صنعت خودروسازی نیازمند سبدی از خودروهای هیبریدی، برقی و بنزینی است

به گزارش تجارت‌نیوز، بر اساس خبری که در چند روز گذشته منتشر شد، دولت در راستای حرکت به سوی خودروهای پاک و برقی‌سازی صنعت خودرو، سود بازرگانی خودروهای هیبریدی را از 11 درصد به صفر رساند؛ اقدامی که در صورت اجرای گسترده واردات می‌تواند تأثیرات زیادی روی بازار خودروهای داخلی و وارداتی داشته باشد.

در این راستا بابک صدرایی، کارشناس صنعت خودرو ضمن اشاره به تأثیر این اخبار در بازار، گفتگویی با تجارت‌نیوز داشت که در ادامه مشروح آن را می‌خوانید.

سبد واردات خودروهای هیبریدی چگونه باشد؟

به نظر شما سود بازرگانی صفر درصد واردات خودروهای هیبریدی چه تأثیری روی کلیت بازار می‌گذارد؟

در گذشته که واردات خودرو به کشور آزاد بود، سود بازرگانی واردات خودروهای هیبریدی بسیار پایین‌تر از خودروهای بنزینی بود؛ اما در سمت دیگر ماجرا، مدیریت بازار مطرح می‌شود. در صورتی که یک خودروی هیبریدی ژاپنی با قیمت خودروهای چینی مونتاژی بازار عرضه شود، بدون شک سهم آن‌ها را در بازار می‌گیرد.

برای مثال فرض کنید یک تویوتای ارزان‌قیمت هیبریدی با نرخ جهانی، یک میلیارد تومان و با احتساب تعرفه، مالیات، سود شرکت واردکننده و... در نهایت به قیمت یک میلیارد و 800 میلیون تومان برای مصرف‌کننده تمام شود. در این صورت پیش‌بینی می‌شود که در همان گام اول، تقاضای حداقل 30 هزار دستگاه برای این خودرو ایجاد خواهد شد. همین مورد باعث می‌شود که بخش اعظمی از خودروسازان داخلی (عمدتاً شرکت‌های خصوصی) با بحران مشتری روبه‌رو شوند.

به دلیل اینکه ایران یک صنعت خودروسازی بسته و دستوری دارد، رقابتی در آن شکل نگرفته است و هر اتفاق هیجانی در آن به مرحله عمل برسد، تمامی بخش‌های تولید از آن تأثیر منفی می‌گیرند و بحران عظیمی در کشور ایجاد می‌کند. اما مسئله دیگر اینکه مگر ظرفیت واردات خودرو کشور چقدر است؟ آیا در حدی خواهد بود که پاسخ‌گوی بازار باشد؟ همان سال‌های پیش که واردات خودرو باز و سود بازرگانی خودروهای هیبریدی پایین بود، باز هم تعداد بالایی از این محصولات هیبریدی وارد کشور نشد؛ کما اینکه همان خودروهای هیبریدی هم زیرساخت‌های تعمیراتی لازم را ندارند.

در مورد تأثیر سود بازرگانی صفر درصد برای واردات خودروهای هیبریدی، باید دید که در عمل چه تعداد خودرو و با چه قیمتی به دست مصرف‌کننده می‌رسد. زیرا در گذشته نیز چنین وعده‌هایی داده شده و کاهش سود بازرگانی برای این نوع خودروها صورت گرفته بود، اما در عمل خودروهای هیبریدی به صورت گسترده وارد کشور نشدند.

با توجه به شرایط کشور، در گام اول خودروهای هیبریدی مناسب بازار ایران هستند یا خودروهای تمام برقی؟

تنها فردی که منطقی‌ترین نظر را در این مورد دارد، رئیس هیئت مدیره تویوتا بود و من هم موافق صحبت‌های ایشان هستم. به باور وی، باید همواره در کشور یک سبد خودرویی از محصولات بنزینی، هیبریدی و برقی وجود داشته باشد؛ اما در کل دنیا تجربه نشان می‌دهد که اگر کشورها قصد حرکت به سمت خودروهای پاک را دارند، کم‌ریسک‌ترین و قابل اعتمادترین آن‌ها خودروهای هیبریدی است.

تمرکز روی خودروهای تمام برقی به دلیل اینکه کل نیروی مورد نیاز خود را صرفاً از برق تأمین می‌کنند و زیرساخت‌های کشور برای این موضوع آماده نیست، می‌تواند ریسک بالایی داشته باشد. بنابراین اگر بتوان پلتفرم خودروهای هیبریدی و پلاگین هیبرید جهانی را خریداری کرد و بیشترین انرژی واردات را روی این محصولات قرار داد، به ویژه در فاز اول واردات خودروهای هیبریدی، سپس پلاگین هیبرید و در نهایت تمام الکتریک می‌تواند تجربه موفقی را به دنبال داشته باشد.

بنابراین در اولین سبد واردات، باید وزن بیشتر به خودروهای هیبریدی اختصاص یابد، در ادامه سهم خودروهای پلاگین هیبرید بیشتر شود و در نهایت واردات خودروهای برقی سهم بیشتر بازار را بگیرد. اگرچه خودروهای بنزینی هم سهم خاص خود را دارند و جایگاه‌ آنها فعلاً حفظ خواهد شد.

وعده واردات گسترده خودرو عملی می‌شود؟

به نظر شما صحبت آقای مهدی ضیغمی، رئیس سازمان توسعه و تجارت مبنی‌بر واردات گسترده خودرو از ماه‌های آینده و نبود فضا برای چنین حجم واردات تا چه حدی می‌تواند صحیح باشد؟

هر زمانی که بوی کاهش تولید به مشام مسئولان می‌رسد و احتمال برهم خوردن عرضه و تقاضای بازار به وجود می‌آید، خبر از واردات بیش از اندازه خودرو یا آیین‌نامه واردات خودروهای کارکرده را مطرح می‌کنند. دو ماه پیش که قیمت‌ها در بازار افزایشی شد، به سرعت خبر واردات خودروهای کارکرده منتشر شد که قرار بود تا یک هفته دیگر ابلاغ شود، اما با گذشت دو ماه می‌توان دید که عملاً چنین چیزی صورت نگرفته است.

واردات خودروهای صفر کیلومتر وارداتی نیز حتی به 10 هزار دستگاه نمی‌رسد که در حدود دو هزار دستگاه از آن‌ها موفق به پلاک‌گذاری شده‌اند، اما هیچ‌کدام در خیابان‌ها به چشم نمی‌خورند. این خودروها غالباً در نمایشگاه‌های تهران با قیمت‌های فضایی دست به دست می‌شوند.

اینکه آقای ضیغمی ادعا می‌کنند واردات خودرو به قدری انجام می‌شود که فضا برای پارک آن‌ها وجود نداشته باشد، یعنی با توجه به حجم وارداتی که برنامه‌ریزی شده، تدابیر لازم برای زیرساخت آن اندیشیده نشده است که باز هم از یک سوءمدیریت و بحران دیگری خبر می‌دهد.

تجربه نشان داده است تا زمانی که کشور در وضعیت تحریم باشد و شرکت‌های داخلی نتوانند به صورت مستقیم با خودروسازان جهانی همکاری کنند، واردات خودرو با حجم بالا نمی‌تواند صورت بگیرد. با وجود اینکه تحریم‌های داخلی اعم از محدودیت‌های مربوط به سقف ارزی واردت، کشور سازنده، حجم موتور و... نیز مانع دیگری برای واردات خودرو خواهد بود.

به نظر می‌رسد که با توجه به نزدیکی بازار شب عید، چنین صحبت‌هایی برای کنترل بازار صورت می‌گیرد و با روند فعلا تطابق ندارد. اگر به یاد داشته باشید، آقای ضیغمی چند ماه پیش وعده داده بود که از اول دی ماه قرار است ماهانه 20 هزار دستگاه خودرو وارد کشور شود. چنین صحبت‌ها و وعده‌های داده شده به قدری زیاد بود که بازار به آن بی‌توجه شده است.

برای شنیدن صوت این مصاحبه فایل زیر را گوش دهید.

برای دریافت اخبار و اطلاعات بیشتر صفحه واردات خودرو را در تجارت‌نیوز دنبال کنید.