ارز را در بودجه ١۴٠٠ مبلغ ١١ هزار تومان در نظر گرفتیم / صدور دستور خرید واکسن کرونا

به گزارش تجارت‌نیوز ، حسن روحانی رئیس جمهور، امروز چهارشنبه در جلسه هیات دولت اظهارداشت: اولین پیام بودجه 1400 این است که ما یک چشم‌انداز بسیار روشن و امیدبخشی برای سال 1400 داریم و این نه بر مبنای اینکه می‌خواهیم با کسی مذاکره و یا توافق کنیم یا توافق نکنیم بلکه در چارچوب محاسبات دولت است.

رئیس جمهور گفت: مسیر کشور در همه حوزه ها از جمله کشاورزی و صنعتی، همین امروز و به رغم شرایط جنگ اقتصادی، نسبت به شش ماهه پارسال، هم سه ماهه دوم تابستان نسبت به سه ماهه دوم سال گذشته، کاملا مسیر مسیرِ‌ امیدوارکننده است.

روحانی با بیان اینکه بنابر این اساس این بودجه اعلام شرایط مناسب‌تر اقتصادی برای سال 1400 است، اظهار کرد: این پیام را از طریق اینکه در سال آینده 2میلیون و 300 هزار بشکه نفت خواهیم فروخت، اعلام کردیم و در سال آینده هم قدرت تولید 2میلیون و 300 هزار بشکه و هم قدرت فروش داریم و خواهیم فروخت.

رئیس جمهور افزود: دنیا این پیام را به خوبی دریافت کند که شرایط تولید و فروش نفت جمهوری اسلامی ایران در سال آینده با دو سال قبل کاملا متفاوت خواهد بود هرچند که ممکن است کاسبان تحریم و یأس‌آفرینان خیلی از این علامت خوشحال نشوند ولی به هر حال این چراغ امیدی برای ملت بزرگ ما نسبت به سال آینده است.

روحانی دومین پیام بودجه را نگاه حمایتی به معیشت مردم و همچنین به اقشار کم‌درآمد دانست و گفت: این بودجه یک توجه خاص و ویژه‌ای به معیشت مردم و همچنین به اقشار کم‌درآمد دارد ضمن اینکه همین امروز دولت دو مصوبه راجع به آب و گاز دارد که مشابه مصوبه‌ای است که قبلا راجع به برق داشته است.

رئیس جمهور با اشاره به اینکه در برق امید مردم را به کم مصرفی تشویق و پاداشی را برای این کم‌مصرفی مشخص کردیم" افزود: در چارچوب این طرح اعلام کردیم اگر مصارف در حدی که اعلام شده، باشد هیچ وجهی از مصرف کننده دریافت نمی‌شود یعنی برق به صورت صددرصد و کاملا مجانی خواهد بود.

وی گفت: در گزارش امروز وزیر نیرو به دولت اعلام شد که مصرف برق در آبان امسال نسبت به آبان پارسال کاهش یافته و شمار خانوارهای کم مصرف 3.5 درصد افزوده شده است و آنهایی که پرمصرف بودند میزان مصرف خود را حدود 13 درصد کاهش داده اند و این یک مسیر ترویج فرهنگ درست خوب مصرفی برای خدمات مهمی است که با قیمت گزاف و گران برای دولت درمی‌آید تا در اختیار مردم قرار بدهد.

رئیس جمهور با اعلام اینکه مشترکانی که در مصرف برق مراعات کنند تا پایان سال جاری و سال آینده 30درصد پول برق پرداخت نمی کنند، افزود: در گاز و آب نیز از محاسبه اول دی، مشترکین کم مصرف طبق چارچوب اعلامی، مبلغی پرداخت نمی کنند و این به عنوان یکی از افتخارات بزرگ دولت دوازدهم است که از یک طرف آب، برق و گاز برای اقشار کم‌درآمد مجانی شده است و از طرف دیگر مردم کاملا مطمئن باشند که در رشد و توسعه خودکفا هستیم.

روحانی خاطرنشان کرد: قبل از اینکه گاز را برای اقشار تحت فشار مجانی کنیم، در گاز خودکفا شدیم یعنی تولید گاز را آنچنان بالا بردیم که حتی در فصل زمستان بتوانیم پاسخگو باشیم و در عین حال بتوانیم صادرات گاز نیز داشته باشیم.

او با اشاره به رشد فوق‌العاده تولید برق در کشور از 1700 مگاوات به طور متوسط در سال به 2 هزار و 500 مگاوات، تاکید کرد: با اضافه کردن نیروگاه‌های مجازی و فرهنگ بهره‌برداری، مصرف کاهش می‌ یابد.

رئیس جمهور همچنین به اقدامات دولت در زمینه سدسازی، تصفیه و مهار آب و کاهش تلفات اشاره و تصریح کرد: پس از انجام این اقدامات اساسی، آب را مجانی کردیم یعنی این دولت شعاری عمل نکرد و در 7 سال در مسیر خوداتکایی و خودکفایی و بعد در زمینه حمایت برای مردم کم درآمد جامعه عمل و حرکت کردیم که این سیاست کلی دولت است.

روحانی با تاکید براینکه نگاه دولت در بودجه حمایت از اقشار کم درآمد و توجه به معیشت مردم است، به افزایش 25درصدی حقوق کارمندان و بازنشستگان در بودجه سال آینده، پرداخت 73 هزار میلیارد تومان برای حمایت از مردم به صورت یارانه یا کمک معیشتی و تخصیص 18هزار میلیارد تومان برای کاهش فقر مطلق اشاره کرد و افزود: در بودجه سال آینده ارز 4200 تومانی برای کالای اساسی پیش‌بینی شده است که اگر هم بعد دولت تصمیمات دیگری بگیرد این پول به خودِ مردم برمی‌گردد.

رئیس جمهور با اشاره به اقدامات دولت در زمینه آموزش مجانی، طرح تحول سلامت و اقدامات بزرگ دولت در زمینه فضای مجازی و سایبری و تاکید براینکه پیام اصلی دولت در بودجه به افراد کم درآمد این است که شما تنها نیستید و دولت با همه توان و قدرت در کنار شما است، گفت: تلاش دولت همواره بر این بود که به معیشت مردم و همچنین درآمد اقشار کم درآمد توجه خاص و ویژه داشته باشد.

روحانی عدم اتکا به نفت را پیام دیگر بودجه سال آینده برشمرد و تصریح کرد: این به معنای عدم فروش نفت نیست بلکه نفت را استخراج می‌کنیم و می‌فروشیم و از این فرصت استفاده می‌کنیم چراکه نباید جلوی درآمدها و منابع درآمدی مردم را بگیریم اما مهم این است که بودجه جاری اتکایی به نفت نداشته باشد اما برای توسعه کشور حتما به صورت مستقیم از بودجه یا از طریق صندوق توسعه از نفت استفاده می‌کنیم.

او با تاکید براینکه باید در سطح جهانی به عنوان یک قدرت بزرگ صادرکننده باشیم، تصریح کرد: اگر ایران می‌توانست 10 میلیون بشکه نفت در سال 90 و 91 صادر کند، نمی‌توانستند کشور را تحریم کنند و وقتی صادرات نفت‌ 2 میلیون بشکه باشد، به راحتی تحریم می کنند و بدانید این تضعیف قدرت ملی است.

رئیس جمهور با بیان اینکه اگر صادرات پتروشیمی و بازار محصولات غذایی شما دو برابر و صادرات صنایع معدنی و تولیدات معدنی 3 برابر امروز باشد، قدرت تحریم شما را ندارند، گفت: اگر بازار دنیا دست شما باشد و در جهان حضور دارید، نمی‌توانند حضور شما را حذف کنند و این کار امکان‌پذیر نیست و وقتی پایین می‌آید به راحتی می‌توانند اذیت کنند.

روحانی افزود: باید کاری کنیم که قدرت‌های بزرگ در آینده نتوانند ما را تحریم کنند و این نتوانستن با شعار درست نمی‌شود بلکه این قدرت با اقتصاد، علم و با تولید و جهش تولید درست می‌شود.

رئیس جمهور از آمادگی دولت برای فروش بیش از دو میلیون و 300 هزار بشکه نفت در روز در سال آینده خبر داد و تاکید کرد: این پول برای توسعه کشور مصرف می‌شود و نمی‌خواهیم بودجه جاری متکی به نفت بشود بلکه با افتخار اتکای بودجه عمرانی و توسعه‌ای به نفت، هیچ‌اشکالی ندارد.

روحانی اصلاح و کاهش نرخ ارز را یکی دیگر از اقدامات دولت در بودجه سال آینده برشمرد و تصریح کرد: افزایش ارزش پول ملی یکی از پیام‌های مهم بودجه است بنابراین ارز را بر مبنای 11هزار تا 11هزار و 500 تومان مدنظر قرار دادیم تا ارزش پول ملی ما بالا برود در یک شرایطی در سال آینده این کار شدنی و امکان‌پذیر است و هیچ‌کدام اینها آرزو نیست که این اقدام بر مبنای محاسبات دقیق انجام شده است.

رئیس جمهور کوچک کردن دولت، فروش سهام دولت در بورس یا در بازار با مزایده، چابک سازی دولت، واگذاری اقتصاد به مردم و بودجه‌ریزی عملیاتی را از دیگر پیام های بودجه اعلام و تصریح کرد: یکی از افتخارات دولت یازدهم و دوازدهم این است که بودجه را از اتاق دربسته و سربسته درآورد و پشت اتاق شیشه‌ای آوردیم که همه مردم ببینند.

روحانی ادامه داد: به محض تقدیم بودجه به مجلس همه مردم در فضای مجازی می‌بینند که به هر فرد و دستگاه چقدر اختصاص می دهیم و انتقاد و نقد، تشویق، بحث و اصلاح می‌کنند که این حق مردم هم هست از بودجه و کیسه ملت چه مقدر اختصاص یافته است و مردم ادعاها را با عملکردها تطبیق بدهند.

او بودجه 1400 را نخستین کار مشترک دولت دوازدهم و مجلس یازدهم دانست و از نمایندگان مجلس شورای اسلامی درخواست کرد، با همکاری یکدیگر بودجه را در زمان مناسب تصویب کرده و برای اجرا ابلاغ شود.

رئیس جمهور با بیان اینکه در این چند ماه گذشته فرصت انجام کار مشترک بین دولت و مجلس بوجود نیامده است، افزود: مجلس محترم لوایح دولت را در یک اتاق بایگانی کرده است و سونامی طرح‌ها را شروع کرده است که اشکال ندارد ولی این بر خلاف اهداف بلند و توسعه کشور است و با همکاری، بهتر می‌توانیم پیش برویم.

او با بیان اینکه برخی از لوایح دولت در مجلس با تغییر یک جمله در 5 دقیقه می تواند به قانون تبدیل شود، از مجلس شورای اسلامی درخواست کرد بودجه را به عنوان نماد همکاری دولت و نمایندگان مجلس شورای اسلامی به پیش ببرند.

روحانی با اشاره به ایجاد فضا و فرصت بهتر و هموارتر شدن جاده فعالیت دیپلمات های کشور در ماههای گذشته در زمینه سیاست خارجی و دیپلماسی و همکاری با کشورهای همسایه، منطقه و جهان تاکید کرد: برای پیشرفت و رسیدن به نتیجه در دیپلماسی نیازمند شنیده شدن صدای واحد و یکی شدن سلیقه‌ها هستیم که البته این به معنای تابعیت مجلس از دولت نیست.

رئیس جمهور به اختیارات رئیس جمهور و دولت طبق اصل 134 قانون اساسی اشاره و تصریح کرد: باید قانون‌های بالادستی یعنی اسلام و قانون اساسی به عنوان قوانین مهم و اساسی مورد توجه و عنایت و مبنا باشد.

روحانی خاطرنشان کرد: تنها رئیس جمهور برای دولت خط مشی و برنامه تعیین می کند به همین دلیل مردم پای صندوق آرا می‌آیند و به شخص رئیس جمهور و به برنامه رئیس جمهور رای می‌دهند که صدا و سیما خیلی خوب ترویج کرد که مردم پای صندوق می‌آیید و به فرد رای نمی‌دهید بلکه به برنامه رای بدهید و مردم هم به برنامه رای دادند و برنامه‌ای که 24 میلیون نفر به آن رای دادند را نمی‌توان کم یا زیاد کرد و باید در تمام 4 سال به آن عمل کرد چرا که مردم یک روز رای می‌دهند و 4 سال عمل می‌خواهند.

رئیس جمهور با تاکید براینکه باید صدای کشور در سیاست خارجی واحد و رفتار پخته‌تر، سنجیده‌تر و با دوراندیشی بیشتر باشد، تصریح کرد: باید منافع ملی اصل باشد و منافع جناحی را کنار بگذاریم.

روحانی همچنین به سیاست کاهش تعهدات هسته ای جمهوری اسلامی ایران در سال 98 اشاره و تاکید کرد: کشورهایی که در برجام ماندند، به تعهدات خود درست عمل نکردند و الان نصب سانتریفیوژهای مدرن و جدید IR2M در نطنز نیز امر جدیدی نیست که عده‌ای از اروپایی‌ها نوحه و عزا به پا کردند و سینه‌زنی می‌کنند چراکه قبلا اعلام کردیم.

رئیس جمهور با تاکید براینکه کاهش تعهدات قابل برگشت است، هر زمان طرف های برجام به تعهدات خود عمل کردند، ما هم بر می گردیم، افزود: بازگشت به تعهدات اصلا زمان نمی‌برد و تنها یک اراده است همانطوریکه پای برجام شکسته شد و آن آدم کم سواد تاجر مسلک یک کاغذ را خط خطی کرد، نفر بعدی یک کاغذ خوب بگذارد و قشنگ امضا کند تا سر جای اول بر‌گردیم و اصلا زمان نمی‌برد.

روحانی گفت: اقدامات انجام شده از سوی دولت فعلی آمریکا 100درصد اشتباه و به ضرر اعتماد جهان به آمریکا، ملت‌ها و ثبات منطقه و ملت ایران بود.

رئیس جمهور در ادامه با اشاره به بارندگی های اخیر در جنوب کشور و تاکید براینکه مبنای دولت باید بر مبنای تغییرات اقلیم باشد، افزود: طبق گزارش سازمان برنامه و بودجه 2هزار و546 میلیارد تومان برای جبران خسارات سیل و آب و فاضلاب استان خوزستان پرداخت شده است.

روحانی به تلاش‌ها و اقدامات وزارتخانه های نیرو، راه و شهرسازی، جهاد کشاورزی و کشور برای حل مشکلات مردم در جنوب کشور اشاره و تاکید کرد: نمی‌گذاریم مردم در مشکل باشند و باید با اقدامات پیشگیرانه جلوی این حوادث گرفته شود.

رئیس جمهور همچنین با اشاره به تلاش‌های دولت و بانک مرکزی برای خرید واکسن کرونا از یکی از کشورهای خارجی و آغار واکسیناسیون در کشور، تاکید کرد: البته مردم بدانند در هر اقدامی در بخش دارویی، تجهیزاتی و واکسن باید 100 لعن و نفرین به ترامپ بفرستیم چراکه با ایجاد مشکلات و آزار برای حل انتقال و جابجایی ساده با تلفن و یا سوئیفت، همه کشور باید هفته‌ها و گاهی ماه‌ها درگیر شود و این جماعت خبیپ در کاخ سفید به بهداشت مردم و معلولین رحم نکردند.

روحانی تصریح کرد: البته این بدان معنا نیست که مردم فکر کنند واکسن به دست آنها نمی‌رسد و به هر قیمتی باشد از این مشکلات عبور می‌کنیم.

رئیس جمهور با اشاره به مشکلات شهرداری ها در زمینه بهبود حمل و نقل درون شهری و کم بودن واگن های قطارهای درون شهری و اتوبوس ها، تاکید کرد: با همکاری بین وزارتخانه های نفت و کشور مقرر شد منابع مورد نیاز برای خرید قطعات و اتوبوس برای سه ماهه امسال تامین ‌شود.

روحانی به اقدامات و توجه ویژه دولت تدبیر و امید به مساله ریل و راه آهن در کشور اشاره و تاکید کرد: در دولت تدبیر و امید در ریل خودکفا شدیم که در گذشته خرید ریل از خارج انجام می شد اما امروز در کشور ریل تولید می‌شود و حتی می توانیم بعد از مدت کوتاهی صادرات هم داشته باشیم.

رئیس جمهور با بیان اینکه فردا و در نشست مجازی روسای جمهور ایران و افغانستان، راه آهن ایران برای اولین بار به افغانستان متصل می‌شود، گفت: این یکی از افتخارات دولت دوازدهم خواهد بود و تا پایان امسال و تا پایان دولت انجام اقدامت دولت در زمینه ریلی ادامه می‌یابد.

متن کامل سخنان رئیس جمهور به این شرح است:

بسم‌الله الرحمن الرحیم

خداوند بزرگ را شاکریم که امسال قبل از موعد مقرر در دوازدهم آذرماه بودجه سال 1400 را تقدیم مجلس شورای اسلامی کردیم.

بودجه امسال یک بودجه راهبردی است یعنی با همه بودجه‌های 7 سال قبلی که دولت آنها را تقدیم کرده تا حدی متفاوت است. این بودجه پیام‌های بسیار مهمی دارد. اولین پیام بودجه این است که چشم‌انداز بسیار روشن و امیدبخشی برای سال 1400 داریم و این چشم انداز بر مبنای این نیست که می‌خواهیم با کسی مذاکره و توافق کنیم یا توافق نکنیم. ضمن مباحثی که اکنون عرض می‌کنم، توضیح می‌دهم که همین امروز در شرایط جنگ اقتصادی شرایط کشور در کشاورزی و صنعت، هم در شش ماهه اول نسبت به شش ماهه پارسال، هم سه ماهه دوم، در تابستان نسبت به سه ماهه دوم سال گذشته مسیر کاملا مسیرِ‌ امیدوارکننده‌ای است.

پس اساس این بودجه اعلام شرایط مناسب‌تر اقتصادی برای سال 1400 است. این پیام را از طریق اینکه در سال آینده 2 میلیون و 300 هزار بشکه نفت خواهیم فروخت، اعلام کردیم. در سال آینده هم قدرت تولید 2 میلیون و 300 هزار بشکه نفت و هم قدرت فروش آن را داریم. هر دو، یعنی تولید می‌کنیم و خواهیم فروخت و این پیام را دنیا به خوبی دریافت کند که شرایط تولید و فروش نفت جمهوری اسلامی ایران در سال آینده با دو سال قبل کاملا متفاوت و شرایط جدیدی خواهد بود. البته ممکن است کاسبان تحریم و یأس‌آفرینان خیلی از این علامت خوشحال نشوند، ولی به هر حال این چراغ امیدی برای ملت بزرگ ایران نسبت به سال آینده و اولین پیام بودجه است.

دومین پیام بودجه نگاه حمایتی به معیشت مردم و همچنین به اقشار کم‌درآمد هست. این بودجه یک توجه خاص و ویژه‌ای انجام داده است. ضمن اینکه همین امروز دولت دو مصوبه دارد، یک مصوبه راجع به آب و یک مصوبه راجع به گاز، مشابه مصوبه‌ای که قبلا راجع به برق داشته است.

در مصوبه برق امید، مردم را به کم مصرفی تشویق و پاداشی را برای این کم‌مصرفی مشخص کردیم. در یک حدی که اعلام کردیم اگر مصارف در آ‌ن حد باشد، هیچ وجهی از مصرف کننده دریافت نمی‌شود. یعنی برق به صورت 100 درصد و کاملا مجانی. گزارشی که وزیر نیرو در جلسه امروز دولت دادند بسیار مهم بود و گفتند در مصرف برق در آبان امسال نسبت به آبان پارسال هم کاهش در مصرف می‌بینیم و هم تعداد کم مصرف‌ها افزایش یافته است. آنهایی که پرمصرف بودند مصرف را پایین آوردند و کاهش دادند، حدود 13 درصد و این خیلی مهم است. یعنی این مسیر یک مسیر ترویج فرهنگ درست خوب مصرفی برای خدمات مهمی است که با قیمت گزاف و گران برای دولت درمی‌آید تا در اختیار مردم قرار بدهد.

در زمینه برق دولت این کار را کرد. یعنی هم آخر امسال و هم سال آینده، 30 درصد مردم پول برق پرداخت نخواهند کرد، آنهایی که کاملا مراعات می‌کنند. در گاز هم این‌چنین خواهد بود. در گاز هم از محاسبه اول دی، پرداخت سال آینده آنهایی که گاز مصرف می‌کنند، 30 درصد مردم مجانی گاز مصرف خواهند کرد، با چارچوب و الگویی که اعلام می‌شود.

در آب هم همین‌طور است. عدد کثیری از مردم باز با این چارچوبی که امروز اعلام می‌شود، اگر مراعات کنند آب هم مجانی خواهد شد. این اعلام دولت دوازدهم به عنوان یکی از افتخارات بزرگ است که از یک طرف برای اقشار کم‌درآمد آب، برق و گاز را مجانی کرده و از طرف دیگر کاری کرده که در رشد و توسعه، در بسیاری از مسائل مهم مردم کاملا مطمئن باشند که خودکفا هستیم.

گاز را برای اقشار تحت فشار مجانی کردیم، ولی قبل از اینکه این کار را بکنیم در گاز خودکفا شدیم. یعنی تولید گاز را آنچنان بالا بردیم که حتی در فصل زمستان بتوانیم پاسخگو باشیم و در عین حال حتی بتوانیم صادرات هم انجام دهیم و نیازمند به واردات گاز نباشیم.

اول خودمان را در زمینه تولید گاز خودکفا کردیم، بعد برای اقشار کم‌درآمد مصرف گاز را مجانی کردیم. اول در زمینه برق یک رشد فوق‌العاده پیدا کردیم یعنی به طور متوسط رشد 1700 مگاواتی در سال را به 2 هزار و 500 مگاوات در سال رساندیم. نیروگاه‌های مجازی را اضافه کردیم که بر اساس آن با اصلاح فرهنگ مصرف برق مردم، مصرف را کاهش می‌دهند و در واقع نیروگاه مجازی هم ساختیم، یعنی اول نیروگاه را اضافه کردیم، بعد برق را مجانی کردیم.

اول در حوزه آب در زمینه سدسازی، تصفیه آب، مهار آب و همچنین کاهش تلفات، کار بزرگ و اقدامات اساسی انجام دادیم و بعد آب را مجانی کردیم. یعنی این دولت شعاری عمل نکرد، 7 سال در مسیر خوداتکایی و خودکفایی عمل کرد و بعد در زمینه حمایت برای مردم کم درآمد جامعه. این سیاست کلی دولت است که باز هم در فرصت‌های دیگری که پیش می‌آید توضیح می‌دهم.

در این بودجه هم نگاه ما نگاهِ حمایت از اقشار کم درآمد و همچنین به معیشت مردم است. در این بودجه 25 درصد حقوق کارمندان و بازنشستگان را افزایش دادیم. برای حمایت از این اقشاری که یک درآمد ثابتی دارند که در فشار کمتری باشند.

در این بودجه 73 هزار میلیارد تومان در سال آینده برای حمایت از مردم به صورت یارانه یا کمک معیشتی پرداخت می‌شود. در بودجه سال آینده 18 هزار میلیارد تومان برای کاهش فقر مطلق صرف می‌شود و برای کالاهای اساسی ارز 4200 تومانی پیش‌بینی شده که اگر هم بعد دولت تصمیمات دیگری بگیرد، این پول به خودِ مردم برمی‌گردد. بنابراین در همه این بخش ها که الان اشاره کردم در بودجه، یک پیام اصلی دولت به افراد کم درآمد این است که شما تنها نیستید و دولت با همه توان و قدرت در کنار شماست. بگذریم از اینکه در کشور ما آموزش مجانی است، بگذریم از اینکه در کارِ بهداشت و خدمات بهداشتی این دولت با طرح تحول سلامت کار بسیار بزرگی انجام داده، بگذریم از اینکه این دولت در زمینه فضای مجازی و سایبری کار عظیم و بزرگی انجام داده که امروز در شرایط شیوع کرونا بسیاری از کسب و کارها در همین فضای مجازی انجام می‌گیرد. تلاش دولت همواره بر این بوده که به معیشت مردم و همچنین درآمد اقشار کم درآمد توجه خاص و ویژه داشته باشد.

پیام دیگر بودجه عدم اتکا به نفت است، نه اینکه نفت نفروشیم. نفت استخراج می‌کنیم و می‌فروشیم. از این فرصت استفاده می‌کنیم. نباید جلوی درآمدها و منابع درآمدی مردم را بگیریم، اما مهم این است که بودجه جاری اتکا به نفت نداشته باشد. اما برای توسعه کشور حتما از نفت استفاده می‌کنیم یا مستقیم از بودجه یا از طریق صندوق توسعه فرق نمی‌کند از هر طریق که شد.

باید در سطح جهانی به عنوان یک قدرت بزرگ صادرکننده باشیم. بدانید این تضعیف قدرت ملی است. ایران اگر می‌توانست، من به سیاست‌های دهه‌های گذشته کاری ندارم. ایران اگر می‌توانست در سال 90، 91 10 میلیون بشکه نفت صادر کند، نمی‌توانستند ما را تحریم کنند. وقتی صادرات نفت‌ شما 2 میلیون بشکه می‌شود به راحتی می‌توانند شما را تحریم کنند. اگر صادرات نفت شما 10 میلیون بشکه در روز بود، قدرت تحریم نداشتند، اگر صادرات پتروشیمی شما دو برابر امروز باشد قدرت تحریم شما را ندارند، اگر بازار محصولات غذایی دو برابر امروز باشد قدرت تحریم شما را ندارند، اگر صادرات صنایع معدنی و تولیدات معدنی 3 برابر امروز باشد قدرت تحریم شما را ندارند، بازار دنیا دست شماست. وقتی در جهان حضور دارید نمی‌توانند حضور شما را حذف کنند و این کار امکان‌پذیر نیست اما وقتی تولید پایین می‌آید به راحتی می‌توانند در یک رده پایین و رقم پایین شروع به اذیت کردن کنند.

باید کاری کنیم که قدرت‌های بزرگ در آینده نتوانند ایران را تحریم کنند و این نتوانستن با شعار درست نمی‌شود، این نتوانستن با قدرت درست می‌شود، این قدرت با اقتصاد درست می‌شود، این قدرت با علم درست می‌شود و این قدرت با تولید و جهش تولید درست می‌شود. باید با جهش تولید توانمند و قدرتمند شویم و لذا نفت را می‌فروشیم نه 2 میلیون و 300 ، به وزیر نفت هم اعلام کردم خودش را برای رقمی بسیار بالاتر آماده کند.

انشاءالله سال آینده خیلی بیشتر از 2 میلیون و 300 نفت خواهیم فروخت. خودمان را برای رقم خیلی بالاتر آماده می‌کنیم. این یک حداقلی است که در بودجه آوردیم فعلا برای ماههای اولیه سال، بعد شرایط متفاوت می‌شود.

اما این پول برای توسعه کشور مصرف می‌شود. نمی‌خواهیم بودجه جاری متکی به نفت بشود. بودجه عمرانی و بودجه توسعه‌ای با افتخار، هیچ‌اشکالی ندارد به نفت متکی شود، ولی بودجه جاری متکی نشود.

یکی از مسائل بسیار مهم اصلاح نرخ ارز بود. در این بودجه اعلام کردیم قیمت امروز ارز کاهش خواهد یافت. این یکی از پیام‌های مهم بودجه است. یعنی ارزش پول ملی، یکی از اهداف ارزش پول ملی بود و لذا ارز را بر مبنای 11 هزار، 11 هزار و 500 تومان مدنظر قرار دادیم که ارزش پول ملی بالا برود. در یک شرایطی در سال آینده این کار شدنی و امکان‌پذیر است. هیچ‌کدام اینها آرزو نیست. دولت کاملا محاسبه کرده با محاسبه دقیق این کار را کرده است و حاضر است برای مردم توضیح دهد و روشن کند که همه اینها بر مبنای محاسبات دقیق انجام گرفته است.

کوچک کردن دولت، فروش سهام دولت، در بورس یا در بازار با مزایده هر چه، یکی از کارهای مهمی است که دولت چابک شود و این اقتصاد را به مردم واگذار کند. یعنی مردمی کردن اقتصاد یکی از پیام‌های مهم بودجه است.

بودجه‌ریزی عملیاتی یکی از پیام‌های این بودجه است و یکی از افتخارات دولت یازدهم و دوازدهم این است که بودجه را از اتاق دربسته و سربسته درآورد. بودجه را پشت اتاق شیشه‌ای آوردیم که همه مردم ببینند. به محض اینکه بودجه را به مجلس تقدیم می‌کنیم همه مردم در فضای مجازی بودجه را می‌بینند که به هر کسی چقدر می‌دهیم، به آن دستگاه چقدر می‌دهیم، انتقاد و نقد می‌کنند، تشویق می‌کنند، حرفی می‌زنند، اصلاح می‌کنند که حق مردم هم هست. بسیار خوب است همه بدانند که هر کس چقدر می‌گیرد. از بودجه ملت از کیسه ملت که با ادعاها، با عملکردها مردم تطبیق بدهند و ببینند این کار دقیق انجام می‌گیرد یا خیر.

این بودجه اولین کار مشترک مجلس یازدهم و دولت دوازدهم است، اولین کار مشترک ماست. متاسفانه در این چند ماه نشد کار مشترک انجام بدهیم چون مجلس محترم لوایح دولت را در یک اتاق بایگانی برده و سونامی طرح‌ها را شروع کرده است. هر روز یک طرحی می‌دهد. اشکال ندارد به هر حال خودشان می‌دانند ولی این بر خلاف اهداف بلند و توسعه کشور است.

اگر بخواهیم با همکاری بهتر می‌توانیم پیش برویم، حال نمایندگان محترم می‌خواهند طرح بدهند خودشان می‌دانند ولی همکاری در لایحه کشور را سریع‌تر پیش می‌برد تا اینکه آنها طرح بدهند. به هر حال ما قبل از اینکه دولتی باشیم مجلسی هستیم. اگر من 7 سال در دولت هستم 20 سال در مجلس بودم و بیش از خیلی‌های دیگر مجلسی هستیم و داریم به نفع مجلس صحبت می‌کنیم. راه حل، راه حلِ لوایح هست. مخصوصا لوایحی داریم با 5 دقیقه جلسه مجلس و تغییر یک جمله لایحه تصویب شده و به شورای نگهبان رفته است، شورای نگهبان یک ایرادی گرفته و یک کلمه است که می‌شود آن را حذف کرد، می‌شود اصلاح کرد، قانون می‌شود یعنی از اول مجلس منتظر بودیم از مجلس یازدهم لوایحی که با 5 دقیقه با یک جمله تغییر، نظر شورای محترم نگهبان هم تامین می‌شود و آن قانون ابلاغ می‌شود انجام بگیرد. البته من کاری به گذشته‌ها ندارم.

از مجلس شورای اسلامی خواهش می‌کنم که در این بودجه به عنوان نماد همکاری دولت و نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی با همدیگر بودجه را پیش ببریم، بررسی و تصویب کنیم و به موقع ابلاغ کنیم تا در سال آخر این دولت و آغاز سال دولت بعدی، دولت سیزدهم بتوانند با یک بودجه مطمئن کار خود را انجام دهند.

نکته دومی که می‌خواهم به آن تاکید کنم این است که فضای فرصت بهتر از ماه‌های گذشته است. نه تنها برای صنعت، کشاورزی، فضای فرصت برای دیپلماسی، برای حرکت‌های وزارت امور خارجه، فضایی است که بهتر می‌توانیم با دنیا، منطقه، همسایگان و غرب و شرق کار کنیم و بهتر می‌توانیم برای منافع ملی خود تحرک پیدا کنیم، یک کمی جاده پرفراز و نشیب و پرچاله، هموارتر می‌شود و دیپلمات‌های ما سریع‌تر می‌توانند گام‌های خود را بردارند.

البته روشن است اگر بخواهیم در دیپلماسی پیشرفت کنیم و به نتیجه برسیم نیاز داریم که از این کشور صدای واحد شنیده شود. نمی‌خواهم بگویم سلیقه‌ها را یکی کنیم، نمی‌خواهم بگویم مجلس تابع دولت باشد، نه نظر خودش را دارد، دولت هم نظر خودش را دارد. نمی‌خواهیم بگوییم دولت نظر خود را کنار بگذارد. رئیس جمهور اختیاراتی دارد و دولت اختیاراتی دارد. خط مشی در دولت جزو اختیارات خاص رئیس جمهور است. برنامه دولت طبق اصل 134 قانون اساسی جزو اختیارات خاص رئیس جمهور است. این اختیارات، اختیاراتِ قانون اساسی است و هیچ‌کس نمی‌خواهد قانون‌ستیزی کند.

وقتی می‌گوییم قانون، اول قانون خداست، بعد قانون اساسی و بعد قانون مصوب مجلس شورای اسلامی است. باید قانون‌های بالادستی یعنی اسلام و بعد قانون اساسی را به عنوان قوانین مهم و اساسی و مورد توجه و عنایت مردم، مبنا قرار دهیم. خط مشی به عهده کیست؟ کسی نمی‌تواند برای دولت خط مشی تعیین کند، خط مشی را فقط رئیس جمهور تعیین می‌کند. کسی نمی‌تواند برنامه برای دولت تعیین کند، برنامه را رئیس جمهور تعیین می‌کند. به همین دلیل مردم پای صندوق آرا می‌آیند و به شخص رئیس جمهور و به برنامه رئیس جمهور رای می‌دهند. مردم که پای صندوق آرا می‌آیند، خوشبختانه دفعات پیش هم بود، این دفعه صدا و سیما خیلی خوب ترویج کرد که مردم، شما که پای صندوق می‌آیید به فرد رای نمی‌دهید حواستان باشد به برنامه نگاه کنید و به برنامه رای بدهید. خیلی خوب بود و مردم هم همین کار را کردند، برنامه‌ها را خواندند، به برنامه رای دادند، برنامه‌ای که 24 میلیون نفر به آن رای دادند، نمی‌شود آن را کم یا زیاد کرد باید تمام 4 سال به آن عمل کرد. مردم یک روز رای می‌دهند 4 سال عمل می‌خواهند. تمام 4 سال باید دنبال نظر و رای مردم و اجرای آن بدویم. بنابراین صدای ما در سیاست خارجی واحد باشد. رفتار ما هر چه پخته‌تر، سنجیده‌تر، با دوراندیشی بیشتر و در یک کلمه منافع ملی برای ما اصل باشد و منافع جناحی را کنار بگذاریم، ملت برای ما اصل باشد، ایران برای ما اصل باشد نه انتخابات 1400، بگذارید ملت شادمان، پرنشاط، فعال، انتخابات هم خودش درست می‌شود و مردم پای صندوق‌ می‌آیند و انشاءالله رای می‌دهند و هر کسی را خواستند انتخاب می‌کنند و او سکاندار دولت بعدی و دولت سیزدهم خواهد بود.

نکته دیگری که می‌خواهم تاکید کنم اینکه جمهوری اسلامی ایران بر مبنای آنچه در سال 98 اعلام کرد و به دنیا با صراحت گفت کاهش تعهدات در برابر کاهش تعهدات. آنها شروع کردند کاهش که چه عرض کنم تقریبا می‌‌توانیم بگوییم تعهدات خود را کنار گذاشتند نه آمریکا، او که بیرون رفت، همان‌هایی که ماندند متاسفانه به تعهدات خود درست عمل نکردند، خیلی اندک عمل کردند. مدتی هم صبر کردیم و به آنها فرصت و زمان دادیم. بعد رسما اعلام کردیم گفتیم کاهش تعهدات در برابر کاهش تعهدات. در سال 98 در 5 مرحله اعلام کردیم دو ماه دو ماه کاهش تعهدات داریم. چیزی که بناست و اعلام شده در نطنز اجرا شود و نصب سانتریفیوژهای مدرن جدید IR2M است، چیز جدیدی نیست که عده‌ای از اروپایی‌ها نوحه و عزا به پا کردند و سینه‌زنی می‌کنند، جای سینه‌زنی نیست. ما قبلا اعلام کردیم به شما گفتیم کاهش تعهدات، آن کاری که امروز در نطنز انجام می‌دهیم دقیقا بر مبنای اعلام رسمی شخص بنده بوده، دولت بوده، مسوولین بوده، گفتیم کاهش تعهدات می‌دهیم، همان کار را می‌کنیم. کاهش تعهدات می‌دهیم اما همیشه گفتیم کاری می‌کنیم که قابل بازگشت باشد. ممکن است 10 هزار سانتریفیوژ هم الان راه بیفتد و اگر روزی دلمان خواست خیلی راحت این 10 هزار را خاموش می‌کنیم. امروز فعال است یک ساعت یا نیم ساعت بعد خاموش می‌کنیم پس قابل بازگشت است، این نکته اول است.

نکته دو این است که هر زمان 1+5 یا 1+4 به تمام تعهدات خود عمل کرد ایران هم به تمام تعهدات برمی‌گردد. قبلا هم گفتم هر دوی ما برای اینکه برگردیم به تعهدات خود اصلا زمان نمی‌برد، یک اراده است. چطور برجام پایش شکسته شد، آن آدم کم سواد و تاجر مسلک آمد یک کاغذ را خط خط کرد، با یک خط خط اینطور شد. یک کاغذی را آورد و خط خطی کرد و گفت من از برجام خارج شدم. حالا او این کار را کرد نفر بعد بیاید دوباره یک کاغذ خوب بگذارد قشنگ امضا کند، یک امضا می‌خواهد دوباره سر جای اول برمی‌گردیم، اصلا زمان نمی‌برد، اصلا وقت نمی‌خواهد، اصلا مذاکره نمی‌خواهد، چیزی نمی‌خواهد. هر دو برگردیم، هر دو که می‌گویم حتی 1+4 هم همین است، 1+4 به تمام تعهدات برگردد، ما برمی‌گردیم، بحثِ آمریکا نیست، آمریکا هم بیاید می‌شود 1+5 به تمام تعهدات خود برگردند، جبران کنند کارهایی که علیه ملت ایران انجام دادند ما هم به تمام تعهدات خود برمی‌گردیم.

دولتی که روزهای پایانی خود را در آمریکا می‌گذراند آن کاری که کرد به ضرر خودش بود، به ضرر اعتماد جهان به آمریکا بود، در مسیر انزوای آمریکا بود و به ضرر ملت‌های منطقه بود، به ضرر ملت ایران بود، به ضرر ثبات منطقه بود، آنها 100 درصد اشتباه کردند.

بر مبنای آنچه اعلام کردیم چون آنها تعهدات را کنار گذاشتند ما هم کاهش تعهدات را انجام دادیم و آماده‌ایم هر روز آنها بیایند. از قدیم گفتیم راه توبه باز است هر روز به راه اصلی برگشتند ما هم آماده‌ایم که به همان شرایط قبلی برگردیم.

نکته بعد شرایط باران‌های سیل‌آسا در جنوب کشورمان مخصوصا در استان‌هایی مثل خوزستان و بوشهر. البته استان‌های دیگر هم خسارت دیدند مثل هرمزگان، فارس، کرمان. آنها هم مشکل داشتند ولی مشکلات این دو استان بیشتر است.

از سال گذشته در فروردین 98 در چند سخنرانی رسما اعلام کردم، گفتم مبنای دولت بر مبنای تغییرات اقلیم باشد. حتی ریزتر شدم گفتم برای سال 99 هم شما بر مبنای اینکه باران‌های شدید داریم برنامه‌ریزی کنید. بر همان مبنا هم تلاش کردیم و امروز هم از سازمان برنامه و بودجه خواستم به من گزارشی درباره خوزستان بدهد. دیدم در این گزارش هم آمده که برای استان خوزستان 2 هزار و546 میلیارد تومان برای آب و فاضلاب و خسارات سیل و سایر مواردی که در این زمینه بوده پرداخت شده است. پس این کار را انجام دادیم علاوه بر اینکه یک هیات بزرگ علمی را مامور کردم که در زمینه سیل بررسی کنند. اساتید دانشگاه یک جمعیتی حدود 700 نفر استاد و کارشناس علمی نشستند و بررسی کردند و یک گزارش جامع، آن گزارش جامع برای سالهای آینده و حتی برای دهه‌های آینده باید مبنای کشور باشد.

این 7 هزار و 800 صفحه گزارش است که در 300 صفحه این گزارش خلاصه شده است، برای تمام دستگاه‌ها مشخص شده چه کار باید بکنند. البته کارهایی که در آنها پیش‌بینی و خواسته شده به دستگاه‌های مربوطه ابلاغ شده، به 14، 15 دستگاه ابلاغ شده که بر مبنای آن تحقیقات همه باید برنامه‌ریزی و عمل کنند.

باید بدانیم که ممکن است نه امسال شاید سالها این‌چنین باشد. پیش‌بینی متخصصین این است که شرایط اقلیمی به هر حال تغییر یافته، ما با تغییرات اقلیمی روبرو هستیم. ممکن است ترسالی شدید، ممکن است خشکسالی شدید، همه چیز ممکن است پیش بیاید. منطقه‌ای که همیشه باران می‌آمده ممکن است اصلا باران نیاید، منطقه‌ای که اصلا باران نمی‌آمد ممکن است باران زیاد بیاید. بنابراین باید خودمان را برای این کار آماده کنیم.

البته تشکر می‌کنم از استانداران، فرمانداران، از همه نیروهای امدادی و همه آنهایی که به صحنه آمدند و کمک و یاری کردند، وزارتخانه‌های مختلف و باز هم تاکید می‌کنم امروز هم در دولت بودجه‌ای برای این کار تصویب شد برای اینکه مشکلاتی که الان به وجود آمده حل شود و مردم بتوانند، اگر سکونت‌گاه‌های آنها خسارتی دیده و مشکلی پیدا کرده مشکل آنها حل شود.

سازمان برنامه و بودجه در این زمینه فعال خواهد بود، وزارت نیرو، وزارت راه، وزارت کشاورزی همه دستگاه‌ها، وزارت کشور در راس تلاش می‌کند و انشاءالله اینها را حل و فصل خواهیم کرد و نمی‌گذاریم مردم در مشکل باشند ولی این مسائل پیش می‌آید و باید کاری کنیم که این مسائل پیشگیری شود و پیش نیاید.

دیدیم در سال 98 یک استاندار که برای لایروبی رودخانه درست کار کرده بود، آنجا سیل هیچ کاری نکرد با اینکه آب زیادی آمد و سیل زیادی بود، خبری نبود ولی در یک استان دیگر درست کار نشده بود، همه مردم را گرفتار کرد. بنابراین همه باید تلاش کنیم در این مقطع هم همه دستگاه‌ها و استاندارها و بنیاد مسکن همه تلاش کنند. اگر خسارتی و مشکلی هست بتوانیم حل و فصل کنیم که از این مساله عبور کنیم.

دو نکته کوتاه دیگر خدمت مردم عزیز عرض کنم. اولا مساله واکسن کرونا. در یک شرایطی قرار گرفتیم بعضی از کشورها واکسن ساختند، نمی‌خواهم بگویم واکسنی که سازمان بهداشت جهانی تایید کرده یا نکرده، ممکن است تایید نکرده باشد هنوز، نمی‌خواهم بگویم یک واکسن 100 درصد ایده‌آل، نمی‌خواهم بگویم، ممکن است یک واکسنی اثرش 80 درصد، 70 درصد باشد به هر حال یک جاهایی تولید کردند و دیروز تصمیم گرفتیم، چون همواره از وزارت بهداشت، از وزیر محترم بهداشت سوال می‌کردم راجع به واکسن یکی از کشورها که مقداری محل بحث بود. دیروز در جلسه کمیته‌های تخصصی ستاد ملی مقابله با کرونا از ایشان سوال کردم و ایشان گفت که برای بنده قابل قبول است و دیشب دستور دادم که از آن کشور واکسن خریداری و وارد کشور شود و واکسیناسیون را برای آنهایی که پرریسک هستند به زودی انشاءالله شروع کنیم.

البته در داخل هم شرکت‌های دانش بنیان تلاش می‌کنند، آنها را یاری و کمک می‌کنیم. هر وقت واکسن آنها آماده شد دیگر مرجع ما وزارت بهداشت و درمان است، هر وقت گفت واکسنی مورد تایید است، البته جاهای دیگر هم سفارش دادیم، بانک مرکزی فعال است. مردم بدانند هر اقدامی می‌خواهیم انجام بدهیم، دارویی، تجهیزاتی، واکسنی می‌خواهیم وارد کنیم همان جا باید 100 لعن و نفرین به ترامپ بفرستیم در هر موردی، آنقدر مشکلات درست کردند، آنقدر اذیت می‌کنند که یک کار ساده‌ای که با یک تلفن با یک ارسال پیام با یک سوئیفت می‌توانست حل و فصل شود امروز هفته‌ها و گاهی ماه‌ها همه کشور باید درگیر شوند برای اینکه پولی را از یک جایی به جای دیگر منتقل کنیم برای اینکه دارو بخریم.

این جماعتی که در کاخ سفید بودند و روزهای پایانی عمر نحس خود را می‌گذرانند اینقدر خبیث بودند. به بهداشت مردم هم رحم نکردند، به مساله کرونا هم رحم نکردند، به پیرمردها هم رحم نکردند و به معلولین هم رحم نکردند و فاسدترین و سبوعانه‌ترین رفتار را نسبت به ملت‌های منطقه و نسبت به ملت بزرگ ایران انجام دادند.

می‌دانم سخت است و پیچ می‌خورد و آنهایی که می‌گویند چند درصد مشکلات خارجی یا داخلی است، اینهایی که گوشه‌ای می‌نشینند و بعضی‌ها هم نمی‌دانند چه، همین واکسن را می‌خواهیم بخریم چند درصد خارجی و چند درصد داخلی است پول آن آماده است، اراده و تصمیم و دستور است، آمریکا مانع است و هر بانکی مراجعه می‌کنیم به هر کشوری، ما پول داریم منابع موجود است. اما این معنایش این نیست که مردم فکر کنند واکسن به دست آنها نمی‌رسد. به هر قیمتی باشد از این مشکلات عبور می‌کنیم منتها مردم بدانند با چه سختی و با چه مشکلات، می‌دانم بانک مرکزی با چه مشکلاتی مواجه است، وزارت بهداشت با چه مشکلاتی مواجه است، دستگاه‌های دیگر با چه مشکلاتی مواجه هستند، انشاءالله این قدم‌ها را به زودی برمی‌داریم هم واکسن خارجی خواهد آمد، هم واکسن داخلی انشاءالله کمک می‌کنیم به نتیجه برسد.

ضمنا برای کرونا دیروز یک تصمیم مهمی گرفتیم که انشاءالله این تصمیم باید شنبه در ستاد ملی بحث کنیم و اگر تصویب شد و آن برای حمل و نقل درون شهری است. ایرادی که در این روزها هست اینکه شهرداری‌ها ناتوانند از اینکه مسافرت درون شهری را به خوبی انجام دهند، واگن کم است یا قطار کم است، اتوبوس کم است به هر حال هر چه هست یا برنامه‌ریزی ضعیف است، ولی قطعا یکی از چیزهایی که نیاز دارند اینکه تولید واگن و تولید اتوبوس و خرید اینها و تامین قطعات باید انجام بگیرد.

دیروز یک تصمیم بسیار خوبی اتخاذ کردیم بین وزارت نفت و وزارت کشور این تصمیم اتخاذ شد، منابع آن تامین می‌شود هم برای قطعات و هم برای خرید اتوبوس. برای سه ماهه امسال انشاءالله یک مصوبه‌ای را در ستاد کرونا می‌گذرانیم برای سال بعد و بلندمدت دیگر لایحه مجلس است و می‌توانند بروند در مجلس با نمایندگان محترم صحبت کنند و مساله را حل و فصل کنند.

آخرین نکته من این است که فردا یک روز بسیار خوبی در زمینه حمل و نقل ریلی برای کشور است. در دولت یازدهم و دوازدهم همچنین در بودجه سال 1400 توجه ویژه‌ای به حمل و نقل ریلی شده است. فکر می‌کنم شاید 4یا 5 بار یا بیشتر از اول دولت یازدهم تا امروز خدمت مقام معظم رهبری که می‌رسم بحث‌هایی که می‌شود روی ریل ایشان همیشه تاکید کرده که روی ریل یک سرمایه‌گذاری ویژه انجام دهید.

مردم بدانند در اواخر دولت یازدهم و در دولت دوازدهم کاری کردیم که در ریل خودکفا شدیم. اگر می‌خواستیم ریل نصب کنیم از خارج می‌آوردیم، می‌خریدیم، در داخل نمی‌توانستیم تولید کنیم، امکانات آن نبود، دانش فنی آن نبود همه این کارها بحمدالله انجام گرفت. امروز ریل تولید می‌شود. حتی به نظر من بعد از یک مدت کوتاهی شاید بتوانیم در ماههای بعد صادر هم بکنیم. فعلا برای داخل به اندازه کافی تولید می‌شود. این خیلی افتخارآمیز است. در ریل کارهای بسیار بزرگی انجام گرفته و فردا راه آهن کشور برای اولین بار به افغانستان متصل می‌شود. این راه آهن وارد خاک افغانستان می‌شود. راه آهن خواف به هرات و فردا از خواف تا ایستگاهی که بین راه خواف و هرات است ایستگاه روزنک، این راه آهن توسط دو رئیس جمهور انشاءالله فردا افتتاح خواهد شد. این یکی از افتخارات دولت دوازدهم خواهد بود و در زمینه ریل قدم‌های بسیار مهم دیگری هم در پیش داریم که تا پایان امسال و تا پایان دولت انجام خواهیم داد انشاءالله.

والسلام علیکم و رحمت‌الله و برکاته.