پیام مهم آمارهای تجارت خارجی برای اقتصاد ایران/ صادرات به كمترين ميزان ۳ سال اخير رسيد

به گزارش تجارت‌نیوز ، آمار صادرات و واردات کشور هم جزو آمارهای محرمانه است و دولت مدت‌هاست آمار گمرک را منتشر نمی‌کند. اما روز گذشته رئیس گمرک وضعیت صادرات و واردات کشور در شش ماهه نخست سال 1402 را منتشر کرد. گزارشی که چندان امیدوارکننده نیست و نشان می‌دهد کسری تجاری ایران منعی 4 میلیارد دلار شده است.

این گزارش می‌گوید «ارزش وزنی» صادرات ایران در شش ماهه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل 24 درصد رشد کرده است اما ارزش دلاری صادرات ایران به کمترین میزان طی سه سال گذشته رسیده است.

تراز تجاری ایران باز هم منفی شد

به عبارتی این آمارها نشان می‌دهد حجم تجارت خارجي كشور دچار كاهش شديد شده و بر «كسري تجاري» كشور تاثير گذاشته است. چنانكه كسري تجاري كالاهاي غير نفتي ايران در نيمه نخست امسال نسبت به نيمه نخست سال گذشته به اندازه ۴ ميليارد دلار بدتر شده است.

کسری تراز تجاری نشان می‌دهد وزن واردات نسبت به صادرات بالاتر بوده و ارز بيشتري براي تامين كالا استفاده شده است. برعكس، زماني كه كسري تجاري مثبت است؛ نشانگر ورود ارز به كشور و رشد بخش واقعي اقتصاد است. این مساله بر نکته دیگری هم دلالت دارد و آن اینکه میزان ارز خارج شده از کشور در شش ماهه نخست امسال از طریق واردات بیشتر از میزان ارزی بوده که از طریق صادرات وارد کشور شده است.

البته این گزارش نشان می‌دهد که میزان واردات هم نسبت به سال قبل کاهش داشته است. چون آمار اعلام‌شده از ميزان ارزش دلاري واردات كشور در نيمه نخست امسال نشان مي‌دهد اين شاخص از ۴۴ ميليارد و ۳۹۰ ميليون دلار در نيمه نخست سال گذشته به ۳۰ ميليارد و ۴۴۳ ميليون دلار در ۶ ماهه ابتدايي امسال رسيده است. به عبارت ديگر در اين مدت ارزش دلاري واردات كشور بيش از ۳۱ درصد كاهش يافته و به حداقل خود در 5 سال اخير رسيده است.

واردات نسبت به صادرات شتاب بيشتري گرفت

طبق يافته‌ها، ميزان تراز تجاري كشور در نيمه نخست امسال به منفي ۶ ميليارد و ۳۰۰ ميليون دلار رسيده كه نسبت به ۶ ماهه ابتدايي سال گذشته ۴ ميليارد دلار بدتر شده است. به بيان ديگر در ۶ ماهه ابتدايي سال جاري ارزش واردات كشور حدود ۶ ميليارد دلار بيشتر از ارزش صادرات بوده و بالاترين كسري تجاري شش‌ماهه ايران را در سه سال اخير رقم زده است.

اگر روند ۱۴ ساله تراز تجاري كشور را در نيمه نخست‌ سال‌ها بررسي كنيم بهترين وضعيت تراز تجاري كشور متعلق به سال ۹۲ بوده است. در اين سال ميزان صادرات كشور ۱۱.۷ ميليارد دلار بيشتر از ميزان واردات بوده است. در سمت مقابل نامناسب‌ترين وضعيت تراز تجاري با منفي۳۳.۴ ميليارد دلار مربوط به سال ۱۳۸۸ بوده است.
چه كالاهايي بيشتر وارد شدند؟ اگر گوشي تلفن همراه را كه همواره يكي از پرتقاضاترين كالاهاي وارداتي محسوب مي‌شود؛ كنار بگذاريم، حجم عظيمي از واردات ايران به كالاي خوراكي و نهاده‌هايي كه در نهايت براي كالاي خوراكي استفاده مي‌شود،‌ اختصاص دارد. در واقع اين كالاها، جزو رده كالاي اساسي قرار مي‌گيرند.

رييس كل گمرك ايران با اشاره به اينكه بيشترين افزايش ارزش كالاهاي وارداتي در بين ۱۰ قلم عمده به ترتيب شامل روغن خام سويا، جو و گوشي‌هاي تلفن همراه بوده است.
چه كالاهايي بيشتر صادر شدند؟ بخش بزرگي از صادرات ايران را هم كالاهاي وابسته به نفت، گاز و پتروشيمي‌ها تشكيل مي‌دهند كه در رده «كالاي غيرنفتي» قرار مي‌گيرند و مشخص نيست چه زماني قرار است اين روند تغيير كند.