چرا تب خرید طلا در جهان بالا گرفت؟

به گزارش تجارت‌نیوز ، در سال 1968، بازار شمش لندن به مدت دو هفته بسته شد. بزرگ‌ترین بازار فلزات گرانبها جهان دیگر طلا نداشت و با اتکای پنج ماهه بانک‌های مرکزی اروپا به ذخائر آمریکا از بین رفته بود. این بحران آغازگر پایانی بر استاندارد برتون وودز بود که از سال 1944 دلار را به طلا و ارزهای کشورهای دیگر را به دلار متصل نگه‌می‌داشت.

به نقل از اکونومیست ، اکنون بانک‌های مرکزی دوباره دیوانه‌وار در حال خریدن طلا هستند. تنها در سه ماهه سوم امسال 400 تن طلا به ذخایر بانک‌های مرکزی منتقل شده است که میزان کل این خریدها را از ابتدای سال ۲۰۲۲ تا ماه سپتامبر به 670 تن رسانده است. سرعتی که از زمان سقوط بازار طلا مشاهده نشده است.

در ماه مه، ترکیه تقریباً 20 تن طلا به صورت یک‌جا خریداری کرد. هند و قطر نیز با جدیت در حال انجام همین کار هستند. این فلز گران‌بها اکنون دو سوم ذخایر ازبکستان را تشکیل می‌دهد. قزاقستان نیز چند ماه پس از برنامه‌ریزی برای کاهش ذخایر طلا به کمتر از نصف، در حال دو برابر کردن آن است.

چرا محبوبیت طلا به اوج خود رسید؟

این اتفاق تا حدی به این دلیل است که طلا که در زمان‌های خوب به دلیل عدم بازدهی از بین می‌رود، درخشش خود را در زمان نوسانات و تورم بالا دوباره بدست می‌آورد. این فلز که در درازمدت، به عنوان ذخیره‌ای باارزش تلقی می‌شود و به هیچ‌یک از اقتصادهای فردی وابسته نیست، به نظر می‌رسد از آشفتگی‌های سیاسی و مالی داخلی در امان باشد. بانک‌های مرکزی نیز ممکن است فکر کنند که در حال انجام معامله هستند. با وجود اینکه این فلز بهتر از بقیه مقاومت کرده است، قیمت آن در سال جاری 3 درصد کاهش یافته است. انتظار می‌رود نقاط ضعف طلا بازگشت داشته باشند.

با این حال، مانند گذشته، خرید شمش طلا، راهی برای خلاص شدن از برخی مقادیر دلار نیز هست. با این تفاوت که این بار اروپا نیست که می‌خواهد که از دلارهای خود رها شود، بلکه بازارهای نوظهور هستند که از دلار گلایه می‌کنند. آنها برای پرداخت هزینه واردات و بدهی‌های خارجی به دلار نیاز دارند. اما ذخایر آنها بیشتر از اسکناس واقعی از خزانه تشکیل شده است. و از آنجایی که فدرال رزرو آمریکا، نرخ بهره را افزایش داده و بازدهی را بالا برده است، ارزش اوراق دولتی کاهش یافته. بانک‌های مرکزی کوچک‌تر این را به عنوان نشانه‌ای برای مبادله این اوراق با فلزات گرانبها به جای امیدوار بودن به مهار تورم توسط فدرال رزرو در نظر گرفته‌اند.

طلا راهی برای فرار از تحریم

انگیزه‌های فرعی دیگری نیز در اینجا مطرح است. طلا راهی برای دور زدن تحریم‌های غرب علیه روسیه فراهم می‌کند، زیرا بسیاری از ذخایر آن از ماه مارس مسدود شده و بانک‌های آن عمدتاً از سیستم پرداخت‌های بین‌المللی مبتنی بر دلار جدا شده‌اند. تقریباً هیچ بانک مرکزی روبل را به عنوان ذخیره ارزی نگه‌نمی‌دارد. برای کشورهایی که به طور سنتی با کرملین تجارت انجام می‌دهند، از ترکیه تا ترکمنستان، طلا یک راه جایگزین هر چند قدیمی، برای مبادله ارائه می‌دهد. این گروه متنوع از بازارهای نوظهور این بار در میان بزرگترین خریداران این فلز ارزشمند بوده‌اند.

این مساله چیزی نیست که غرب بتواند کار زیادی در مورد آن انجام دهد. طلای روسیه در بازار لندن ممنوع است، اما هیچ کس نمی‌تواند به ذخایر طلای آن که بیشتر از معادن خود روسیه تامین می‌شود، دست پیدا کند. بانک مرکزی روسیه نیز دیگر میزان ذخایر خود از این فلز را گزارش نمی‌کند و این مساله ردیابی سوآپ را غیرممکن می‌سازد.

جابجایی فیزیکی فلز یک دردسر لجستیکی است، اما تراکنش‌ها را از دید رادار دیجیتالی غرب مخفی نگه‌می‌دارد، که برای کشورهایی مانند قطر و ترکیه که در هر دو زمین بازی می‌کنند مفید است. شورای جهانی طلا، به عنوان یک نهاد تجاری، می‌گوید خریداران ناشناس بخش بزرگی از سود امسال را تشکیل می‌دهند.

یک خبر خوب برای دلار این است که هیچ ارز دیگری در حال پیشرفت کردن نیست. بخشی از ذخایر خارجی ذخیره شده در واحد یوان در سطح جهان در سال جاری متوقف شده است. یورو، ین و پوند نیز در حال درجا زدن هستند. بانک‌های مرکزی ممکن است برای خرید طلا ولع زیادی داشته باشند، اما تغییر اساسی معاملات چیزی نیست که بتوان انتظار داشت.