حامد اناری 
سپیده پناه، مدیر ارشد بازاریابی صرافی تبدیل، در گفت‌وگو با «تجارت‌نیوز»:
کاهش حجم معاملات صرافی‌ها تأثیری بر روند کلان بازار ارز کشور ندارد/ سهم صرافی‌های ارز دیجیتال از کل بازار ارزی کمتر از ۵ درصد است
مدیر ارشد بازاریابی صرافی تبدیل گفت: تصمیم بانک مرکزی در کوتاه‌مدت موجب کاهش حجم معاملات شد. این کاهش عمدتاً ناشی از دشواری در واریز و برداشت مستقیم کاربران است. هرچند نمی‌توان یک عدد دقیق ارائه داد، اما با کاهش ۵۰ درصدی در حجم معاملات روبرو شدیم.
در پی اقدامات اخیر بانک مرکزی، فضای فعالیت صرافی‌های ارز دیجیتال در ایران با چالش‌های جدیدی مواجه شده است. بانک مرکزی با صدور اطلاعیه‌ای، پرداخت‌یارها را از همکاری با صرافی‌های ارز دیجیتال منع کرده است. اقدامی که شاید تیر خلاصی به بدنه کسب‌وکارهای حوزه فین‌تک باشد.
تجارت‌نیوز در گزارشی مجزا به ابلاغیه اخیر بانک مرکزی پرداخت که شما می‌توانید شرح کامل این گزارش را با عنوان «اطلاعیه جدید بانک مرکزی، ضربه‌ای مهلک به صرافی‌ها/ جزئیات بیشتر از نامه‌ای محرمانه که پرداخت‌یارها را از همکاری با صرافی‌های ارز دیجیتال منع می‌کند!» مطالعه کنید.
بحث تنظیم‌گری حوزه رمزارز یکی از مسائلی است که سال‌ها به چالش جدی نهادهای اقتصادی تبدیل شده است. تجارت‌نیوز پیش از اقدام مسدودسازی درگاه پرداختی ۷۸۰۰ صرافی‌های ارز دیجیتال پیرامون بحث تنظیم‌گری حوزه صرافی‌های ارز دیجیتال با کارشناسان مختلفی گفت‌وگو کرده بود. شما می‌توانید برای مرور اخبار، صفحه مربوط به «صرافی‌های ارز دیجیتال» را بررسی کنید.
این تصمیم تأثیرات گسترده‌ای بر کسب‌وکارهای فعال در حوزه ارزهای دیجیتال داشته و موجب نگرانی‌هایی در میان فعالان این صنعت شده است. در ادامه، با نماینده یکی از این کسب‌وکارها به گفت‌وگو نشسته‌ایم تا دیدگاه‌ها و تجربیات او را در مواجهه با این تغییرات جویا شویم.
در ادامه همین مسیر، سراغ کسب‌وکار دیگری رفتیم تا با واکاوی تاثیر اقدام اخیر بانک مرکزی، نقطه نظر کارشناسان دیگری را جویا شویم. سپیده پناه، مدیر ارشد بازاریابی صرافی تبدیل، به پرسش‌های تجارت‌نیوز دراین‌باره پاسخ داد.
***
اقدام بانک مرکزی باعث ورود بخشی از کاربران به مبادی زیرزمینی شده است/ این تصمیم‌ها تاثیر ملموسی بر نرخ ارز، به‌ویژه دلار، در بازار آزاد نداشته است
*تصمیم بانک مرکزی برای مسدودسازی یا محدودسازی، چه تاثیری بر فعالیت صرافی شما گذاشته است؟
تصمیم بانک مرکزی تأثیرات مختلفی بر فعالیت ما گذاشته است. این مساله تأثیر مستقیمی بر دسترسی کاربران به کانال‌های امن مالی داشته و باعث کاهش حجم معاملات خرد و ورود بخشی از کاربران به مبادی زیرزمینی شده است. با این حال، باید تأکید کنیم که صرافی‌های ارز دیجیتال در سخت‌گیرانه‌ترین حالت سهمی کمتر از ۵ درصد در کل مبادلات ارزی کشور دارند، بنابراین این تصمیم‌ها نقش ملموسی بر نرخ ارز، به‌ویژه دلار، در بازار آزاد نداشته است.
بعد از اقدام مسدودسازی توسط بانک مرکزی، با افت ۵۰ درصدی حجم معاملات روبه‌رو شدیم
*آیا بعد از این تصمیم‌گیری‌ها، حجم معاملات روزانه یا ماهانه شما تغییر پیدا کرده است؟
بله، این تصمیم‌ها در کوتاه‌مدت موجب کاهش حجم معاملات شد. این کاهش عمدتاً ناشی از دشواری در واریز و برداشت مستقیم کاربران است. هرچند نمی‌توان یک عدد دقیق ارائه داد، اما با کاهش ۵۰ درصدی در حجم معاملات روبه‌رو شدیم. تأکید می‌کنیم که کاهش حجم معاملات صرافی‌ها تأثیری بر روند کلان بازار ارز کشور ندارد، زیرا سهم صرافی‌های ارز دیجیتال از کل بازار ارزی کمتر از ۵ درصد است.
بخشی از کاربران به سمت استفاده از روش‌های غیررسمی و خطرناک سوق پیدا کرده‌اند
*در رفتار کاربران چه تغییراتی مشاهده کرده‌اید؟ مثلاً آیا تعداد کاربران فعال کاهش پیدا کرده یا الگوی خرید و فروش آنها تغییر کرده است؟
رفتار کاربران تغییر کرده است. برخی از کاربران به دلیل محدودیت‌های ایجاد شده، ترجیح داده‌اند از روش‌های جایگزین برای انجام تراکنش‌های خود استفاده کنند.
همچنین، شاهد کاهش تعداد کاربران فعال در روزهای ابتدایی محدودیت‌ها بودیم، اما با اقدامات حمایتی و اطلاع‌رسانی، بسیاری از آنها دوباره به پلتفرم بازگشتند و بخشی از آنها به سمت استفاده از روش‌های غیررسمی و خطرناک‌تر سوق پیدا کرده‌اند.
همچنین، الگوی خرید و فروش کاربران به سمت کاهش تعداد و حجم معاملات حرکت کرده است، که این موضوع به‌ویژه برای کاربران حرفه‌ای تأثیرگذار بوده است.
علاوه بر این، کسب‌و‌کارهایی که برای تجارت بین‌المللی از خدمات ارزهای دیجیتال استفاده می‌کردند به‌شدت از این مساله تاثیر پذیرفته‌‌اند.
مشکلات ناشی از عدم شفافیت، باعث افزایش دغدغه کاربران نسبت به آینده شده است
*آیا این محدودیت‌ها دسترسی شما به منابع مالی یا نقدینگی را دچار مشکل کرده است؟
دسترسی به نقدینگی تحت تأثیر قرار گرفته است، اما با مدیریت داخلی و همکاری با بازیگران مختلف در صنعت، تلاش کرده‌ایم این چالش‌ها را مدیریت کنیم. با این حال، مشکلات ناشی از عدم شفافیت در تصمیم‌گیری و توضیحات رسمی بانک مرکزی، باعث افزایش دغدغه کاربران نسبت به آینده شده است.
در روزهای نخستین پس از اقدام بانک مرکزی، درآمد ما بیش از ۵۰ درصد افت داشت
*درآمد صرافی شما بعد از اجرای این محدودیت‌ها چقدر افت داشته؟ آیا می‌توانید درصد یا عدد دقیقی ارائه کنید؟
افت درآمد در روزهای ابتدایی محسوس بود و بیش از ۵۰ درصد افت پیدا کرد و بخشی از آن به کاهش حجم معاملات مرتبط است. درصد دقیق این افت به متغیرهای مختلفی بستگی دارد، اما مهم‌ترین هدف ما تمرکز بر بازگرداندن روند رشد است.
هزینه‌های عملیاتی افزایش پیدا کرده است
*برای مقابله با این محدودیت‌ها، آیا هزینه‌های عملیاتی شما افزایش پیدا کرده؟ اگر بله، بیشتر در چه بخش‌هایی مثل فنی، حقوقی یا بازاریابی بوده است؟
هزینه‌های عملیاتی افزایش پیدا کرده است، به‌ویژه در بخش‌های فنی و حقوقی. توسعه زیرساخت‌های جایگزین برای پرداخت‌ها و مدیریت ریسک‌های قانونی از جمله اقداماتی بوده که نیاز به منابع بیشتری داشته است.
کاهشی در تعداد کاربر ثبت‌نامی نداشتیم
*آیا تعداد کاربران جدیدی که در پلتفرم شما ثبت‌نام می‌کنند، نسبت به قبل کاهش یا افزایش پیدا کرده؟
خیر کاهش در تعداد کاربر ثبت‌نامی نداشته‌ایم و با ارائه روش‌های جایگزین و بهبود تجربه کاربری، توانسته‌ایم حتی این روند را بهبود دهیم.
هیچ دستورالعمل مشخصی دریافت نکرده‌ایم
*از سوی بانک مرکزی یا نهادهای نظارتی، آیا دستورالعمل خاصی برای ادامه فعالیت‌تان دریافت کرده‌اید؟
ما به طور رسمی هیچ دستورالعمل مشخصی دریافت نکرده‌ایم، اما همواره آماده تعامل و همکاری با نهادهای نظارتی برای ایجاد شفافیت و ارائه خدمات بهتر به کاربران هستیم.
فضای تعاملی شکل نگرفته و تصمیم‌ها اغلب از سمت بانک مرکزی به صورت یک‌جانبه بوده است
*تعامل شما با بانک مرکزی یا نهادهای قانونی در این شرایط چگونه بوده؟ آیا پیشنهادی به آنها ارائه کرده‌اید؟
ما تلاش کرده‌ایم تعاملات سازنده‌ای با بانک مرکزی و سایر نهادهای نظارتی داشته باشیم. پیشنهادهای ما شامل ارائه گزارش‌های شفاف مالی و توسعه راهکارهای امن و قانونی برای تسهیل فعالیت‌ها در عین حفظ محرمانگی اطلاعات کاربر در این حوزه بوده است اما متأسفانه فضای تعاملی مناسبی در اختیار ما قرار نگرفته است و تصمیم‌ها اغلب یک‌جانبه بوده‌اند.
در حال بررسی فرصت‌های جدید هستیم تا در حوزه‌های کم‌ریسک‌تر فعالیت کنیم
*آیا برنامه‌ای دارید که فعالیت‌های خود را به حوزه‌هایی با قوانین ساده‌تر یا محدودیت‌های کمتر منتقل کنید؟
در حال حاضر تمرکز اصلی ما بر بهبود خدمات در داخل کشور است. اما همواره در حال بررسی فرصت‌های جدید هستیم تا در صورت لزوم، در حوزه‌های کم‌ریسک‌تر نیز فعالیت کنیم. ما تلاش می‌کنیم ضمن حفظ تمرکز بر بازار داخلی، از فناوری‌ها و راه‌حل‌هایی استفاده کنیم که بتوانند فعالیت ما را حتی در شرایط محدودیت‌ها پایدار نگه دارند.
بازار ارزهای دیجیتال پتانسیل بالایی برای رشد دارد
*با توجه به شرایط فعلی، آینده بازار ارزهای دیجیتال در ایران را چگونه پیش‌بینی می‌کنید؟
بازار ارزهای دیجیتال در ایران با وجود چالش‌ها، پتانسیل بالایی برای رشد دارد. با ایجاد قوانین شفاف‌تر و تعامل مثبت میان کسب‌وکارها و نهادهای نظارتی، این صنعت می‌تواند نقش کلیدی در توسعه اقتصادی کشور ایفا کند.
اجتناب از جنگ رسانه‌ای، تعامل دوطرفه و اعتمادسازی می‌تواند به بهبود رابطه بینجامد
*از نظر شما، چه اقداماتی می‌تواند به بهبود رابطه بین بانک مرکزی و کسب‌وکارهای حوزه فین‌تک کمک کند؟
شفافیت در قوانین، برگزاری جلسات مشترک برای تبادل نظر، و ایجاد چارچوب‌های حمایتی از کسب‌وکارهای نوآورانه و اجتناب از جنگ رسانه‌ای علیه این صنعت از جمله اقداماتی است که می‌تواند به بهبود این رابطه کمک کند. تعامل دوطرفه و اعتمادسازی باید اولویت هر دو طرف باشد.
اخبار حوزه استارتاپ و فناوری اطلاعات را در صفحه علم و فناوری تجارت‌نیوز بخوانید.
نظرات