«تجارت‌نیوز» گزارش می‌دهد:
استارتاپ ها در دوراهی / جذب سرمایه جدید یا فروش به قیمت کمتر؟
در حالی که بهترین استارتاپ‌ها در این بازار سخت سرمایه‌گذاری خطرپذیر در حال پیشرفت هستند، برخی از آنها در جذب تامین مالی جدید با مشکل مواجه‌اند. اگر آنها نتوانند سرمایه جدید جذب کنند و به کسب‌وکارهای خودکفا تبدیل نشوند، بهترین گزینه پیش روی‌شان، خریداری‌شدن، حتی به قیمتی کمتر از آخرین ارزیابی‌شان است. گزینه دیگر، تمام شدن پول و تعطیلی کسب‌وکار است.
این نوع خریدها (acui-hire) ممکن است برای بنیان‌گذاران و کارکنان ارشد ناامیدی بزرگی به نظر برسد. آنها در رویای ساخت شرکتی بزرگ و با ارزش بودند که ثروتمندشان کند، اما در عوض، ممکن است سهام‌شان کم‌ارزش، یا بی‌ارزش باشد و مجبور شوند در شرکت خریدار نقشی بپذیرند. حتی امکان دارد مجبور شوند برای دریافت کامل مبلغ خود، به مدت معینی در آنجا کار کنند.
آیا فروش استارتاپ ها به معنی شکست است؟
اما فروش در چنین شرایطی، طوری که در ابتدا به نظر می‌رسد، معمولا عاقبت نامطلوبی برای بنیان‌گذاران و کارکنان کلیدی ندارد. نیواس رویچندرن، یکی از اولین کارکنان Frilp، استارتاپی که FreshWorks در سال ۲۰۱۵ آن را خرید، گفت: «به طور کلی، فروش شرکت‌ها حرکتی نزولی قلمداد می‌شود، اما خریدها فرصت مالی عالی‌ای هستند. اگر افراد به واسطه خرید، وارد شرکتی شوند، حقوق و سهام‌شان از زمانی که به‌عنوان استخدامی جانبی و هم‌عرض است.»
خریداران معمولاً به اعضای کلیدی تیم به خاطر تلاش‌های سختشان در استارتاپ با پیشنهاد شغل‌ها و حقوق‌های بسیار بهتر نسبت به آنچه که می‌توانستند در جاهای دیگر با همان تجربه به دست آورند، پاداش می‌دهند.
سری چاندراسکار، یکی از شرکای مدیریتی Point72 Ventures، با اشاره به «سطح‌بندی» استاندارد شرکت‌های بزرگ فناوری مثل گوگل یا متا، گفت: «مهندسین ارشد معمولاً برای رسیدن به سطح شش یا هفت به بیش از ده سال زمان نیاز دارند.» در عین حال، بنیان‌گذارانی که او دیده است که به واسطه خرید استخدام شده‌اند، «در سطح هفت یا هشت وارد می‌شوند. بسیاری از آنها چهار سال تجربه حرفه‌ای دارند و این جهش بزرگی است.»
از آنجایی که خریداران بزرگ در این معامله‌ها علاقه‌مند به دسترسی به منابع انسانی استارتاپ در این معاملات هستند -به همین خاطر این معاملات غالباً «خرید با هدف استخدام» (acui-hire) نامیده می‌شوند- آنها ساختار توافق را به شیوه‌ای طراحی می‌کنند که بنیان‌گذار و اعضای کلیدی تیم تشویق به ماندن برای بازه زمانی طولانی‌ای شوند.
معاملات ادغام و خرید سنتی معمولاً شامل پاداش‌هایی برای حفظ تیم مدیریتی است که پس از ۱۸ تا ۲۴ ماه پس از خرید پرداخت می‌شود. در این نوع خریدها، بر ایجاد انگیزه در نیروی کار استارتاپ تمرکز می‌شود؛ یعنی نه تنها به بنیان‌گذاران، بلکه کارکنان کلیدی نیز می‌توانند حقوق و پاداش‌های بیشتری دریافت کنند که به جدول زمان‌بندی طولانی‌مدت برای واگذاری سهام مرتبط است.
هوشمندی خریداران در معاملات
چاندراسکار گفت: «خریداران معمولاً مایلند به این افراد رتبه‌های بالاتری بدهند تا مجبور نباشند نقدینگی بیشتری را در معامله بگذارند.» او اضافه کرد: «این موارد، از جمله مسائلی هستند که خریداران در آنها هوشمندتر شده‌اند.» برای مثال، هنگامی که Frilp خریداری شد، بنیان‌گذاران و سایر کارکنان Frilp ادعا کردند که برای مدت طولانی‌ای در شرکت نخواهند ماند. رویچندرن گفت: «آنها می‌گفتند که ما از شرکت‌های بزرگ خوشمان نمی‌آید، اما بسیاری از آنها بیشتر از پنج سال ماندند. من هفت سال در آنجا بودم.» به گفته رویچندرن، Frilp چهار بنیان‌گذار داشت که دو نفر از آنها هنوز در FreshWorks مشغول به کار هستند. امروز FreshWorks شرکتی عمومی است که هزاران کارمند دارد. این شرکت در سال 2021 به بورس رفت و حدود 12 استارتاپ را خرید.
اگرچه خریدهایی که در آنها سرمایه‌گذاران بازده معناداری دریافت نمی‌کنند، معمولاً به‌طور عمومی اعلام نمی‌شود، اما به‌طور مکرر اتفاق می‌افتند. طبق آخرین گزارش PitchBook-NVCA Venture Monitor، در سه‌ماهه دوم، 90٪ از معاملات ادغام و خرید (M&A) غیرقابل افشا بود. البته، همه این معاملات خریدهای استخدامی نبودند؛ زیرا گاهی خریداران به فناوری نیاز دارند و نه به افراد و گاهی اوقات خریداران رقبایی هستند که مشتریان را می‌خواهند و نه فناوری و افراد را.
استارتاپ‌های هوش مصنوعی: هدف جدید خریدهای استخدامی
استارتاپ‌های هوش مصنوعی اکنون به هدف خریدهای استخدامی تبدیل شده‌اند، به گفته‌ی چاندراسکار از Point72 شرکت‌های بزرگ فناوری در حال حاضر در جست‌وجوی استارتاپ‌های هوش مصنوعی از دوره‌ی پیش از ChatGPT هستند. بسیاری از این شرکت‌ها موفق نخواهند شد، چرا که محصول‌شان به راحتی می‌تواند با آخرین مدل‌های زبانی بزرگ (LLMs) بازتولید شود، اما استعدادهای آنها در حوزه یادگیری ماشین و هوش مصنوعی بسیار ارزشمند است.
نباید در این بازار به خریدهای استخدامی با دیدی منفی نگاه کرد. کسانی که این تجربه را داشته‌اند می‌خواهند سایر بنیان‌گذاران این موضوع را بدانند که بنیان‌گذاران می‌توانند از نظر مالی به اندازه کافی پاداش دریافت کنند و ممکن است فرصت‌های شغلی بلندمدتی را در کارفرمای جدید خود پیدا کنند. اگر هنوز هم روحیه کارآفرینی در آنها وجود داشته باشد وقتی که دوره قفل‌شان به پایان برسد، همیشه می‌توانند استارتاپ جدید دیگری راه‌اندازی کنند.
اخبار حوزه استارتاپ و فناوری اطلاعات را در صفحه استارتاپ تجارت‌نیوز بخوانید.
نظرات