«تجارت‌نیوز» از ابلاغ دستورالعمل ارزشگذاری داراییهای نامشهود گزارش می‌دهد:
ارزشگذاری دانش بنیان ها راه را برای جذب سرمایه هموار می‌کند؟
مجموعه‌های دانش بنیان و استارتاپ‌ها برای جذب سرمایه و ورود به بورس با مشکل ارزشگذاری مواجه هستند.ابلاغ دستورالعمل ارزشگذاری می‌تواند این چالش را برطرف کند؟
امیرحسین جعفری/ به گزارش تجارت‌نیوز، فرآیند ارزشگذاری در مجموعه‌های تجاری به شرکت‌های دانش بنیان و استارتاپ‌ها رسیده و معاونت فناوری ریاست جمهوری، دستورالعمل ارزشگذاری داراییهای نامشهود را برای ارزشگذاری واقعی شرکت‌های دانش بنیان و استارتاپ‌ها ابلاغ کرده است.
مدیرکل دفتر تأمین مالی و سرمایه‌گذاری معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری درباره این اقدام گفته است: «استانداردسازی تعاریف یکی از نیازمندی‌هایی بود که در دستورالعمل به آن پرداخته شد. اینکه افراد درگیر در موضوع ارزشگذاری داراییهای نامشهود از جمله صاحب ایده، شرکت دانش بنیان، ارزشگذار و سرمایه‌گذار معنی یکسانی از مفاهیم ارزشگذاری داشته باشند و مهم‌تر اینکه مرجعی برای مراجعه در صورت اختلاف نظر وجود داشته باشد، کمک زیادی به تسریع و شفاف‌سازی فرآیند ارزشگذاری می‌کند. »
با این وجود مشخص نیست این دستورالعمل تا چه حد به نفع صاحبان ایده و استارتاپ‌هاست و چقدر اقدامی جدید از سوی دولت برای اخذ مالیات و عوارض بیشتر از مجموعه‌هایی است که درآمد ثابت و ارزش مشخصی ندارند.
مشهودسازی دارایی‌ها، مبهم است
یکی از نگرانی‌های موجود در حوزه ارزشگذاری داراییهای متعلق به مجموعه‌های دانش بنیان و ایده‌های خلاق، تمرکز دولت بر میزان درآمد احتمالی این مجموعه‌ها و اخذ مالیات است. این نگرانی باعث افزایش میزان خطا در سنجش ارزشگذاری می‌شود و پس از آن، یک نیاز جدی‌تر بابت شفاف‌سازی دارایی‌ها شکل می‌گیرد. در کنار این مسأله، شاخص ارزشگذاری نیز تا حدی برای مجموعه‌های دانش بنیان مبهم است و عده‌ای برای نخستین ارزشگذاری، شاید نظر دولت و ارزش در نظر گرفته شده را قبول نداشته باشند.
دولت مدعی است که با چهار هدف، اقدام به تهیه دستورالعمل ارزشگذاری داراییهای نامشهود کرده است؛ یکنواختی روش‌های ارزشگذاری، یکسان‌سازی چارچوب‌ها، متناسب بودن مبانی قضاوت با مفروضات فعالان بازار‌های مالی و افزایش اعتماد و اطمینان استفاده‌کنندگان خدمات. با این وجود، هنوز مشخص نیست این دستورالعمل با چه مقیاس و شاخصی قرار است به مرحله اجرا در بیاید و روند آن تا چه حد ضمانت قانونی و اجرایی دارد.
فعالان این حوزه معتقدند که مجلس و قوه قضاییه باید ضمانت اجرای این قانون باشند تا چالش‌های احتمالی ارزشگذاری دارایی‌ها، این طرح را ناکام نگذارد. مجموعه‌های دانش بنیان به جز حمایت‌های دولتی، نیازمند حمایت قانونی برای ارائه ارزش واقعی خود هستند تا سرمایه گذاری در این عرصه نیز شفاف‌تر شود.
راهی برای حل چالش جذب سرمایه؟
یکی از چالش‌های جدی شرکت‌های دانش بنیان و استارتاپ‌ها در رابطه با ارزشگذاری مرحله جذب سرمایه است؛ چایی که صاحیان ایده‌های خلاق با سرمایه‌گذاران در مورد میزان ارزش مجموعه و ایده خود دچار اختلاف نظر می‌شوند.
محمد قاسمی، کارشناس دانش بنیان در حوزه موتور‌های الکتریکی، درباره اقدام دولت برای ارزشگذاری دارایی مجموعه‌های دانش بنیان به «تجارت‌نیوز» گفت: «چالش مهمی که شرکت‌های دانش بنیان برای سرمایه‌گذاری دارند نوع ارزشگذاری است. تمام داراییهای یک شرکت دانش بنیان نامشهود است. کل تجهیزات این شرکت‌ها اصلاً زیاد نیست که بخواهد ارزشگذاری شود و کل ارزش آنها نامشهود قلمداد می‌شود. مثلاً شما یک محصول دارید که ارزشگذاری آن مبهم است و شاخص قیمت‌گذاری آن مشخص نیست. ما چندین بار برای جذب سرمایه‌گذار بر سر این موضوع مشکل داشتیم. سرمایه‌گذار معیار ارزشگذاری را قبول ندارد.»
او افزود: «اگر ابلاغیه و دستورالعمل جامعی به دست ما برسد که ارزشگذاری را مشخص کند، تضاد بین مجموعه دانش بنیان و سرمایه‌گذار حل می‌شود. این دستورالعمل اگر بتواند تبدیل به شاخصی برای ارزشگذاری دقیق شرکت شود؛ تأثیر مثبتی بر بازار این کار مجموعه‌های دانش بنیان دارد. اما ایده‌های خلاق، بدون اطمینان از آینده و نگرانی بابت اخلال‌های دولت نمی‌توانند طرح‌های خود را به ثمر بنشانند.»
بورس میزبان دانش بنیان ها و استارتاپ‌ها می‌شود؟
یکی از احتمالات مثبت در رابطه با ارزشگذاری داراییهای نامشهود، تسهیل روند ورود مجموعه‌های دانش بنیان و استارتاپ‌ها به بورس است. ورود به بازار سرمایه می‌تواند ارزش واقعی آنها را مشخص کند اما گام اول، چگونگی ارزشگذاری اولیه است.
قاسمی درباره ورود مجموعه‌های دانش بنیان به بورس بیان کرد: «بدون شک ارزشگذاری دقیق می‌تواند باعث ورود بهتر دانش بنیان‌ها و استارتاپ‌ها به بورس شود. بورس صحنه خوبی برای بروز و ظهور قدرت آنها است اما باید با نگاه کارشناسی دقیق صورت بگیرد.»
ارزشگذاری؛ راهی برای اخذ مالیات؟
او درباره احتمال دریافت مالیات از طرق ارزشگذاری داراییهای نامشهود گفت: «فکر و ایده سک فرد ممکن است 10 میلیون تومان ارزش داشته باشد اما لزوما به محصول تبدیل نمی‌شوذ. اگر دولت بخواهد روی این سرفصل مالیات بگیرد اصلاً صرفه اقتصادی برای صاحب ایده ندارد.»
این فعال اقتصادی بیان کرد: «دارایی نامشهود یعنی در آینده ممکن است محصولی تولید شود و اصلاً چیزی وجود ندارد که بر سر آن مالیاتی اخذ شود. مالیات بر اموال نامشهود اصلاً قابل درک نیست چون پولی وجود ندارد. برای حل این نگرانی‌ها و ابهامات، باید مشخص شود که دستورالعمل ارزشگذاری از نظر قانونی چقدر قدرت دارد.»
به گزارش تجارت‌نیوز، در سال‌های گذشته صحبت‌های زیادی در مورد ورود شرکت‌های دانش بنیان و استارتاپ‌ها به بورس مطرح بود اما در عمل مواردی استثنایی به مرحله اجرا رسید. اگر چارچوب‌های این دستورالعمل مورد موافقت فعالان این حوزه باشد و در عمل هم به آن عمل شود، می‌تواند راه را برای ورود آنها به بازار سرمایه هموار کند.
اخبار حوزه استارتاپ و فناوری اطلاعات را در صفحه استارتاپ تجارت‌نیوز بخوانید.
نظرات