استارتاپ‌ها چگونه از فساد مالی مصون بمانند؟/شیوه‌هایی که ممکن است منجر به فساد شوند

شایان شلیله، بنیانگذار سایت anetwork این روزها مدیر عامل دو شرکت گروه نوآفرینی فارس و شرکت رایزنی فارس است و بعد از هفت سال همکاری با عنوان مدیر عامل ای‌نتورک این روزها فقط به عنوان سهام‌دار با ای‌نتورک در ارتباط است. شلیله در گفتگو با تجارت‌نیوز با نگاهی متخصصانه عللی که استارتاپ‌ ها به فساد مالی دچار می‌شوند را مورد بررسی قرار داد.

شفافیت مالی هیئت مدیره

شلیله صحبت‌هایش را با اشاره به شفافیت مالی کلی‌ای که هیئت مدیره باید به آن معتقد باشند شروع می‌کند: مهم‌ترین و اصلی‌ترین عاملی که استارتاپ‌ها را از فساد مالی مصون نگه ‌می‌دارد بحث شفافیت مالی مجموعه است که باید در دستور کار و برنامه خود بگنجانند. اگر فاندرها و سرمایه‌گذار با این برنامه پیش بروند قطعا همه چیز درست و کامل پیش می‌رود.

حسابرسی قانونی

عضو هیات مدیره کانون کارآفرینی ایران ادامه می‌دهد: وجود حسابرس قانونی در شرکت که به تمام مسائل مالی استارتاپ و شرکت رسیدگی کند، می‌تواند نقش مهمی در این مورد داشته باشد و استارتاپ را در مقابل ابتلا به ویروس فساد واکسینه کند. ساختار تصمیم‌گیری و مالی شرکت تاثیر زیادی در این مسئله دارد و مدیر مالی علاوه بر اینکه مستقیما با خود مدیر عامل کار می‌کند باید در مقابل هیئت مدیره هم پاسخگو باشد و مسائل مالی را به شکلی کاملا روشن و واضح جهت بررسی در اختیار هیئت مدیره قرار دهد.

فرهنگ مالی درست کارمندان

شلیله به تعارف‌های معمول کاری ایرانی معتقد نیست و توصیه می‌کند رک بودن در مسیر پیشرفت کاری را، سرلوحه قرار دهید. وی می‌گوید: در ساختار نیروی انسانی باید فرهنگی پیاده شود که کارمندان به دنبال فساد مالی نباشند. زمانی که به اندازه توانایی‌های فردی، از لحاظ مالی ساپورت نشود در مسیر خرید و فروش و خدمت‌رسانی رشوه می‌گیرد و همین مورد دچار شدن به فساد مالی را تشدید می‌کند. دوستانی که مسئول نظارت این موضوع هستند اکثرا ساده از کنار این موضوع می‌گذرند و خیلی از موارد را مطرح نمی‌کنند. در حالی که باید خیلی صریح و راحت با فرد مورد نظر خداحافظی کرده و خیلی راحت و شفاف به همه پرسنل موضوع علت خداحافظی را شرح دهند.

عمده فساد مالی به هیئت مدیره برمی‌گردد

شلیله ادامه می‌دهد: مسایل کلی فساد مالی استارتاپ‌ها در سه موردی که به آن اشاره کردم، خلاصه می‌شود. اما عمده مسائل فساد مالی به فاندرها، سرمایه‌گذارها و اینکه منافع مالی آنها چقدر برایشان مهم است وابسته است. تجربه نشان داده و حتی در مواردی دیده شده که یکی از فاندرها شرکت دیگری داشته و تعدادی از قراردادها را بیرون از استارتاپ و به نفع مالی شخصی خود ثبت کرده که بعدا با لو رفتن ماجرا خودِ فادر کلا از مجموعه کنار گذاشته شده است.

وی اضافه می‌کند: در مواردی مدیر مارتینگ در تبلیغات محیطی، برای آنکه با شرکت دیگری نیز کار می‌کرد با دریافت مبالغ هنگفت بین دو شرکت یکی را برنده کرده است. یا در تبلیغات دیجیتال شرکتی بوده که پراتیک غیرواقعی برای سایت ارسال می‌کرد و مدیر سایت در مقابل دریافت رشوه سکوت می‌کرد.

شلیله در انتهای صحبت‌هایش با اشاره به این نکته که این گونه مسائل در استارتاپ‌های ایرانی بارها و به کرات دیده شده تصریح می‌کند: امیدوارم با شناسایی موارد فساد مالی و سیاست‌گذاری درست شرکت‌ها در مقابل این مسایل هیچ استارتاپی در ایران دچار این بحران نشود.