محمد امین سامنی 
«تجارت‌نیوز» گزارش می‌دهد:
سیاه‌گوش ایبری: الگویی برای نجات سایر گونه‌های در حال انقراض؟
سیاه‌گوش ایبری از انقراض نجات یافت، اما هزاران گونه دیگر در حال نابودی هستند.
فهرست قرمز اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) که وضعیت گونه‌های در معرض خطر انقراض را ثبت می‌کند، زنگ خطری برای بسیاری از گونه‌های حیوانی و گیاهی در سراسر جهان است. این فهرست نه تنها نشان‌دهنده تهدیداتی است که بر تنوع زیستی کره زمین وارد می‌شود، بلکه موفقیت‌های حفاظتی را نیز برجسته می‌کند که می‌تواند الهام‌بخش تلاش‌های بیشتر در این زمینه باشد.
افزایش گونه‌های در معرض خطر
براساس آخرین آمارهای اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت (IUCN)، تعداد گونه‌های در معرض انقراض به بیش از 45,000 رسیده است که نسبت به سال گذشته 1,000 گونه افزایش یافته است. این افزایش ناشی از فشارهای ناشی از تغییرات آب‌وهوایی، گونه‌های مهاجم و فعالیت‌های انسانی مانند تجارت غیرقانونی و توسعه زیرساخت‌ها است.
کاکتوس‌های کوپیاپوآ
به نقل از آسوشیتدپرس، کاکتوس‌های کوپیاپوآ که بومی صحرای آتاکامای شیلی هستند، به دلیل تجارت غیرقانونی و محبوبیت به عنوان گیاهان زینتی در خطر انقراض قرار دارند. رسانه‌های اجتماعی نیز به این تجارت غیرقانونی دامن زده‌اند. در حال حاضر 82 درصد از این گونه‌ها در معرض خطر انقراض هستند که نسبت به 55 درصد در سال 2013 افزایش یافته است.
اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) اعلام کرد که این کاهش به دلیل افزایش تقاضا برای کاکتوس ها در اروپا و آسیا به عنوان گونه‌های زینتی است. این سازمان گفت که قاچاقچیان و شکارچیان غیرمجاز که تجارت را تسهیل می‌کنند، به دلیل جاده‌ها و گسترش مسکن در منطقه آتاکاما، دسترسی بیشتری به زیستگاه گیاهان به دست آورده‌اند.
فیل بورنئو
آمارهای سال 2024 همچنین فیل آسیایی در بورنئو را به عنوان یک گونه در خطر انقراض نشان می‌دهد. بر اساس تجزیه و تحلیل IUCN پیش‌بینی می‌شود که تنها حدود 1000 فیل بورنئویی در حیات وحش باقی مانده است.
جمعیت در طول 75 سال گذشته عمدتاً به دلیل قطع گسترده جنگل‌های بورنئو کاهش یافته است و بسیاری از زیستگاه‌های فیل‌ها را از بین برده است. اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) اعلام کرد که درگیری با انسان، از بین رفتن زیستگاه به دلیل کشاورزی و مزارع چوب، معادن و توسعه زیرساخت‌ها، شکار غیرقانونی، قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی کشاورزی و برخورد وسایل نقلیه نیز این گونه را تهدید می‌کند.
مارمولک غول پیکر گران کاناریا
مارمولک غول پیکر گران کاناریا نیز به دلیل شکار توسط مارهای مهاجم در معرض خطر قرار گرفته است. این روند باعث کاهش قابل توجهی در جمعیت خزندگان بومی این منطقه شده است.
سیاه‌گوش ایبری از انقراض نجات پیدا کرد؟
در مقابل، تلاش‌های حفاظتی موفقیت‌آمیزی برای احیای جمعیت سیاه‌گوش ایبری انجام شده است. این گونه که زمانی یکی از در معرض خطرترین گونه‌های گربه وحشی جهان بود، اکنون با افزایش جمعیت به بیش از 2,000 فرد، از آستانه انقراض بازگشته است. این موفقیت با بازگرداندن زیستگاه‌های طبیعی، افزایش طعمه‌های اولیه و تنوع ژنتیکی سیاهگوش‌ها از طریق انتقال آنها به مناطق جدید و پرورش در محیط‌های کنترل‌شده حاصل شده است.
طبق گزارش انجمن بین المللی گربه‌های در حال انقراض مستقر در کانادا ، زمانی که گونه‌های گربه وحشی در جهان در معرض انقراض قرار گرفت، جمعیت آنها 87 درصد کاهش یافت و تعداد ماده‌های پرورش دهنده بین سال‌های 1985 تا 2001 بیش از 90 درصد کاهش یافت.
این گونه با بازگرداندن بوته طبیعی مدیترانه و زیستگاه جنگلی سیاه‌گوش ایبری و همچنین افزایش فراوانی طعمه اولیه آن، خرگوش اروپایی، احیا شد. تلاش‌های حفاظتی همچنین شامل افزایش تنوع ژنتیکی سیاه‌گوش با انتقال آنها به مناطق جدید و پرورش آنها در محیط‌های کنترل‌شده است.
اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) اعلام کرد از سال 2010، بیش از 400 سیاه‌گوش ایبری به بخش‌هایی از پرتغال و اسپانیا بازگردانده شده‌اند.
فرانسیسکو خاویر سالسدو اورتیز، که رهبری عملیات حفاظت از سیاه‌گوش ایبری را بر عهده داشت، می‌گوید: «این بزرگترین بازیابی یک گونه گربه است که تاکنون از طریق حفاظت به دست آمده است. با وجود تهدیدات، عمدتاً ناشی از نوسانات جمعیت طعمه‌های آنها، شکار غیرقانونی و کشتار جاده‌ای، هنوز کارهای زیادی برای انجام دادن برای اطمینان از زنده ماندن سیاه‌گوش‌های ایبری وجود دارد.»
فهرست قرمز اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) نشان‌دهنده وضعیت بحرانی بسیاری از گونه‌های حیوانی و گیاهی در سراسر جهان است. در حالی که تعداد گونه‌های در معرض خطر افزایش یافته است، اما موفقیت‌های حفاظتی نیز نشان می‌دهند که با تلاش‌های هماهنگ و متعهدانه می‌توان برخی از این گونه‌ها را از خطر انقراض نجات داد. ادامه این تلاش‌ها برای حفظ تنوع زیستی کره زمین ضروری است و می‌تواند الهام‌بخش اقدامات بیشتر در جهت حفاظت از محیط زیست باشد.
اخبار حوزه محیط‌زیست و تغییرات اقلیمی را در صفحه اقتصاد سبز تجارت‌نیوز بخوانید.
نظرات