گرانی ۶۰ درصدی مسکن و پیش‌بینی افزایش ۱۵ درصدی نرخ اجاره‌بها

سمیه سایش: آخرین آمار بانک مرکزی از وضعیت بازار مسکن نشان می‌دهد که در خرداد ماه امسال میزان متوسط قیمت هر متر مربع مسکن در تهران نسبت به خرداد ماه سال گذشته 45 درصد افزایش یافته است.

به گزارش تجارت‌نیوز ، با این حال طبق این آمار بانک مرکزی میزان اجاره بهاء مسکن تهران در خرداد ماه امسال نسبت به خرداد ماه سال گذشته بیش از 12 درصد افزایش داشته است. در مناطق شهری نیز این میزان افزایش در خرداد ماه امسال بیش از 10 درصد اعلام شده است.

با این روند در تابستان امسال نرخ اجاره بهاء مسکن چقدر افزایش خواهد یافت؟ شاید بخشی از این مساله به روند تولید ساختمان در اقتصاد ایران نیز ارتباط داشته باشد.
در این مورد آمارهای اعلامی نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران حاکی است طی 9 سال گذشته نزدیک به 40 درصد تولید ساختمان کاهش یافته است.

حسام عقبایی با اشاره به این موضوع و تاثیر این اتفاق بر افزایش اجاره بهاء مسکن متذکر می‌شود که افزایش میزان اجاره‌بهاء مسکن در شرایطی که دستمزدها افزایش چندانی نداشته، فشار مضاعفی را بر قشرهای متوسط از جامعه تحمیل کرده است.

نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران با اشاره به رشد قیمت اجاره بهای مسکن به «تجارت‌نیوز» می‌گوید: از دهه 60 تا به امروز چه در زمان رونق بازار و چه در رکود حوزه مسکن هر ساله شاهد رشد قیمت اجاره‌بهاء بوده‌ایم؛ این درحالی است که امسال وضعیت نسبت به سال‌های گذشته کمی متفاوت‌تر است. به‌طوری‌که در بازار سال 97 رشد اجاره‌بها خیز شدیدی برداشته و نارضایتی مستجرین را به همراه دارد.

گرانی 60 درصدی مسکن در 4 ماه اخیر

حسام عقبایی در ادامه دلایل منطقی و غیرمنطقی رشد قیمت اجاره بهاء را تشریح‌ و عنوان می‌کند: رشد قیمت اجرا بهاء مسکن چند دلیل منطقی و غیرمنطقی را در بردارد. اصلی‌ترین شاخص رشد قیمت اجاره بهاء افزایش قیمت مسکن است؛ چرا که روی هم رفته در بازه زمانی اسفند ماه سال 96 تاکنون حدود 60 درصد رشد قیمت را در حوزه مسکن تجربه کرده‌ایم.

نرخ اعلامی افزایش قیمت مسکن توسط عقبایی مربوط به دوره چهار ماهه اخیر است و به نظر می‌رسد در دوره یک ساله منتهی به خرداد ماه امسال این میزان کمتر بوده که مرکز آمار ایران این میزان افزایش را در حد 45 درصد اعلام کرده است.

عقبایی در بخش دیگر سخنانش در پاسخ به این پرسش که آیا رشد قیمت اجارهءبها با وجود شرایط رکود در بازار منطقی است یا خیر؟ بیان‌ می‌کند: بررسی عوامل و پشت پرده در بازار مسکن نشان می‌دهد که رشد قیمت اجاره‌بهاء از قواعد منتطقی تبعیت می‌کند.از آن سو نکته دیگر در رشد قیمت‌ها نبود توازن بین عرضه و تقاضاست. در این بازه زمانی به دلیل افزایش هزینه عوامل مختلف در تولید و عرضه ساختمان روند نزولی به نظر می‌رسد و تقاضا نیز روز به روز در حال افزایش است؛ چرا که آمارها نشان می‌دهد طی 9 سال گذشته نزدیک به 40 درصد با کاهش تولید ساختمان رو به رو بوده‌ایم.

به گفته عقبایی؛ طی چندین سال اخیر درآمد مستاجران با نرخ تورمی عمومی کشور همسان نبوده و از این رو افزایش هزینه‌های جاری خانوارها باعث شده است که مستجران از رشد اجاره‌بهاء مسکن جا بمانند.

دلایل نامتعارف رشد نرخ اجاره‌بهای مسکن

نایب رئیس اول اتحادیه مشاوران املاک تهران در گفتگو با تجارت‌نیوز همچنین درباره دلایل نامتعارف رشد نرخ اجاره‌بهای مسکن عنوان می‌کند: چنانچه بخواهیم دلایل غیرمتعارف رشد قیمت در بازار اجاره‌بهاء مسکن را مورد ارزیابی قرار دهیم باید اشاره کنیم که یکی از عمده‌ترین دلایل به جو روانی حاکم در این بازار ارتباط دارد. از آن سو نوسانات نرخ ارز، طلا، کاهش نرخ سود بانکی نیز از دیگر عواملی است که منجر به رشد مستاجران از دهه 60 تاکنون شده است.

عقبایی باتوجه به داغ شدن بازار نقل و انتقالات بازار مسکن در تیر ماه سال جاری اضافه می‌کند: همه ساله با گرم شدن هوا و شروع فصل تابستان، بازار نقل ‌و انتقالات مسکن نیز داغ می‌شود و بسیاری از مستاجران با تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها، راهی دفاتر املاک برای یافتن خانه‌ای بهتر و مناسب‌تر می‌شوند اما افزایش میزان اجاره‌بها آن ‌نیز در شرایطی که دستمزدهای قشر حقوق‌بگیر جامعه افزایش چندانی نداشته، فشار مضاعفی را بر این قشر از جامعه تحمیل می‌کند و از این رو موجب گله‌مندی موجران شده است.

رئیس سابق مشاوران اتحادیه املاک در پاسخ به این پرسش که نقش فعالان بخش‌خصوصی و دستگاه‌ها برای کاهش حداقلی تنش‌های ایجاد شده در بازار مسکن چیست، اظهار می‌کند: متاسفانه در کشور قوانین مدونی جهت حمایت از حقوق موجران وجود ندارد. به‌واقع دستگاه‌های اجرایی نمی‌توانند درباره شیوه قیمت‌گذاری‌ها آن هم در حوزه مسکن نقشی مهم ایفا کنند؛ چرا که به لحاظ قانونی ملک جزء اموال غیرمنقول است و از این رو هیچ قیمت‌گذاری دستوری نمی‌توان برای آن اعمال کرد.

توصیه به مالکان

عقبایی در توصیه‌ای به مالکین مسکن می‌گوید: همان طور که اشاره شد ما با کاهش عرضه تولید مسکن مواجه هستیم و نمی‌توانیم برخوردی را که در بازار سکه در حال رخ دادن است (یعنی ضرب سکه برای جامعه هدف متقاضی) اعمال کنیم. از آن سو سیراب کردن عطش متقاضیان در صف بازار مسکن نیز با بازه زمانی یک یا دو ساله قابل برطرف شدن نیست. بنابراین از مالکان می‌خواهیم تا در این شرایط نهایت انصاف را به خرج دهند و قیمت اجاره‌بهاء را با قیمت مسکن قیاس نکنند و براساس میزان درآمدها تقاضایشان را به موجران اعلام کنند.

وی در مقایسه‌ای نسبت به وضعیت قیمتی اجاره‌بهاء در شهرهای کوچک و بزرگ طی تابستان امسال تصریح می‌کند: در شهرهای کوچک افزایش قیمتی را در بخش اجاره‌بهاء تجربه نخواهیم کرد و به نظر می‌رسد که قیمت‌ها هم‌سطح سال گذشته تعیین و تکلیف شود. از آن سو در شهرهای بزرگ نیز رشد نرخ رشد اجاره‌بهاء مسکن در تابستان امسال حدود 15 درصد خواهد بود که در برخی مناطق نیز با توجه به توازن بین عرضه و تقاضا از این مرز عبور می‌کند.