چه اتفاقاتی عراق را شریک اول صادراتی ایران کرد؟

به‌گزارش تجارت‌نیوز، جزئیات آمارهای گمرک در اولین ماه فصل پاییز از تغییر شریک اول تجارت خارجی ایران حکایت دارد. با آن‌که طی سال‌های متوالی چین چایگاه نخست تجاری با ایران را داشت اما امسال با افزایش نرخ دلار کالاهای ایرانی جنبه مزیتی پیدا کردند و این بار به جای اینکه روانه بازارهای شرقی آسیا شوند به سمت کشورهای همسایه سرریز شدند. مطابق آمارها در هفت ماه منتهی به مهر ماه امسال، عراق با سهم ۲۱درصدی از کل صادرات در جایگاه اولین مقصد عمده صادرات کالاهای غیرنفتی قرار گرفت.

دبیر کل اتاق مشترک ایران و عراق در پاسخ به این پرسش که چرا عراق شریک اول تجاری ایران شد؟ به تجارت‌نیوز گفت: چهار عامل عمده باعث شد ایران شریک اول تجاری عراق شود. نخستین دلیل آن این است که با افزایش نرخ دلار رقابت‌پذیری کالاهای ایرانی افزایش یافته و کالا با برند ایرانی توانسته به بازارهای عراقی‌ها راه یابد. درحقیقت قدرت رقابتی کالاهای ساخته شده تولیدکنندگان ایرانی در برابر کالاهای چینی و ترکی در بازار عراق افزایش یافت.

سید حمید حسینی افزود: دومین عامل این است که در سال جاری میلادی اوضاع اقتصادی عراق با افزایش قیمت نفت بهبود یافت. امروز درآمدهای نفتی عراق از 60 میلیارد دلار به بالای 80 میلیارد دلار رسیده است. همین موضوع باعث شد که حجم واردات برای عراقی‌ها افزایش یابد.

او به رشد فعالیت‌های صادرکنندگان ایرانی در بازار عراق اشاره کرد و گفت: پس از اضمحلال داعش در عراق شرکت‌های ایرانی فعالیتشان را در بازار عراق دو چندان‌تر از گذشته کردند و حضورسان را در این بازار تقویت بخشیدند. همین عوامل سبب شد سهم ایران در بازار عراق افزایش یابد.

حسینی همچنین درباره وضعیت صادرات گاز ایران به عراق اظهار کرد: صادرات گاز از سوی ایران به عراق افزایش یافته است. ایرانی‌ها روزانه 47 میلیون متر مکعب گاز به عراق صادر می‌کنند که صادرات این کالا خودش حجم پنج میلیون دلاری دارد که این قلم کالا(گاز) به جمع صادرات ما به بازار عراق اضافه شده است.

رتبه نخست عراق پایدار نیست

همچنین نایب رئیس اتاق مشترک ایران و چین هم درباره اینکه چرا عراق شریک اول تجاری چین شد؟ به تجارت‌نیوز پاسخ داد: آمارهای هفت ماه صادرات نشان می‌دهد عراق نسبت به شریک تجاری اول ما یعنی چین پیشه گرفته است. اما تفاوت میزان صادرات میان عراق و چین اندک است. بنابراین نمی‌توان نسبت به آمار هفت ماهه تجاری حساب بازکرد. بلکه باید منتظر آمارهای کلی صادرات در نیمه دوم سال ماند.

مجیدرضا حریری گفت: نزدیکی مرز مشترک میان ایران با عراق انگیزه را برای تولید و صادرات هر کالایی دو چندان کرده است؛ چرا که طی هفت ماه نخست امسال اکثر کالاهای سوبسیدی و کشاورزی همچون گوجه و سیب‌زمینی به دلیل افزایش نرخ دلار به بازار عراقی ها صادر شد. به نظر می‌رسد هجوم صادرات از سوی ایران به بازار عراقی‌ها کاذب، بدون برنامه‌ریزی و بدون بازاریابی منسجم انجام گرفته است.بنابراین این افزایش چشم‌گیر صادرات، به دلیل عدم برنامه‌ریزی، طی سال‌های آتی پایدار نخواهد بود.

او اظهار کرد: در ماه‌های میانی سال نیز معافیت صادرات به بازارهای عراق و افغانستان خبرساز شد. به طوری‌که دولت اعلام کرده بود چنانچه کالایی به این دو بازار صادر شود افراد از بازگرداندن ارز حاصل از صادرات معاف خواهند شد، بنابراین خیلی از کالاها به جای اینکه به سمت دیگر بازارها سوق پیدا کنند روانه بازار عراق شدند.

حریری تصریح کرد: افزایش مبادلات تجاری با عراق آشفتگی در تجارت ما را نشان می‌دهد. یقینا چنانچه وضعیت به شرایط اولیه و عادی خود بازگردد بعید می‌دانیم که عراق بتواند دوباره به چنین جایگاهی دست یابد.