اقدام نمایشی بانک مرکزی در حوزه پرداخت موبایلی

به گزارش تجارت‌نیوز ، بانک مرکزی روز گذشته، از پروژه‌ای با عنوان «کهربا» رونمایی کرد. این طرح قرار است یکی از ابزارهای پرداخت رایج در دنیا را در ایران کلید بزند؛ پرداخت از طریق فناوری ارتباط حوزه نزدیک یا همان ان‌اف‌سی (NFC).

بر اساس توضیحاتی که مهران محرمیان‌معلم، معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی به ایبِنا داده است این ابزار امکان پرداخت بدون کارت و از طریق موبایل را در فروشگاه‌ها فراهم می‌کند.

با وجود این، برخی شواهد نشان می‌دهد، برنامه رونمایی دیروز فقط نقطه آغازی بر این طرح بوده است.

گامی مثبت اما دیرهنگام

علیرضا بزرگمهری، کارشناس صنعت پرداخت در گفتگو با تجارت‌نیوز، رونمایی دیروز از پروژه کهربا را اقدامی مثبت در گسترش پرداخت‌های بدون نیاز به کارت در کشور می‌داند، اما تاکید می‌کند که این گام نخست بسیار دیر برداشته شده است.

به اعتقاد او هنوز راهی طولانی برای عملی شدن همین طرح هم در پیش است؛ چرا که صرف وجود تکنولوژی کافی نیست و باید قابلیت سخت‌افزاری بهره‌گیری از آن هم وجود دارد.

این موضوعی است که به نظر می‌رسد در عمل با چالش‌هایی مواجه باشد. اما مشکل کجاست؟

بانک‌ها و شرکت‌های محدود

یکی از نکاتی که در مورد پروژه کهربا وجود دارد این است که هنوز بانک‌ها و شرکت‌های پرداخت به صورت گسترده به آن نپیوسته‌اند. به گفته محرمیان در گفتگو با ایبنا اکنون یک شرکت‌ PSP و یک بانک‌، فناوری پرداخت موبایلی را راه‌اندازی کرده‌اند و تا پایان سال، حداقل سه بانک دیگر نیز این زیرساخت را فراهم می‌کنند.

پیگیری‌های تجارت‌نیوز نشان می‌دهد که بانک صادرات و شرکت پرداخت الکترونیک ایران‌کیش، به طرح کهربا پیوسته‌اند اما نام سه بانک دیگر مشخص نیست.

فقط ۲۰ درصد کارت‌خوان‌ها از NFC پشتیبانی می‌کنند

چالش بعدی در حوزه پرداخت موبایلی، آماده نبود زیرساخت‌هاست. به گفته بزرگمهری از هفت میلیون دستگاه کارت‌خوان در کشور تنها ۲۰ درصد آنها از تکنولوژی NFC پشتیبانی می‌کنند؛ در این شرایط تعویض ۸۰ درصد باقیمانده، هم هزینه زیادی را به شرکت‌های پرداخت تحمیل می‌کند و هم زمان‌بر است.

او متوسط قیمت یک دستگاه کارت‌خوان مجهز به این تکنولوژی را پنج میلیون تومان تخمین می‌زند.

بزرگمهری همچنین می‌افزاید که اگر قرار باشد دستگاه‌های عابر بانک نیز به تکنولوژی NFC مجهز شوند دو حالت وجود دارد؛ برخی دستگاه‌ها قابلیت افزودن ماژول را دارند که باید به ماژول این فناوری مجهز شوند؛ برخی اما این قابلیت را ندارند که باید کل دستگاه عوض شود؛ این حالت هزینه زیادی را به بانک‌ها تحمیل می‌کند.

همه موبایل‌ها به NFC مجهز نیستند

در بحث سخت‌افزاری، موبایل کاربران هم مهم است. به گفته بزرگمهری، همه دستگاه‌های تلفن همراه از تکنولوژی NFC پشتیبانی نمی‌کنند. برای مثال برند اپل چنین قابلیتی را ندارد. کابرانی که موبایل آنها از این فناوری پشتیبانی نمی‌کند باید قطعه‌ای سخت‌افزاری به نام واسط اتصال را تهیه کنند.

اما چند درصد دستگاه تلفن همراه در ایران دارای چنین قابلیتی هستند؟ مهدی محبی، رئیس اتحادیه دستگاه‌های مخابراتی، ارتباطی و لوازم جانبی تهران در پاسخ به پرسش تجارت‌نیوز می‌گوید که برآورد دقیقی از این موضوع وجود ندارد.

به گفته او، قرار است این مبحث که آیا از نظر سخت‌افزاری قابلیت اجرای طرح پرداخت موبایلی وجود دارد یا خیر، در کمیسیون فنی اتحادیه بررسی شود؛ این موضوع شامل دستگاه‌های تلفن همراه مجهز به NFC و وجود قطعه واسط اتصال در بازار می‌شود.

وعده محرمیان عملی است؟

با وجودی که محرمیان‌، معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی در گفتگو با ایبنا، امیدوارنه در مورد طرح کهربا سخن گفته است، به نظر می‌رسد مشکلات اجرای طرح از دید خود او نیز پنهان نیست.

به گفته، این برنامه از روز ۲۰ بهمن عملیاتی شده اما به دلیل محدودیت در تعداد دستگاه‌های کارت‌خوانی که این تکنولوژی را پشتیبانی می‌کنند، مردم می‌توانند به‌صورت محدود از آن استفاده کنند.

او در عین حال پیش‌بینی کرده است که تا انتهای سال، بیش از چند هزار نقطه مختلف به این سیستم مجهز می‌شوند؛ وعده‌ای که به نظر می‌رسد راه سختی برای تحقق آن در پیش است.

آخرین اخبار و گزارش‌ها در حوزه استارتاپ و فناوری اطلاعات را در صفحه اختصاصی استارتاپ تجارت‌نیوز دنبال کنید.