آثار مثبت و منفی مالیات بر سود سپرده اشخاص حقوقی چیست؟

به گزارش تجارت‌نیوز ، در سالیان اخیر، موضوع دریافت مالیات از سپرده‌های بانکی اشخاص حقوقی بارها مطرح شده است اما با گنجانده شدن تبصره اخذ مالیات از سپرده‌های بانکی اشخاص حقوقی در لایحه بودجه سال 1401 بحث و جدل‌های بسیاری پیرامون نکات مثبت و منفی این موضوع در محافل اقتصادی ایجاد شد. با این حال دریافت این مالیات در سال گذشته نیز عملی نشد. اما روز گذشته سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی بار دیگر موضوع مالیات‌ستانی از سپرده‌های بانکی اشخاص حقوقی را مطرح کرد تا احتمالا بار دیگر تنور این اظهار نظرات درباره این مالیات داغ شود.

پرونده مالیات بر سود سپرده بانکی دوباره باز شد

روز گذشته مهدی طغیانی در یک برنامه تلویزیونی درباره وضعیت مالیات‌ستانی کشور به گفتگو پرداخت. وی در این برنامه بر لزوم افزایش دو برابری سهم مالیات در بودجه و همچنین کاهش هزینه‌های دولت به منظور کاهش کسری بودجه اشاره کرد و در ادامه به موضوع مالیات سود سپرده‌های بانکی پرداخت.

سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس در این باره گفت: بسیاری از اشخاص حقوقی دارایی خود را به صورت بلندمدت در بانک‌ها نگهداری می‌کنند و سودهای کلانی دریافت می‌کنند. لذا در قانون بودجه مصوب شده که از سود سپرده اشخاص حقوقی مالیات اخذ ‌شود. اینکه بانک‌ها گفته‌اند «ما ابتدا مالیات فعالیت اقتصادی خود را پرداخت کرده‌ایم و بعد از آن سود حساب اشخاص حقوقی را واریز می‌کنیم» درست نیست و باید مالیات این سود پرداخته شود.»

آثار مثبت اخذ مالیات از سود سپرده اشخاص حقوقی چیست؟

کسری بودجه مزمن در اقتصاد ایران در نتیجه وابستگی بودجه دولت به درآمدهای نفتی و البته اقتصاد دولتی کشور، باعث شده که اصلاح نظام مالیاتی و افزایش سهم مالیات از بودجه، اهمیت ویژه‌ای پبدا کند. یکی از مواردی که همواره پیرامون موضوع اصلاح نظام مالیاتی مطرح می‌شود نیز رفع معافیت اشخاص حقوقی از پرداخت سود سپرده بانکی است. البته کارشناسان آثار مثبت و منفی متعددی را برای این مالیات متذکر شده‌اند.

از برخی آثار مثبت مالیات بر سپرده‌های بانکی اشخاص حقوقی می‌توان به افزایش درآمدهای دولت، بهبود عدالت مالیاتی و سوق دادن سرمایه‌های شرکت‌ها به سمت سرمایه‌گذاری منابع به‌جای سپرده‌گذاری اشاره کرد.

از طرف دیگر، به گفته کارشناسان این مالیات می‌تواند شرکت‌ها را به استفاده از منابع داخلی برای تامین مالی فعالیت اقتصادی خود سوق دهد و به این ترتیب منجر به کاهش تقاضا برای تسهیلات بانکی و در نتیجه کنترل خلق پول و مفاسد در پی آن شود.

مالیات بستن بر سپرده‌ها تورم‌زاست؟

البته در اقتصاد تورمی ایران، این ریسک نیز وجود دارد که وضع مالیات بر سود سپرده‌های بانکی باعث خروج پول از بانک‌ها شده و در بازارهای دیگر نوسان ایجاد کند. از طرف دیگر، معافیت صندوق‌های درآمد ثابت از پرداخت مالیات بر سپرده‌های بانکی، می‌تواند باعث کوچ منابع به این صندوق‌ها شود و عملا اثرات مثبت این مالیات را خنثی کند.

از سوی دیگر، با اجرای این مالیات، احتمالا بانک‌ها وارد یک رقابت برای نرخ‌ بهره‌های بیشتر با یکدیگر شوند تا سپرده‌های بیشتری جذب کنند. افزایش نرخ بهره نیز هزینه اخذ تسهیلات از شبکه بانکی را افزایش می‌دهد و می‌تواند تامین مالی برای تولیدکنندگان را گران‌تر و سخت‌تر کند.

وجود همزمان آثار مثبت و منفی از ویژگی‌های جدایی‌ناپذیر هر سیاست است و سیاست‌گذار باید قبل از هر تصمیمی، تمامی این موارد را در نظر بگیرد. بی‌شک اگر قرار باشد که مالیات بر سود سپرده‌های بانکی اشخاص حقوقی اجرا شود، سیاست‌گذار باید برای به حداقل رساندن آثار منفی آن تمهیداتی بیاندیشد.