یارانه جزو غنائم کشور اسلامی نیست که به همه تعلق گیرد / قاعدتا یارانه ۵ دهک‌ حذف می‌شود

به گزارش تجارت‌نیوز ، از زمان تصویب قانون هدفمندی یارانه‌ها، دولت هر ساله در قانون بودجه کل کشور مکلف به حذف یارانه نقدی دهک‌های بالای درآمدی جامعه شده است، منتها دولت‌ها به دلیل برخی مسائل سیاسی تا امروز حاضر به انجام این کار نشده به طوری که دولت دوازدهم سال گذشته اعلام کرد که توانایی اطلاعاتی لازم را برای انجام این کار ندارد به همین جهت یارانه‌ هیچ فردی را حذف نکرده است، اما شواهد حاکی از آن است که حذف یارانه نقدی برخی یارانه‌بگیران شروع شده است.

طبق قانون بودجه سال 98 کل کشور دولت مکلف است در سال جاری یارانه سه دهک بالای درآمدی جامعه را حذف کند، اما علی رغم اینکه دولت پیش از این، از انجام این قانون امتناع می‌کرد این بار آیین‌نامه این تبصره را در هیئت دولت به تصویب رسانده و در دستور کار مسئولان قرار گرفته است.

سوالی که مطرح می‌شود این است که ملاک دولت برای حذف یارانه بگیران چه باید باشد؟ چرا مردم نمی‌پذیرند که یارانه نقدی آنها حذف شده و پول آن در بخش‌های مختلف اقتصادی هزینه شود؟ آیا مردم به دولت اعتماد ندارند؟ دولت با صرفه جویی ناشی از حذف یارانه‌های نقدی چه باید کند تا اعتماد مردم جلب شود؟ تاکنون دولت با مبلغ بدست آمده از حذف یارانه نقدی سه میلیون نفر ایرانی چه کرده است؟ آیا با پرداخت یارانه پنهان این یارانه دوباره به شکل دیگر در جیب این افراد نرفته است؟

سهراب دل‌انگیزان، اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه رازی کرمانشاه در گفتگو با تجارت‌نیوز، با بیان اینکه قاعدتا یارانه نقدی دهک‌های بالاتر از دهک ششم جامعه باید حذف شود، گفت: پر واضح است که یارانه نقدی دهک‌های ششم، هفتم، هشتم، نهم و دهم جامعه بایدحذف شود و سپس یارانه نقدی دهک‌های بالاتر از ششم بین دهک‌های اول، دوم و سوم و تا حدودی چهارم و پنجم توزیع شود.

این اقتصاددان تصریح کرد: در کشورهای دیگر به ثروتمندان یارانه داده نمی‌شود که فقرا جریمه شوند، اما در کشور ما به ثروتمندان یارانه داده می‌شود و فقرا نیز جریمه می‌شوند. قاعده این است که در سیستم یارانه نقدی نهایتا تا دهک ششم جامعه یارانه نقدی دریافت کنند.

دل‌انگیزان افزود: در کشور ما پرداخت یارانه‌ها تنها به صورت نقدی نیست، بلکه یارانه‌های غیرنقدی هم پرداخت می‌شود که این یارانه‌های غیرنقدی در حوزه انرژی هستند. حجم یارانه غیرنقدی رقم بسیار بزرگی بوده و فوق محاسباتی است که تصور می‌شود به طوری که بالغ بر یک میلیون میلیارد تومان یارانه غیرنقدی یا همان یارانه پنهان پرداخت می‌شود.

این اقتصاددان تصریح کرد: دولت از مبالغ به دست آمده از حذف یارانه نقدی تنها باید برای حفظ طبقات فقیر جامعه در یک سطح مناسب استفاده کند.

دل‌انگیزان افزود: در حال حاضر مبلغ یارانه نقدی دیگر رقم قابل توجهی نیست شاید در سال 1389 مبلغ 45 هزار و 500 تومان معادل 45 دلار بود، اما در حال حاضر تنها معادل چهار دلار است که بسیار ناچیز است و دردی از اقشار ضعیف جامعه دوا نمی‌کند.

این اقتصاددان تصریح کرد: با توجه به اینکه 45 هزار و 500 تومان ارزش خود را از دست داده و تنها معادل چهار دلار است، به همین جهت ضرورت دارد که حجم یارانه نقدی اقشار کم درآمد جامعه یعنی دهک‌های اول، دوم و سوم افزایش پیدا کند.

بسیاری از کارشناسان اقتصادی معتقدند که حذف یارانه نقدی برخی یارانه بگیران عادلانه نیست، زیرا همه مردم از منابع ملی و درآمدهای کشور سهم دارند، بنابراین بهتر است که به سمت آزادسازی قیمت‌ها حرکت کرده و دولت دیگر اقدام به پرداخت یارانه پنهان به برخی از کالاهای مصرفی مردم از جمله بنزین نکند. با حذف یارانه پنهان و واقعی شدن قیمت‌های حامل‌های انرژی مبلغ یارانه نقدی برای همه اقشار جامعه افزایش پیدا می‌کند که مدیریت مصرف این یارانه نقدی بر عهده خود خانوارها است.

در این خصوص این اقتصاددان تصریح کرد: بسیاری از اقتصاددانان این سناریو را مطرح می‌کنند و خود من هم به این سناریو اعتقاد دارم، منتها ورود کردن به سناریوهای اینگونه بار سنگینی از نگاه افکار و توجه عمومی برای دولت‌ها ایجاد می‌کند به همین جهت دولت‌ها ریسک این کار را نمی‌پذیرند هر چند که خود دولت به اجرای این سناریو معتقد باشد.

دل‌انگیزان افزود: به نظر می‌رسد بهترین سناریو در این حوزه انتقال 10 سال آن است به طوری که دولت‌هایی که پشت سرهم سرکار می‌آیند خود را متعهد به انجام این سناریو بدانند نه اینکه دولت جدبد برای خراب کردن دولت قبلی تمام برنامه‌های دولت قبلی را از بین برده و اجرایی نکند.

این اقتصاددان تصریح کرد: ضرورت دارد که برنامه بلندمدت کشور مشخص شود که یارانه‌ها چه یارانه پنهان و چه یارانه آشکار به صورت کامل حذف شوند، اما تنها به صورت مستقیم به افرادی که نیازمند به برخورداری از یارانه‌ هستند پرداخت شود نه به تمام مردم جامعه.

دل‌انگیزان با بیان اینکه یارانه به معنای کمک است و جزو غنائم کشور اسلامی نیست که به همه افراد تعلق گیرد، افزود: به نظر می‌رسد تا دهک ششم جامعه مشمول دریافت یارانه می‌شوند منتها به صورت پلکانی نه کامل.

این اقتصاددان تصریح کرد: با حذف یارانه‌ها چه به صورت یارانه پنهان و چه به صورت یارانه آشکار دیگر دهک‌های هفتم، هشتم، نهم و دهم جامعه هیچ نوع یارانه‌ای دریافت نخواهند کرد و تنها دهک‌های ششم، پنجم، چهارم، سوم، دوم و اول جامعه به صورت پلکانی یارانه نقدی دریافت می‌کنند به طوری که دهک‌های اول و دوم و سوم جامعه نسبت به دهک‌های چهارم، پنجم، ششم یارانه بیشتری دریافت خواهند کرد.