هستی میقاتی 
فناوری بلاکچین چگونه بازار سرمایه را متحول می‌کند؟
توسعه کاربرد بلاکچین در صنایع مختلف باعث شده است که پای این فناوری به بازارهای سرمایه نیز باز شود. بلاکچین چه کاربردهایی در این حوزه دارد؟
به گزارش تجارت‌نیوز ، تغییرات سریع قوانین، تکنولوژی‌های به‌کار رفته و تغییرات شرایط اقتصادی در سراسر جهان باعث شده است که کسب‌و‌کارهای پویا در وضعیت تغییر و تحول باشند. در همین راستا، اقتصاد دیجیتال، بازار سرمایه را مطیع تحولات خود ساخته است. فعالان کنونی بازار سرمایه اکنون از فناوری‌های جدید در جهت انطباق بیشتر فعالیت‌های خود استفاده می‌کنند.
در سال‌های اخیر، فناوری بلاکچین موفق شده تا در صنایع متعددی گسترش پیدا کند و بازارهای سرمایه نیز از این قاعده مستثنی نبوده‌اند. فناوری بلاکچین می‌تواند استانداردهای یکپارچه، امن و با ریسک پایین را برای نگهداری پایگاه داده‌ها و اطلاعات مالکیت کاربران در بازارهای سرمایه ارائه کند.
مزایای بلاکچین برای بازارهای سرمایه
با ظهور فناوری بلاکچین و دفتر کل توزیع شده، شرکت‌های فعال در بازارهای سرمایه می‌توانند از این فناوری، در جهت حل چالش‌های سنتی خود بهره گیرند. برای مثال، با توجه به حجم بالای کاربران در بازارهای سرمایه، ذخیره غیرمتمرکز داده‌های معاملاتی و دارایی‌های کاربران یکی از مهم‌ترین کاربردهای این فناوری در این فضا به‌شمار می‌رود.
همچنین، تغییرناپذیری داده‌های ذخیره شده به‌دلیل اصول هش یکی از مزایای متمایزکننده این فناوری محسوب می‌شود. به‌کمک فناوری زنجیره بلوک‌ها، می‌توان از قراردادهای هوشمند استفاده کرد و معاملات را بر اساس قوانین بازار پیش برد. مزایا و تاثیر بلاکچین در بازار سرمایه، تنها در این موارد خلاصه نمی‌شود. این تکنولوژی می‌تواند با کاهش و حتی حذف واسطه‌ها، کمک شایانی به کارایی بازار سرمایه در بحث خرید، فروش و ساختار بازار کند.
کاربردهای عملی فناوری بلاکچین
فرآیند تسویه: بلاکچین می‌تواند با کاهش واسطه‌ها، به فرآیند تسویه سرعت بخشد. در سیستم‌های سنتی، حضور واسطه‌هایی مانند نهادهای متولی در بازار سرمایه و اتاق‌های پایاپای الکترونیک از یک سو ممکن است سرعت فرآیند تسویه را کاهش دهد و از سوی دیگر، باعث افزایش هزینه‌ها شود. با استفاده از بلاکچین، تسویه تراکنش‌ها می‌تواند با سرعت بیشتر و با حضور واسطه‌گران کمتر انجام شود.
اوراق بهادار دیجیتال: یکی از کاربردهای تکنولوژی بلاکچین، انتشار اوراق دیجیتال است. این اوراق که با نام توکن‌های اوراق بهادار دیجیتال نیز شناخته می‌شوند، می‌توانند نماینده دارایی‌های مرسوم مالی مانند سهام، اوراق قرضه و حتی املاک باشند. می‌توان این اوراق را در پلتفرم‌هایی بر پایه بلاکچین معامله کرد که باعث کاهش هزینه‌ها و زمان صرف شده برای صدور این اوراق نسبت به حالت مرسوم می‌شود.
تامین مالی تجاری: فناوری بلاکچین می‌تواند با ارائه پلتفرم‌های شفاف و با امنیت بالا، فرآیند تامین مالی تجاری (Trade Finance) را تسهیل و حتی خودکار کند. این تکنولوژی همچنین نقش بسزایی در کاهش ریسک کلاهبرداری و افزایش کارایی عملیات تامین مالی دارد.
احراز هویت مشتری: KYC که به احراز هویت مشتری نیز مشهور است، فرآیندی است که موسسات مالی باید جهت شناسایی اطلاعات هویتی کاربران پیش ببرند. بلاکچین می‌تواند با ارائه پلتفرمی غیرقابل نفوذ و بدون قابلیت دستکاری را جهت ذخیره اطلاعات احراز هویت مشتری به موسسات ارائه دهد. به‌کمک این پلتفرم، امکان کاهش هزینه‌ها و زمان مورد نیاز برای این فرآیند مهم و اجباری، کاهش می‌یابد.
پیروی قانونی: تکنولوژی بلاکچین می‌تواند باعث پیروی بیشتر از قوانین به‌کمک ارائه پلتفرمی با امنیت بالا و شفاف شود. با استفاده از چنین پلتفرمی، امکان ذخیره‌سازی و اشتراک‌گذاری داده‌ها با سهولت بیشتری انجام می‌شود. موسسات مالی می‌توانند با استفاده از چنین پلتفرمی، قوانین اجباری احراز هویت مشتریان (KYC) و ضد پولشویی (AML) را با دقت بیشتری رعایت کنند.
کدام شرکت‌های بازار سرمایه از بلاکچین استفاده می‌کنند؟
فناوری دفتر کل توزیع شده می‌تواند ضعف‌های فعلی در ساختار بازارهای سرمایه را برطرف نماید. این فناوری، روش‌های امن، غیرمتمرکز و با قابلیت بالا را برای سازماندهی و به اشتراک‌گذاری برای شرکت‌ها فراهم می‌کند. تعداد شرکت‌هایی که از بلاکچین برای فعالیت‌های معاملاتی، فرآيند‌های تایید هویت استفاده می‌کنند، سالانه رو به افزایش است. این شرکت‌ها از فناوری دفتر کل توزیع شده جهت توسعه خدمات توکنی کردن دارایی‌ها، ضمانت و تسویه استفاده می‌کنند.
برای مثال، شرکت‌های آمازون، IBM، مسترکارت، شرکت مالی بلاک و شرکت کارت‌های گرافیک Nvidia تنها تعدادی از شرکت‌های حاضر در بورس هستند که به‌صورت رسمی اعلام کرده‌اند که از فناوری بلاکچین برای فعالیت‌های زیرساختی و مالی خود بهره می‌گیرند.
ذی‌نفعان بکارگیری بلاکچین در بازارهای سرمایه
به‌طور کلی، می‌توان گفت که چهار گروه ناشران، مدیران صندوق‌ها، سرمایه‌گذاران و تنظیم‌کنندگان بازار، ذی‌نفعان اصلی از حضور این فناوری در بازارهای سرمایه به‌شمار می‌روند.
بلاکچین دسترسی سریع‌تر، آسان‌تر و ارزان‌تر به سرمایه از طریق دارایی‌ها و اوراق با قابلیت برنامهنویسی را برای ناشران فراهم می‌کند. ناشران می‌توانند در ظرف چند دقیقه، اوراق جدیدی را که قوانین و شرایط در آنها به‌صورت کد‌گذاری تعبیه شده است، منتشر کنند. با انتشار دارایی‌هایی با قابلیت برنامهنویسی، امکان اجرای فرآیند‌های احراز هویت مشتری و جلوگیری از پولشویی تسهیل خواهد شد. همچنین با تسهیل اعمال بروزرسانی و واکاوش، شفافیت و کارآیی در انتشار افزایش می‌یابد.
حضور این فناوری می‌تواند بی‌‌شک محصولات و ابزارهای مالی جدیدی را ایجاد و طبقات دارایی جدیدی را به بازارهای سرمایه معرفی کند. با ظهور محصولات مالی جدید که اکثر آنها استانداردهای یکسانی از لحاظ برنامهنویسی خواهند داشت، ساختار مبادله و انتشار محصولات جدید تسهیل می‌شود. سرمایه‌گذاران نیز با دسترسی به محصولات بیشتر، امکان انتخاب وسیع‌تری را برای پرتفوی سرمایه‌گذاری خود پیدا می‌کنند. شرکت‌ها و صندوق‌های سرمایه‌گذاری با استفاده از این تکنولوژي می‌توانند هزینه‌های عملیاتی حسابداری، تخصیص، نظارت، انتقال و استفاده از اشخاص ثالث را به‌صورت چشمگیری کاهش دهند.
سرمایه‌گذاران در تلاش هستند تا همزمان با کاهش ریسک سرمایه‌گذاری، سود خود را نیز افزایش دهند. یکی از عوامل تاثیرگذار در ریسک دارایی، نقدینگی آن است. دارایی‌های دیجیتال و ابزارهای مالی که بر پایه فناوری دفترکل توزیع شده قرار گرفته‌اند، ذات برنامه‌پذیری دارند؛ در نتیجه می‌توانند معاملاتی با کارمزد پایین‌تر و در نتیجه پتانسیل بالای نقدینگی را برای دارایی فراهم کنند. این قابلیت باعث می‌شود تا سرمایه‌گذار امکان مدیریت بهینه ریسک را در بازار سرمایه داشته باشد. در مجموع، با ایجاد رابطی قوی میان ناشر و سرمایه‌گذار، کاهش هزینه‌های کارمزد و افزایش نقدینگی و شفافیت، سرمایه‌گذار می‌تواند در بازاری با کارایی بالا، به فعالیت بپردازد.
دخالت بیش از اندازه تنظیم‌گران بازار یا ورود دیر از موعد آنها در وضعیتی مانند بحران سال 2008، همواره یکی از موضوعات مورد بحث در بازارهای سرمایه بوده است. مراکز دولتی و سازمان‌های تنظیم‌کننده بازار نیز می‌توانند از منافع فناوری دفترکل توزیع شده مانند شفافیت بالا و امکان تایید و تصدیق در هر لحظه، استفاده کنند و با اقدامات لازم، جلوی برخی از ریسک‌های سیستماتیک را بگیرند.
حذف نیروی کار در بازار سرمایه بر پایه بلاکچین ممکن است؟
بیشتر مشاغل سنتی مانند کارگزاری‌ها، صرافی‌ها و شرکت‌های حضانت دارایی که در حال حاضر در بازار سرمایه فعالیت می‌کنند، در بازار سرمایه بر پایه بلاکچین نیز وجود خواهند داشت. با این وجود، عملکرد این مشاغل به‌کمک این فناوری، بهبود خواهد یافت.
فعالیت بازارهای نوین سرمایه بر پایه این فناوری پیشگام، به ظهور مشاغلی جدیدی هم نیاز دارد. این مشاغل باید بتوانند به مرور زمان با پیشرفت‌های این فناوری، انطباق یابند. کارشناسان توکنی کردن دارایی، محافظان درگاه‌های مالی و مسئولان ثبت دارایی‌های دیجیتال، تعدادی از مشاغل نوظهوری هستند که می‌توانند در این بازار نوین فعالیت کنند.
نظرات