات انتقال پول به کشور حل شود، ظرفیت بالایی برای سرمایه‌گذاران خارجی در بورس تهران وجود دارد.

رامین ربیعی، مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری فیروزه اما معتقد است، تا زمانی که بانک‌های بزرگ جهانی، آژانس‌های رتبه‌بندی اعتباری بزرگ و بانک‌های آمریکایی در ایران حضور ندارند، چنین اهدافی به این زودی محقق نخواهد شد.