کارشناس فناوری اطلاعات در گفتگو با «تجارت نیوز»:
در جهان مدرن انحصاری کردن بستر انتقال اطلاعات امکان پذیر نیست
توجه ویژه نهاد‌های دولتی و حاکمیتی به گسترش شبکه‌های اجتماعی داخلی، باعث صرف هزینه‌های سنگین و نتایج نسبی شده است. با این وجود یکی از مدیران این شبکه‌ها مدعی شده است که مصوبه اخیر مرکز ملی فضای مجازی به نفع آمریکایی‌هاست. در رابطه با بستر انتقال اطلاعات مهدی محمدی کارشناس فناوری اطلاعات در گفتگو با تجارت نیوز اعلام کرد انحصاری کردن بستر انتقال اطلاعات در جهان مدرن امکان پذیر نیست.
امیرحسین جعفری/ به گزارش تجارت‌نیوز، در شرایطی که تلگرام، واتساپ، توییتر(X)، اینستاگرام، فیسبوک و توتیوب فیلتر هستند، یکی از مدیران شبکه‌های اجتماعی داخلی مدعی شده است که مصوبات اخیر درباره شبکه‌های اجتماعی به نفع آمریکایی‌هاست! «مهدی انجیدنی» مدیرعامل ویراستی در واکنش به ابلاغ چندی پیش مصوبه شورای عالی فضای مجازی در رابطه با فعالیت قانونمند سکو‌های خارجی در ایران با ساختار حاکمیت‌پذیر در ویراستی نوشت:
«این دستاورد بزرگ، مبارک آمریکا و پلتفرم‌های آمریکایی و مشتریان کلان‌داده‌های ملی ایران باشد.»
در گام نخست باید یادآور شد که نگاهی به میزان مخاطبان ویراستای و توییتر، می‌تواند میزان اهمیت این شبکه‌های داخلی را در میان مردم بسنجد. در گام بعدی باید اشاره کرد که شبکه‌های اجتماعی خارجی معروف که تا نود درصد در ایران فیلتر هستند و دفتری نیز در ایران ندارند چگونه موفق به جذب طیف وسیعی از کاربران شده‌اند؟ پاسخ به این سؤال می‌تواند وضعیت فعلی پتلفرم‌های داخلی را نیز مشخص کند. با این تفاسیر می‌توان دریافت که پلتفرم‌های داخلی به تنهایی نتوانستند به رقابت با پلتفرم‌های خارجی بپردازند و جامعه حق دارد که بین کیفیت، انتخاب کند و اگر فیلترینگ و گسترش شبکه‌های داخلی موفق ظاهر شده بود، دیگر نیازی به ارائه نسخه‌های غیررسمی تلگرام و اینستاگرام نبود. از سوی دیگر تبریک به آمریکایی‌ها برای این مصوبه ظاهرا جمله‌ای بدون تحلیلی مشخص است؛ هرچند این روز‌ها چنین صحبت‌هایی بسیار شنیده می‌شود، از مقاومت ریال در برابر دلار تا جذب 50 میلیون ایرانی در پلتفرم‌های داخلی که باورپذیری آن‌ها برای عموم دشوار است. حال این سوال مطرح است که انتقال اطلاعات در بستر انحصار ممکن است؟
آیا مصوبه شورای عالی فضای مجازی دنبال آزادی پلتفرم‌های خارجی است؟
این صحبت‌ها در حالی مطرح می‌شود که مصوبه شورای عالی فضای مجازی نیز چندان در جهت آزادسازی سکو‌های خارجی و رفع فیلتر نیست؛ بلکه مسأله نظارت بیشتر بر انتقال داده‌ها در این شبکه هاست. مهدی مصلحی، کارشناس فناوری اطلاعات، درباره خطرات این اقدام به انتخاب گفته بود: «اگر صحبت از نسخه‌های غیررسمی از یک سری سکو‌های پرکاربرد باشد، اصلاً پیشنهاد نمی‌شود. مثلاً تلگرام طلایی و موبوگرام از این دسته بودند. به علت عدم فیلتر این اپلیکیشن‌ها مشکلات بسیاری برای اطلاعات مردم پیش می‌آید. به دلیل اینکه داخل این نرم‌افزار‌ها یک سری پروکسی درنظر گرفته شده، مشکل فیلترینگ ندارند، اما می‌توانند بسیاری از اطلاعات کاربر را به سرور‌های خودشان منتقل کنند. هیچوقت استفاده از این شیوه توصیه نمی‌شود چون سازنده آن را پیشنهاد نکرده است.»
کارشناسان در خصوص انحصار بستر انتقال اطلاعات چه می‌گویند؟
مهدی محمدی، کارشناس فناوری، درباره گلایه پلتفرم‌های داخلی نسبت به مصوبه اخیر فعالیت سکو‌های خارجی در ایران به «تجارت نیوز» گفت:
«پلتفرم‌های داخلی مشخص نیست دیگر به چه امکانات و فضایی نیاز دارند. این پلتفرم‌ها از بودجه، فرصت فیلترینگ پلتفرم‌های خارجی و مخاطبین دستوری از جمله در دانشگاه‌ها و نهاد‌های دولتی برخوردارند. با این وجود کماکان صحبت از انحصار اطلاعات و انتقال داده می‌کنند. در جهان مدرن، انحصاری کردن بستر انتقال اطلاعات امری است که در هیچکدام از کشور‌های توسعه یافته پذیرفتنی نیست.»
وی در ادامه در رابطه با انحصار پتلفرم‌های داخلی بیان کرد:
«پتلفرم‌های داخلی با وجود تمامی بودجه‌های حمایتی که داشته‌اند کماکان نتوانستند مخاطبین پلتفرم‌های خارجی را تا سقف اهدافشان بکاهند. این وضعیت نشان می‌دهد که جامعه مسیر‌های دیگری را برای انتقال اطلاعات انتخاب می‌کند و ربطی به آمریکا و انگلیس هم ندارد. آنچه باید مورد توجه قرار بگیرد سلیقه و نیاز مخاطب ایرانی است. مخاطب وقتی مجبور به استفاده از یک پتلفرم باشد، با رضایت خاطر با آن مجموعه کار نمی‌کند و صرفاً برای رفع نیاز‌های اجباری از آن استفاده می‌کند. شبیه‌سازی پلتفرم‌های خارجی مانند توییتر و اینستاگرام در ایران به اسامی دیگر نیز چندان نتوانسته مخاطبین قابل توجهی نسبت به آن پلتفرم‌ها جذب کند.»
محمدی درباره میزان پیشرفت پلتفرم‌های داخلی گفت:
«این پلتفرم‌های می‌توانند در صورت خلاقیت و استفاده از نیروکار فعال و رفتار صادقانه با مخاطب پیشرفت کنند، اما این پیشرفت به معنای حذف دیگر پلتفرم‌ها نیست. درچین هم که شبکه ملی اطلاعات به شدت فعال است، مخاطبین با فیلترشکن‌ها، ساده‌تر از این مناطق می‌توانند به پلتفرم‌های خارجی دست پیدا کنند. نکته نهایی که باید به آن اشاره کرد این است که مصوبه اخیر درباره پلتفرم‌های خارجی نیز آنچنان که می‌گویند بازگشت به پتلفرم‌ها به شکل آزادانه نیست، بلکه ارائه نسخه‌های غیررسمی است که می‌تواند چالش‌های بسیاری برای مخاطب به وجود آورد.»
اخبار حوزه استارتاپ و فناوری اطلاعات را در صفحه استارتاپ تجارت نیوز بخوانید.
نظرات