سرمایه گذاران فرشته روی کارآفرینان سرمایه‌گذاری می‌کنند / فرشته‌های نجات استارتاپ‌ها

«هر اتفاقی ممکن است برای یک کسب‌وکار در طول مسیر رشدش رخ دهد. بنابراین، پول درآوردن انگیزه اصلی برای سرمایه گذاران فرشته نیست. بلکه آنها می‌خواهند که بخشی از سفر کارآفرینی باشند و موفقیت کسب‌وکاری را که از آن حمایت کرده‌اند، تماشا کنند.»

متن بالا گفته جنی توث، مدیرعامل انجمن فرشتگان تجاری انگلستان است. او با بیان این نقطه نظر، به طرزی دقیق به معرفی سرمایه‌گذار فرشته و نقش او در کسب‌وکارهای نوپا می‌پردازد. یعنی جایی که چنین سرمایه‌گذارانی به بخشی از مسیر رشد کسب‌وکار تبدیل می‌شوند و تا رسیدن به موفقیت در کنار بنیان‌گذاران قرار دارند.

سرمایه گذاران فرشته معمولا به ازای سرمایه نقدی و غیرنقدی خود، بین 10 تا 25درصد از سهام استارتاپ ها را در اختیار می‌گیرند. فرشتگان عمدتا کارآفرینان یا افرادی باتجربه در دنیای تجارت هستند و رویکرد عملی دارند.

بنابراین بسیار مهم است که سرمایه‌گذار فرشته و کارآفرین رابطه قوی داشته باشند، زیرا آنها معمولا حداقل پنج سال را با هم در رابطه کاری تنگاتنگ می‌گذرانند.

سرمایه گذاران فرشته می‌توانند به تنهایی سرمایه گذاری کنند، اما معمولا آنها با هم به‌عنوان یک سندیکا سرمایه‌گذاری می‌کنند. این اقدام موجب می‌شود که تعدادی از سرمایه گذاران فرشته با یکدیگر همکاری کرده تا هم تجمیع پول و افزایش سرمایه نقدی صورت بگیرد و هم تجربیات آنها در کنار هم قرار گرفته و روند رشد کسب‌وکارها را تسریع کنند. سرمایه‌گذار فرشته می‌تواند به‌عنوان مشاور یا حتی یک مدیر غیراجرایی عمل کند.

سرمایه گذاران فرشته در میان دوستان و اقوام

معمولا سرمایه گذاران فرشته در میان خانواده و دوستان یک کارآفرین یافت می‌شوند. وجوهی که سرمایه‌گذاران فرشته فراهم می‌کنند ممکن است یک سرمایه‌گذاری یک‌باره برای کمک به کسب‌وکار باشد یا نوعی تزریق پول مداوم برای حمایت و عبور شرکت از مراحل اولیه دشواری که دارد.

به دلیل همراهی و همدلی بیشتر، قرارگیری در ساختار کسب‌وکار و رابطه نزدیکی که بین سرمایه گذار فرشته و بنیانگذار یا مدیرعامل یک استارتاپ شکل می‌گیرد، کسب‌وکارهای نوپا از این سرمایه‌گذاران استقبال بیشتری می‌کنند.

ضمنا آنها سهم بالایی از کسب‌وکار را هم در اختیار نمی‌گیرند و نقش همراهی‌کننده پررنگی دارند. ضمنا آنها نقطه تماس استارتاپ با نوآوری ورشد هستند. به همین دلیل نقش پررنگی در حیات یک کسب وکار نوآفرین یا استارتاپ دارند.

سرمایه گذاران فرشته افرادی هستند که به دنبال سرمایه گذاری در مراحل اولیه استارتاپ ها هستند. تفاوت اساسی دیگری که این دسته از سرمایه‌گذاران با دیگران دارند، این است که آنها بیشتر از هر چیزی روی بنیان‌گذاران استارتاپ‌ها یعنی کارآفرینان سرمایه‌گذاری می‌کنند.

درواقع نوعی همسفر مسیر کارآفرینی هستند. این خود نوعی قوت قلب برای کارآفرین ایجاد می‌کند تا بدون استرس برای رشد کسب‌وکارش بکوشد. این سرمایه‌گذاران معمولا تا به سودرسیدن استارتاپ، در کنارش می‌مانند.

به سرمایه‌گذاران فرشته، سرمایه‌گذاران غیررسمی و سرمایه گذاران خصوصی، سرمایه گذاران اولیه یا فرشتگان تجاری نیز گفته می‌شود. این افراد معمولا از ثروت زیادی برخوردار هستند.

خاستگاه سرمایه گذاران فرشته

اصطلاح "فرشته" از تئاتر برادوی گرفته شد؛ زمانی که افراد ثروتمند برای پیشبرد تولیدات تئاتر پول می‌دادند. اصطلاح "سرمایه گذار فرشته" اولین بار توسط ویلیام وتزل از دانشگاه نیوهمپشایر، موسس مرکز تحقیقات سرمایه‌گذاری، استفاده شد. وتزل مطالعه‌ای را در مورد چگونگی جمع‌آوری سرمایه توسط کارآفرینان انجام داد و به سرانجام رساند.

سرمایه گذاران فرشته عمدتا افرادی هستند که شرایط "سرمایه گذار معتبر" را به‌دست آورده‌اند، اما این یک پیش‌نیاز نیست. کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) "سرمایه‌گذار معتبر" را سرمایه‌گذاری با دارایی خالص 1 میلیون دلار یا بیشتر تعریف می‌کند یا اینکه طی دو سال منتهی به بررسی، 200 هزار دلار درآمد داشته باشد.

همچنین درآمد 300 هزار دلاری برای زوج‌ها هم شرایط سرمایه‌گذاری فرشته را ایجاد می‌کند. با این شرایط، هر سرمایه گذار فرشته، سرمایه گذار معتبر است اما برعکس آن صادق نیست.

سرمایه‌گذاران فرشته معمولا از پول خود استفاده می‌کنند، برخلاف سرمایه‌گذاران خطرپذیر که از پول جمع‌آوری‌شده از تعداد زیادی سرمایه‌گذار استفاده می‌کنند و معمولا وظیفه حفاظت از این پول دارند. اما فرشته‌ها ریسک بیشتری روی پول خود کرده و از کارآفرین حفاظت بیشتری می‌کنند. هرچند راهکارهای خروج یا اگزیت و همچنین عرضه اولیه سهام استارتاپ‌ها را هم دنبال خواهند کرد.

نرخ بازده داخلی موفق برای فرشته‌ها

براساس آمار موجود، نرخ بازده داخلی موثر برای یک سبد موفق برای سرمایه گذاران فرشته تقریبا 22درصد است.

این عدد برای سرمایه‌گذاران جذاب است اما برای کارآفرینان خیر. اما از آنجایی که منابع مالی ارزان‌تر مانند وجوه بانکی برای اینگونه سرمایه‌گذاری پرریسک تجاری در دسترس نیست، بنیانگذاران از این گونه سرمایه‌ها استقبال می‌کنند.

سرمایه‌گذاری فرشته طی چند دهه گذشته رشد زیادی کرده است زیرا جذابیت سودآوری به آن اجازه داده تا به منبع اصلی سرمایه برای بسیاری از استارتاپ‌ها تبدیل شود. این به نوبه خود، نوآوری را تقویت کرده است که به رشد اقتصادی منجر می‌شود.