فرصت‌ پایانی سهامداران «عدالت»

آزادسازی سهام عدالت از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل‌معامله، پرداخت سود «عدالت» سال ۹۶ در ۲ماه پایانی سال جاری، تصمیم‌گیری هیات وزیران درخصوص سهام عدالت مشمولانی که مراجعه نکرده‌اند، اعطای مهلت پایانی برای تعیین تکلیف سهام عدالت متوفیان و برنامه‌ریزی برای تعیین تکلیف حداقل ۸۵درصد از ۶۳۱ بنگاه مشمول واگذاری در سال جاری از مهم‌ترین‌ اظهارات روز گذشته معاون وزیر اقتصاد بود.

به گزارش تجارت‌نیوز، همچنین در این جلسه پوری حسینی به خصوصی‌سازی باشگاه پرسپولیس و استقلال اشاره کرد و توضیحاتی در رابطه با نامه‌نگاری وزیر ورزش با وزیر اقتصاد برای عدم واگذاری ۵ ورزشگاه‌ ارائه داد. تشریح نحوه قیمت‌گذاری و همچنین واگذاری «کشت و صنعت مغان» از دیگر صحبت‌های مطرح شده رئیس سازمان خصوصی‌سازی در نشست روز گذشته بود.

نگاهی به جزئیات سهام عدالت

میرعلی‌اشرف عبدالله‌پوری‌حسینی، رئیس سازمان خصوصی‌سازی در نشست خبری روز گذشته به تشریح اقدامات صورت گرفته برای سهام عدالت پرداخت و گفت: طرح ساماندهی سهام عدالت از اسفندماه سال ۹۵ توسط سازمان خصوصی‌سازی آغاز شد. در این راستا سامانه‌ای جدید با همین نام راه‌اندازی و در اختیار بیش از ۴۹ میلیون مشمول سهام عدالت قرار گرفت.

وی در ادامه افزود: فرآیند مزبور تا مهرماه سال ۹۶ با اعطای صورتحساب قطعی به مشمولان ادامه یافت. سپس از اواخر فروردین پارسال زمان‌بندی کد شبای حساب بانکی از مشمولان آغاز شد و تا مهر امسال نیز ادامه خواهد یافت.

وی در ادامه با اظهار این مطلب که در حال حاضر نزدیک به ۴۰ میلیون نفر از مشمولان سهام عدالت کد شبای خود را به سامانه سهام عدالت اعلام کردند، گفت: بر این اساس سود عملکرد شرکت‌های سرمایه‌پذیر سهام عدالت مصوب مجامع عادی سالانه دوره مالی سال ۹۵ به حساب این مشمولان واریز شد.

پوری‌حسینی در ادامه افزود: تا پایان دی ماه پارسال نخستین صورتحساب‌ها برای واریز سود نقدی مشمولان صادر و پس از آن نیز یک نوبت در اواسط اسفند ماه و یک نوبت در ۶ اردیبهشت ماه سود نقدی سال ۹۵ واریز شد و پس از آن نیز تمامی کدهای شبای مشمولانی که پس از اردیبهشت ماه به سامانه سهام عدالت اعلام کرده‌اند، طی دو روز اخیر نیز سود نقدی سال مالی ۹۵ خود را از طریق بانک‌های عامل به جز صاحبان حساب در بانک ملت دریافت کرده‌اند.

رئیس سازمان خصوصی‌سازی در ادامه با اظهار این مطلب که ۶میلیون نفر از مشمولان با تخفیف ۵۰درصدی سهام عدالت روبه‌رو‌ بودند، گفت: این گروه سود نقدی معادل ۱۵۰هزار تومان را از لحاظ عملکرد سال مالی ۹۵ شرکت‌های سرمایه‌پذیر سهام عدالت دریافت کردند.

پوری‌حسینی ادامه داد: سایر مشمولانی که معادل ۵۳۲ هزار تومان سهام عدالت را در اختیار داشتند توانستند مبلغ ۸۰ هزار تومان سود نقدی عملکرد سال مالی ۹۵ را دریافت کنند که در نوبت اول مبلغ ۲۶ هزار تومان به حساب آنها واریز شد.

وی در ادامه افزود: در این میان برخی مشمولان نیز بنابه دلایلی سهم عدالتی کمتر از ۵۳۲هزار تومان داشتند که سود این گروه نیز متناسب با میزان دارایی واریز شد.

سود «عدالت» در سال ۹۶

پوری‌حسینی در ادامه با تاکید بر اینکه در این فرآیند هیچ مراجعه فیزیکی از سوی مشمولان با هدف دریافت سود نقدی صورت نگرفته و تمامی مراحل از طریق سامانه عدالت بوده ،گفت: پرداخت سود سهام عدالت برای سال مالی ۹۶، در سال جاری خواهد بود. سود مالی سال ۹۶ که از تیرماه سال ۹۷ به بعد اعلام می‌شود و به موجب مصوبات مجامع عمومی شرکت‌های سرمایه‌پذیری خواهد بود که اقدام به برگزاری مجمع خود کردند.

وی در ادامه افزود: در این میان مطابق با اعلام سود تقسیمی این شرکت‌ها تاکنون معادل ۴هزار میلیارد تومان بابت تقسیم سود شرکت‌های سرمایه‌پذیر به حساب سهام عدالت واریز شده است.

رئیس سازمان خصوصی‌سازی با اظهار این مطلب که هنوز مجموع یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های موجود در پرتفوی «عدالت» برگزار نشده، گفت: هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس با توجه به سهم بالایی که در سبد سهام عدالت دارد، نقش مهمی در سود تقسیمی برای مشمولان دارد. اما هنوز این شرکت اقدام به برگزاری مجمع خود نکرده‌است.

پوری‌حسینی ادامه داد: البته هنوز میزان دقیق تقسیم سود این شرکت مشخص نیست. اما با فرض احتساب تقسیم سود هزار میلیارد تومانی در مجمع عادی سالانه امسال «فارس»، سود سال جاری مشمولان سهام عدالت با افزایش نسبت به سال قبل همراه خواهد بود.

رئیس کل سازمان خصوصی‌سازی در رابطه با زمان تقسیم سود مزبور نیز گفت: تلاش می‌شود تا مطابق سال گذشته، تقسیم سود «عدالت» برای سود سال ۹۶، در دوماه پایانی امسال صورت بگیرد. به‌طوری‌که از اواخر دی ماه تا اواسط اسفند سال ۹۷ شاهد پرداخت سود این مرحله به حساب مشمولان خواهیم بود.

تعیین تکلیف مشمولانی که شماره شبا نداده‌اند

رئیس سازمان خصوصی‌سازی با بیان اینکه از مجموع بیش از ۴۹ میلیون نفر مشمول سهام عدالت تاکنون ۷ میلیون نفر هنوز اقدام به اعلام کد شبای حساب بانکی خود به سامانه سهام عدالت نکرده‌اند، ‌گفت: یکی از ابهامات موجود در این زمینه تعیین تکلیف این گروه از سهامداران است.

به‌طوری‌که غیر از پرداخت سود «عدالت»، برگه آزادسازی شده باید به چه کسی تعلق گیرد؟ به‌این ترتیب قاعدتا باید این گروه از سهامداران تا مهلتی قانونی تعیین تکلیف شوند.

پوری‌حسینی در ادامه افزود: انتظار می‌رود با توجه به موضوع مالکیت ورقه و آزاد‌سازی آن بر اساس مصوبات سران سه قوه و همچنین مجلس شورای اسلامی، مالکیت سهام این دسته از مشمولان، تعیین تکلیف شود.

وی در ادامه به مصوبه شورای عالی اصل ۴۴ اشاره کرد و گفت: بر اساس مصوبات مزبور به کلیه مشمولان تا پایان مهرماه سال جاری فرصت داده شده تا برای دریافت سود سهام عدالت سال ۹۵، شماره شبای خود را اعلام کنند.

در غیر این‌صورت و با عدم اعلام شماره شبا، سود مزبور با نظر وزیر اقتصاد در مکانی دیگر سرمایه‌گذاری خواهد شد.پوری‌حسینی در ادامه توضیح داد: به این ترتیب مطابق با مجوز شورای اصل‌۴۴ قانون اساسی و بنا بر نظر وزیر اقتصاد، سود مزبور یا در خرید سهم، یا خرید واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک یا در سپرده‌های بانکی سرمایه‌گذاری خواهد شد.

بر این اساس هر چند در مواعد تسویه‌حساب تعیین شده امکان نقد شدن آنها وجود خواهد داشت، اما با کمی تاخیر همراه خواهد بود. به گفته پوری‌حسینی، پس از پایان مهر ماه واریز سود برای مشمولانی که کد شبای خود را اعلام نکردند، با تعلل و تامل زمان‌بری مواجه خواهد شد.

رئیس کل سازمان خصوصی‌سازی اضافه کرد: البته باید منتظر ماند و دید پس از پایان این مهلت چه تعداد از مشمولان اقدام به ثبت شماره شبای خود در سامانه سهام عدالت برای دریافت سود نکرده‌اند تا بر اساس آن تصمیم‌گیری نهایی را انجام داد.

سهام متوفیان چه خواهد شد؟

رئیس سازمان خصوصی‌سازی در ادامه به متوفیان اشاره کرد و گفت: طبق آمار حدود دومیلیون نفر از مجموع مشمولان سهام عدالت، فوت کرده‌اند. در این راستا از ۱۶ تیر سال جاری این امکان برای وراث متوفیان ایجاد شد تا از طریق دفاتر پیشخوان موفق به دریافت سود «عدالت» شوند.

پوری‌حسینی ادامه داد: در این راستا باید همگی وراث در قید حیات با در اختیار داشتن و ارائه گواهی حصر وراثت، فرم‌های مربوط به تقسیم‌ سود را امضا کنند. در ادامه فرم‌های مربوطه از طریق دفاتر مزبور به سازمان خصوصی ارجاع داده شده و این سازمان مراحل بعدی را برای واریز سود به حساب وراث انجام خواهد داد.

وی با اظهار این که این موضوع تا ۴ ماه آینده ادامه خواهد داشت، گفت: بر اساس مذاکراتی که با شورای اصل ۴۴ قانون اساسی صورت گرفته آن دسته از وراثی که به دفاتر پیشخوان مراجعه نمی‌کنند، در نهایت سهام عدالت به ارث رسیده یا سهام عدالت وراث از آنها پس گرفته خواهد شد.به گفته پوری‌حسینی، هر چند ممکن است تمدید مهلت برای مراجعه این گروه تا پایان سال جاری باشد، اما بیشتر از این بازه زمانی فرصت نخواهند داشت.

آزادسازی به کجا رسید؟

رئیس سازمان خصوصی‌سازی آزاد‌سازی سهام عدالت را آخرین حلقه باقیمانده از این پرونده عنوان کرد و افزود:‌ لایحه آزاد‌سازی سهام عدالت و متن پیشنهادی برای طرح در جلسه علنی مجلس تقریبا آماده شده و انتظار می‌رود در جلسه سران سه قوه ضمن تصمیم‌گیری برای آزاد‌سازی سهام عدالت زمینه رضایت‌مندی مشمولان این سهام در زمینه آزاد‌سازی فراهم شود.

وی در ادامه افزود: بر این اساس پیش‌بینی می‌شود تا ظرف هفته‌های آینده یا ماه آتی این لایحه نهایی شود. در این راستا تنها گزینه مناسب همان صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله یا ETFها هستند که آزادسازی از کانال این صندوق‌ها بهترین و مناسب‌ترین راهکار است.پوری‌حسینی در ادامه توضیح داد: انتظار می‌رود با آزادسازی سهام عدالت، عده زیادی از افراد اقدام به فروش سهام خود کنند.

دلیل انتخاب ETFها نیز به منظور کنترل این موضوع بوده است. به‌طوری‌که با عرضه بالا و تقاضای صفر، شاهد افت قیمت سهم مربوطه و قفل شدن نقدینگی در آن خواهیم بود. به این ترتیب صندوق‌های مزبور با در اختیار داشتن بخشی از دارایی خود به اوراق سپرده نقد، می‌توانند به ابطال واحدهای خود بپردازند و دیگر کاهش قیمت از جانب فشار فروش اعمال شده را در بازار تجربه نخواهیم کرد.

به‌طوری‌که این خرید و فروش‌ها بر اساس NAV صندوق‌ها خواهد بود.وی در ادامه تاکید کرد: اساس به‌کارگیری ETFها، پاسخگویی به نگرانی بابت افت قیمت سهام در صورت آزادسازی و عرضه زیاد از سوی مشمولان بوده است. پوری‌حسینی خاطرنشان کرد: در این میان شورای عالی اصل ۴۴ عنوان کرده تا زمان آزاد‌سازی سهام عدالت همچنان دستگاه‌های اجرایی نماینده سهام عدالت در شرکت‌های سرمایه‌پذیر خواهند بود.

کندی واگذاری به دلیل نوسانات ارزی

معاون وزیر اقتصاد در ادامه به وظایف خصوصی‌سازی در سال جاری اشاره کرد و با عنوان این مطلب که مطابق با مصوبات امسال هیأت واگذاری تعداد ۶۳۱ بنگاه و شرکت دولتی در لیست واگذاری‌های سازمان خصوصی‌سازی قرار دارد، گفت: به نظر می‌رسد برخی از این دارایی‌ها از جمله صندوق‌های بیمه کشاورزی، قابل عرضه نبوده یا در برخی دارایی‌ها از جمله شرکت‌های آب و فاضلاب روستایی امکان واگذاری مالکیت وجود نداشته باشد و باید تنها به واگذاری مدیریت این بنگاه‌ها امیدوار بود.

وی ادامه داد: یکی از مشکلات اصلی درخصوص واگذاری سهام دولتی نوسانات نرخ ارز درخصوص شرکت‌هایی است که ماشین‌آلات آنها خارجی است و بر این اساس نمی‌توان برآورد درستی از قیمت پایه این شرکت‌ها برای واگذاری داشت.

به همین دلیل باید منتظر بمانیم تا با ایجاد تعادل در بازار ارز بتوان برآورد درستی از قیمت شرکت‌ها داشت.پوری‌حسینی در ادامه افزود: در عین حال برای تعجیل در واگذاری‌هایی مثل نیروگاه‌های برق که ماشین‌آلات آنها مبتنی بر نوسانات نرخ ارز است، تا زمان آرام شدن بازار ارز تلاش می‌شود تا با شیب کندی برای واگذاری اقدام شود. در این میان آن دسته از بنگاه‌هایی که عمده دارایی آنها ارزی است، فعلا با توقف واگذاری مواجه هستند.

پوری‌حسینی در ادامه با بیان اینکه سازمان خصوصی‌سازی نیازمند کمک مجلس و سایر نهادهای نظارتی است عنوان کرد: در حالی بر تداوم روند خصوصی‌سازی در کشور تاکید می‌شود که به‌طور مثال برای واگذاری نیروگاه‌ها هنوز تکلیف قیمت برق مشخص نیست و یا نیاز به الزاماتی وجود دارد که بر اساس آن خصوصی‌سازی به نتیجه برسد.

نگاهی به برنامه‌های واگذاری در سال جاری

پوری‌حسینی در ادامه افزود:‌ از مجموع ۶۳۱ بنگاه قابل واگذاری تاکنون ۷۴ بنگاه عرضه و می‌توان گفت حدود ۴۵ درصد از واگذاری‌ها با موفقیت روبه‌رو‌ بوده است. رئیس سازمان خصوصی‌سازی تاکید کرد:‌ بزرگ‌ترین واگذاری صورت گرفته در سال جاری فروش شرکت کشت و صنعت مغان با قیمت پایه ۱۷۶۱ میلیارد تومان بود که به قیمت ۱۸۵۰ میلیارد تومان فروش رفت.

وی گفت: در همین راستا با تدابیر هیأت واگذاری و ایجاد زمینه برای حضور عموم خریداران اقدام به خرد کردن دارایی‌های قابل واگذاری همچون شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی یا شرکت توسعه اماکن ورزشی کرده است.

پوری‌حسینی ادامه داد: به این ترتیب پیش‌بینی می‌شود با خروج بنگاه‌هایی که عدم واگذاری آنها وجود دارد از لیست واگذاری‌های امسال، سازمان خصوصی‌سازی بتواند تنها ۱۰۰ بنگاه را از این فهرست تعیین تکلیف نکند.به عبارتی دیگر بیش از ۵۰۰بنگاه در سال جاری تعیین وضعیت خواهند شد که این نشان از تحقق ۸۵درصدی وظایف این سازمان در امر واگذاری‌های سال ۹۷ خواهد بود.

وی ادامه داد: در فهرست واگذاری‌ها آنچه در فهرست واگذاری‌ها باقی‌مانده شامل شرکت‌های غیربورسی و واگذاری سهام کنترلی شرکت‌هاست. در این فرایند مشکلات زیادی برای قیمت‌گذاری و همچنین انتقال مالکیت وجود دارد.

وی در ادامه به آمار واگذاری‌ها از ابتدای آغاز فعالیت خصوصی‌سازی اشاره کرد و گفت: در مجموع می‌توان گفت از ۱۳۲۲ بنگاه قابل واگذاری تا امروز ۳۴ درصد عرضه شده و در سهم‌های کنترلی نیز ۱۳ درصد از این تعداد فروش رفته است. به این ترتیب‌ در دولت یازدهم ۲۳۰ شرکت کنترلی و در مجموع طی ۱۲ سال گذشته ۱۰۱ شرکت کنترلی واگذار شده است.

وی ادامه داد: یکی از کارهایی که در راستای واگذاری سهام شرکت‌های دولتی در سال‌های گذشته انجام داده‌ایم آسیب‌شناسی واگذاری‌ها است. بر این اساس با رفع موانع موجود موفق شدیم در دولت دوازدهم ۱۰۰ درصد واگذاری‌ها و در دولت یازدهم ۶۷ درصد واگذاری‌ها را به بخش خصوصی واقعی داشته باشیم.

این در حالی است که از ابتدای تاسیس سازمان خصوصی‌سازی در سال ۸۰ تا ابتدای شروع به کار دولت یازدهم کمتر از ۱۸ درصد واگذاری‌ها به بخش خصوصی واقعی صورت گرفته است. پوری‌حسینی اضافه کرد: خوشبختانه با تلاش‌های صورت‌گرفته به شرایطی رسیده‌ایم که بخش خصوصی واقعی جایگاه خود را در واگذاری‌های دولت پیدا کند.

واگذاری باشگاه‌های ورزشی

رئیس‌کل سازمان خصوصی‌سازی در ادامه به واگذاری باشگاه‌های ورزشی در برنامه واگذاری‌های خصوصی‌سازی به‌ویژه دو باشگاه استقلال و پرسپولیس اشاره کرد و گفت: در این رابطه به تازگی وزیر ورزش و جوانان نامه‌ای به رئیس‌جمهوری نوشته و با اشاره به اینکه طبق مقررات فیفا ادامه فعالیت این باشگاه‌ها به‌صورت دولتی امکان‌پذیر نیست، خواستار واگذاری استقلال و پرسپولیس شده است.

به‌طوری‌که وزیر ورزش کاهش بدهی‌ها و آماده شدن باشگاه‌های فرهنگی- ورزشی پرسپولیس و استقلال را برای واگذاری به بخش خصوصی اعلام کرده است.پوری‌حسینی ادامه داد: در همین راستا رئیس‌جمهوری با تایید این پیشنهاد تاکید کرده است که باشگاه‌های مذکور در چنگ نا‌اهلان نیفتند. امید می‌رود مصوبه مرداد ماه سال ۹۴ هیات وزیران که بر فرهنگی بودن این باشگاه‌ها و عدم امکان واگذاری آنها اشاره کرده بوده، دوباره لغو و بلافاصله فرایند واگذاری سرخابی‌ها در دستور کار قرار گیرد.

منبع: دنیای اقتصاد