سمیه سایش 
میزگرد دو عضو «ائتلاف بزرگ تشکل‌های کارآفرین» در تجارت‌نیوز:
پاستورنشینان اجازه دهند اتاقی مستقل تشکیل شود / اتاق فکر برای اقتصاد کشور راه‌اندازی می‌کنیم
دو عضو گروه انتخاباتی تشکل‌های کارآفرین می‌گویند: ضعف‌هایی در نظام اقتصاد کلان کشور وجود دارد که با به‌کارگیری کارآفرینان و اقتصاددانان می‌توان بخشی از آنها را برطرف کرد. با ایجاد تغییر برای پیشرفت وارد کارزار انتخاباتی می‌شویم تا فضا برای رشد اقتصاد را مهیا کنیم.
به گزارش تجارت‌نیوز، دو روز بیشتر تا نهمین دوره انتخابات اتاق بازرگانی باقی نمانده است. بعد از اعلام ماموریت دو گروه « پیشگامان تحول » و « ائتلاف برای فردا » در تجارت‌نیوز این بار گروه انتخاباتی « ائتلاف بزرگ تشکل‌های کارآفرین اقتصاد ملی » در تجارت‌نیوز حاضر شدند تا از برنامه‌های خود سخن بگویند.
محمد مهدی راسخ و عوض محمد پارسا به عنوان دو عضو گروه انتخاباتی «تشکل‌های کارآفرین» از رویکرد و مواضع‌شان در نهمین انتخابات اتاق بازرگانی سخن گفتند که مشروح این گفتگو را در ادامه می‌خوانید:
تجارت‌نیوز: طی چند سال اخیر فعالان اقتصادی کشور نسبت به عدم اجرای اصل 44 ابراز نارضایتی می‌کردند. عدم توجه دولت به نظرات بخش‌خصوصی یکی از انتقادهای مهم فعالان اقتصادی است. حال جایگاه اتاق بازرگانی را طی 40 سال اخیر چه طور ارزیابی می‌کنید؟
محمد مهدی راسخ: ما به عنوان ائتلاف بزرگ تشکل‌های کارآفرین اقتصاد ملی که متشکل از پویندگان رشد اقتصاد ملی و کانون کارآفرینان توسعه‌گراست با مجموعه بیش از 30 تشکل بزرگ صنعتی این ائتلاف را تشکیل دادیم و هدفمان نیز این است که اتاق بازرگانی را به جایگاه واقعی خودش برسانیم. ضمن احترام به کسانی که طی 40 سال گذشته در اتاق بازرگانی حضور داشتند اما معتقدیم که هنوز اتاق به جایگاه ویژه خودش دست نیافته است؛ چرا که ما براین باوریم اتاق بازرگانی صدای اقتصاد بخش‌خصوصی ایران است. اتاق باید به دنبال توسعه بخش‌خصوصی ایران و منافع ملی ایران باشد.
ما معتقدیم هر چقدر که اقتصاد به دست مدیران دولتی کنترل شود قطعا روز به روز ضعیف‌تر خواهد شد؛ این در حالی است که اگر اقتصاد به دست بخش‌خصوصی واقعی و نه خصولتی واگذار شود رشد اقتصاد کشور رقم خواهد خورد.
پویاگری، شفاف‌سازی، فاصله از منافع و نگاه شخصی، چابکی، توجه به حضور تمام طیف‌های فکری، عدم جناح‌بندی از مهمترین ویژگی‌های اتاق بازرگانی در دوره نهم است. انتظار می‌رود که در نهایت ماحصل به‌کارگیری این نوع ویژگی‌ها یک هم صدایی بخش‌خصوصی باشد که از اتاق خارج می‌شود.
طی 40 سال گذشته یکی از مهمترین مطالبات فعالان اقتصادی این است که مجموع نهادها در حاکمیت باید شفاف باشند و بدنه اتاق هم باید عملکردش شفاف‌تر از دولت و حاکمیت باشد.
محمد مهدی راسخ، عضوائتلاف بزرگ تشکل‌های کارآفرین می‌گوید: ما وابستگی به دولت را در اتاق بازرگانی خطرناک می‌بینیم. این جمله به معنای این نیست که ما می‌خواهیم با دولت مقابله کنیم.
اتاق باید مطالبه‌گر باشد. در حقیقت مطالبه بخش‌خصوصی و اعضا را در دستور کار قرار دهد و درخواست آنها را در میان نمایندگان قوای سه گانه مورد پیگیری قرار دهد و در برابر آن پاسخگو باشد.
ارایه خدمات متفاوت به اعضا از دیگر اقداماتی است که باید در اتاق دوره نهم در دستور کار قرار گیرد. اتاق باید به نحوی امور اتاق بازرگانی را مدیریت کند که اگر روزی دولت طرح جمع‌آوری کارت‌های بازرگانی را در دستور کار قرار داد بتواند از پس چالش‌ها برآید. همه فعالان اقتصادی باید منافعشان را در عضو بودن اتاق ببینند نه مثل امروز به دلیل داشتن کارت بازرگانی به طور اجبار در نشست هیات نمایندگان حضور یابند.
دوره هشتم اتاق بازرگانی تنها یک لیست به اتاق تهران حضور پیدا کرد. امیدواریم در نهمین دوره اتاق بازرگانی روندی در پیش گرفته شود که تمام تفکرها در صحنه عرض اندام کنند.
باید بگوییم ما وابستگی به دولت را در اتاق بازرگانی خطرناک می‌بینیم. این جمله به معنای این نیست که ما می‌خواهیم با دولت مقابله کنیم بلکه معتقدیم نگاه ما به دولت باید نقادانه همراه با پیشنهادهای کاربردی، عملیاتی و واقعی باشد. البته ما صرفا انتقاد را هم قبول نداریم. به همین دلیل اتاق باید در کارهای علمی، پژوهشی و ارایه راهکارهای مورد نیاز اقتصاد کشور خصوصا در جهت بهبود محیط کسب و کار تلاش کند.
عوض محمد پارسا می‌گوید:انتقادی که به دولت و اتاق دارم، این است که هیچ‌گاه اتاق بازرگانی ایران و تهران اقدامات اصولی و جدی را جهت تدوین برنامه در بخش اقتصاد کلان انجام نداده‌اند.
عوض محمد پارسا: انتقادی که به دولت و اتاق دارم، این است که هیچ‌گاه اتاق بازرگانی ایران و تهران اقدامات اصولی و جدی را جهت تدوین برنامه در بخش اقتصاد کلان انجام نداده‌اند.
متاسفانه تصمیمات ناعادلانه و احساسی در بخش اقتصاد کلان اتخاذ می‌شود. نمونه آن را می‌توان به نوسانات اخیر نرخ ارز اشاره کرد. دولتی‌ها بعد از شش سال فنر ارز را به یک باره رها کردند، دستاورد چنین دستورها و اقداماتی به افت میزان صادرات و تعدیل نیروی بنگاه‌های صنعتی منجر می‌شود. عدم بکارگیری نیروهای جوان و فارغ‌التحصیل منجر به برهم خوردن نظام اقتصادی می‌شود. همه این نوع نابسامانی‌ها در چرخه نظام اقتصادی از عدم برنامه‌ریزی حکایت دارد.
کافی‌ست مدیریت اقتصاد را به اندازه دو سال در اختیار فعالان بخش‌خصوصی واقعی قرار دهند، قطعا می‌توان تضمین داد که بخش زیادی از این مشکلات پیش و پا افتاده برطرف می‌شود.
معتقدم که سالانه تعداد زیادی از نیروهای انسانی و فارغ التحصیل‌ها به دلیل نبود اشتغال و عدم همخوانی اشتغال با میزان تحصیل‌شان از کشور خارج می‌شوند. یکی از انتقادهایی که به دولت وارد می‌شود، این است که نباید تعداد فعالیت دانشگاه‌ها را در کشور افزایش می‌داد حالا که چنین رویکردهایی نهادینه و انجام شده باید برای آنها فضای اشتغالزایی را فراهم کرد. معتقدم اشتغالزایی در کشور امری اجبار و اجتناب‌ناپذیر است.
در حقیقت شعار ما به عنوان فعالان بخش‌خصوصی کشور این است که بنیان اقتصاد کلان باید صادرات محور باشد؛ این درحالی است که سیاست دولتمردان به سمت واردات کالا سوق گرفته است. متاسفانه سیاست کلان اقتصاد مداما به تولیدکننده‌های خارجی سود می‌رساند.
چنانچه به بحث صادرات توجه می‌شد امروز میزان صادرات غیرنفتی ما به مرز 140 تا 150 میلیارد دلار در سال می‌رسید.
در نهمین دوره انتخابات اتاق بازرگانی به بازی‌های جناحی و گروهی نمی‌اندیشیم. تمام تمرکزمان به احیای اقتصاد ملی است. متاسفانه دولت‌ها در این سال‌ها فکری به حال رشد و بهبود معیشت مردم نداشته‌اند.
متاسفانه این روزها دولت به شرکت‌های مختلف بدهکار است و برای فرار از این موضوع مداما اسکناس چاپ کرده است. همین موضوع منجربه تشدید تورم شد و همین مسائل چرخه اقتصاد را معیوب کرد.
یکی از مزایای دوره ششم اتاق بازرگانی این بود که علاوه بر سیاست‌مداران و چهره‌های دولتی شاهد حضور اقتصاددان‌ها در جمع فعالان بخش‌خصوصی بودیم، همین عوامل باعث شد طرح‌ها و برنامه‌های خوبی در حوزه اقتصاد کلان اتخاذ شود؛ این درحالی است که در دوره‌های بعدی و به محض ورود دولت‌ها برنامه‌های بخش‌خصوصی منحل شد.
بنابراین در نهمین دوره انتخابات اتاق بازرگانی به بازی‌های جناحی و گروهی نمی‌اندیشیم. تمام تمرکزمان به احیای اقتصاد ملی است. متاسفانه دولت‌ها در این سال‌ها فکری به حال رشد و بهبود معیشت مردم نداشته‌اند. سوال ما این است چرا با کاهش قدرت خرید مردم و افزایش نرخ ارز قصد داریم که میزان درآمد آنها را به یک سوم کاهش دهیم.
کمیسیون اقتصاد کلان یکی از امتیازهایی بود که در دوره ششم تاسیس شد اما در دوره‌های بعدی بنا به برخی نگاه‌های اجمالی حذف شد. حذف همین کمیسیون کلان اقتصادی فقدان برنامه‌ریزی را برای دولتمردان ایجاد کرد و باعث شد که امروز اقتصاد ما چنین وضعیتی را تجربه کند.
محمد مهدی راسخ می‌گوید: درب اتاق بازرگانی تهران خیابان خالد استامبولی است و نه خیابان پاستور. پاستورنشینان در این دوره اجازه بدهند تا اتاقی‌ها خودشان برای خودشان تصمیم بگیرند. اجازه بدهند اتاقی مستقل تشکیل شود.
تجارت‌نیوز: با توجه به اینکه سمت دبیر کلی اتاق تهران را در پرونده کاریتان دارید، چه ویژگی‌های خوبی از اتاق‌های دوره سابق در اتاق دوره هشتم به فراموشی سپرده شده؟ چنانچه در دوره نهم وارد اتاق بازرگانی تهران شوید چه اقداماتی را در دستور کار قرار خواهید داد؟
محمد مهدی راسخ: تنها ویژگی اتاق در دوره ششم و هفتم این است که از همه جریان‌ها و تفکرهای فکری در اتاق حضور داشتند. شاید در آن زمان اداره اتاق سخت بود اما به نوعی کار کردن در آن دوران لذت بخش بود. بخش پژوهشی اتاق بازرگانی فعالیت‌های خوبی را ادامه می‌داد و شورای مشورتی اقتصادی در آن دوران طراحی و راه‌اندازی شد. در این شورا جمع بزرگی از اقتصاددانان کشور حضور داشتند. از سوی دیگر شورای بین‌الملل نیز در این دوران تاسیس شد. باید گفت که 180 طیف مختلف در مجامع مختلف اتاق حضور داشتند، دلیل حضور گسترده و مختلف طیف‌ها در دوره ششم و هفتم این بود که معتقد بودیم هیچ‌کس به تنهایی نمی‌تواند اقتصاد را نجات دهد. هیچ‌کس به تنهایی نمی‌تواند برای اقتصاد ایران برنامه ارایه دهد. در اینجا موضوع‌های مختلف مورد بحث و گفتگو قرار می‌گرفت و بسیاری از این گفتمان‌ها به اقدامات پژوهشی و کتاب تبدیل می‌شد.
ما در آن دوران برنامه اقتصادی ایران را تدوین کردیم تا وقتی که افراد منصب ریاست جمهوری را بر عهده می‌گیرند بتوانند بر اساس برنامه پیشنهادی اتاق گام بردارند. در آن زمان از همه علاقه‌مندها برای حضور در اتاق استفاده کردیم. این درحالی است که در دوره هشتم صدای یک جریان حاکم به گوش می‌رسید. در حقیقت طوفان فکری در اتاق شکل نگرفت.
در برنامه استراتژیک اتاق بازرگانی و پیاده‌سازی ساختار سازمانی اتاق مدل 30 اتاق بازرگانی دنیا را مورد مطالعه و ارزیابی قرار داد. ساختارها را براساس آنچه‌که در اتاق‌های بین الملل وجود داشت، طراحی کرد اما متاسفانه این نوع ساختارها در اتاق هشتم روند تعطیلی را به خودش گرفت. اما ای کاش برای هر اقدامی اتاق تهران در دوره هشتم از افکار مختلف استفاده می‌کرد.
فعالان بخش‌خصوصی در دوره ششم و هفتم در مسائل مختلفی به مقام معظم رهبری نامه زدند، آن زمان با پیگیری‌های انجام شده دستورات مستقیمی برای برطرف کردن چالش‌ها ارایه شد و رئیس جهور وقت موظف به اجرای دستورالعمل‌ها شد، این یک دستاورد بزرگی برای اتاق محسوب می‌شد.
مهمترین انتظار و مطالبه ما این است که از همه جریان‌ها و تفکرها در اتاق حضور داشته باشند تا از این پس فعالیت اتاقی چابک و بدون وابستگی به دولت را شاهد باشیم.
بنده در توصیه‌ای به فعالان اقتصادی می‌گویم که درب اتاق بازرگانی تهران خیابان خالد استامبولی است و نه خیابان پاستور. پاستورنشینان در این دوره اجازه بدهند تا اتاقی‌ها خودشان برای خودشان تصمیم بگیرند. اجازه بدهند اتاقی مستقل تشکیل شود؛ چرا که یکی از ویژگی‌های اتاق مستقل این است که اقدامات اتاق را نقد می‌کند و راهکارهای خوبی را برای نجات اقتصاد کشور ارایه می‌دهد.
در این دوره قرار است در اتاق تغییرات اساسی را شکل دهیم. بنابراین یکی از ماموریت‌های اصلی‌مان این است که برای افزایش سهم بخش‌خصوصی در اقتصاد ایران تلاش کنیم.
تجارت‌نیوز: در آستانه نهمین انتخابات اتاق بازرگانی برای حضور در این انتخابات چه اقداماتی را با سایر گروه‌ها آغاز کرده‌اید؟
محمد مهدی راسخ : ما در این مدت با تمام گروه‌ها مذاکره کردیم تا بتوانیم یک لیست واحد 40 نفره‌ای را ارایه دهیم. ما در توصیه‌ای به تمام فعالان اقتصادی اعلام کردیم یک بار بیایند و با ارایه یک لیست جامع، صلابت خودشان را نشان دهند. در حقیقت بحث ما این بود که افراد یک لیستی از شایستگان را برای حضور در انتخابات ارایه دهند؛ چرا که هدف ما برای حضور در اتاق مباحث شخصی نیست، بلکه هدف تقویت جایگاه اتاق است. اعتقاد ما پیشرفت منافع ملی است.
تجارت‌نیوز: در نهمین دوره اتاق بازرگانی مهمترین ماموریت‌ها و برنامه‌هایتان چیست؟
محمد مهدی راسخ: ما شعار تغییر برای پیشرفت را برای گروه ائتلاف بزرگ تشکل‌های کارآفرین در نظر گرفته‌ایم. یعنی در این دوره قرار است در اتاق تغییرات اساسی را شکل دهیم. بنابراین یکی از ماموریت‌های اصلی ما این است که برای افزایش سهم بخش‌خصوصی در اقتصاد ایران تلاش کنیم. معتقدیم هنوز اقتصاد ما دولتی است و سیاست کلی اصل 44 قانون اساسی آن طور که باید اجرا نشده،بنابراین باید بخش‌خصوصی کشور را در اولین وهله توسعه دهیم.
دومین ماموریتمان نیز پیگیری و ارایه راهکار در زمینه مشکلات موجود در محیط کسب و کار کشور است. براساس آمارهای منتشر شده از میان 189 کشور رتبه 128 را داریم. این افت رتبه کسب و کار ارتباطی به خارجی‌ها ندارد، بنابراین برای ارتقای و بهبود آن تلاش خواهیم کرد.
یکی از افتخارات ما این است که در دوره ششم مقام معظم رهبری دیداری را با اعضای هیات رئیسه اتاق تهران و ایران داشتند، این اقدام هیچ‌گاه در دوره‌های بعدی رخ نداد.
دفاع از منافع اعضا نیز جز مهمترین اقداماتی است که پارلمان بخش‌خصوصی باید از آن دفاع کند. باید از فعالان کسب و کار و بنگاه‌های کوچک دفاع شود.
ارایه خدمات متنوع حقوقی، مالیاتی و بیمه به اعضا از دیگر ماموریت‌هاست. باید خدماتی را به اعضای اتاق بازرگانی ارایه دهیم که این افراد نسبت به حضورشان در این اتاق ابراز رضایت کنند.
دولتمردان باید بدانند که همه ایران را دوست دارند. متاسفانه فرار برخی مغزها از سر اجبار است.
امیدواریم در دوره نهم با پذیرش هیات‌های خارجی بتوانیم پتانسیل کشور را در بخش‌های مختلف صنعتی، گردشگری و … جذب کنیم. ما باید از خام فروشی دست برداریم. از نگاه ما فروش محصولات خام نوعی خیانت است.
نکته مهم دیگر این است که طی چند سال گذشته اعتماد به بخش‌خصوصی از بین رفته و در دوره نهم این اعتماد را باید برگردانیم.
یکی از افتخارات ما این است که در دوره ششم مقام معظم رهبری دیداری را با اعضای هیات رئیسه اتاق تهران و ایران داشتند، این اقدام هیچ‌گاه در دوره‌های بعدی رخ نداد. اخیرا هم مقام معظم رهبری به دولت توصیه کردند که نظرات بخش‌خصوصی را گوش دهید.
اخیرا به دلیل سیاست‌های غلط دولت نرخ ارز را برای مدتی ثابت و به یک باره فنر آن را رها کرد. قطعا اتخاذ سیاست غلط جواب غلط هم می‌دهد. اگر سالانه براساس نرخ تورم داخلی و خارجی نرخ ارز افزایش می‌یافت، امروز صادرکنندگان می‌توانستند حرفی برای گفتن داشته باشند.
گروه ائتلاف بزرگ چنانچه قرار باشد در نهمین دوره در اتاق بازرگانی ورود پیدا کند، یکی از ماموریت‌هایش تشکیل صندوق مالی برای صنعتگران، تجار، بازرگانان و معدنکاران است. معتقدم درآمد کلان اتاق‌های بازرگانی باید صرف حمایت از اعضا شود.
از سوی دیگر ما معتقدیم در این فضای غیرشفاف باید به سمت شفاف‌سازی و برچیدن بساط رانت و انحصارات قدم برداریم. در حقیقت برای تغییر برای پیشرفت بزرگ وارد صحنه اقتصاد شویم.
عوض محمد پارسا معتقد است:عدم آزادسازی قیمت‌ها باعث شده که عده‌ای یک شبه پیشرفت کنند و عده دیگری ورشکسته شوند.
عوض محمد پارسا : مهمترین محور برنامه‌های ما راه‌اندازی مجدد کمیسیون اقتصاد کلان هم در اتاق تهران و هم در اتاق ایران است. قصد داریم با دعوت کارآفرینان و اقتصاددان‌ها که متشکل از گروه تجربه و علم هستند برنامه‌های مدونی را برای اقتصاد کلان در نظر بگیریم. در حقیقت قرار است اتاق فکر را برای اقتصاد کلان راه‌اندازی و روابطمان را با کشورهای خارجی تقویت بخشیم.
عدم آزادسازی قیمت‌ها، خصوصی‌سازی و افزایش ناگهانی نرخ ارز باعث شده که عده‌ای یک شبه پیشرفت کنند و عده دیگری ورشکسته شوند. معتقدیم رقابتی شدن بازار یک اصل است. چنانچه در اقتصاد کشور شرکت‌های خصولتی و دولتی وجود داشته باشند، نمی‌توانیم آن طور که باید در بازارهای منطقه رقابت کنیم. باید تمام شرکت‌های دولتی خصوصی شوند تا کیک اقتصاد بزرگ شود. شرط رقابتی شدن، اقتصاد خصوصی‌سازی است. در حقیقت خصوصی‌سازی باید بعد از آزادسازی قیمت‌ها رخ دهد.
نظرات