نتانیاهو و فشار افکار عمومی برای پذیرش توافق آتش‌بس/ احتمال توافق آمریکا و حماس
مانع تراشی‌های پی‌درپی نتانیاهو در روند مذاکرات آتش‌بس سبب شده است تا کارشناسان نزدیک به حزب دموکرات و مقامات عالی دولت بایدن، از توافقی مستقل با حماس برای آزادی اسرای آمریکایی صحبت به میان آورند.
بی‌شک تحقق سناریوی توافق مستقل آمریکا با حماس برای آزادی اسرای آمریکایی به انزوای بیش از پیش «بی بی» منجر خواهد شد و شانس وی برای بقا در قدرت و پیروزی در انتخابات پیش‌رو به شکل چشمگیری کاهش خواهد داد. در چنین شرایطی نخست وزیر اسرائیل و تیم رسانه‌ای وی به دنبال انتقال این نگاه به رسانه‌ها می‌باشد که در اصل این حماس است که بر سر رسیدن به توافق مانع ایجاد می‌کند نه نتانیاهو و شرکای افراطی وی!
مرگ شش اسیر اسرائیلی- آمریکایی در جنوب رفح به مانند تلنگری محکم سبب خیزش افکار عمومی اسرائیل و تسخیر خیابان‌ها توسط مخالفان نتانیاهو شده است. طی یک ماه اخیر، نخست وزیر رژیم با پافشاری بر شرط حضور نیروهای اسرائیلی در محور فیلادلفیا، عملا امکان توافق آتش‌بس و تبادل اسرا را مسدود کرده است. فارغ از آنکه چنین ایده‌ای نقض کننده توافق کمپ دیوید میان تل‌آویو- قاهره است، رهبران سیاسی حماس بارها اعلام کردند که یکی از شروط قطعی مقاومت برای صلح، خروج نیروهای مسلح صهیونیست از تمام بخش‌های باریکه غزه است. حتی کشته شدن اسرای صهیونیست سبب نشد تا «بی بی» از ایده شکست خورده خود عقب نشینی کند و با برپایی کنفرانس خبری و طرح ادعاهای مضحکی همچون انتقال اسیران به یمن و ایران سعی کرد تا نظر افکار عمومی را به سمت خود جلب نماید. در چنین شرایطی که نتانیاهو و متحدان وی به مانند سدی محکم در برابر اراده جامعه جهانی، افکار عمومی داخلی و حتی نظر آمریکا ایستادند، برخی کارشناسان معتقدند واشنگتن برای خروج از این وضعیت می‌تواند مسیر دیگری را انتخاب کند. به گزارش روزنامه «واشنگتن پست» دولت بایدن با مشورت قطر و مصر قصد دارد تا طرحی یکپارچه را به طرفین منازعه اراده دهد که حماس و اسرائیل باید یا آن را پذیرفته یا به صورت کامل رد کنند. مطرح شدن چنین خبری احتمال مذاکرات مستقل میان آمریکا و طرف فلسطینی را افزایش داده است.
نمایش نتانیاهو برای توجیه حضور ارتش اسرائیل در محور فیلادلفیا
در روزهای ابتدایی ماه سپتامبر، میکی برگمن از تحلیلگران مجله «فارن پالیسی» در یادداشتی اختصاصی به ارائه راه حلی آلترناتیو برای خروج دولت بایدن از «بن بست» مذاکرات آتش‌بس می‌پردازد. نگارنده این مقاله با آنکه یحیی سنوار و بنیامین نتانیاهو را به یک اندازه در وضعیت امروز اسرا مقصر می‌داند اما معتقد است در نهایت این نخست وزیر رژیم صهیونیستی است که می‌تواند به اجرا یا رد توافق آتش‌بس کمک کند. برگمن معتقد است پیشنهاد ارائه شده در ماه نوامبر که نسبتا به نفع حماس تنظیم شده، تنها فرمول ممکن برای بازگشت تمام اسرا؛ به ویژه چهار شهروند آمریکایی است. ایده نهایی مقاله یاد شده آن است که رئیس جمهور آمریکا مسئول حفظ جان شهروندان آمریکایی است و باید به سمت یک توافق محدود به حماس حرکت کند که منجر به آزادی ۴ اسیر آمریکایی خواهد شد. چنین توافقی می‌تواند بن‌بست کنونی را شکسته و منجر به توافق جامع‌تر میان مقاومت فلسطین و رژیم صهیونیستی شود. چنین ابتکاری از سوی حماس نیز مورد استقبال قرار خواهد گرفت زیرا نتانیاهو را به عنوان عامل اصلی شکست در مذاکرات سیاسی معرفی خواهد کرد.
نتانیاهو و فشار افکار عمومی برای پذیرش توافق آتش‌بس
در چنین شرایطی نتانیاهو تصور می‌کند با تکیه بر ابزار نظامی می‌تواند رهبری حماس را تسلیم کرده و بدون توافق، زمینه آزادی اسیران صهیونیست را فراهم کند. این استراتژی به اندازه‌ای ضعیف است که حتی تحلیلگران صهیونیست لب به انتقاد از ایده نتانیاهو در خصوص آزادی اسرا و محور فیلادلفیا گشودند و تداوم این سیاست را تنها موجب کاهش تعداد اسرای زنده می‌دانند.
به عبارت دیگر سیاست فعلی اسرائیل، یعنی تداوم کشتار غیرنظامیان در غزه، تنها به مشروعیت زدایی از رژیم در سطح نظام بین‌الملل خواهد انجامید و برند صهیونیست‌ها را در میان افکار عمومی بی‌اعتبار خواهد کرد.
با فرا رسیدن ماه سپتامبر و بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها در آمریکا و اتحادیه اروپا، بار دیگر خیابان‌های کشورهای غربی مملو از مردمی است که خواهان توقف جنگ در غزه بوده و نسل‌کشی سازمان یافته علیه فلسطینی‌ها را محکوم می‌کنند. تحلیلگران معتقدند توافق مستقل آمریکا- حماس علاوه بر تشدید تظاهرات صهیونیستی در سراسر جهان می‌تواند منجر به تشدید اعتراضات- اعتصابات عمومی در سرزمین‌های اشغالی شده و نتانیاهو را به سمت پرتگاه سقوط کابینه هدایت کند.
اختلاف نظر میان مقامات سیاسی- امنیتی اسرائیل در خصوص حضور در محور فیلادفیا
نکته جالب توجه در خصوص تحولات جاری در فلسطین اشغالی آن است که نظر بالاترین مقام اجرایی در اسرائیل با نظر سران موساد، شین بت و ارتش رژیم در تضاد کامل قرار دارد.
در حالی که رهبر حزب لیکود حضور نیروهای اسرائیلی را «ضرورتی استراتژیک» می‌داند که بر جان اسرای صهیونیست اولویت دارد، رهبران واحدهای امنیتی- نظامی رژیم صهیونیستی معتقدند که آن‌ها حتی پس از قبول آتش‌بس و آزادی تمام اسرای فلسطینی نیز امکان بازگشت مجدد به این محور را دارند و در شرایط کنونی آنچه اهمیت دارد حفظ جان اسرای در بند است.
به عنوان مثال یوآو گالانت در جریان جلسه کابینه اسرائیل آشکارا خواستار آزادی اسرا و قبول پیشنهاد آتش‌بس از سوی نتانیاهو شده اما بتصلائیل اصموطریچ وزیر دارایی اسرائیل هرگونه توافق در شرایط کنونی را دادن نوعی امتیاز به حماس و پذیرش شکست، تفسیر کرده است. هم‌اکنون افکار عمومی داخل سرزمین‌های ۱۹۸۴ اعتماد بیشتری به نظر نیروهای امنیتی دارد و این موضوع می‌تواند در آینده نزدیک کار را برای نخست وزیر افسانه‌ای جناح راست سخت‌تر کند.
تجربه ۱۱ ماه اخیر نشان داده است که هرگاه نتانیاهو تحت فشارهای داخلی و خارجی قرار گرفته، سعی کرده تا با اقدامی تنش‌‌آفرین در جبهه‌های هفت گانه نبرد، توجه افکار عمومی را منحرف کند. به عنوان مثال هنگامی که مذاکرات آتش‌بس در حال به نتیجه رسیدن بودن ماشین ترور اسرائیل با ترور صالح العاروری، سردار زاهدی، فواد شکر و اسماعیل مسیر هرگونه توافق احتمالی و آتش‌بس را مسدود کرد.
در شرایط کنونی با افزایش فشارها علیه نتانیاهو بیم آن می‌رود که بار دیگر «آقای امنیت» در نقش «مرد دیوانه» فرو رفته و با راه اندازی ماشین ترور علیه محور مقاومت، سطح تنش‌ها را در خاورمیانه عربی افزایش دهد. این در حالی است که پس از عملیات «اربعین» حزب الله علیه اهداف امنیتی در جولان اشغالی و تل‌آویو، تمام نگاه‌ها به ایران و پاسخ بازدارنده تهران در واکنش به ترور اسماعیل هنیه در تهران دوخته شده است.
نظرات