عصر جدید بانکی ؛ پرداخت سودهای عجیب و سکوت بانک مرکزی

به گزارش تجارت‌نیوز ، تغییر و به طور مشخص افزایش نرخ سود بانکی در سال 98 مساله‌ای است که بارها از سوی برخی از اقتصاددانان و کارشناسان اقتصادی تا به حال مطرح شده است، اما بانک مرکزی نسبت به این تغییر سعی کرده است که موضع سکوت را در پیش بگیرد.

اگر چه در فروردین ماه عبدالناصر همتی، رییس کل بانک مرکزی اظهار کرد: اگر شرایط فراهم باشد باید نرخ سود بانکی را تعدیل کنیم اما فعلاً برای آن برنامه‌ای نداریم و تصمیم‌گیری در این خصوص باید در شورای پول و اعتبار انجام شود.

اما شش روز بعد ایسنا در گزارشی نوشت: «بانک مرکزی قصد دارد به جای تعیین نرخ قطعی سود برای بانک‌ها، دامنه‌ای از نرخ سود را تعیین کند که بانک‌ها موظف‌اند در آن چارچوب عمل کنند».

بانک مرکزی نسبت به این خبر نیز سکوت کرد و آن را تکذیب نکرد.

از اردیبهشت ماه امسال بازارهای طلا و ارز تا حد زیادی دچار افت ارزش شدند، حتی از سرعت رشد شاخص کل بورس نیز کاسته شد و این کاهش سرعت از آغاز تیر ماه پررنگ‌تر شد.

با افت ارزش در بازارهای مالی، این سوال مطرح شد که جریان دارایی‌های مردم به سمت کدام بازارها خواهد رفت؟

گزارش میدانی تجارت‌نیوز از وضعیت نرخ سود بانکی حاکی از پیدا کردن پاسخ این سوال بود، یعنی بانک‌ها با بالا بردن نرخ سود انواع سپرده خود در پی سرریز شدن سرمایه‌های احتمالی بیرون آمده در بازارهای دیگر به بانک‌ها بودند. رشد سپرده‌های بانکی در چند ماه اخیر به همراه افزایش چراغ خاموش نرخ سود سپرده‌های بانکی توسط برخی بانک‌ها نشان می‌دهد که عصر جدیدی در حال شکل‌گیری در نظام بانکی است و مجددا صدای آژیر هشدارآمیز بانک‌ها به صدا درآمده است.

در دوره‌های پیشین همزمان با برخی پرداخت‌های سود بیشتر از مصوبه شورای پول و اعتبار رئیس کل بانک مرکزی و دیگر مقامات این نهاد واکنش نشان و به مردم هشدار می‌دادند که از سپرده‌گذاری با نرخ‌های سود بالاتر از مصوبه شورای پول و اعتبار پرهیز کنند اما این بار هنوز بانک مرکزی چنین مواضعی از خود ابراز نکرده است.

اما بالا بردن نرخ سود بانکی همه‌ ماجرا نیست این بانک‌ها علاوه بر این که نرخ سود سپرده‌های خود را نیز افزایش داده‌اند سازوکار انواع سپرده را نیز تغییر داده‌اند.

برخی بانک‌ها با ترتیب دادن معادله‌ای خودساخته برخی از مصوبات شورای پول و اعتبار را زیر پا گذاشته‌اند. طبق مصوبه شهریور ماه سال 96 نرخ سود 15 درصد برای سپرده‌های بلندمدت و 10 درصد برای سپرده کوتاه‌مدت اما بررسی‌های تجارت‌نیوز نشان می‌دهد که بانک‌ها با پرداخت سود 20 درصدی به دنبال جذب سرمایه‌های مشتریان هستند.

گزارش میدانی تجارت‌نیوز از نرخ سود پرداختی بانک‌ها به سپرده‌ها نشان می‌دهد که بسیاری از بانک‌ها معادله خاصی برای جذب سرمایه تدارک دیده‌اند که از این طربق بتوانند سرمایه جذب کنند.

در مرحله اول این معادله نرخ‌های مصوبی که در شهریور ماه سال ۹۶ شواری عالی پول و اعتبار تصویب کرده است را زیر پا گذاشته‌اند، براساس این مصوبه نرخ سود سپرده‌های کوتاه‌مدت ۱۰ درصد و سپرده‌های بلندمدت ۱۵ درصد است. اما بررسی‌ها حاکی از این است که بانک‌ها در شرایط فعلی نرخ سود ۲۰ درصد روزشمار هم می‌دهند.

در مرحله بعدی نرخ سود روز شمار را دوباره وارد چرخه بانکی خود کرده‌اند، این نرخ سود در حالی در جریان است که براساس بخشنامه بانک مرکزی از روز اول بهمن ماه سال گذشته نرخ سود سپرده‌های عادی، ماه‌شمار شد و نرخ سود روزشمار از دستور کار خارج شد.

در مرحله سوم نیز تغییر در حجم سپرده بلندمدت را بدون جریمه کرده‌اند، به نحوی که در برخی از بانک‌ها پس از گذشت یک ماه و در برخی دیگر چند ماه مشتری می‌تواند از میزان سپرده خود بردارد بدون این که جریمه شود و سود آن نیز به این صورت محاسبه می‌شود که به مانده میزان سپرده در پایان روز سود ۲۰ درصدی تعلق می‌گیرد. اما آیا این روند پایان خوشی خواهد داشت؟