«تجارت نیوز» گزارش می‌دهد:
فراز و فرود‌های صنعت بازی رایانه‌ای در ایران
صنعت بازی رایانه‌ای فرصت بسیار خوبی در ایران دارد؛ اما موانع تکنولوژیک و محدودیت‌های اینترنتی و دسترسی به بازی‌های اورجینال و حذف ایران از رده‌بندی‌های جهانی بازی‌های دیجیتال، چالش‌های اساسی در مسیر بازیکنان جوان این صنعت ایجاد کرده است.
امیرحسین جعفری/ به گزارش تجارت‌نیوز، دنیای بازی‌های دیجیتال در ایران اگرچه سابقه کمی ندارد اما درآمد آن نسبت به کشور‌های منطقه اندک است. درآمدی که به واسطه تحریم‌ها و محدودیت‌های قانونی به چالش برخورده است. آمریکا، چین، ژاپن، کره جنوبی، آلمان، انگلیس و فرانسه چند کشور برتر در حوزه بازی‌های دیجیتال هستند. چین با 696 میلیون کاربر، بیشترین کاربر جهان را داراست. ایالات متحده با 46.4 میلیارد دلار در صدر جدول درآمد قرار گرفت. البته درآمد‌ها بر اساس هزینه‌های مصرف‌کننده در هر کشور است و شامل فروش سخت‌افزار، مالیات، خدمات تجارت به تجارت و... نمی‌شود.
آمار‌ها و گزارش‌های جهانی از صنعت بازی
طبق گزارش statista اندونزی بیشترین میزان استفاده از بازی‌های ویدیویی را در سال 2023 داشته و با ضریب نفوذ بازی‌های 96.5 درصدی در رتبه اول قرار گرفته است. فیلیپین با 95.9 درصد از کاربران اینترنتی که در پاسخ به این سؤال اظهار داشتند که بازی‌های ویدیویی انجام می‌دهند، در رتبه دوم قرار گرفت. ژاپن و چین به ترتیب با 72.1 و 71.1 درصد از کاربران اینترنت که مشارکت خود را در بازی‌های ویدیویی گزارش کرده‌اند در رتبه آخر قرار دارند. بازیکنان ایرانی هم رتبه بدی ندارند و هرکاربر بازی در ایران 93 دقیقه در روز بازی می‌کند. کاربرانی که به 35 میلیون نفر می‌رسند و بیش از 60 درصد آن را مردان تشکیل می‌دهند. گردش مالی 5 میلیاردی در بازی‌های ایران البته سهم اندک این صنعت را نشان می‌دهد. در جهانی که 152 میلیارد دلار سهم بازی است، ایران حدوداً هیچ جایگاه اقتصادی نداردو 120 میلیارد تومان از بازی‌های خریداری شده در ایران نیز ایرانی نبوده‌اند. در سال 98 تنها 21 میلیارد تومان از بازی‌های خریداری شده ایرانی بوده‌اند که این رقم در سال‌های اخیر به 50 میلیارد هم نرسیده است.
کارشناسان چه می‌گویند؟
علی احمدیان، طراح بازی و فعال بازی‌های دیجیتال، درباره درآمدزایی شرکت‌های بازی‌سازی در ایران به «تجارت نیوز» گفت:
در بحث شرکت‌های بازی‌سازی در تهران شرکت‌هایی وجود دارند که به درآمدزایی رسیدند و نزدیک 30 شرکت هستند. در اصفهان شرکت‌های کمتری وجود دارند. شرکت‌هایی غیر از استارتاپ‌ها که به درآمدزایی رسیده‌اند 5 شرکت هستند. این شرکت‌ها بعضا در بازار خارجی در استیم فعالیت می‌کنند. یک سری محدودیت‌های تحریم و دور زدن فیلتر و هماهنگی با یک نفر در خارج هم مطرح است.
وی در ادامه در رابطه با محدودیت‌های کاربران ایران بیان کرد: ما هر روز با بحث تحریم و فیلتر مواجه هستیم. مثلاً موتور‌های بازی‌سازی یا یک سری نرم‌افزار‌ها و سخت‌افزار‌ها به کاربر ایرانی داده نمی‌شود. یک سری چالش‌های داخلی هم وجود دارد که ما به یک سری سرور‌ها دسترسی نداریم. فائق آمدن به مشکلاتزمان زیادی می‌طلبد که این زمان را می‌توان روی طراحی محصول صرف شود اما صرف استفاده از سرور‌های خارجی می‌شود. سرویس داخلی هم هنوز به آن نقطه نرسیده که تمام سرویس‌های خارجی را به صورت مشابه ارائه کند. تا سیستم‌های جهانی بفهمند ایرانی‌ها پشت سیستم هستند و با آی. پی ایران آمده‌اند، اکانت اصطلاحاً «بن» می‌شود.
او افزود: اگر محدودیت‌ها نبود قطعاً درآمد بسیاری بیشتری کسب می‌شد. بازی ساز وقتی تحریم را می‌بیند یا فیلترینگ را می‌بیند کارش سخت‌تر می‌شود و همه دنبال راحتی کار هستند. در شرایطی که محدودیت نباشد انگیزه و خلاقیت بیشتر می‌شود و نگرانی از بابت از دست رفتن کار نداریم. در شرایط تحریم همه باید مراقب باشند. تحریم البته فرصت‌هایی هم به وجود آورده و حق کپی رایت رعایت نمی‌شود و از کرک‌ها راحت استفاده می‌کنند. بازیکنان ایرانی سراغ بازی اصل نمی‌روند و کپی نصب می‌کنند.
این طراح بازی در رابطه با ورود رمز ارز به دنیای بازی‌های دیجیتال اظهار کرد: چیزیکه من در این‌باره شنیدم، رمز ارز درون بازی‌ها به نوعی دستمزد طراح است. یک سری سایت‌ها هستند که طراح مدل‌هایش را به فروش می‌گذارد اما به جای این کار می‌توانند مدل را در بازی بگذارند و به فروش برسد. چیزیکه در متاورس جریان دارد همین تبادل رمز است. کاربری که از مدل طراحی شده در بازی خوشش بیاید، آن را با رمز ارز می‌خرد.
احمدیان درباره محدودیت‌های قانونی برای طراحی بازی گفت: ما یک سری محدودیت برای بازی‌سازی داریم. مثلاً هر موضوعی اجازه طراحی ندارد و مارکت‌های ایرانی آن‌ها را قبول نمی‌کند. هر بازی هم به صورت جایزه و شرطی را قبول نمی‌کنند. این محدودیت‌ها به قوانین کشور برمی گردد و سلیقه مخاطب هم در آن اثر دارد.
صادق نیز یکی از کاربران فعال بازی‌های دیجیتال است که روزانه 8 تا 10 ساعت از وقت خود را به بازی اختصاص می‌دهد. او درباره وضعیت اقتصادی بازی‌های دیجیتال گفته است:
این روز‌ها نزدیک 8 تا 10 ساعت بازی می‌کنم و درآمد بدی هم ندارد؛ البته در مواردی شنیدم که برای برخی بازی‌ها محدودیت گذاشته‌اند اما هنوز هم می‌توان از بازی درآمد داشت. من از وقتی درگیر دانشگاه شدم دیگر نتوانستم درست کار کنم و در مواقعی که بیکار بودم بازی می‌کردم. این بازی کردن به درآمد هم رسید اما در حدی که بتوانم هزینه تحصیل‌ام را بدهم.
مسعود نیز یکی دیگر از کاربرانی است که در یک گیم نت با او آشنا شدیم. او درباره روند بازی کردن‌اش به خبرنگار «تجارت نیوز» گفت:
من روزانه 4 ساعت بازی می‌کنم؛ وارد عرصه طراحی هم شدم. بازی کردن به این شکل اگر به درآمدزایی برسد بخشی از مشکل بیکاری هم حل می‌شود. البته من نمی‌گویم کسی درس نخواند و کار‌های دیگر نکند و فقط بازی کند اما برای کسانی که درگیر این کار هستند، می‌تواند درآمدزا باشد. از طرفی حسن دیگر بازی کردن عدم وابستگی به مکان است. اگر اینترنت و شارژر کنار دستمان باشد، در هر کجای جهان می‌توانیم بازی کنیم و دورکاری به معنای واقعی کلمه در کار ماست.
اخبار حوزه استارتاپ و فناوری اطلاعات را در صفحه استارتاپ تجارت نیوز بخوانید.
نظرات