آیا سهام پالایشی‌ها قابل اتکا هستند؟

به گزارش تجارت‌نیوز، ریزش تاریخی شاخص کل بورس از اواخر هفته دوم مهر ماه به دلیل کاهش چشمگیر قیمت دلار در بازار آزاد و افزایش نرخ تسعیر ارز خوراک پتروشیمی‌ها شروع شد و تا امروز همچنان ادامه داردT به طوری که در جریان معاملاتی روز شنبه (21 مهرماه 97) بازار به دلیل کاهش قیمت جهانی نفت شاهد تشکیل صف‌های سنگین فروش برای نمادهای پالایشگاهی شد.

در هفته دوم مهر ماه با تصویب هیئت وزیران مقرر شد که از ابتدای مهرماه امسال در محاسبه قیمت میعانات گازی، گاز طبیعی خوراک و دیگر خوراک‌های تحویلی به واحدهای پتروشیمی داخلی، نرخ تسعیر ارز در هر ماه برابر با متوسط نرخ معاملاتی ارز در سامانه نیما تعیین شود که این مصوبه تشکیل صف‌های سنگین فروش برای نمادهای پتروشیمی و سقوط شاخص کل بورس را تا کانال 175 هزار واحد در پی داشت، اما سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا سهام پالایشی‌ها در راستای افزایش نرخ خوراک پتروشیمی‌ها در بازار سرمایه قابل توجیه خواهند بود؟

پر واضح است که گروه پالایشی از افزایش نرخ خوراک پتروشیمی‌ها منتفع خواهد شد. همچنین در پالایشی‌ها این موضوع هم می‌تواند برای قیمت محصولات اصلی این شرکت‌ها در بورس کالا نیز پالس مثبتی باشد که دولت در راستای افزایش نرخ خوراک پتروشیمی‌ها، نرخ محصولات اصلی پالایشگاهی‌ را هم‌مانند آزادسازی سقف نوسان قیمتی محصولات فرعی پالایشگاهی در بورس کالا با نرخ ارز سامانه نیما محاسبه کند که بدون شک باعث جهش درآمد این شرکت‌ها خواهد شد.

سلمان نصیرزاده، کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در گفتگو با «تجارت‌نیوز» در پاسخ به این سوال که آیا سهام پالایشی‌ها قابل اتکا هستند؟ گفت: زمانی که موضوع قابل اتکا بودن سهام پالایشی‌ مطرح می‌شود بدون شک باید اطلاعات و نرخ‌ها شفاف و مشخص باشند، متاسفانه به دلیل اینکه محصولات پالایشگاهی به شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران داده می‌شود و عمدتا خوراک پتروشیمی‌ها هم از شرکت ملی پالایش و پخش گرفته می‌شود در نتیجه در برخی زمان‌ها نوساناتی در نرخ‌‌گذاری‌ محصولات پالایشگاهی ایجاد می‌شود.

این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: همچنین نرخ‌های فروش محصولات پالایشگاهی به صورت ماهانه اعلام نمی‌شود و این عاملی برای افزایش سختی کار شده است. در مجموع پالایشی‌ها تنها از محل ابهام و شایعات متضرر یا منتفع می‌شوند، به طوری که ابهامات در یک بازه زمانی به نفع پالایشی‌ها بوده و در بازه زمانی دیگر باعث تضرر این شرکت‌ها شده است که این موضوع باعث شده که معامله‌گران به راحتی نتوانند به درستی نمادهای پالایشگاهی را تحلیل کنند.

نصیرزاده افزود: تحلیلگران برای تحلیل نمادهای پالایشی از یک سو با قیمت نفت‌خام که عامل قیمت‌گذاری برای خوراک پالایشی‌ها است مواجه هستند و از سوی دیگر با قیمت فرآورده‌های نفتی و بحث نرخ کرک اسپرد یا همان حاشیه سود (فاصله بهای یک بشکه محصول تولیدی پالایشگاهی و یک بشکه نفت خام دریافتی) مواجه خواهند بود، به همین جهت تحلیل گروه پالایشی نسبت به سایر گروه‌ها تخصصی‌تر است.

این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: ابهامات و شایعات باعث افزایش ریسک گروه پالایشی شده است به طوری که سهامدار از یک جهت با ریسک بالایی روبه رو است و از جهت دیگر می‌تواند سودهای خوبی کسب کند، اما سهامداران در گزارش‌های ماهانه تنها آمار میزان تولید و فروش شرکت‌های پالایشگاهی را در اختیار دارند و در خصوص نرخ‌های فروش هیچگونه اطلاعات روشن و شفافی ندارند به همین جهت نداشتن اطلاعات به‌هنگام و به روز می‌تواند به سهامدار ضربه شدیدی وارد کند.

نصیرزاده افزود: به طورکلی اتکای سهام‌های پالایشگاهی عمدتا به ابهامات است تا به واقعیت. به همین جهت در برخی مواقع مشاهده می‌شود که حرکت نمادهای پالایشی نسبت به سایر سهام‌های موجود در بازار بسیار کند و ضعیف است و در برخی اوقات هم نسبت به سایر سهام‌های موجود در بازار حرکت‌های جهشی و پرشتابی دارد.

این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: امیدوارم ابهامات نرخ فروش هر چه سریعتر در این گروه رفع شود به طوری که باید همکاری بین وزارت نفت و شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران صورت گیرد تا نرخ‌های فروش محصولات پالایشی مشخص و شفاف شود و بازار بتواند ارزش‌گذاری این نمادها را صحیح و به درستی انجام دهد، زیرا در غیر این صورت بازار ممکن است به بیراهه رود و حتی به کل بازار هم ضربه وارد کند.