دلار در کانال ۱۰ هزار تومان/ قیمت دلار در کانال ۹ هزار تومانی می‌ایستد

به گزارش تجارت‌نیوز، هفته اول آذر ماه را می‌توان هفته سقوط نرخ دلار و سکه در سال 97 نامید. در این هفته قیمت دلار در بازار آزاد از 13500 تومان ظرف کمتر از 5 روز به 10900 تومان رسید. در کنار این قیمت سکه امامی از 4 میلیون و 300 هزار تومان با کاهشی محسوس به 3 میلیون و 600 هزار تومان رسید.

پس از جهش قیمتی که در مهر ماه سال جاری اتفاق افتاد و قیمت دلار به بیش از 19 هزار تومان و قیمت سکه به بیش از 4 میلیون و 500 هزار تومان افزایش پیدا کرد، بانک مرکزی سیاست مدیریت عرضه را به اجرا درآورد. بر این اساس بانک مرکزی برای به دست گرفتن عرضه در بازار ابتدا با کمک نیروی انتظامی اغلب دلال‌های سوداگر را دستگیر کرد.

بررسی آمارهای اعلام شده توسط رئیس پلیس پایتخت نشان می‌دهد در ایام اخیر صدها دلال دستگیر شده‌اند. اقدام بعدی بانک مرکزی پلمب کردن صرافی‌‎های غیرمجاز بود که در اجرای این سیاست اغلب صرافی‌هایی که اطلاعات خرید و فروش خود را در سامانه سنا بارگذاری نمی‌کردند، تعطیل شدند. در این شرایط بانک مرکزی خود به عنوان یک عامل اصلی عرضه وارد بازار ارز شد؛ بازوی اجرایی بانک مرکزی در این رابطه صرافی‌های مورد اعتماد و بانکی بودند. برای درک روش بازارسازی بانک مرکزی باید توضیح داد که پیش از این صرافی‌ها و دیگر سرمایه‌داران بزرگ ارزی قبل از شروع بازار و پیش از تشکیل بازار قیمتی را برای ارز تعیین می‌کردند، این قیمت بر اساس 2 فاکتور مهم قیمت ارز ورودی به کشور و قراردادهای فردایی مشخص می‌شد اما بانک مرکزی با شکستن این قاعده در یک بازه 2 ماهه خود قیمت را تعیین می‌کرد.

بانک مرکزی در 60 روز اخیر پس از مشخص شدن قیمت در بازار آزاد با رقمی پایین‌تر (بین 500 تا 1000 تومان برای هر دلار) ارز در بازار تزریق می‌کرد و با این ارز مداخله‌ای تعادل بازار سوداگرایانه را بر هم زده و به نوعی باعث شکست بازار می‌شد که نتیجه این اقدامات کاهش دستوری قیمت ارز بود.

حالا زمان درمان است

بسیاری از کارشناسان اقتصادی بر این باورند که نوع مدیریت بانک مرکزی در شرایط کنونی بسیار حائز اهمیت است و باید حال که نرخ ارز بر اثر سیاست‌های غیرصحیح قبلی با افزایش مواجه شده و مرز مابه‌التفاوت تورم داخلی و خارجی را رد کرده است، سیاست‌گذار ارزی شرایط را به گونه‌ای پیش ببرد که حتی اگر دخالتی هم در بازار ارز صورت می‌گیرد، نرخ‌شکنی غیرمنطقی در بازار رخ ندهد و فنر ارزی را باز هم فشرده نکند.

در کنار این موضوع بانک مرکزی باید توجه داشته باشد تمام اقداماتی که در 2 ماه اخیر انجام شد صرفا مسکنی بر درد و آلام قیمت ارز و سکه بود و حالا نوبت درمان این بلای اقتصادسوز رسیده است. اگر در یک بازه زمانی کوتاه بانک مرکزی نتواند سیاست درست و منطقی برای هدایت اژدهای سرکش نقدینگی اتخاذ کند همین تزریق‌های صورت گرفته به عنوان مسکن در کنار نقدینگی در چند سال اخیر بر اثر سیاست‌های اشتباه می‌تواند بلایی بزرگ‌تر از دلار 19 هزار تومانی را به ارمغان بیاورد.

ارز تک‌رقمی می‌شود

محمد فیضی، عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی با اشاره به سقوط نرخ دلار در هفته‌های اخیر، اظهار کرد: در این موضوع که نرخ دلار در حال حاضر زیاد و غیرواقعی است، شکی وجود ندارد. این در حالی است که بهای تمام شده و ارزش واقعی ارز نمی‌تواند ارقامی باشد که این روزها از بازار مخابره می‌شود. عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس ادامه داد: جو روانی در کشور فضایی را ایجاد کرده بود که نرخ دلار روزانه افزایش می‌یافت، افزایش نرخ دلار تابع عوامل مختلف است و تنها تابع متغیرهای اقتصادی نیست. فیضی با تاکید بر تاثیر متغیرهای سیاسی بر افزایش نرخ ارز در کشور، بیان کرد: هرچقدر بتوانیم بر مسائل سیاسی تسلط داشته باشیم شرایط اقتصادی و معیشت مردم روند آرامی طی خواهد کرد، با این حال در مجموع به آینده اقتصادی کشور خوشبین هستم. عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس تاکید کرد: امیدواریم با اشاره به روند کاهشی نرخ دلار، این ارز تک‌رقمی شود.

سیاست بانک مرکزی باید ادامه‌دار باشد

محمد لاهوتی، عضو کمیته ارزی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران درباره کاهش نرخ ارز در هفته اخیر گفت: طی ماه‌های گذشته افزایش نرخ ارز به صورت غیرمنطقی صورت گرفته بود و همواره این نکته مدنظر قرار می‌گرفت که اقتصاد ایران تاب دلار بالای 10 هزار تومان را ندارد؛ ضمن اینکه تمام واقعیت‌های اقتصادی نیز نشان می‌دهد چنانچه نرخ دلار دچار هیجانات کاذب و سوداگرایانه نشده بود، نرخ آن در پایان سال ۹۶، بالاتر از 7 هزار تومان نبود اما با توجه به اتفاقاتی که رخ داد و تورمی که ایجاد شد، حتی اگر تورم را به نرخ دلار 7 هزار تومانی پایان سال هم تعمیم داده و با فرمول تفاضل نرخ تورم داخلی و خارجی، قیمت دلار را محاسبه کنیم، قیمت این ارز در کانال 9‌هزار تومانی می‌ایستد. وی در پاسخ به این سوال که آیا کاهش فعلی نرخ در بازار ارز منطقی است یا خیر، می‌افزاید: به نظر من واقعیت‌های اقتصادی در بازار ارز نیز همین روش را نشان می‌دهد و به هر حال سیاست‌های بانک مرکزی احتمالا بر این پایه است که این نرخ هر چه سریع‌تر تعدیل شده و نرخ نیما و بازار آزاد به هم نزدیک شود که این خواسته همه فعالان اقتصادی بوده است.

به گفته لاهوتی، نزدیکی نرخ دلار بازار آزاد به سامانه نیما ، یک سیاست بسیار خوب است و می‌تواند هیجانات نرخ ارز و عدم تعادل در بازار را کنترل کند تا جایی که بعد از ماه‌ها، نرخ را به یک نقطه تعادل برساند ولی چیزی که باید مورد توجه واقع شود آن است که بانک مرکزی بتواند شرایط موجود بازار ارز را که به سمت تعادل در نرخ پیش رفته است، استمرار ببخشد و تعادل را حفظ کند، چرا که اگر این تعادل حفظ نشود یا سیاست‌های مقطعی و کوتاه‌مدت، بازار را به سمت کاهش نرخ ارز پیش ببرد و بانک مرکزی نتواند پس از آن شرایط را مدیریت کند، فنر نرخ ارز ممکن است مجدد فشرده شود که این آسیبی بزرگ است.

حذف دلار از مبادلات ایران و عراق

یکی از اتفاقات امیدبخشی که در روزهای اخیر افتاد حذف دلار از مبادلات ایران و عراق بود، بر این اساس بانک مرکزی عراق در بخشنامه‌ای که برای تمام بانک‌های عراقی ارسال شده، تاکید کرد با توجه به یادداشت وزارت خارجه عراق و نیز گفته‌های رئیس اتاق بازرگانی ایران در رابطه با توقف استفاده از دلار در مبادلات تجاری با عراق، تمام بانک‌های عامل موظفند از فروش دلار به مسافرانی که قصد عزیمت به جمهوری اسلامی ایران را دارند امتناع کرده و در صورت درخواست، ارزهای دیگری را به آنها بفروشند.

منبع: وطن امروز