خریداران مسکن از وام ناامید شدند

به گزارش تجارت‌نیوز، درحالی که در دولت‌های یازدهم و دوازدهم طرح‌های متنوعی برای افزایش قدرت خرید متقاضیان مسکن اجرایی شده است و سقف وام خرید از 20 میلیون تومان ابتدای دولت یازدهم به 160 میلیون تومان رسیده است، اما به‌دلیل رشد بالای قیمت‌ها بخصوص در ماه‌های اخیر سهم تسهیلات در خرید مسکن بشدت کاهش یافته است به طوری که محمدهاشم بت شکن مشاور وزیر راه و شهرسازی می‌گوید هم‌اکنون سهم وام از قیمت مسکن به‌کمتر از ۲۰ درصد رسیده است.

درکنار افزایش پی‌درپی وام خرید مسکن در سال‌های گذشته دولت یازدهم در مرداد سال 1394 با راه‌اندازی صندوق پس‌انداز مسکن یکم بلندترین گام خود را برای خانه دار شدن خانه اولی‌ها برداشت.

متقاضیان با سپرده‌گذاری دراین صندوق می‌توانند پس از یکسال به ازای هر زوج 80 میلیون تومان و در مجموع 160 میلیون تومان با نرخ سود 8 درصد دریافت کنند. نرخ سود پایین این نوع تسهیلات و مبلغ قابل توجه آن باعث شد تا در سال‌های ابتدایی راه‌اندازی این صندوق استقبال زیادی از این سازوکار برای خانه دار شدن شود.

اما با وجود افزایش 8 برابری سقف وام مسکن درماه‌های اخیر،برخی از سپرده‌گذاران در صندوق پس‌انداز یکم انصراف داده‌اند چراکه از نظر آنها دیگراین مبلغ هم تکافوی خرید یک واحد آپارتمان متوسط را نمی‌دهد. طبق تازه‌ترین آمار اعلامی بانک مرکزی در دی ماه امسال متوسط قیمت هر متر مربع واحد مسکونی در شهر تهران به 9 میلیون و 800 هزارتومان رسیده است که براین اساس برای خرید یک واحد 75 متری باید 735 میلیون تومان پرداخت که وام خرید 160 میلیون تومانی در پایتخت کمتراز 22 درصد آن را پوشش می‌دهد و خریداران باید به 78 درصد مابقی را از آورده خود تأمین کنند.

برهمین اساس طبق اعلام رحیمی انارکی مدیرعامل بانک مسکن «از ابتدا تاکنون 60 هزار نفر از سپرده‌گذاران صندوق پس‌انداز مسکن یکم انصراف دادند که متأسفانه 34 هزار فقره از این رقم در 10 ماهه امسال بوده که دلیل آن افزایش قیمت مسکن است».

بازار مسکن در یک نگاه

نگاهی به آمارهای ارائه شده از بازار مسکن نشان می‌دهد که درکنار رشد شدید قیمت‌ها از معاملات و خرید و فروش مسکن نیز کاسته شده است. طبق گزارش بانک مرکزی متوسط قیمت خرید و فروش یک متر مربع زیربنای واحد مسکونی معامله شده از طریق بنگاه‌های معاملات ملکی شهر تهران در دی‌ماه سال 1397، 98 میلیون ریال بود که نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب 2.5 و 90.8 درصد افزایش نشان می‌دهد.

همچنین تعداد معاملات آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران در دی‌ماه سال‌جاری به 6.7 هزار واحد مسکونی رسید که نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب 1.4 و 64.6 درصد کاهش نشان می‌دهد. البته این شرایط تنها مختص پایتخت نیست و در کل کشور نیز دیده می‌شود.

به طوری که دی‌ماه امسال حجم معاملات خرید خانه در شهرهای کشور بدون احتساب تهران، ۲۲ درصد نسبت به دی‌ماه پارسال کاهش یافته است. همچنین در دی ماه متوسط قیمت هر مترمربع آپارتمان در مراکز استان‌ها بدون لحاظ قیمت‌های تهران، ۴۹ درصد و با لحاظ تهران ۷۳ درصد جهش کرد.

آغاز روند کاهشی منابع صندوق پس‌انداز

تازه‌ترین گزارش بانک مرکزی از گزیده آمارهای اقتصادی در آذر ماه امسال نشان می‌دهد که منابع صندوق پس‌انداز مسکن به 8.8 هزار میلیارد تومان رسیده است که این رقم در 9 ماهه امسال 4.3 درصد، نسبت به آذر 96 معادل 12.6 درصد و درمقایسه با اسفند سال گذشته 5.1 درصد رشد داشته است.

هرچند گزارش اخیر بانک مرکزی از رشد منابع این صندوق خبر می‌دهد اما نگاهی به منابع آن از اسفند سال گذشته تا آذر امسال گویای تغییرجهت آن است به طوری که از شهریور امسال افت منابع این صندوق آغاز شده است.

درحالی که در مرداد ماه منابع صندوق پس‌انداز مسکن به بالاترین رقم خود یعنی 9.2 هزار میلیارد تومان رسیده است ولی در شهریور ماه این رقم به 9.1 هزار میلیارد تومان، در مهر ماه به 9 هزار میلیارد تومان، در آبان ماه به 8.9 هزار میلیارد تومان و در آذر ماه به 8.8 هزارمیلیارد تومان کاهش یافته است.

با وجودی که به طور قطع همچنان تسهیلات ارزان قیمت صندوق پس‌انداز مسکن برای بسیاری از متقاضیان خرید مسکن بخصوص درسایر شهرها به غیر از تهران جذابیت لازم را دارد، اما روند منابع این صندوق در کنار 34 هزار سپرده‌گذاری که در 10 ماهه امسال از دریافت این تسهیلات انصراف داده‌اند حاکی از تأثیر منفی رشد بیش از حد قیمت‌ها در بازار مسکن است.

البته برای افزایش قدرت خرید متقاضیان مسکن افزایش دوباره سقف وام خرید مسکن نیز به نظر می‌رسد راهکار مناسبی نباشد چرا که علاوه بر تأثیری که افزایش وام بر قیمت‌ها دارد، اقساط تسهیلات نیز باید در استطاعت خریداران باشد. برهمین اساس دولت در بازارمسکن تمرکز خود را روی نوسازی بافت‌های فرسوده شهری که هزینه‌هایی به مراتب کمتر از روش‌های دیگر دارد گذاشته است.

منبع: روزنامه ایران