گروه اسنپ در همه پروژه‌ها موفق بوده است؟ / شکست‌ها کدام‌اند؟

به گزارش تجارت‌نیوز، گروه اسنپ یکی از موفق‌ترین گروه‌های کسب‌وکارهای حوزه فناوری و استارتاپی کشور به حساب می‌آید. تاریخچه شکل‌گیری این گروه به اوایل دهه ۹۰ برمی‌گردد؛ زمانی که گروه اینترنتی ایران با چندین استارتاپ در ایران کار خود را آغاز کرد. این گروه تحت حمایت راکت اینترنت وارد کشور شد؛ گروهی که مثل یک استارتاپ استودیو عمل می‌کند و پس از خلق تیم‌های استارتاپی در کشورها، آنها را به فروش می‌رساند. شنیده‌ها حکایت از این دارد که قرار بود مجموعه «بامیلو» در بین این تیم‌ها قدرت بگیرد و سایر کسب‌وکارها بر محوریت بامیلو ساخته شوند و این اسم تبدیل به برند رسمی و پرآوازه شود اما با جان گرفتن اسنپ و محبوبیت بیش از حد این سرویس، سیاست‌ها تغییر پیدا کرد و برند اسنپ به سردمدار استارتاپ‌های این گروه تبدیل شد.

گروه اسنپ حالا چند سالی می‌شود که به صورت یک سوپراپلیکیشن درآمده و تمامی سرویس‌هایش را درون این سوپراپ به ده‌ها میلیون مشتری عرضه می‌کند. اکثر سرویس‌های گروه اسنپ توانستند به موفقیت دست پیدا کنند و در بین کاربران محبوب شوند. برخی از این سرویس‌ها در واقع پس از خریداری شدن یک مجموعه و رشد مجدد آن شکل گرفتند (مانند اسنپ‌دکتر که در واقع شکل توسعه‌یافته مجموعه هاسپیتل است) و برخی دیگر نیز ایده اصیل و ناب خود را در پس پرده دارند. حالا اکثر سرویس‌ها تبدیل به یک دکمه در سوپراپ اسنپ شده و این غول استارتاپی در کشور، بیشتر از همیشه می‌تازد هرچند اخیراً مجموعه‌هایی نظیر گلرنگ تصمیم گرفته‌اند با این گروه سرشاخ شوند اما به‌ نظر می‌رسد گروه اسنپ دست‌کم تا یکی دو سال آینده، همچنان کامل‌ترین و قوی‌ترین سوپراپ ایرانی باشد.

با این حال نباید فراموش کرد کسب‌وکار استارتاپی همیشه سایه شکست یا محو شدن را بالا سر خود دارد. گروه اسنپ نیز از این قاعده مستنثی نیست و برخی از ایده‌های این مجموعه یا شکست خوردند یا در حال حاضر خبری از آنها نیست و به‌اصطلاح محو شدند. دسترسی به برخی از این سرویس‌ها نیز دیگر سراسری نیست و محدود به نقاط جغرافیایی خاص شده است و نتوانسته تبدیل به یک سرویس همه‌گیر و سراسری (کشوری) شود. در این مطلب نگاهی به پروژه‌های شکست‌خورده و متوقف‌شده گروه اسنپ طی سال‌های اخیر انداخته‌ایم.

اسنپ تیکت

اسنپ تیکت در سال 1400 با رویکردی نو در زمینه خرید بلیت رویدادهای گوناگون فعالیت خود را آغاز کرد. در وهله اول بلیت اماکن ورزشی مانند استخرها یا میادین پینت‌بال را می‌فروخت و قرار بود این سرویس به فروش بلیت رویدادهای فرهنگی مثل تئاتر و سینما و موزه هم برسد و به‌ نظر می‌آید نامه اسنپ گیشه نیز برای آن انتخاب شده بود اما در نهایت عمر این سرویس کفاف نداد تا به اهداف بلندمدت خود دست پیدا کند.

اسنپ تیکت برای مدتی کوتاه در سوپراپلیکیشن اسنپ هم ظاهر شد و امکان خرید بلیت را برای کاربران فراهم کرد اما حالا هم از سوپراپ محو شده هم اینکه وب‌سایت آن دیگر بالا نمی‌آید و به‌ نظر می‌رسد گروه اسنپ قصد ندارد این سرویس را دوباره استارت بزند. اسنپ تیکت در پایان سال گذشته رسماً فعالیت خود را متوقف کرده است.

هیت

اسنپ در سال ۱۳۹۶ وارد حوزه اخبار و رسانه شد و سرویس هیت را معرفی کرد. این سرویس با نگاهی به دنیای سریع امروزی ساخته شده بود و قرار بود خبرها را در ۶۰ کلمه به گوش مخاطبان برساند. هیت در واقع یک اپلیکیشن گردآورنده خبر بود که چیزی شبیه به فلیپ‌بورد بومی را به کاربران ایرانی عرضه می‌کرد با این تفاوت که امکان آپلود کردن ویدئو از سوی خود کاربران و پرداخت پول به آنها به‌ ازای آپلود هر ویدئو را نیز فراهم کرده بود. هیت تا چندین ماه به فعالیت خود ادامه داد اما خیلی زود اعلام بازنشستگی کرد و با کاربران خود خداحافظی کرد. هیت به‌جز اخبار به ترندهای روز، ویدئوهای وایرال تلگرام، اینستاگرام و آپارات هم می‌پرداخت و همچنین با یک رابط کاربری ساده سعی داشت سواد رسانه‌ای کاربران را قدرتمند سازد.

اسنپ کیو

گروهی که در پشت ایده هیت قرار داشت، پس از تعطیلی این استارتاپ با همکاری چند تن دیگر شروع به ایجاد یک مجموعه جدید در اسنپ کردند که ترندی را در دنیای رسانه راه انداخت. تب‌وتابی که اسنپ‌کیو و برنامه‌های مشابه با خود به همراه داشتند عمر کوتاهی داشت و خیلی زود مردم از آن خسته شدند. اسنپ کیو یک مسابقه تلویزیونی زنده بود که کاربران می‌توانستند در آن شرکت کنند و ممکن بود برنده جایزه‌ نفیسی شوند. حجمی که کاربران برای تماشای هر مسابقه از اینترنت خود مصرف می‌کردند و تعداد کم جوایز و... باعث شد اسنپ کیو نتواند به حیات خود ادامه دهد. مجریان اسنپ کیو در زمان خود تقریباً تبدیل به مجریان معروفی شده بودند و به تقلید از این برنامه، چندین اپلیکیشن دیگر هم ساخته شده بود و حتی تلویزیون به سراغ ساخت چنین برنامه‌هایی رفت اما در نهایت اسنپ کیو از سال ۱۳۹۷ پایان کار خود را اعلام کرد.

اسنپ لاین

صحبت از سرویس درخواست اشتراکی خودرو از مدت‌ها پیش در گروه اسنپ جریان داشت. اساساً سرویس‌های درخواست اشتراکی خودرو در ایران نتوانستند آن‌طور که باید پا بگیرند و چندین مجموعه که به صورت تخصصی در این زمینه کار می‌کردند هم در نهایت به تعطیلی کشیده شدند. تپسی خیلی زودتر از اسنپ سراغ راه‌اندازی و اجرای این ایده رفت و با همکاری مجموعه به‌همراه سعی کرد ون‌هایی را در ایستگاه‌هایی مشخص مستقر کند و مسافران را جابه‌جا کند. همکاری به‌همراه و تپسی اما نتیجه نداد و تپسی در حال حاضر سرویس تپسی لاین را درون اپلیکیشن خود قرار داده که مشخص نیست چقدر از آن استقبال می‌شود. سرویس‌های درخواست سفر اشتراکی مانند به‌همراه و همپا و... نتوانستند چنان‌که باید در بین کاربران محبوب شوند و اسنپ نیز با علم به این شکست‌ها وارد حوزه سفر اشتراکی شد تا بلکه با هزینه کمتر سفر بتواند کاربران را به انجام این سفرها ترغیب کند و به ترافیک و آلودگی شهری نیز کمکی کرده باشد.

زمزمه‌های راه‌اندازی سفر اشتراکی در اسنپ از آذر ۱۳۹۸ با اعلام نام اسنپ لاین شنیده شد اما این اتفاق تا سال گذشته محقق نشد. در سال ۱۴۰۲ اسنپ لاین به‌طور آزمایشی فعالیت خود را آغاز کرد و با تخفیف‌های ویژه صددرصدی به جابه‌جایی مسافران پرداخت اما در نهایت این سرویس نتوانست به راه خود ادامه دهد و در حال حاضر خاموش شده است. اسنپ برای این سرویس تبلیغات زیادی انجام داد و هزینه‌های هنگفتی در قالب ووچر و تخفیف به کاربران صرف کرد اما نتوانست ایده را به‌درستی پیاده‌سازی کند و مشکلات مستمر این سرویس و بدقولی رانندگان و... باعث شد پرونده اسنپ‌ لاین دست‌کم به طور موقت بسته شود.

اسنپ رز

سرویس مخصوص بانوان اسنپ سرویسی بود که در سال ۱۳۹۶ تحت نام اسنپ رز معرفی شد. این سرویس به بانوان و خانواده‌ها این امکان را می‌داد تا با راننده بانو به مقصد خود بروند. اسنپ اعلام کرده سرویس اسنپ رز با هدف ایجاد آرامش خاطر بیشتر برای بانوان راه‌اندازی شده است. این سرویس تا مدت‌ها حین درخواست خودرو وجود داشت اما در حال حاضر مدت‌هاست که خبری از آن نیست. پیگیری‌های تجارت‌نیوز حکایت از آن دارد که سرویس اسنپ رز یا همان اسنپ بانوان به‌طور کامل حذف نشده و در برخی شهرها و نقاط جغرافیایی کشور همچنان پابرجاست اما نام «رز» را دیگر یدک نمی‌کشد. آن‌طور که به‌نظر می‌رسد، این سرویس بنا بر فرهنگ و خواست و نیاز کاربرها در شهرهای مختلف فعالیت دارد اما در اکثر شهرها، غیرفعال شده است.

اسنپ ونچرز

گروه اسنپ در سال ۱۴۰۰ آغاز به کار کرد و «علیرضا صادقیان» که پیشتر نت برگ یا تیک‌۸ را در اختیار داشت هدایت این محصول را بر عهده گرفت. صادقیان درباره ماهیت اسنپ ونچرز گفته بود: «خانواده اسنپ در هفت‌سالگی این کسب‌وکار، تعداد زیادی از جوانان بااستعداد و کارآفرین کشور را دور هم جمع کرده و با کمک این افراد در حوزه‌های مختلفی خدمت‌رسانی می‌کند. با وجود این، مشتاق بودیم که با حمایت از جوانان بیشتری از خروج این استعدادهای ارزشمند جلوگیری و در مسیر توسعه اکوسیستم استارتاپی کشور حرکت کنیم. اسنپ‌ونچرز فرصتی است برای جوانان مستعد تا در کشور خود ارزش‌آفرینی کنند.»

قرار بود اسنپ ونچرز سراغ تیم‌هایی برود که در مرحله بذری قرار دارند و همچنین تاکید شده بود که تیم‌ها لزوماً برای حضور در سوپراپ اسنپ انتخاب نمی‌شوند. اسنپ ونچرز ایده جذابی از سوی این گروه بود اما به‌نظر می‌رسد ماموریت آن تمام شده است. با اینکه وب‌سایت اسنپ ونچرز هنوز پابرجاست اما هیچ اطلاعاتی درباره اینکه اسنپ ونچرز تاکنون چه کرده منتشر نشده است و مشخص نیست این صندوق سرمایه‌گذاری توانسته روی چه تیم‌ها و ایده‌هایی سرمایه‌گذاری کند و آیا اصلاً موفق‌آمیز بوده یا خیر.

اسنپ روم

گروه اینترنت ایران مجموعه‌ای به نام زودروم را در اختیار داشت که از بهمن ۹۶ فعالیت می‌کرد و این مجموعه در تابستان سال ۱۳۹۸ ری‌برند کرد و با نام اسنپ‌روم به فعالیت خود ادامه داد و عضو گروه اسنپ شد. اسنپ‌روم در سوپراپ اسنپ نیز قرار گرفت و توانست مشتریان خاصی برای خود دست‌وپا کند با این حال به‌نظر می‌رسد خود اسنپ‌روم به‌ عنوان یک برند مستقل نتوانست به حیات خود ادامه دهد و در نهایت به اسنپ‌تریپ، مجموعه بزرگ‌تر فعال در حوزه گردشگری گروه اسنپ، ملحق شد. خود اسنپ‌تریپ نیز در واقع یک ری‌برند از مجموعه پین‌تا‌پین است که در اوایل دهه ۹۰ از سوی گروه اینترنتی ایران شکل گرفته بود و بعدها با نام اسنپ‌تریپ راه خود را ادامه داد. امروزه اتاق‌ها و دیگر خدمات اسنپ‌روم در اسنپ‌تریپ پیدا می‌شود و خود این برند دیگر وجود خارجی ندارد. موضوع ادغام اسنپ‌روم با اسنپ‌تریپ صراحتاً در گزارش ۱۴۰۱ گروه اسنپ آمده است.

کارباکس

سرویس اسنپ باکس که به سرویس حمل بار و جابه‌جایی وسایل مشهور است سرویس کارباکس را در خرداد ۱۳۹۹ معرفی کرد. این سرویس امکان حمل و جابه‌جایی بسته‌ها به وسیله خودرو را برای کاربران فراهم می‌کرد و هنوز هم آیکون آن در بخش درخواست پیک وجود دارد اما مدت‌های مدیدی است که این آیکون دست‌کم در پایتخت کشور فعالیت ندارد. به‌نظر می‌رسد سرویس کارباکس در حال حاضر در برخی شهرها فعال نیست و احتمالاً اسنپ قصد دارد این سرویس را کم‌کم از خدمات خود حذف کند.

سرویس‌های حذف‌شده از اسنپ‌فود

اسنپ‌فود در حال حاضر بزرگ‌ترین سرویس سفارش آنلاین غذا در ایران است. گروه اینترنتی ایران در ابتدای امر استارتاپ بدوفود را برای رقابت با مجموعه‌ای به نام زودفود در اوایل دهه ۹۰ شکل داد و پس از مدتی تصمیم گرفت این دو برند را با یکدیگر ادغام کند و به‌تدریج نام زودفود را به اسنپ‌فود تغییر داد. اسنپ‌فود خدمات متنوع زیادی را در دل خود جای داده و رفته‌رفته از یک اپلیکیشن سفارش غذا به یک اپلیکیشن رساندن سفارش‌ها با سرعت زیاد On Deamnd تبدیل شده است. در حال حاضر فروشگاه‌های مختلفی در دل این اپلیکیشن قرار دارند و حتی محصول بزرگی چون اسنپ شاپ نیز فعلاً در اسنپ‌فود فعال است. اسنپ‌فود در طول سالیان فعالیت خود سرویس‌هایی راه‌اندازی کرد که برخی از آنها توانستند بین کاربران محبوب شوند و برخی دیگر نیز پس از مدتی از این مجموعه حذف شدند. به‌عنوان مثال سرویس پیک‌من که قرار بود سفارش کاربران را از هر رستورانی در تهران به دست‌شان برساند، از آن سرویس‌هایی بود که خیلی زود تعطیل شد. در این سرویس قرار بود کاربران با پرداخت هزینه به پیک‌های اسنپ‌فود، از آنها بخواهند از برخی رستوران‌های مهم که در این مجموعه حضور ندارند (به‌عنوان مثال رستوران پیتزا داوود) خرید کنند و سفارش را به دست آنها برسانند. سرویس نایت‌فود هم که قرار بود امکان سفارش‌گیری غذا بعد از ۱۲ شب را فراهم کند عمر کوتاهی داشت و نتوانست ادامه پیدا کند. برخی سرویس‌ها مانند آسان‌پز هم که از سوی اسنپ‌فود به کاربران معرفی شدند و مواد اولیه یک غذای ساده را به کاربران می‌رساندند، خیلی زود از این سرویس محو شدند.

کلام آخر

گروه اسنپ از بزرگ‌ترین شرکت‌های فناوری در ایران بوده و نقش بسیار موثری در توسعه فرهنگ استارتاپی و پذیرش فعالیت‌های برخط (آنلاین) از سوی مردم ایفا کرده است. این گروه در مدت‌زمان فعالیت بیش از ده‌ساله خود آزمون و خطاهای زیادی را پشت سر گذاشته که در این مطلب به تعدادی از پروژه‌های ناموفق آن اشاره شد.

شما از کدام یک از این سرویس‌ها استفاده کرده بودید و جای چه سرویسی را در یک سوپراپ مثل اسنپ خالی می‌بینید؟ حتماً نظر خود را با ما در میان بگذارید.

اخبار حوزه استارتاپ و فناوری اطلاعات را در صفحه استارتاپ تجارت‌نیوز بخوانید.