تاثیر بودجه سال آینده بر سفره مردم

به گزارش تجارت‌نیوز ، با افزایش تورم در کشور و تاثیر مستقیم تحریم‌ها بر سفره مردم، لایحه بودجه سال آینده و سهم هر ایرانی از این بودجه بیانگر این موضوع است که بودجه ۱۴۰۲ سفره‌های ایرانیان را کوچک‌تر می‌کند.

یک اقتصاددان معتقد است: دولت در غیاب درآمد‌های نفتی و شکست مذاکرات احیای برجام، فرصت را از دست داده و در نتیجه برخلاف وعده‌ای که داده بود نتوانسته هیچ جایگزین پایداری برای درآمد‌های نفتی پیدا کند و از این طریق متاسفانه فشار به مردم را از طریق فشار مالیات بیشتر می‌کند.

لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ بالاخره با، اما و اگر بسیار و تاخیری بیش از یک ماه و بدون ارائه لایحه هفتم توسعه به صحن بهارستان رسید. لایحه‌ای که از همان ابتدا با انتقادات شدید از سوی کارشناسان اقتصادی مواجه شده، اما در دو بخش افزایش ۵۹ درصدی تکیه به مالیات و امکان جدی کسری بودجه ۴۰۰ هزار میلیارد تومانی بیشتر از همیشه محل نقد و حتی مخالفت‌های جدی بوده است.

دکتر سید مرتضی افقه، اقتصاددان و استاد دانشگاه، درباره بودجه سال ۱۴۰۲ و مساله نفتی یا مالیاتی بودن بودجه اعلام کرد: «در ابتدا باید نکته‌ای را بگویم و آن این است که نمی‌توان بودجه سال ۱۴۰۲ را بودجه غیرنفتی یا بودجه مالیاتی دانست چراکه بخش قابل توجهی از فعالیت‌های اقتصادی کشور همچنان وابسته به صادرات نفت و درآمد‌های نفتی کشور است و بنابراین باید گفت این بخش اگر دچار افت شود در نتیجه مالیاتی هم از سوی مودیان نمی‌تواند پرداخت شود و بنابراین حتی اگر به ظاهر و به صورت صوری نیز بخواهند نشان بدهند که ۳۰ درصد فقط وابستگی نفتی است و الباقی بودجه بر اساس مالیات و اوراق است، اما باز هم خود مالیات نیز وابسته به درآمد‌های نفتی است و بنابراین بودجه نیز غیرمستقیم همچنان به درآمد‌های نفتی وابسته است. به همین دلیل نیز، چون درآمد نفتی نیست، این میزان درآمد مالیاتی نیز که در بودجه سال ۱۴۰۲ پیش بینی شده، قابل تحقق نیست چرا که تولید ملی کاهش پیدا کرده و مالیات نیز تابعه‌ای از تولید ملی است.»

این اقتصاددان در ادامه با اشاره به بحران‌های اقتصادی موجود، درباره امکان تحقق بیش از ۵۰ درصد افزایش وابستگی در بودجه به مالیات می‌گوید: «توجه کنید که دولت پیش از این ادعا کرده بود که سفره مردم را به تحریم وصل نخواهد کرد، اما عملا از دو طریق سفره مردم را تنگ‌تر کرده است، اول اینکه حقوق و دستمزد‌ها را متناسب با نرخ تورم افزایش نداده است چراکه در حالی حقوق‌ها را در بودجه سال ۱۴۰۲ تنها ۲۰ درصد افزایش داده است که تورم حدود ۴۵ درصد است و این یعنی عملا سفره مردم تنگ‌تر خواهد شد.

وی می‌افزاید: مورد دوم همین افزایش مالیات هاست که مستقیم بر روی سفره مردم اثر می‌گذارد، با توجه به اینکه دولت توان گرفتن مالیات از فعالیت‌هایی همچون دلالی و شغل‌های غیر مولد را ندارد، اما به راحتی می‌تواند بر فعالیت‌های مولد چه در بخش تولید و چه خدمات فشار وارد کند و مالیات‌ها را افزایش دهد، پس به همین بخش‌ها فشار بیشتر مالیاتی را وارد می‌کند. در این حالت حتی اگر مالیاتی نیز بگیرد به این معنی است که سفره شهروندان را بیش از پیش کوچک‌تر خواهد کرد؛ بنابراین بعید می‌دانم دولت حتی بتواند در تحقق میزان مالیاتی در بودجه ۱۴۰۲ نیز موفق شود چرا که مردم درآمدی ندارند که حتی اگر با فشار بخواهد این مالیات‌ها را اعمال کند، نتیجه آن می‌شود فقیرتر شدن مردم.»

وضعیت کسری بودجه در سال آینده

این اقتصاددان در پاسخ به این سوال که آیا رقم ۴۰۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه سال ۱۴۰۲ که حتی توسط نمایندگان مجلس نیز بیان شده است می‌تواند درست باشد،گفت: «بدون تردید بودجه ۱۴۰۲ با کسری جدی مواجه خواهد شد. حتی در سخنان آقای رئیسی در زمان تحویل لایحه بودجه نیز مدام با، اما و اگر و انشالله و … . این قبیل سخنان مطرح بود که ما کسری بودجه نخواهیم داشت؛ اما حتما این کسری بودجه وجود خواهد داشت چرا که منابع درآمدی غیرمستقیم به درآمد‌های نفتی وصل هستند و با بیشتر شدن تعداد افرادی که یا بیکار شده اند و یا درآمد‌های آنان کاهش خواهد یافت امکان تحقق این میزان مالیات و با این افزایشی که در نظر دولت است، وجود ندارد.»

منبع: امتداد