حامد اناری 
«تجارت‌نیوز» گزارش می‌دهد:
گزارش های حقوق و دستمزد پلتفرم‌های کاریابی قابل استناد هستند؟
گزارش‌هایی اخیراً از سوی برخی پلتفرم‌های کاریابی مانند جابویژن در مورد آمار و ارقام حقوق و دستمزد امسال و سال گذشته منتشر شده که مناقشات و بحث‌هایی در پی داشته است.
به گزارش تجارت‌نیوز، نشست بررسی گزارش حقوق و دستمزد ۱۴۰۳ جابویژن با حضور مدیران منابع انسانی، یک اقتصاددان و هم‌بنیان‌گذار این شرکت برگزار شد و به بحث و گفتوگو درباره ابعاد مختلف این گزارش پرداختند.
گزارش جابویژن/ گامی مثبت در جهت پویایی اکوسیستم
در نشست بررسی گزارش جابویژن که دوشنبه ۲۷ فروردین‌ماه در کارخانه نوآوری آزادی با مشارکت جابویژن و «دیجی‌نکست» برگزار شد، دکتر علی مروی، اقتصاددان و مدیر اندیشکده کسب‌وکار شریف، با اشاره به تاثیرات مثبت بلندمدت این گزارش بر بهبود ارتباط کارفرمایان و سرمایه‌های انسانی گفت: «امسال ابزار چانه‌زنی تعدادی از کارکنان سازمان ما در راستای مذاکرات افزایش حقوق، بر مبنای گزارش حقوق و دستمزد جابویژن بود.» با تکیه بر گفته دکتر مروی می‌توان این گزارش منتشرشده را گامی مثبت در جهت پویایی اکوسیستم ارزیابی کرد.
عضو سابق هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی در پاسخ به شائبه همخوانی نداشتنِ گزارش جابویژن با شهود عمومی عرفی اضافه کرد: «شهود ما از اجتماعات پیرامون‌مان تاثیر می‌پذیرد و ذهنیت حاکم بر این اجتماعات ممکن است با واقعیت و میانگین جامعه فاصله داشته باشد. اساساً از همین روست که در جهان، صنعت افکارسنجی پدیده آمده تا از ذهنیت‌های شهودی حاکم بر جامعه فراتر روند و واقعیت را همان‌طور که هست توصیف کنند. عمده تمرکز گزارش جابویژن نیز در همین راستاست. ممکن است واقعیتی که برآمده از پژوهش‌های آماری و اجتماعی باشد، با شهود اولیه ما سازگار نباشد.»
علی مروی این گزارش را به نوبه خود قابل قبول دانست و گفت: «در این گزارش بخش غیررسمی بازار دیده نشده است اما داده‌های مهمی درباره بخش رسمی بازار کار ایران دربر دارد.» نکته‌ای که به‌سادگی نمی‌توان از کنار آن عبور کرد ضرورت نقد و تحلیل است. گزارش منتشرشده از سوی پلتفرم کاریابی جابویژن در بدو امر طبقه‌بندی اعداد و ارقامی است که به وسیله کاربران و مهندسین این شبکه به دست آمده است. کمیت را می‌توان مفید و لازم ارزیابی کرد و راجع به کیفیت آن به بحث و گفتوگو نشست.
هادی محمدآبادی، هم‌بنیان‌گذار و مدیرعامل پلتفرم جابویژن، نبود قطعیت و تقارن اطلاعاتی را مسبب هزینه‌های زیادی در بازار کار دانست و یکی از اهداف مهم جابویژن را شفاف‌سازی بازار کار از طریق گزارش‌های داده‌محور و قابل اتکا اعلام کرد.
آیا گزارش های حقوق و دستمزد پلتفرم‌های کاریابی قابل استناد است؟
او گفت: «مذاکره بین کارفرما و نیروی انسانی همواره فرایندی پر از اصطکاک و عدم قطعیت است و با توجه به نبود گزارشی که منعکس‌کننده وضعیت حقوق و دستمزد در کل بازار کار باشد، اینکه چه رقم و عددی منصفانه مبتنی بر توانایی‌ها و منطبق بر عرضه و تقاضاست، شفاف نیست.»
هادی محمدآبادی داده‌های گزارش حقوق و دستمزد جابویژن را برای اکثریت کارکنان بخش خصوصی از جمله شاغلان شرکت‌های مطرح ایران مفید دانست و گفت: «در ۱۵۰ شرکت برتر ایران به طور میانگین حدود ۷۰ درصد کارکنان در بخش‌های عملیاتی مشغول کارند و دستمزد این افراد غالباً در همان بازه‌های مطرح‌شده در گزارش جابویژن قرار دارد.»
محمدآبادی افزود: «داده‌های مربوط به مدیران رده‌بالای سازمان‌های مطرح که بعضاً دستمزدهایی بیش از ۱۰۰ میلیون تومان دریافت می‌کنند در گزارش حقوق و دستمزد جابویژن جای داده نشده است چراکه نمونه‌های خاص این‌چنینی درصد بسیار کمی از فعالان بازار کار را تشکیل می‌دهند.»
در ادامه این نشست، علی آب‌روشن، مدیرکل منابع انسانی علی‌بابا، هم گرچه این گزارش را فعالیتی ارزشمند از گروه جابویژن عنوان کرد اما توضیح داد: «دیکته نانوشته غلط ندارد و ما در کشوری زندگی می‌کنیم که داده‌ها به صورت شفاف و علنی در اختیار مردم قرار ندارند؛ در نتیجه چنین کار سنگینی قابل احترام و ارزشمند است. اما به عنوان فعال حرفه‌ای حوزه منابع انسانی این گزارش را مرجعی برای تعیین حقوق و دستمزد در شرکت خودم نمی‌دانم.»
گزارش جابویژن/ گمراه‌کننده یا مفید؟
شاهین شفیعی‌نیک، مدیر ارشد جبران خدمات دیجی‌کالا، نیز در ادامه به نقش گزارش‌ها و نحوه آمارگیری در گزارش‌ها اشاره کرد و گفت: «این گزارش در گام اول است و به عنوان آغاز، مقدمه خوبی برای ارائه گزارش‌های مستند‌تر است و برای بخش‌هایی از بازار قابل استفاده است.»
محسن روستا، بنیان‌گذار آهامو، با تاکید ویژه بر لزوم ارجاع به حجم نمونه ۹۵هزار نفری نظرسنجی در متن گزارش به جای نمونه ۱۰۰ هزار نفری گفت: «استفاده تیم پژوهشی جابویژن از آمار تورم رسمی اعلام‌شده از سوی مرکز آمار ایران گمراه‌کننده است چراکه این آمار با شهود ما همخوانی ندارد.»
در پایان، دکتر مروی درباره کارکردهای گزارش جابویژن گفت: «این گزارش فهم ما از بازار کار را تدقیق و شهودهای رایجِ اشتباه را تصحیح می‌کند. بسیاری تصور می‌کنند وضعیت دستمزد نیروی انسانی در ایران از اکثر کشورها پایین‌تر است در حالی که این گزارش نشان می‌دهد این موضوع برای کارکنانی که دریافتی‌شان بیشتر از میانگین دستمزد است، صادق نیست. شهود ما از دستمزدهای خارج از ایران بیشتر ناشی از شنیده‌های ما از میزان حقوق در کشورهای توسعه‌یافته و غربی است و ما معمولاً از اینکه به عنوان مثال یک برنامه‌نویس اهل پرو یا چاد چقدر حقوق می‌گیرد بی‌خبر هستیم.»
این پژوهشگر اقتصادی همچنین اضافه کرد: «دیگر نکته مهم و مغفول از گزارش جابویژن که به آن توجه کمتری شد این است که طبق داده‌های این گزارش، فقط دستمزد شاغلان بخش خصوصی کمی از تورم پیشی گرفته است که البته این افراد درصد کمی از شاغلان بازار کار هستند. حال آنکه درصد بزرگی از شاغلان، یا کارمند دولت یا حقوق‌بگیر هستند و طبق گزارش جابویژن برای این دسته از افراد، حقوق و دستمزد حتی از تورم رسمی اعلام‌شده از سوی مرکز آمار نیز جا مانده است.»
اخبار حوزه استارتاپ و فناوری اطلاعات را در صفحه استارتاپ تجارت‌نیوز بخوانید.
نظرات